Δημήτρης Κωνσταντόπουλος: «Είναι αναγκαία μια διακομματική στρατηγική για τα παιδιά»

Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, μίλησε στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων για την Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τα Παιδιά.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του:

Αγαπητή κυρία Υπουργέ, Αγαπητοί συνάδελφοι,

Η Ευρωπαϊκή Εγγύηση για τα παιδιά και η Στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού έρχονται την κατάλληλη ώρα.

Η UNICEF σε πρόσφατες ανακοινώσεις της υπογράμμισε ότι η πανδημία του Covid-19 αποτέλεσε τη μεγαλύτερη παγκόσμια κρίση για τα παιδιά στα 75 χρόνια ιστορίας της.

Τα παιδιά αποτελούν το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, και το 1/5 του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Με βάση τους υπολογισμούς της 100 εκατομμύρια επιπλέον παιδιά ζουν σήμερα σε συνθήκες πολυδιάστατης φτώχειας λόγω της υγειονομικής κρίσης, ενώ πάνω από 23 εκατομμύρια παιδιά δεν είχαν πρόσβαση σε απαραίτητα εμβόλια- μιλάμε για μια αύξηση 4 εκατομμυρίων  από το 2019.

Ανατρέχοντας περαιτέρω στα στοιχεία, μπορούμε να διαπιστώσουμε μια απογοητευτική εικόνα:

• πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο μαθητές εκτός σχολείων λόγω διακοπής λειτουργίας των σχολικών μονάδων.
• Πάνω από το 13% των εφήβων ηλικίας 10-19 ετών παγκοσμίως η πανδημία επηρέασε σημαντικά την ψυχική τους υγεία.
• Επιπλέον 9 εκατομμύρια κινδυνεύουν να ωθηθούν στην παιδική εργασία μέχρι το τέλος του 2022 λόγω της φτωχοποίησης που προκλήθηκε- συνολικά η παιδική εργασία μετρά τον ολέθριο αριθμό των 160 εκατομμυρίων παιδιών παγκοσμίως.
• 426 εκατομμύρια παιδιά – σχεδόν 1 στα 5- ζουν σε ζώνες πολεμικών συρράξεων, με τα κορίτσια να διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο σεξουαλικής βίας.
• Και περίπου 1 δισεκατομμύριο παιδιά – σχεδόν τα μισά παιδιά στον κόσμο – ζουν σε χώρες που βρίσκονται σε «εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο» από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
  Αυτό σημαίνει ότι για σχεδόν τα μισά παιδιά στον κόσμο ενδέχεται να επηρεαστεί το προσδόκιμο της ζωής τους, η υγεία τους, το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση. Πρόκειται για στοιχεία δραματικά που πρέπει να προβληματίσουν τις δυτικές κοινωνίες που μεταπολεμικά αγωνίστηκαν για την ειρήνη, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Πρέπει να προβληματίσουν όλους εμάς που με τη συμβολή μας στον δημόσιο βίο εντός και εκτός κοινοβουλίου, εντός ή/και εκτός συνόρων, επηρεάζουμε με τις αποφάσεις και τις πράξει μας τον κόσμο που ζουν τα παιδιά μας και τον κόσμο που θα ζήσουν οι επόμενες γενιές.

Η Ευρώπη ιστορικά βρέθηκε στη σωστή πλευρά της ιστορίας όσον αφορά στα δικαιώματα του παιδιού. Από το 1949 με την ίδρυση του Συμβουλίου της Ευρώπης και μετέπειτα την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη αγωνίζεται συστηματικά για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού.

Αγωνίστηκε ενάντια στην παιδική εργασία. Υπερασπίστηκε τα παιδιά μεταναστών, τα προσφυγόπουλα. Μερίμνησε για τα ασυνόδευτα και τα χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά.

Το 2019 το 30,3% των αιτούντων άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν παιδιά, ήτοι 207.215 παιδιά και το 7,1% ήταν ασυνόδευτα.

Παράδειγμα της μεγάλης αγκαλιάς της Ευρώπης, της δικής μας αγκαλιάς της Ελλάδας- με τα όποια λάθη και τις όποιες παραλείψεις – είναι ο Ιρανός πρόσφυγας που έφτασε στην Ελλάδα το 2019 σε μια βάρκα, βρέθηκε στη Μόρια μετά στο Καρά Τεπέ, φοίτησε στο Πρότυπο Λύκειο Μυτιλήνης αρίστευσε και διεκδικεί μια θέση στο Πολυτεχνείο.

