ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

A] Ο τουρισμός της χώρας αποτελεί πανθομολογουμένως τον διαρκή στυλοβάτη της Ελληνικής οικονομίας. Με συμβολή σχεδόν 25% στο ΑΕΠ και στην απασχόληση, είναι ο κλάδος που συγκράτησε την απόλυτη απομείωση του ΑΕΠ της χώρας στην πολυετή οικονομική κρίση και τα μνημόνια. Σήμερα, εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, ο τουρισμός και η οικονομία δέχονται μεγάλα πλήγματα που ενδέχεται να οδηγήσουν εκ νέου σε φαινόμενα μνημονιακού χαρακτήρα, που πιστεύαμε ότι αφήσαμε πίσω μας.  Η υγειονομική κρίση, εφόσον δεν επιλυθεί  σύντομα και αποτελεσματικά το πρόβλημα από την ιατρική (εμβόλιο, φάρμακα), θα οδηγήσει στη μεγαλύτερη μεταπολεμική οικονομική και κοινωνική κρίση.

Οι προβλέψεις για τον τουριστικό κλάδο είναι εξαιρετικά δυσοίωνες: δραματική μείωση σε έσοδα και αφίξεις τουριστών, μεγάλος αριθμός ακυρώσεων, πώληση ή αναστολή λειτουργίας τουριστικών επιχειρήσεων, συρρίκνωση της τουριστικής σεζόν, απολύσεις και εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι, κατάρρευση αεροπορικών εταιρειών, προβλήματα επιβίωσης ακόμα και μεγάλων tour operators, απειλή αφελληνισμού των τουριστικών επιχειρήσεων, μαρασμός των συναφών κλάδων.

Η κυβέρνηση μέχρι στιγμής έχει αντιμετωπίσει τον τουρισμό με οριζόντια και αποσπασματικά μέτρα, τα οποία δεν καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες του χώρου και δε συνιστούν ολοκληρωμένο σχέδιο και πολιτική για την στήριξη και επανεκκίνηση της τουριστικής δραστηριότητας.

Ο τουρισμός, έχοντας το μεγαλύτερο οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα από οποιασδήποτε άλλη οικονομική δραστηριότητα, καθίσταται ταυτόχρονα ευάλωτος και ισχυρός. Είναι ο τομέας που πλήττεται περισσότερο στην παρούσα κρίση αλλά την ίδια στιγμή είναι εκείνος που μπορεί να στηρίξει ουσιαστικά την οικονομία και την κοινωνική συνοχή, δημιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης και ανάπτυξης, συμβάλλοντας τα μέγιστα σε ένα ευρύτερο πλάνο οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας.

Αυτό που χρειάζεται είναι ένα Εθνικό Σχέδιο για τη στήριξή του και την έξοδό του από την κρίση με τρόπο άμεσο και ουσιαστικό.

Β] Το Κίνημα Αλλαγής συνεχίζοντας την παραγωγική και εποικοδομητική πολιτική που ακολουθεί τη δύσκολη αυτή περίοδο για τη χώρα, καταθέτει σήμερα εξιδεικευμένες  προτάσεις για ένα ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ, που μπορεί να οδηγήσει στη διάσωση του κλάδου, στοχεύοντας σε τρεις κατευθύνσεις: 1) Στο τουριστικό προϊόν, 2) Στους εργαζόμενους και 3) Τις επιχειρήσεις.

Πιο συγκεκριμένα το σχέδιο θα περιλαμβάνει:

