Όταν το ΠΑΣΟΚ πίεζε τη Κυβέρνηση να μειωθεί ο φόρος στα καύσιμα

Άρθρο του Σωτήρη Παπαδόπουλου στο The Socialist

Τους τελευταίους μήνες, οι τιμές στα πρατήρια της βενζίνης έχουν αυξηθεί για τα καλά, αφού σε
πολλές περιοχές της χώρας η τιμή ξεπερνάει ακόμη τα 2,5€. Η κύρια αιτία όπου συμβαίνει αυτό,
σύμφωνα με τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων κύριο Άδωνι Γεωργιάδη δεν είναι άλλος από
τους υψηλούς φόρους. Εξαιτίας αυτού του ειδικού θέματος έχει ξεσπάσει εδώ και καιρό μια μεγάλη
κόντρα ανάμεσα στην Κυβέρνηση και στην Αντιπολίτευση, για τη μείωση των φόρων στα καύσιμα. Το
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα ήταν το πρώτο αλλά και το μοναδικό κόμμα όπου ανέδειξε το θέμα
στον Κοινοβουλευτικό Έλεγχο, όχι μια άλλα δυο φορές. Τις μειώσεις αυτές στα καύσιμα δε τις στηρίζει
μόνο η αντιπολίτευση αλλά και η ίδια η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων.
Το θέμα το έφερε στη Βουλή ο Βουλευτής του Νομού Ηρακλείου του ΠΑΣΟΚ κύριος Βασίλης
Κεγκέρογλου. Συγκεκριμένα στις 11 Μαρτίου του 2022 προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και
Ενέργειας κύριο Κώστα Σκρέκα, προς τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων κύριο Άδωνι
Γεωργιάδη και προς τον Υπουργό Οικονομικών κύριο Χρήστο Σταϊκούρα κατάθεσε την αναφορά του
ΠΟΠΕΚ όπου απαιτούσε τη μείωση των φόρων στα καύσιμα. Πιο αναλυτικά ο ΠΟΠΕΚ μέσα στην
αναφορά του ως προς την Κυβέρνηση αναφέρει:
«Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) εκφράζει την
έντονη διαμαρτυρία της για την ανακοίνωση επιβολής πλαφόν κέρδους στα καύσιμα στην
ακόλουθη επιστολής προς τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνι Γεωργιάδη με
κοινοποίηση στη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας
(ΓΣΕΒΕΕ), στην Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος καθώς και στην Ένωση Περιφερειών
Ελλάδας.»
«Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Με περισσή σπουδή, εν μέσω ραγδαίων αυξήσεων των διεθνών τιμών που απλώνονται σε όλη την
αγορά, απορρίπτεται η φωνή της κοινωνίας για μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης και προωθείται
εσπευσμένα η επιβολή πλαφόν κέρδους!! στα καύσιμα. Δηλαδή, η ερμηνεία είναι ότι την ακρίβεια στην
αγορά και τις ανατιμήσεις των προϊόντων θα αναχαιτίσει το πλαφόν στα καύσιμα.
Όμως δεν νοείται να εφαρμόζεται πλαφόν σε μια ελεύθερη αγορά, που και λειτουργεί ο
ανταγωνισμός και αποδεικνύεται από τα στοιχεία που ανακοινώνει η ίδια η πολιτεία – προφανώς εν
γνώμη των Υπουργών – ότι το περιθώριο κέρδους των πρατηριούχων έχει μειωθεί.
Η αγορά των καυσίμων λειτουργεί διαχρονικά με συγκεκριμένους κανόνες και για αυτό το λόγο,
ποτέ κανείς δεν όρισε ποιο ποσοστό κέρδους θεωρείται κερδοσκοπία πολύ περισσότερο αισχροκέρδεια.
Όσες φορές οι εκάστοτε κρατικοί φορείς πιέζονται από τις οικονομικές συγκυρίες, καταφεύγουν σε
«λύσεις» για να κατευνάσουν τη κοινή γνώμη και όχι για να βελτιώσουν το επίπεδο διαβίωσης των
πολιτών. Όμως οι καταναλωτές γνωρίζουν πολύ καλά ότι η επιβολή πλαφόν δεν επιφέρει κανένα όφελος
στη τσέπη τους και να ζητούν γενναίες και ουσιαστικές αποφάσεις.
Επισημαίνουμε για μια άλλη φορά ότι η μείωση του ΕΦΚ ή ευρύτερα η μείωση ΦΠΑ, που έχει
επιβαρύνει σημαντικά τα νοικοκυριά λόγω των αυξημένων τιμών σε συνδυασμό με τη πάταξη της
λαθρεμπορίας αποτελούν μονόδρομο για την ανακούφιση της αγοράς».
