Αγορεύσεις με “χρονόμετρο”
Αλλαγή στον κανονισμό λειτουργίας του Συμβουλίου της Επικρατείας προβλέπει απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΣτΕ και καταγράφει τη διευθέτηση της διαδικασίας. Πρόκειται για απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ(5691/2020) και τίθεται πλέον σε ισχύ. Με αυτή μπαίνει πλαφόν στις αγορεύσεις των δικηγόρων που εκπροσωπούν διαδίκους για την οικονομία της δίκης.
Συγκεκριμένα η αλλαγή στον κανονισμό αναφέρει (ΦΕΚ):
-Η παρ. 3 του άρθρου 21 του Κανονισμού αντικαθίσταται ως εξής:
“Ο Πρόεδρος διευθύνει τη διαδικασία στο ακροατήριο και, ιδίως, διευθετεί τον χρόνο της συζητήσεως, με κριτήρια τη φύση των τιθέμενων ζητημάτων, την ισότητα των διαδίκων κα την οικονομία της δίκης, εν όψει και του αριθμού των υποθέσεων, και δίδει τον λόγο στους διαδίκους, καθώς και στα μέλη της συνθέσεως που επιθυμούν να διατυπώσουν ερωτήσεις. Ο ανώτατος ανά διάδικο χρόνος αγορεύσεως δεν δύναται να υπερβαίνει τα τριάντα (30) λεπτά της ώρας.
Εάν οι εκπροσωπούντες τον διάδικο πληρεξούσιοι υπερβαίνουν τους δύο, τότε ο ανώτατος χρόνος αγορεύσεως δεν δύναται να υπερβαίνει τα 40 λεπτά της ώρας. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ο Πρόεδρος μπορεί, πριν από τη συνεδρίαση, να καλέσει τους πληρεξουσίους των διαδίκων και, αφού ακούσει τις απόψεις τους, να ορίσει τον ανώτατο ανά διάδικο χρόνο αγορεύσεως. Οι διατάξεις για την ευταξία στο ακροατήριο εφαρμόζονται και στην περίπτωση εμμονής στην υπέρβαση των ορίων αυτών”.
Κρίνεται αντισυνταγματική η επιβολή δικαστικού ενσήμου!
Οι Θέσεις και οι αντιδράσεις του Δικηγορικού κόσμου βρήκαν συμμάχους τους Δικαστικούς Λειτουργούς και δικαιώνονται με την υπ’ αριθμ. 94/2020 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πατρών, η οποία αναγνωρίζει την πρόδηλη αντισυνταγματικότητα της επιβολής τέλους δικαστικού ενσήμου στις αναγνωριστικές αγωγές με το άρθρο 42 του Ν. 4640/2019.
Οι αντιδράσεις και διαμαρτυρίες του Δικηγορικού κόσμου με νομικά επιχειρήματα αρχίζουν να αποδίδουν. Η απόφαση άλλωστε κάνει ρητή μνεία στην από 24/1/2020 Γνωμοδότηση των Καθηγητών της Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ Γιάννη Δρόσου, Σπύρου Βλαχόπουλου και Γιώργου Δελλή, που ελήφθη κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος.
Η απόφαση δέχεται ότι η επέκταση του δικαστικού ενσήμου και στις αναγνωριστικές αγωγές σημαίνει ότι πλέον καθίσταται δικονομική προϋπόθεση του παραδεκτού της παράστασης του διαδίκου, γεγονός προδήλως αντισυνταγματικό, καθώς, καθιστώντας δυσβάσταχτη οικονομικά την προσφυγή στη Δικαιοσύνη, περιορίζει και σε πολλές περιπτώσεις στερεί το συνταγματικό δικαίωμα παροχής δικαστικής προστασίας.
Η απόφαση δέχεται ότι η προκαταβολική είσπραξη του τέλους επί αναγνωριστικών αγωγών με τον ν. 4640/2019 εκ μέρους του Δημοσίου, ήδη σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας της δίκης και επί ποσού κατά κανόνα μείζονος του τελικώς επιδικαζομένου, αντίκειται στις αρχές του κράτους δικαίου και της παροχής πλήρους και αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας στους πολίτες, που θεμελιώνονται στις διατάξεις των αρθρ. 20 παρ.1, 26 παρ. 3, 94 παρ. 4, 95 παρ. 5 του Συντάγματος, 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, 1 του πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου αυτής, 2 παρ. 3 και 14 παρ. 1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.
Κατά την απόφαση, η εξαίρεση των αναγνωριστικών αγωγών από το τέλος δικαστικού ενσήμου καθιερώθηκε και διατηρήθηκε επί μακρόν στην υπηρεσία των δικαιωμάτων ελεύθερης πρόσβασης σε δικαστήριο και ισότητας των πολιτών έναντι του νόμου. Είναι σαφές ότι η επιβάρυνση του διαδίκου με δικαστικό ένσημο, πριν την αναγνώριση του δικαιώματος του δηλαδή σε ένα επισφαλέστατο για τον ίδιο στάδιο της διαδικασίας, μόνον τους οικονομικά αδυνάτους αποτρέπει από την άσκηση της αγωγής ενώ οι οικονομικά ισχυροί αναλαμβάνουν ευκολότερα τον κίνδυνο απόρριψης. Η επιβολή του δικαστικού ενσήμου σε πρώιμο και επισφαλές για τον διάδικο στάδιο δεν συνδέεται με τη λειτουργία της δικαιοσύνης και εξυπηρετεί ΜΟΝΟ το ταμειακό συμφέρον του Δημοσίου, το οποίο όμως δεν μπορεί να προτάσσεται των ανθρωπίνων και συνταγματικών δικαιωμάτων.
