Λουκάς Αποστολίδης: Νέα Γενιά και Αξιοπρεπής Εργασία – Βίοι Παράλληλοι

Γράφει ο Αναπληρωτής Γραμματέας του Τομέα Εργασίας, Δικηγόρος/πρ.Αντιπρόεδρος της Βουλής, Λουκάς Αποστολίδης

Μήτρα των εξελίξεων είναι η ανάγκη. Η ανάγκη, λοιπόν, είναι αυτή που μας καθιστά απαραίτητο να προβούμε σε θεσμικές παρεμβάσεις που θα αποσκοπούν στο καλό του τόπου και κυρίως στο καλό της νέας γενιάς. 

Η εποχή που διανύουμε είναι δύσκολη. Πάνω στη δεκαετή οικονομική κρίση και ύφεση ήρθε η πανδημία, ύστερα ο πόλεμος στα Ανατολικά της Ευρώπης, η άνοδος του πληθωρισμού, η ενεργειακή κρίση και η κρίση ακρίβειας. Οι τιμές ανεβαίνουν σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Οι τιμές ανεβαίνουν παντού, διότι ακριβαίνει η ενέργεια, ήτοι το ηλεκτρικό ρεύμα και τα καύσιμα. Από τη στιγμή που συμβαίνει η άνοδος των τιμών στην ενέργεια, ύστερα οι αυξημένες τιμές μετακυλούν στα πάντα. Οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά οι μισθοί είναι ίδιοι. Ακόμα και η αύξηση 9,7% του κατώτατου μισθού εντός του 2022, δηλαδή από 650 ευρώ μικτά σε 713, ακόμα και αυτή η αύξηση είναι μηδαμινή σε σχέση με την άνοδο του πληθωρισμού που είναι υπερδιπλάσια. Απόρροια αυτού, η αγοραστική δύναμη των πολιτών να  μειώνεται χρόνο με το χρόνο, μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο.

Στο στόχαστρο αυτής της περιδίνησης -διότι περί περιδίνησης πρόκειται- βρίσκεται η νέα γενιά. Στην Ελλάδα του 2022 δεν υπάρχουν ίσες ευκαιρίες για τους νέους, δεν υπάρχουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και άρα αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Για τον λόγο αυτό οι νέοι φεύγουν αδιάκοπα για το εξωτερικό με την ελπίδα και την προσδοκία ενός καλύτερου μέλλοντος, μιας καλύτερης ζωής, αφού η μητέρα Ελλάδα έχει εγκαταλείψει τα παιδιά της τουλάχιστον μια δεκαετία τώρα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 έως σήμερα περισσότερο από μισό εκατομμύριο νέοι άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα για το εξωτερικό, είναι το φαινόμενο του λεγόμενου brain-drain. 

Ήδη από την περίοδο που θεσπίστηκε ο υπό-κατώτατος μισθός για τους νέους στα 451 ευρώ μικτά, εμείς είχαμε προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του οποίου οι αποφάσεις ήταν καταπέλτης. Πέραν, όμως από την μηδαμινή αύξηση του κατώτατου μισθού σε σχέση με τις πληθωριστικές πιέσεις και πέρα από την εκτόξευση των τιμών και την έκρηξη ακρίβειας, ήρθε πρόσφατα και ο επαίσχυντος νόμος Χατζηδάκη, ο οποίος μετέτρεψε τις συνθήκες εργασίας σε εργασιακό Μεσαίωνα. Μέχρι και η κατοχύρωση του 8ώρου τέθηκε εν αμφιβόλω, στο βωμό της δήθεν ευελιξίας. Τι έκανε επί της ουσίας ο νόμος Χατζηδάκη; Θεσμοθέτησε τις απλήρωτες υπερωρίες, καθώς ο εργαζόμενος γίνεται πλέον υποχείριο των ορέξεων του εκάστοτε εργοδότη.

Όλο αυτό το εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον που είχε ήδη ξεκινήσει την περίοδο των Μνημονίων, αλλά που το τελειωτικό χτύπημα έχει δώσει η ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση Μητσοτάκη, βάζει στο στόχαστρο κυρίως τη νεολαία, η οποία καλείται να τα βγάλει πέρα σε αυτές τις τόσο αντίξοες συνθήκες.

Για τον λόγο αυτό, και για να προστατεύσουμε τόσο τη νέα γενιά, όσο και τον χώρο της εργασίας, χρειάζεται να αναλάβει δράση μια προοδευτική κυβέρνηση, η οποία θα πάρει τολμηρές αποφάσεις και θα εφαρμόσει ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις με κοινωνικό και ανθρωποκεντρικό πρόσημο, βάζοντας ως πρώτη προτεραιότητα τους νέους. Χρειάζεται να γίνουν τολμηρές και αποφασιστικές θεσμικές παρεμβάσεις που θα στοχεύουν στην πραγματική βελτίωση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης και να αφήσουμε στην άκρη τις επιδοματικές πολιτικές, που επί της ουσίας αντί να λύσουν το πρόβλημα το βάζουν βραχυπρόθεσμα κάτω απ’ το χαλί.

