Κυβέρνηση Μητσοτάκη & “Τέμπη” – Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας απαξίωσης

Γράφει ο Γαβρής Άγγελος

Η τραγωδία των Τεμπών δεν ήταν απλώς ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι μιας κοινωνίας που βλέπει, ξανά και ξανά, τη ζωή της να υποτιμάται, την αλήθεια να διαστρεβλώνεται και τη Δικαιοσύνη να αμφισβητείται. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, από την πρώτη στιγμή, επιδόθηκε σε έναν αγώνα δρόμου—όχι για να αποδώσει ευθύνες και να εγγυηθεί ότι δεν θα ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο, αλλά για να διαμορφώσει ένα αφήγημα που θα μετριάσει τη λαϊκή οργή και θα προστατεύσει την πολιτική της εικόνα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ:

Η αρχική της στάση ήταν ξεκάθαρη: αποποίηση ευθυνών, ωραιοποίηση της κατάστασης και επικοινωνιακή διαχείριση της κρίσης. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός επιχείρησε να μετατρέψει την πανελλήνια κραυγή για Δικαιοσύνη σε ένα «συλλογικό πένθος», αποφεύγοντας κάθε πολιτική διάσταση της υπόθεσης. Σαν να ήθελε να μας πει πως η κοινωνία πρέπει να θρηνεί σιωπηλά και να αφήσει την εξουσία να συνεχίσει ατάραχη το έργο της.

Και όταν η κοινωνία δεν έμεινε σιωπηλή; Όταν χιλιάδες πολίτες, νέοι, οικογένειες θυμάτων, απλοί άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους απαιτώντας Δικαιοσύνη; Τότε η κυβέρνηση άλλαξε τροπάριο. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επιδόθηκε σε έναν επικοινωνιακό αντιπερισπασμό, κατηγορώντας την αντιπολίτευση για «πολιτική εκμετάλλευση» της τραγωδίας. Γιατί, σύμφωνα με το αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας, το να ζητάς διαφάνεια και δικαιοσύνη είναι κομματικό παιχνίδι. Αντί, λοιπόν, να σκύψουν το κεφάλι και να απολογηθούν, επέλεξαν να στοχοποιήσουν εκείνους που απαιτούν απαντήσεις.

Αλλά το πιο ανησυχητικό στοιχείο δεν ήταν η αρχική αδιαφορία ούτε η επικοινωνιακή διαχείριση. Ήταν η διαρκής προσαρμογή της κυβερνητικής αφήγησης, λες και η αλήθεια είναι κάτι ρευστό, κάτι που μπορεί να διαμορφώνεται αναλόγως με τις πολιτικές ανάγκες της στιγμής

Το αποκορύφωμα της απαξιωτικής στάσης ήρθε πρόσφατα, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να παρουσιάσει τις διαδηλώσεις για τη Δικαιοσύνη ως ένα είδος «μνημόσυνου». Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο υποτίμησε τις αγωνίες του κόσμου, αλλά επιχείρησε να τις αποδυναμώσει, να τις παρουσιάσει ως μια φυσική διαδικασία θρήνου και όχι ως μια κραυγή διαμαρτυρίας ενάντια σε ένα βαθιά ριζωμένο σύστημα ατιμωρησίας και συγκάλυψης.

Όμως, η κοινωνία δεν ξεχνά. Οι πολίτες έχουν μνήμη και κρίση. Βλέπουν την απόσταση ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις. Αναγνωρίζουν την προπαγάνδα, όσο καλά κι αν είναι διατυπωμένη. Ξέρουν ότι, όταν η εξουσία προσπαθεί να ελέγξει το θυμό τους, δεν το κάνει επειδή νοιάζεται για τη σταθερότητα ή την ενότητα, αλλά επειδή φοβάται την αλλαγή που έρχεται όταν μια κοινωνία σταματά να ανέχεται τα ψέματα.