H επίσημη απάντηση της Κυβέρνησης ήρθε λίγες ημέρες μετά και συγκεκριμένα στις 31 Μαρτίου
από τον Γενικό Γραμματέα του Εμπορίου κύριο Σωτήρη Αναγνωστόπουλου που επισημαίνει ότι:
Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σεβόμενο πάντα τις ανησυχίες του εμπορικού κόσμου
και του καταναλωτικού κοινού, λόγω των συνθηκών που δημιουργούνται εν μέσω των περιοριστικών
μέτρων καθώς και των εμπορικών, χρηματοοικονομικών και τιμολογιακών μεταβολών της ελεύθερης
Αγοράς, μελετά διαρκώς τους τρόπους και τις μεθόδους λειτουργίας της αγοράς, με κύριους στόχους,
την ασφάλεια των συναλλαγών, τη διευκόλυνση των εμπορικών διαδικασιών σε όλο το φάσμα της
εμπορικής εφοδιαστικής αλυσίδας, την ασφαλή προσπάθεια πρόσβασης τόσο των επαγγελματιών όσο
και των καταναλωτών στις εμπορικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και διάθεσης αγαθών, την

προστασία του υπαλληλικού δυναμικού αυτών, τη διασφάλιση των απαιτούμενων μέτρων, τα οποία
σχετίζονται άμεσα με την ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας, τον αξιόπιστο έλεγχο, την διαρκή
πρόληψη, και ειδικότερα σε μία περίοδο οικονομικής και εισοδηματικής ύφεσης, την ανάγκη
προστασίας των πολιτών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Είναι σημαντικό να σας αναφέρουμε ότι το
σύνολο της εθνικής νομοθεσίας εκτάκτων μέτρων, η οποία κάθε φορά ρητά καθορίζεται στις ισχύουσες
διατάξεις των κοινών υπουργικών αποφάσεων εκτάκτων μέτρων και η οποία ισχύει και εξειδικεύεται
για όλη την Επικράτεια, εκδίδεται λαμβάνοντας υπόψη κάθε φορά.
• Tη τρέχουσα επιδημιολογική επιβάρυνση της Χώρας
• την ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας
• τις εισηγήσεις της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας
• τη συνδρομή επιτακτικών λόγων λήψεως εκτάκτων οικονομικών ενισχύσεων για την
κάλυψη αναγκών που συνδέονται με την τρέχουσα περίοδο εκτάκτων μέτρων ανά την
Επικράτεια
• τις ιδιαίτερες ανάγκες των πολιτών.
Επιπροσθέτως, σε ότι αφορά τις τιμές διάθεσης των προϊόντων και παροχής των υπηρεσιών, αυτές
διαμορφώνονται ελεύθερα, με βάση την προσφορά και την ζήτηση στο πλαίσιο του υγ ιούς
ανταγωνισμού, σε όλα τα στάδια εμπορίας μέχρι τον τελικό καταναλωτή. Ως αποτέλεσμα αυτού, ο
ανταγωνισμός υπαγορεύει στον καταναλωτή την ανάγκη όπως, για την προστασία του και διασφάλιση
των οικονομικών του συμφερόντων, να ερευνά την αγορά ώστε κάθε φορά να επιλέγει τα προϊόντα της
αρεσκείας του, στις κατάλληλα συμφέρουσες γι’ αυτόν τιμές.
Ειδικότερα, στον τομέα των καυσίμων, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα καύσιμα που διατίθενται
προς κατανάλωση στην ελληνική Επικράτεια, αποτελούν στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, προϊόντα
εισαγωγής, των οποίων η διεθνής τιμή καθορίζεται από τα διεθνή χρηματιστήρια αγαθών. Το γεγονός
αυτό αποτελεί τον κύριο παράγοντα διαμόρφωσης της τελικής τιμής διάθεσης των καυσίμων προς το
καταναλωτικό κοινό.
Ο μηχανισμός ελέγχου του ανταγωνισμού, ρητά καθορίζεται στον ν. 3959/2011 «Περί προστασίας
του ελεύθερου ανταγωνισμού» (Α ́ 93), του οποίου αρμόδια αρχή είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του αναφερόμενου νόμου, θεσπίζονται κανόνες για τη λειτουργία της αγοράς
σε συνθήκες ανταγωνισμού και επιβάλλονται κυρώσεις σε επιχειρήσεις, που για ίδιο και μόνο
οικονομικό όφελος, εφαρμόζουν συμπεριφορές και πρακτικές που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό
(κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, εναρμονισμένες πρακτικές τιμών, ολιγοπωλιακές ή μονοπωλιακές
καταστάσεις, KAΡΤΕΛ, κ.λ.π.).