Η Ευρώπη μερίμνησε και για τα παιδιά με αναπηρίες, ώστε αυτά να έχουν ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες και να μην βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση.
Παράδειγμα- η Ευρωπαϊκή Οδηγία για την Προσβασιμότητα που θέσπισε ειδικές προδιαγραφές που θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες για άτομα με αναπηρίες.

Προώθησε πολιτικές για την ένταξη των Ρομά. Εισήγαγε πρότυπα σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προώθηση θυμάτων εγκληματικότητας  που αφορούν στα παιδιά.

Και γενικά προσπάθησε και προσπαθεί να φροντίσει ώστε κάθε παιδί, ανεξάρτητα από την εθνοτική καταγωγή, το φύλο, την ιθαγένεια, το κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο, την ικανότητά του ή το καθεστώς διαμονής τους να τυγχάνει πάντα ειδικής προστασίας.

Στόχος της σε κάθε της απόφαση να απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Αυτή είναι η Ευρώπη. Η ανθρώπινη, η αλληλέγγυα, η κοινωνική Ευρώπη. Κι αν κάποιοι προσπαθούν να δείχνουν συνεχώς τα τρωτά της, τις αδυναμίες της, τα αργά βήματα της ολοκλήρωσής της, εμείς θα είμαστε εδώ για να υπενθυμίζουμε όλα όσα έχουμε πετύχει μαζί.  

Σήμερα, λοιπόν, που συζητούμε για τη νέα ολοκληρωμένη στρατηγική για τα δικαιώματα του παιδιού που έχει εκπονήσει, οφείλουμε να δούμε κι εμείς σε εθνικό επίπεδο τι έχουμε κάνει.

Το 2021, η Ελλάδα βρέθηκε στην 18^η θέση με λίγο παραπάνω από 4% του ΑΕΠ στις δημόσιες δαπάνες για την παιδεία. 

Με βάση τα στοιχεία της UNICEF, η συμμετοχή́ στην προσχολική́ εκπαίδευση για παιδιά́ 4 και 5 ετών ήταν 75,2% το 2019 (κάτω από́ τον μέσο όρο της ΕΕ του 94%).

75.680 παιδιά́ που κρίθηκε ότι χρειάζονται ειδική́ αγωγή́ και εκπαίδευση το 2017/2018 φοίτησαν στη γενική́ εκπαίδευση και τους παρασχέθηκε ειδική́ υποστήριξη.

Προσφέρθηκαν θέσεις σε Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης σε 10.883 παιδιά́ στο πλαίσιο του συστήματος τυπικής εκπαίδευσης.

Στοιχεία που προκαλούν απογοήτευση.

Όσον αφορά στην υγειονομική περίθαλψη, σε πρόσφατη Έκθεση του ΟΟΣΑ καταγράφεται ότι η κατά κεφαλή δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα είναι 1.678 ευρώ και οι πολίτες καλούνται να καλύψουν μόνοι τους το 34% του ποσού αυτού, ενώ επιβαρύνονται και από τις ασφαλιστικές εισφορές. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου ο μέσος όρος είναι γύρω στο 10%.

Το 13% των ατόμων που διαβιούν σε αγροτικές περιοχές δεν έχουν πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη λόγω ζητημάτων που σχετίζονται με τη μετακίνηση ή την απόσταση έναντι 3% στις αστικές περιοχές.

Αυτό δείχνει το επίπεδο της ανισότητας μεταξύ περιφέρειας και κέντρου.

Όσον αφορά στη στέγαση, η Ελλάδα είναι πρώτη στην ακριβή στέγη. Ένας στους τρεις Έλληνες (το 33,3% του πληθυσμού) δίνει περισσότερο από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για την κάλυψη των αναγκών στέγασης. Φαντασθείτε τι συμβαίνει σε μονογονεϊκές οικογένειες ή σε ενοικιαστές που προέρχονται από τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.

Μέσα στην πανδημία οι ανώνυμες και επώνυμες καταγγελίες για περιστατικά βίας σε παιδιά στη χώρα αυξήθηκαν κατά 40,9% με βάση του Χαμόγελο του Παιδιού. Η βία στην κοινωνία μας έχει αυξηθεί.

Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας στη χώρα, με βάση τα όσα καταγράφει η ΕΛ.ΑΣ. ξεπέρασαν για το 2021 τα 6.000. 

Όλα τα παραπάνω στοιχεία συνθέτουν την εικόνα μιας χώρας που δεν έχει θέσει στο επίκεντρο το παιδί που είναι το μέλλον κάθε πατρίδας. Με αφορμή αυτά τα αποκαρδιωτικά δεδομένα, ας αναλογιστούμε ατομικά και συλλογικά την ευθύνη μας και ας προχωρήσουμε σε μια κοινή διακομματική στρατηγική για το παιδί.