Αυτό που ζητά ο κόσμος είναι απλό: διαφάνεια, λογοδοσία, δικαιοσύνη. Όχι άλλες υπεκφυγές, όχι άλλες δικαιολογίες, όχι άλλες προσαρμογές της αλήθειας στα μέτρα της εξουσίας. Η κυβέρνηση μπορεί να συνεχίσει να πλάθει αφήγηματα. Όμως, η πραγματικότητα έχει πάντα τον τελευταίο λόγο. Και η πραγματικότητα λέει ότι η Ελλάδα του 2025 δεν είναι πια διατεθειμένη να αποδεχτεί το «έτσι έχουν τα πράγματα». Η κοινωνία απαιτεί, και αυτή τη φορά, δεν θα κάνει πίσω.

Το πόρισμα – “κόλαφος” του ΕΟΔΑΣΑΑΜ – και η αλλαγή αφηγήματος της κυβέρνησης

Στις 27 Φεβρουαρίου 2025, το πολυαναμενόμενο πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας των Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) ήρθε στο φως, ρίχνοντας φως σε γεγονότα που είχαν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην ελληνική κοινωνία. Το πόρισμα αυτό αποτέλεσε σημείο καμπής, αποκαλύπτοντας πτυχές που μέχρι πρότινος παρέμεναν στο σκοτάδι.

Προτού το πόρισμα δει το φως της δημοσιότητας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, μέσω των εκπροσώπων της, είχε επανειλημμένα τονίσει την εμπιστοσύνη της στη Δικαιοσύνη. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Άκης Σκέρτσος, είχε δηλώσει: «Η Δικαιοσύνη θα διαλευκάνει την υπόθεση – Το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ θα ρίξει φως στο τι έγινε στο δυστύχημα αλλά και στο μετά»

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισημάνει: «Οι ένοχοι θα τιμωρηθούν – Η Δικαιοσύνη θα ρίξει φως»

Ωστόσο, με τη δημοσίευση του πορίσματος, αναδείχθηκαν σοβαρές ευθύνες και παραλείψεις που βάρυναν την κυβερνητική διαχείριση. Το πόρισμα κατέδειξε αντικρουόμενα στοιχεία και ελλείψεις στον συντονισμό των αρμόδιων φορέων, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση και την κοινωνία

Σε μια προσπάθεια να διαχειριστεί την κρίση, ο πρωθυπουργός, σε πρόσφατη δήλωσή του, χαρακτήρισε τις λαϊκές αντιδράσεις ως «κυματισμούς» που η κυβέρνηση θα ξεπεράσει με δράση και αλήθεια

Αυτή η τοποθέτηση προκάλεσε περαιτέρω αντιδράσεις, με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη, να αναρωτιέται: «Είναι ‘κυματισμός’ το αίτημα για δικαιοσύνη;»

Η κοινωνία, πληγωμένη και απογοητευμένη, απαιτεί διαφάνεια και λογοδοσία. Οι πολίτες κατέκλυσαν τους δρόμους, ζητώντας δικαιοσύνη και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Ωστόσο, οι κυβερνητικές δηλώσεις που υποβαθμίζουν αυτές τις αντιδράσεις ως «κυματισμούς» δείχνουν μια απόσταση από την πραγματικότητα που βιώνει ο ελληνικός λαός.

Είναι επιτακτική ανάγκη η κυβέρνηση να αναγνωρίσει το βάθος της κρίσης και να αναλάβει ουσιαστικές πρωτοβουλίες για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης και της διαφάνειας. Η υποτίμηση των λαϊκών αντιδράσεων και η προσπάθεια αλλαγής του αφηγήματος μέσω επικοινωνιακών τακτικών δεν συμβάλλουν στην επίλυση των προβλημάτων, αλλά εντείνουν την απογοήτευση και την οργή των πολιτών.

Η δημοσίευση του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αποτελεί μια ευκαιρία για την κυβέρνηση να επανεξετάσει τις πρακτικές της και να προχωρήσει σε ουσιαστικές αλλαγές που θα ενισχύσουν τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη στους θεσμούς. Η αναγνώριση των λαθών και η ανάληψη ευθυνών είναι το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Η ελληνική κοινωνία δεν ζητά τίποτα περισσότερο από δικαιοσύνη και αλήθεια. Η κυβέρνηση οφείλει να αφουγκραστεί αυτό το αίτημα και να δράσει αναλόγως, αποδεικνύοντας έμπρακτα τη δέσμευσή της προς τους πολίτες