Χριστίνα Σταρακά: Φέρνει στη Βουλή το θέμα της μεταρρύθμισης των ΔΕΥΑ όλης της χώρας από την κυβέρνηση

Την άμεση διαλεύκανση των προθέσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις ΔΕΥΑ, σχετικά με το τελικό σχέδιο οργανωτικής και γεωγραφικής διάρθρωσης του νέου μοντέλου, καθώς και συναφή ζητήματα που ανακύπτουν με τη λειτουργικότητα του επισημαίνει σε ερώτηση της προς τον αρμόδιο Υπουργό η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χριστίνα Σταρακά. Την ερώτηση συνυπογράφουν επίσης ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής και υπεύθυνος του ΚΤΕ Περιβάλλοντος Μανώλης Χριστοδουλάκης και η βουλευτής Λάρισας και Γραμματέας της ΚΟ Ευαγγελία Λιακούλη.

Όπως αναφέρει η Χριστίνα Σταρακά, ο Υπουργός ήταν που εξήγγειλε τη «μεταρρύθμιση» των φορέων παροχής πόσιμου νερού εκτός Αθήνας (ΕΥΔΑΠ) και Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ), έχοντας προηγουμένως χαρακτηρίσει προβληματική την οικονομική κατάσταση των ΔΕΥΑ. «Αναγνωρίσατε ότι είναι σχεδόν αδύνατη η είσπραξη των οφειλών. Εκτιμήσατε, δε το ύψος είσπραξής στο 50%-60% τα επόμενα πέντε χρόνια, υπολογίζοντας έτσι κενό στον προϋπολογισμό των ΔΕΥΑ περί τα 350 εκατομμύρια ευρώ.» υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.

Ως προς το νέο μοντέλο των επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης, η βουλευτής επισημαίνει: «είχατε κάνει λόγο για ένα νέο μικτό σχήμα στην διοίκηση. Σε αυτή θα μετέχει κατά πλειοψηφία η τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία θα προτείνει τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, ως μειοψηφία το κράτος και τέλος εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας. Ως απάντηση της ανωτέρω τοποθέτησης σε έκτακτη γενική της συνέλευση στις 14 Δεκεμβρίου 2023, η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Ε.Δ.Ε.Υ.Α.) χαρακτήρισε τις προωθούμενες ρυθμίσεις ως «νομικά έωλες» και ανεφάρμοστες, οι οποίες θα οδηγήσουν στη δημιουργία δυσλειτουργικών, συγκεντρωτικών και απρόσωπων Οργανισμών, κατά παράβαση της αρχής της επικουρικότητας και του ενωσιακού δικαίου. Παράλληλα στην ίδια απόφαση, η Ε.Δ.Ε.Υ.Α. ανέδειξε το πρόβλημα υποστελέχωσης των ΔΕΥΑ, ζητώντας παράλληλα εξαντλητικό διάλογο με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Τέλος, κατά τη συζήτηση της υπ.αριθμ. 609/22-01-2024 επίκαιρης ερώτησης στην Ολομέλεια της Βουλής στις 29 Ιανουαρίου 2024 (ΠΗ’ Συνεδρίαση) δηλώσατε ότι εξετάζεται η ένταξη των ΔΕΥΑ στις ενεργειακές κοινότητες του ν. 4513/2018 και ειδικότερα στο πρόγραμμα «Απόλλων» που σημαίνει μία ενεργειακή κοινότητα ανά περιφέρεια, δηλώνοντας παράλληλα ότι το κράτος θα καλύψει το 50% των χρεών των ΔΕΥΑ.

Με βάση τα παραπάνω και με δεδομένο πως η πρόσβαση σε φθηνό και ποιοτικό νερό αποτελεί θεμελιώδες συνταγματικό δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών, η Χριστίνα Σταρακά απευθύνει ερώτηση στον αρμόδιο Υπουργό ζητώντας διευκρινίσεις τόσο για το τελικό μοντέλο λειτουργίας όσο και για τα ποσά που οφείλονται προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΔΕΥΑ, αλλά και του Ελληνικού Δημοσίου προς τις τελευταίες. Παράλληλα, ζητάει ενημέρωση σχετικά με την εξασφάλιση των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ, για ζητήματα υποστελέχωσης σε αυτές καθώς και τι προβλέπεται σε περίπτωση που δεν αποδώσει η λειτουργία του νέου μοντέλου.

Ολόκληρη η ερώτηση έχει ως εξής:

ΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΡΟΣ: Τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

ΘΕΜΑ: «Άμεση διαλεύκανση των προθέσεων του Υπουργείου για τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης»

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

Στις 14 Δεκεμβρίου 2023, κατά τη συζήτηση κύρωσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, είχατε εξαγγείλει από το βήμα της Βουλής την «μεταρρύθμιση» των φορέων παροχής πόσιμου νερού εκτός Αθήνας (ΕΥΔΑΠ) και Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ).

Είχε προηγηθεί η τοποθέτηση σας στη Γενική Συνέλευση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος στις 13 Δεκεμβρίου 2023, στην οποία αναφέρατε χαρακτηριστικά ότι η οικονομική κατάσταση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) είναι προβληματική, εικόνα που επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης.