Στόχος 1: Ενίσχυση του Τουριστικού προϊόντος

Διαμόρφωση εικόνας της Ελλάδας ως «ασφαλούς προορισμού», μέσω  κατάλληλων εργαλείων επικοινωνίας, μάρκετινγκ και προβολής. Η καλή πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα και οι ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες είναι ισχυρά όπλα για το χτίσιμο αυτής της εικόνας. Η ανάλογη κινητοποίηση των διπλωματικών μας αρχών στο εξωτερικό είναι ουσιαστικής σημασίας.
Άμεση εφαρμογή ρεαλιστικών και ενιαίων πρωτοκόλλων λειτουργίας σε μεταφορές και διαμονή, σε χώρους επίσκεψης, αναψυχής, σίτισης και παροχής τουριστικής βιωματικής εμπειρίας. Απαραίτητη είναι η παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης όλων των εμπλεκομένων (ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, εργαζόμενοι, πελάτες).
Ενίσχυση του Συστήματος Υγείας, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, ειδικώς στους τουριστικούς προορισμούς με ανθρώπινους πόρους και κατάλληλο υλικοτεχνικό εξοπλισμό, για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση ειδικών και έκτακτων καταστάσεων.
Ανάπτυξη εσωτερικού τουρισμού, με συγκεκριμένο πρόγραμμα και παροχή κινήτρων. Πρόκειται για το μόνο είδος τουρισμού στο οποίο μπορεί να στηριχθεί άμεσα η ανάκαμψη της τουριστικής δραστηριότητας, χωρίς μεγάλο υγειονομικό ρίσκο. Επειδή όμως μέχρι σήμερα καταλάμβανε περίπου το 10% των συνολικών τουριστικών εσόδων ενώ αναμένεται και έλλειψη ρευστότητας του αγοραστικού κοινού την επόμενη μέρα, η παροχή κινήτρων είναι επιβεβλημένη. Ο εσωτερικός τουρισμός μπορεί να βοηθήσει στην ανάταση της ψυχολογίας των Ελλήνων, στην διακίνηση χρήματος στην ελληνική αγορά που θα προοριζόταν για διακοπές στο εξωτερικό, στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Μπορεί να αναπτυχθεί με τους ακόλουθους τρόπους: α) επιδότηση των διακοπών των πολιτών αναλόγως εισοδήματος και παροχή ευέλικτων «πακέτων» για ολόκληρο το χρόνο, τα οποία θα συνδιαμορφωθούν από τους αεροπορικούς, ακτοπλοϊκούς και οδικούς μεταφορείς της χώρας, τα ταξιδιωτικά γραφεία, τα ξενοδοχεία και τα λοιπά καταλύματα. Έτσι, ο Έλληνας που έχει ταλαιπωρηθεί από τη μακρόχρονη κρίση και τώρα την πανδημία, θα μπορεί να απολαύσει διακοπές με χαμηλότερους οικονομικούς όρους από εκείνους των ξένων επισκεπτών. Τα προγράμματα αυτά θα πρέπει να τύχουν κεφαλαίων κίνησης και χρηματοδοτήσεων με τους ίδιους όρους όπως οι άλλες επιχειρήσεις της τουριστικής οικονομίας και να τύχουν των ίδιων διευκολύνσεων και φοροαπαλλαγών, β) ενίσχυση του κοινωνικού τουρισμού, με επιδότηση ευέλικτων πακέτων διακοπών για τους πολίτες, με εισοδηματικά κριτήρια και διευρυμένη βάση.
Ενίσχυση εναλλακτικών μορφών τουρισμού (γαστρονομικού, αγροτουρισμού, ιαματικού, ιατρικού, θρησκευτικού, κλπ) και σύνδεση με τις τοπικές κοινωνίες, στοχεύοντας στη στήριξη των τοπικών επιχειρήσεων. Προσφορά ευέλικτων και  εξατομικευμένων μοντέλων διακοπών και εμπειριών, που θα στηρίζονται στη βιωματική εμπειρία και θα είναι προσαρμοσμένα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις επιθυμίες των ταξιδιωτών,. Κατά αυτόν τον τρόπο θα έχουμε: α) επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ενίσχυση του τουρισμού καθ’όλο το έτος με βάση και τον χειμερινό τουρισμό, β) προσέλκυση τουριστών υψηλής οικονομικής δυνατότητας και μεγαλύτερα έσοδα, γ) μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, δ) ταυτόχρονη στήριξη αγροτικών και απομακρυσμένων περιοχών, ε) αειφόρο ανάπτυξη του τουρισμού.
Στροφή σε νέες αγορές και ανάπτυξη ασφαλών υγειονομικά τουριστικών συνεργασιών με χώρες που τα έχουν πάει καλά στην πανδημία, όπως τα Βαλκανικά κράτη και η Μέση Ανατολή.
Βranding  περιφερειών, προορισμών και πόλεων με τουριστικό ενδιαφέρον.
Ενίσχυση νεοσύστατων επιχειρήσεων με αντικείμενο την αναγνώριση και την κάλυψη/αντιμετώπιση τουριστικού κινδύνου. Το τουριστικό προϊόν γίνεται όλο και πιο ευάλωτο σε κινδύνους. Η πρόσφατη πανδημία αλλά και νωρίτερα η πτώχευση της ταξιδιωτικής εταιρείας «Thomas Cook», το απέδειξαν. Κανένας επαγγελματίας δε θα έχει αντίρρηση με ένα επιπλέον κόστος να εξασφαλιστεί για περίπτωση κινδύνου. Παράλληλα, με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνουμε τόνωση της επιχειρηματικότητας.
Μείωση του τέλους προσγείωσης στα αεροδρόμια της χώρας κατά το ήμισυ, μέχρι το 2021 με ενίσχυση του Ελληνικού Δημοσίου.