Παράλληλα, σε εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4177/2013 «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς
προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» (Α ́ 173) και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού
εκδοθεισών Υπουργικών Αποφάσεων, γίνονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, σε όλα τα σημεία
πώλησης προϊόντων και παροχής υπηρεσιών, επιτόπιοι έλεγχοι και σε κάθε περίπτωση διαπίστωσης
παραβάσεων, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις.
Επιπροσθέτως, με στόχο την προστασία της Αγοράς και των καταναλωτών, κατά την τρέχουσα
περίοδο εκτάκτων μέτρων , εκδόθηκε και ισχύει ο ν. 4818/2021 « α) Ενσωμάτωση στην ελληνική
νομοθεσία διατάξεων των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/2455, (ΕΕ) 2019/1995 και (ΕΕ) 2018/1910 όσον αφορά
υποχρεώσεις που απορρέουν από τον φόρο προστιθέμενης αξίας για παροχές υπηρεσιών και πωλήσεις
αγαθών εξ αποστάσεως και σχετικές ρυθμίσεις – β) Τροποποιήσεις του ν. 4649/2019 «Πρόγραμμα
παροχής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων» (Α’ 206), βάσει της υπό στοιχεία C(2021)
2545/9.4.2021 (2021/N) εγκριτικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παράταση του
προγράμματος «ΗΡΑΚΛΗΣ» – γ) Διατάξεις για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας
– Τροποποιήσεις του ν. 4738/2020 και λοιπές διατάξεις – δ) Λοιπές επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας
Υπουργείων Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εθνικής Άμυνας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών και
Μεταφορών» (Α’ 124).
Σύμφωνα με το άρθρο 58 «Περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε περιόδους κρίσης» του
ανωτέρω νόμου, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το αρ. 50 του ν.4903/2022 (Α ́46), για την περιστολή
φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε περιόδους κρίσης, προβλέπεται ότι έ ως την 30ή.6.2022,
απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή
οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τ η διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση
και την ασφάλεια του καταναλωτή, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το
αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 1ης.9.2021.
Προς εφαρμογή του σκοπού αυτού και κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 6 του ανωτέρω άρθρου, το
Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, εξέδωσε την υπό στοιχεία υπουργική απόφαση 27585/14-03-
2022, «Περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε περίοδο κρίσης. Καθορισμός της διαδικασίας
ελέγχου και της επιβολής κυρώσεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 (Α ́ 124),

κλιμάκωση των προστίμων και άλλα ζητήματα που α φορούν στην εφαρμογή του ιδίου άρθρου», (Β ́
1145).
Ειδικότερα για τον τομέα διάθεσης των καυσίμων, στις διατάξεις του άρθρου 6 «Ορισμός μέγιστης
επιτρεπόμενης τιμής πώλησης στον κλάδο συγκεκριμένων καυσίμων», της ανωτέρω υπουργικής
αποφάσεως, ρητά καθορίζεται η διαδικασία υπολογισμού της μέγιστης τιμής διάθεσης καυσίμων από τις
αντίστοιχες επιχειρήσεις, σε όλη την Επικράτεια, ενώ στα άρθρα 1,2 και 4 αυτής, καθορίζονται οι
διαδικασίες διενέργειας ελέγχων καθώς και η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων προστίμων, σε περίπτωση
διαπίστωσης παραβάσεως των σχετικών διατάξεων.
Συμπληρωματικά σας αναφέρουμε ότι σχετικά ζητήματα ορισμού, κατηγοριοποίησης, λειτουργίας,
φορολόγησης, στήριξης, επιδοτήσεως και ενίσχυσης φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, αποτελούν
αρμοδιότητα των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ.
Επιπροσθέτως, με κύριο σκοπό τη διασφάλιση κάλυψης των αναγκών, την ενίσχυση των πολιτών,
κυρίως των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, καθώς και την προστασία της κοινωνικής αξιοπρέπειας, η
Πολιτεία στο σύνολό της λαμβάνει κάθε φορά αποφάσεις εκτάκτων μέτρων οικονομική ενίσχυση για
την αντιμετώπιση της κλιμάκωσης των τιμών της ενέργειας και των καυσίμων, μέσω διαδικασιών
επιδοτήσεως νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Σε εφαρμογή του ανωτέρου θεσμικού πλαισίου, η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου
Ανάπτυξης και Επενδύσεων, μέσα από μια διαρκή διαδικασία εποπτείας της Αγοράς, έχει ως κύριους
στόχους, την τήρηση των αναφερόμενων μέτρων καθώς και τη διατήρηση, στο σύνολο των εμπορικών
κλάδων, της ισοτιμίας και της ισονομίας.