Στην ίδια τοποθέτηση αναγνωρίσατε ότι είναι σχεδόν αδύνατη η είσπραξη των οφειλών. Εκτιμήσατε, δε το ύψος είσπραξής στο 50%-60% τα επόμενα πέντε χρόνια, υπολογίζοντας έτσι κενό στον προϋπολογισμό των ΔΕΥΑ περί τα 350 εκατομμύρια ευρώ.

Ως προς το νέο μοντέλο των επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης, είχατε κάνει λόγο για ένα νέο μικτό σχήμα στην διοίκηση. Σε αυτή θα μετέχει κατά πλειοψηφία η τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία θα προτείνει τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, ως μειοψηφία το κράτος και τέλος εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας.

Ως απάντηση της ανωτέρω τοποθέτησης σε έκτακτη γενική της συνέλευση στις 14 Δεκεμβρίου 2023, η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης

(Ε.Δ.Ε.Υ.Α.) χαρακτήρισε τις προωθούμενες ρυθμίσεις ως «νομικά έωλες» και ανεφάρμοστες, οι οποίες θα οδηγήσουν στη δημιουργία δυσλειτουργικών, συγκεντρωτικών και απρόσωπων Οργανισμών, κατά παράβαση της αρχής της επικουρικότητας και του ενωσιακού δικαίου. Παράλληλα στην ίδια απόφαση, η Ε.Δ.Ε.Υ.Α. ανέδειξε το πρόβλημα υποστελέχωσης των ΔΕΥΑ, ζητώντας παράλληλα εξαντλητικό διάλογο με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου.

Τέλος, κατά τη συζήτηση της υπ.αριθμ. 609/22-01-2024 επίκαιρης ερώτησης στην Ολομέλεια της Βουλής στις 29 Ιανουαρίου 2024 (ΠΗ’ Συνεδρίαση) δηλώσατε ότι εξετάζεται η ένταξη των ΔΕΥΑ στις ενεργειακές κοινότητες του ν. 4513/2018 και ειδικότερα στο πρόγραμμα «Απόλλων» που σημαίνει μία ενεργειακή κοινότητα ανά περιφέρεια, δηλώνοντας παράλληλα ότι το κράτος θα καλύψει το 50% των χρεών των ΔΕΥΑ.

Επειδή οι 126 ΔΕΥΑ από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα έχουν εκτελέσει έργο που υπερβαίνει τα 20 δις ευρώ στους τομείς δραστηριότητας τους.

Επειδή μέχρι σήμερα δεν έχει ενεργοποιηθεί το άρθρο 30 του ν. 5013/2023 που προβλέπει την έκτακτη επιχορήγηση των ΔΕΥΑ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, λόγω μη έκδοσης της σχετικής ΚΥΑ.

Επειδή ήδη οι ΔΕΥΑ μετέχουν σε έργα και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τυχόν νομοθετική παρέμβασή θα θέσει σε κίνδυνο την υλοποίηση των σχετικών οροσήμων.

Επειδή σύμφωνα με τη μελέτη της DG Regio δεν προκρίνονται οι αναγκαστικές συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ.

Επειδή η πρόσβαση σε φθηνό και ποιοτικό νερό αποτελεί θεμελιώδες συνταγματικό δικαίωμα που συνδέεται άρρηκτα με τη ζωή και την αξιοπρεπή διαβίωση των Ελλήνων πολιτών.

Ερωτάσθε κ. Υπουργέ

1. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο διάλογος με τη Τοπική Αυτοδιοίκηση; Έχει καταλήξει το Υπουργείο σε ένα τελικό σχέδιο οργανωτικής και γεωγραφικής διάρθρωσης του νέου μοντέλου που θα διαδεχθεί τις ΔΕΥΑ;
2. Ποιο είναι το ακριβές συνολικό ποσό που οφείλουν αυτή τη στιγμή οι ΔΕΥΑ προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας; Πώς προτίθεστε να καλύψετε τις ληξιπρόθεσμες οφειλές;
3. Ποιο είναι το ακριβές ύψος οφειλών του Ελληνικού Δημοσίου προς τις ΔΕΥΑ και ποιοι τρόποι εξετάζονται για την άμεση εξόφληση τους;
4. Θα ενεργοποιηθεί η σχετική πρόβλεψη του άρθρου 30 του ν. 5013/2023 που αφορά την έκτακτη επιχορήγηση των ΔΕΥΑ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης εκδίδοντας την απαραίτητα υπουργική απόφαση;
5. Ποιες εγγυήσεις θα παράσχει το Υπουργείο για την πλήρη υπηρεσιακή και μισθολογική εξασφάλιση των εργαζομένων που δουλεύουν αυτή τη στιγμή στις ΔΕΥΑ;
6. Σε ποιες άμεσες ενέργειες προσανατολίζεται το Υπουργείο για την αντιμετώπιση της υποστελέχωσης στις υφιστάμενες ΔΕΥΑ;
7. Με τον νέο τρόπο λειτουργίας των ΔΕΥΑ, θα υπάρξουν αυξήσεις για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών που θα προκύψουν; Υπάρχει κάποια πρόβλεψη σε περίπτωση μη λειτουργίας του νέου μοντέλου;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Μανώλης Χριστοδουλάκης

Ευαγγελία Λιακούλη

Χριστίνα Σταρακά