Έτσι, προτείνουμε να δημιουργηθεί εκ νέου, Υφυπουργείο Νέας Γενιάς και να μην υπάρχει απλά μια υποβαθμισμένη Γενική Γραμματείας «Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς». Η κίνηση αυτή πέρα από τον συμβολικό της χαρακτήρα, θα αναλάβει να διαχειριστεί όλα τα φλέγοντα και εξαιρετικά σημαντικά ζητήματα που αφορούν τη Νέα Γενιά και ιδίως την εργασία των νέων. Οφείλουμε σαν προοδευτική παράταξη να διασφαλίσουμε τις ίσες ευκαιρίες στην εργασία για όλους τους νέους. Να επαναφέρουμε συγκεκριμένα προγράμματα που θα δώσουν κίνητρο και ευκαιρίες στους νέους, θα αυξήσουν τη συμμετοχικότητα και θα μειώσουν την ανεργία εν γένει, αλλά ιδίως την ανεργία στους νέους. Με άλλα λόγια, οφείλουμε να ενεργήσουμε με τέτοιο τρόπο, που θα μεριμνά για την ομαλή επαγγελματική ενσωμάτωση των νέων ανθρώπων. Διότι οι υφιστάμενες συνθήκες, κάτω από τις οποίες αγωνίζονται οι νέοι άνθρωποι για να τα βγάλουν πέρα σήμερα είναι άνευ προηγουμένου. Τα χρήματα είναι ελάχιστα, ο ελεύθερος χρόνος μηδαμινός έως ανύπαρκτος και μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι νέοι παλεύουν για μια αξιοπρεπή διαβίωση, παλεύουν για να βρουν το ρόλο που τους αναλογεί στην κοινωνία. Παλεύουν να προσφέρουν, μα αυτό που λαμβάνουν δεν είναι αρκετό ούτε για την κάλυψη των πολύ αναγκαίων.

Το σύνθημα μας, ως μια κατ’ εξοχήν προοδευτική παράταξη, οφείλει να είναι το «ίσες ευκαιρίες». Ίσες ευκαιρίες που από την εργασία θα επεκταθεί στην Παιδεία, την Υγεία, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό. Ίσες ευκαιρίες και προσβασιμότητα σε όλους και ιδίως στη νέα γενιά. Θέλουμε νέους ανθρώπους ψυχικά υγιείς και χαρούμενους, οι οποίοι θα είναι παραγωγικοί και μέσω της παραγωγικότητάς τους θα είναι παραγωγική και η χώρα. Η νέα γενιά δεν χρειάζεται επιδοματικές πολιτικές και ασπιρίνες σαν τα fuel pass, power pass και τώρα τελευταία το food pass, οι πολίτες, και ιδίως οι νέοι άνθρωποι δεν είναι επαίτες. Αντί για επιδοματικές πολιτικές οφείλουμε να βάλουμε φρένο στην αισχροκέρδεια. Αισχροκερδούν οι λίγοι και εκλεκτοί εις βάρος των πολλών με αποτέλεσμα η μεσαία τάξη να γίνεται φτωχή και οι φτωχοί να γίνονται απελπισμένοι και να βρίσκονται ακόμη και κάτω από τα όρια της φτώχειας την ίδια ώρα που κάποιοι λίγοι βγάζουν κέρδη ολόκληρα δις μέσα σε λίγους μήνες. 

Έτσι, λοιπόν, μια άλλη σημαντική τομή που οφείλει να τολμήσει και να εφαρμόσει ο προοδευτικός χώρος είναι η υιοθέτηση του 35ώρου την εβδομάδα. Για την ομαλή μετάβαση προτείνουμε πρώτα το συγκεκριμένο μέτρο να εφαρμοστεί σε επιλεγμένους χώρους και ιδίως σε κλάδους που από τη φύση της η δουλειά γίνεται κάτω από δυσμενείς συνθήκες. Για παράδειγμα, τέτοιοι επιλεγμένοι χώροι θα μπορούσε να είναι η υγεία και η τοπική αυτοδιοίκηση. Οφείλουμε, ως προοδευτικός χώρος με μακρά προοδευτική ιστορία να προβούμε σε ριζικές θεσμικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα στοχεύουν στην πραγματική βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και οι οποίες θα έχουν σκοπό πέρα από την άμεση αποκατάσταση των αυτονόητων δικαιωμάτων και τις ίσες ευκαιρίες, θα έχουν ως σκοπό και τα μακροπρόθεσμα οφέλη για μια αξιοπρεπή διαβίωση, όπου οι νέοι άνθρωποι και οι πολίτες αυτής της χώρας, δεν θα τυραννιούνται για να καλύψουν τα της επιβίωσης, αλλά αντίθετα θα περάσουν ένα επίπεδο πιο πάνω που θα οδηγήσει την κοινωνία αυτό που κατά Αριστοτέλη ονομάζεται «ευ ζην». Ακούγεται ουτοπικό, αλλά τέτοιους στόχους οφείλουμε να θέτουμε και με αποφασιστικές θεσμικές παρεμβάσεις να πετυχαίνουμε τους στόχους αυτούς. Η νέα γενιά και η αξιοπρεπής εργασία πρέπει να σταματήσουν να διάγουν βίους παράλληλους. Το χρωστάμε στη νέα γενιά, το χρωστάμε στην πατρίδα μας. Ένα καλύτερο μέλλον στην εργασία για ένα καλύτερο μέλλον για τη νέα γενιά και την Ελλάδα.