Συμμετέχει σε καθημερινούς αναγκαίους προληπτικούς ελέγχους συμμορφώσεως καθώς και
τήρησης των ισχυόντων μέτρων και κανόνων λειτουργίας, επιβάλλοντας, όπου κριθεί αναγκαίο και
διαπιστωθεί από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές παραβατικότητα, τις αντίστοιχες κυρώσεις, όπως αυτές
κάθε φορά ρητά καθορίζονται στις ισχύουσες διατάξεις εκτάκτων μέτρων, τόσο επί φυσικών προσώπων
(πολιτών), όσο και επί εμπορικών επιχειρήσεων.
Λαμβάνοντας υπόψη τον βαθμό στον οποίο δύναται να επηρεαστεί ο κάθε κλάδος της αγοράς,
προσπαθεί διαρκώς να επιτύχει την εξομάλυνση των όποιων ανισοτήτων που ενδεχομένως δύναται να
δημιουργηθούν κατά την τρέχουσα δυσμενή περίοδο των εκτάκτων μέτρων.»
Λίγες ημέρες μετά, στις 4 Απριλίου πάλι ο Βουλευτής Ηρακλείου του ΠΑΣΟΚ κύριος Κεγκέρογλου
έθεσε έως θέμα ότι πρέπει να μπει πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής τόσο στο ηλεκτρικό ρεύμα όσο
και στα καύσιμα σε συνδυασμό με τη μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Συγκεκριμένα, προς
τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κύριο Σκρέκα του ανέφερε:
«Είναι πλέον πασιφανές ότι δεν υπάρχει ουσιαστική προστασία των καταναλωτών από τις υπέρογκες
αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος αλλά ούτε από την αυθαίρετη και μονομερή
αλλαγή παλαιών συμβάσεων με τους παρόχους που είναι ανεξέλεγκτοι. Η επίκληση από την κυβέρνηση
των εξωγενών αιτίων δεν αλλάζει την πραγματικότητα ότι στη χώρα μας πραγματοποιείται μια
«ληστεία» των καταναλωτών, με την ίδια θεατή αφού τα αποσπασματικά μέτρα που αποφάσισε
καθυστερημένα και οι ενισχύσεις στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις εξανεμίζονται από τις
συνέχεις ανατιμήσεις. Επιπλέον των ανατιμήσεων του ηλεκτρικού ρεύματος διαπιστώνεται
εκτροχιασμός των τιμών των καυσίμων που με την σειρά τους τροφοδοτούν τις ανατιμήσεις σε όλα τα
βασικά αγαθά και τις υπηρεσίες. Επειδή κατ’ επανάληψη σας έχουμε θέσει το θέμα το πλαφόν στη ρήτρα
αναπροσαρμογής και την προστασία των καταναλωτών από τις μονομερείς μετατροπές των συμβάσεων
παράλληλα με τις άλλες αναγκαίες πρωτοβουλίες για την αλλαγή μίγματος ενέργειας και την θέσπιση
κανόνων στην αγορά ενέργειας σε Ευρωπαϊκό αλλά και σε Εθνικό επίπεδο. Επειδή σας έχουμε προτείνει
την μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα και ιδιαίτερα στο πετρέλαιο ως μέτρο
ανάσχεσης της αύξησης του κόστους παραγωγής, του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων και των
τιμών των βασικών αγαθών και υπηρεσιών».
Οπότε ο Βουλευτής ερώτησε τον Υπουργό:
«Προτίθεστε να θέσετε επιτέλους ρήτρα στο πλαφόν αναπροσαρμογής και να ελέγξετε την αυθαίρετη
μονομερή τροποποίηση των συμβάσεων από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να
προστατευτούν οι καταναλωτές;
Προτίθεστε να θέσετε πλαφόν στις τιμές των καυσίμων που αγοράζουν τα πρατήρια και οι
καταναλωτές και να μειώσετε τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα επίπεδα του 2014;»
Τελικά τι έχουμε, για όλο αυτό το θέμα; Σήμερα ο Υπουργός Ανάπτυξης δήλωσε ότι όλα αυτά για
τα καύσιμα θα τα ρυθμίσει όταν το Δημοσιονομικό περιθώριο θα είναι ξεκάθαρο. Αλήθεια, τι ακριβώς

θα γίνει αν αυτό το τοπίο κάνει πολλά χρόνια για ξεκαθαρίσει; Θα επιβαρύνετε ολόκληρος ο Ελληνικός
λαός με τις νέες αυξήσεις ή αν μειωθεί τώρα ο ειδικός φόρος κατανάλωσης καυσίμων και ο ΦΠΑ στα
καύσιμα θα ευνοηθούν μόνο οι πλούσιοι, όπως μας είχε πει πριν από μήνες ο κύριος Άδωνις; Οι
απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι ακόμη αναπάντητες, πάντως ένα πράγμα είναι απολύτως
σίγουρο, ότι ο Ελληνικός λαός έχει κουραστεί με αυτές τις τεράστιες αυξήσεις και γυρνάει την πλάτη
στην Κυβέρνηση.