…………………………… . …………………………… . ……………………………

Στόχος 2: Στήριξη των θέσεων εργασίας και των εργαζομένων

Η επανεκκίνηση της τουριστικής βιομηχανίας απαιτεί γενναία στήριξη από την πλευρά της Πολιτείας. Τα μέχρι στιγμής μέτρα της κυβέρνησης αφορούν την πρώτη φάση αντιμετώπισης της κρίσης αλλά όχι την επόμενη μέρα στον τουρισμό. Η κύρια φιλοσοφία οφείλει να είναι η στήριξη της εργασίας και όχι της ανεργίας. Αυτό σημαίνει ότι τα μέτρα στήριξης πρέπει να εξασφαλίζουν τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα προτείνουμε:
Επιδότηση της απασχόλησης για κάποιο διάστημα, υπό όρους όπως η  διατήρηση των θέσεων εργασίας, που θα ωφελήσει επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Το Κίνημα Αλλαγής έχει ήδη καταθέσει πρόταση για: α) επιδότηση του 40% του μισθού του εργαζομένου μέχρι 6 μήνες σε εποχιακές επιχειρήσεις που θα παραμείνουν ανοιχτές, β) επίδομα ανεργίας για όλη τη χρονιά, χωρίς όρια ενσήμων, στους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία που θα μείνουν κλειστά. Προτείνεται επιπλέον: γ) κάλυψη για όλο το φθινόπωρο /χειμώνα με επίδομα ανεργίας, όλων όσων δουλέψουν το καλοκαίρι, χωρίς υποχρέωση συγκεκριμένου αριθμού ενσήμων, δ) λόγω της μικρής τουριστικής περιόδου, άμεση ένταξη στο επίδομα ανεργίας  των εποχιακά εργαζομένων, που έχουν εξαιρεθεί, ε) νέο πρόγραμμα κοινωνικού τουρισμού για τα έτη 2020,2021 με κατεύθυνση τις μικρότερες τουριστικές επιχειρήσεις και ειδικά κίνητρα για τη μετακίνηση οικογενειών.

Οι προτάσεις για τους εργαζόμενους θα πρέπει να ισχύσουν και για εκείνους που εργάζονται σε επιχειρήσεις που το μεγαλύτερο μέρος του παραγόμενου προϊόντος τους διατίθεται στον τουρισμό, όπως επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα που δραστηριοποιούνται στους μεγάλους τουριστικούς προορισμούς της πατρίδας μας, οι μεταποιητικές βιοτεχνίες, κ.ά. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE ήδη παρέχει τους πόρους για τη στήριξη της εργασίας.
Παράταση της ισχύος των συλλογικών συμβάσεων που έληξαν ή θα λήξουν και της μετενέργειας τους για ένα χρόνο.

…………………………… . …………………………… . ……………………………

Στόχος 3: Στήριξη των επιχειρήσεων του Τουρισμού.
Κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από το κράτος για επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές και τους εργαζομένους τους μέχρι τέλος του 2020 και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για εποχιακές επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους μέχρι τέλος του 2020.
Ενίσχυση της ρευστότητας όλων των τουριστικών επιχειρήσεων, όχι μόνο των ενήμερων τραπεζικά, μέσω παροχής χαμηλότοκων δανείων με κρατική εγγύηση και ύψος κεφαλαίου ίσο με το 40% του τζίρου του 2019. Το ήμισυ του κεφαλαίου θα αποτελεί ενίσχυση χωρίς επιστροφή, σύμφωνα και με τον προσανατολισμό της Ε.Ε.
Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Το Κίνημα Αλλαγής έχει ήδη προτείνει: α) Μηδενική προκαταβολή φόρου για το 2020 και αναστολή πληρωμής οφειλών, β) Μείωση ΦΠΑ για δυο χρόνια, στην εστίαση και στη διαμονή στο 6%  και στις υπόλοιπες τουριστικές υπηρεσίες στο 13%, γ) Κατάργηση για δυο χρόνια του τέλους διανυκτέρευσης και επάνοδος του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.
Περαιτέρω μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και εξέταση της  αναστολής των πληρωμών προς το Δημόσιο για το 2020
Καταβολή των υποχρεώσεων που έχει το κράτος προς τις επιχειρήσεις
Διευκόλυνση δανειοληπτών με παράταση δόσεων δανείων σε τράπεζες και funds για ένα 18μηνο, ώστε οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν από καλύτερη θέση το 2020 και το 2021
Μείωση των ενοικίων των τουριστικών επιχειρήσεων  με ταυτόχρονη φοροελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων και για την περίοδο διάρκειας της κρίσης.
Κατανομή της χρηματοδότησης από το Recovery Fund της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας μας με βάση το τζίρο τους τα προηγούμενα χρόνια, δίνοντας προτεραιότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που δεν έχουν μεγάλη οικονομική  δυνατότητα επαναλειτουργίας.

Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ο Τουρισμός: α) αντιπροσωπεύει το 10%-11% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, β) συμβάλλει με 12% στην απασχόληση, γ) είναι η τέταρτη κατηγορία εξαγωγών της Ένωσης, με την κατανάλωση να αποφέρει έσοδα άνω των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η κρισιμότητά του για την Ε.Ε. είναι αναμφισβήτητη και η χώρα μας σ’ αυτή τη φάση πρέπει να διεκδικήσει ό,τι καλύτερο μπορεί για τη στήριξη του ελληνικού τουρισμού.

Στο πλαίσιο αυτό, σταθερή απαίτηση της κυβέρνησης οφείλει να είναι η αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας μέχρι το 2022, όπως έχει προτείνει η Πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, ώστε να μην υπάρχει η ανάγκη υποχρεωτικών πλεονασμάτων.

Xρειάζεται άσκηση πίεσης στην Ε.Ε. από την κυβέρνηση με τη συμμετοχή όλων των Ελλήνων ευρωβουλευτών, για:
Αγορά διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας από τις κυβερνήσεις για τεστ ανίχνευσης του ιού και νέα εμβόλια, ώστε να αποτελέσουν δημόσια αγαθά.
Έκδοση κοινού υγειονομικού πιστοποιητικού για χώρες – μέλη της Ε.Ε., χώρες υπό ένταξη στην Ε.Ε. αλλά και χώρες εκτός Σένγκεν, εφόσον εκδίδονται πιστοποιήσεις στην ίδια τη χώρα με αποδεκτά υγειονομικά κριτήρια. Διαφορετικά, οι ταξιδιώτες από τις χώρες αυτές θα ελέγχονται από μονάδες υγειονομικού ελέγχου στις πύλες εισόδου της Ελλάδας με διεξαγωγή γρήγορων μοριακών τεστ.
Θέσπιση ομοιογενών κανόνων – διαμόρφωση κοινών πρωτοκόλλων που θα εξασφαλίζουν την ασφάλεια  στις μετακινήσεις (αέρα-θάλασσα-ξηρά), στην εστίαση, στη διαμονή, στους επισκέψιμους χώρους.
Χάραξη κοινής στρατηγικής και κοινών πολιτικών στην αντιμετώπιση της κρίσης και στην εκπόνηση σχεδίου για το μέλλον του ευρωπαϊκού τουρισμού με τη συμμετοχή των αρμόδιων φορέων από τις χώρες – μέλη.
Προστασία των ευρωπαϊκών τουριστικών επιχειρήσεων από επιθετικές στρατηγικές επένδυσης τρίτων χωρών.
Εκμετάλλευση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλων των δυνατών ευρωπαϊκών πόρων για τη στήριξη των παραγωγικών δομών, των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων στον τουρισμό (ΕΣΠΑ, πρόγραμμα SURE, Πανευρωπαϊκό ταμείο εγγυήσεων, Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, Recovery Fund της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κλπ).
Διεκδίκηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, διάθεσης στο τουριστικό τομέα μεγαλύτερου μέρους των εγκεκριμένων ήδη για τη χώρα κονδυλίων.
Συμμαχία με τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου για άσκηση πολιτικής πίεσης και διεκδίκησης κοινών αιτημάτων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ελληνικός τουρισμός, εκτός από τις συνέπειες της πανδημίας του covid-19, επηρεάζεται αρνητικά από τις μεταναστευτικές ροές και την τουρκική προκλητικότητα. Σ’ αυτή την ιδιαίτερη συγκυρία, έχει την ανάγκη στήριξης της Πολιτείας. Η Πολιτεία οφείλει να εγγυηθεί την επιβίωση των εργαζομένων και των επιχειρήσεων του κλάδου, να κρατήσει ζωντανή την οικονομία και όρθια την κοινωνία.

Το Κίνημα Αλλαγής, λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντικότητα του τουρισμού για την οικονομία της χώρας και το οικονομικό στραγγάλισμα που μπορεί να υποστούν οι χιλιάδες εργαζόμενοι του κλάδου, καταθέτει σήμερα το ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΞΟΔΟΥ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ με την απαίτηση και έκκληση, η κυβέρνηση επιτέλους να αντιληφθεί ότι ο τουρισμός χρειάζεται ειδικό σχέδιο εθνικής εμβέλειας για την στήριξή του.