Παν.Δουδωνής: «Σήμερα είμαστε παρόντες στα βαφτίσια του πελατειακού κράτους ως αξιοκρατίας με νονό την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη»

Ομιλία Παναγιώτη Δουδωνή, Ειδικού Αγορητή του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, κατά τη συζήτηση του Ν/Σ του ΥΠΕΣ

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Νιώθω πως κάθε συζήτηση σε αυτή εδώ την αίθουσα, σε κάθε νομοσχέδιο είναι μια συζήτηση για τη χρήση των λέξεων. Είναι μια ιστορία των παρερμηνειών και των κακοποιητικών χρήσεών τους από την κυβέρνηση.

Σήμερα οι κρίσιμες λέξεις είναι αντικειμενικότητα και αμεροληψία. Αυτές επικαλείσθε στην αιτιολογική έκθεση του υπό συζήτηση νομοσχεδίου.

Ας δούμε λοιπόν χωρίς χρονοτριβή πώς πραγματώνονται οι έννοιες αυτές στο νομοσχέδιό σας: Ας το πάμε με αντίστροφη σειρά, από την τελική επιλογή ως τις προϋποθέσεις συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής. Και ας έχουμε ως σημείο σύγκρισης το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο, που η δική σας κυβέρνηση είχε ψηφίσει κατά τη διάρκεια της προηγούμενης βουλευτικής περιόδου και εφαρμόστηκε μόλις 8 φορές, τον νόμο 4735 του 2020. Αφού δεν το κάνετε εσείς θα το κάνω εγώ, όπως μας προέτρεψε εξάλλου ο εισηγητής της πλειοψηφίας κ. Καραγκούνης.

Σημείο πρώτο λοιπόν: η τελική επιλογή του επιτυχόντος εξακολουθεί να παραμένει πολιτική, καθώς γίνεται από τον αρμόδιο Υπουργό, τους συναρμόδιους Υπουργούς ή με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο υπουργός διαλέγει ποιον θα επιλέξει από το τριπρόσωπο, για να χρησιμοποιήσω και έναν όρο εκκλησιαστικό.

Σημείο δεύτερο: στο έως αύριο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, η προεπιλογή γινόταν από επιτροπές που αποτελούνταν κατά πλειοψηφία από τεχνοκρατικά στελέχη. Τι έχουμε με τον νέο νόμο; Διαβάζουμε στο άρθρο 8 του νομοσχεδίου ότι οι Επιτροπές Επιλογής Στελεχών του Δημοσίου του άρθρου 8, οι οποίες θα προβαίνουν στην προεπιλογή των υποψηφίων για την τελική επιλογή από τον Υπουργό θα αποτελούνται κατά πλειοψηφία από γενικούς ή ειδικούς γραμματείς. (Ο αρμόδιος Γενικός ή Ειδικός Γραμματέας του εποπτεύοντος το νομικό πρόσωπο Υπουργείου, ένας Γενικός ή Ειδικός Γραμματέας της Προεδρίας της Κυβέρνησης και ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών ή Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ανά περίπτωση)

Οι μετακλητοί δηλαδή θα αναλάβουν την αξιοκρατία; Αυτοί θα αξιολογήσουν και θα κρίνουν ποιοι θα είναι οι τρεις μεταξύ των οποίων θα επιλέξει ο υπουργός.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι το παρόν νομοσχέδιο καθιστά πλέον ΚΑΙ την προεπιλογή των υποψηφίων από τις επιτροπές, ακόμη και από αυτές στις οποίες συμμετέχει μέλος του ΑΣΕΠ, πολιτική απόφαση, δεδομένου ότι η πλειοψηφία στις επιτροπές θα κατέχουν πολιτικά ιστάμενοι.

Για να το πω καθαρά, με το παρόν νομοσχέδιο μετατρέπετε την πλειοψηφία των σχετικών επιτροπών σε πολιτική και κομματική, απαρτιζόμενη από γενικούς γραμματείς. Μιλάμε για την αξιοκρατία των γενικών γραμματέων και των μετακλητών.

Σημείο τρίτο: η μοριοδότηση και τα εκπαιδευτικά προσόντα. Στο ισχύον πλαίσιο υπήρχε μια ισορροπία μοριοδότησης τυπικών εκπαιδευτικών προσόντων και συνέντευξης. 800 για τα μεν 800 για τη δε. Τι κάνετε τώρα; Αλλάζετε την αναλογία υπέρ της συνέντευξης και κατά των εκπαιδευτικών προσόντων. Από 800 μειώνονται σε 600 τα μόρια των εκπαιδευτικών προσόντων και η αναλογία τους με τη συνέντευξη καθίσταται 6 προς 8. Άρα, πλέον η συνέντευξη υπερισχύει σε βαρύτητα των τυπικών εκπαιδευτικών προσόντων.

Σημείο τέταρτο και συναφές με το τρίτο. Καταργείτε τη μοριοδότηση του διδακτορικού στα τυπικά εκπαιδευτικά προσόντα. Στον ισχύοντα ν. 4735/2020, προβλεπόταν ρητά η μοριοδότηση του διδακτορικού τίτλου ως τυπικού εκπαιδευτικού προσόντος με 350 μόρια. Παράλληλα, η ανώτατη δυνατή μοριοδότηση της συνέντευξης παραμένει 800 μόρια, με τη διαφορά από τον ισχύοντα ν 4735/2020 το γεγονός ότι στο πλαίσιο της συνέντευξης η καταλληλότητα για τη θέση δύναται να μοριοδοτείται πλέον με 550 αντί για 500 μόρια κατ’ ανώτατο όριο. Προκύπτει, λοιπόν, ότι πλέον η αξία του διδακτορικού παραγνωρίζεται πλήρως, ακόμη και σε περιπτώσεις αδιαμφισβήτητης συνάφειας, όπως π.χ. όταν πρόκειται για διδακτορικό τίτλο στο αντικείμενο των οικονομικών της υγείας.

Δείτε τι λέει επ’ αυτού και η Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής στη σελ. 9: «Δημιουργείται προβληματισμός ως προς την τήρηση των αρχών της ισότητας και της αξιοκρατίας», των αρχών δηλαδή που εσείς ισχυρίζεστε ότι υπηρετείτε με το παρόν νομοσχέδιο.

Και αυτό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι δεν είναι τυχαίο. Είναι σκόπιμη η από μέρους σας υποβάθμιση των τυπικών εκπαιδευτικών προσόντων και μάλιστα ιδίως του διδακτορικού.

Να θυμίσω τι έλεγε ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού, ο κ. Πατέλης προ 2-3 ετών: Διαβάζω

«Εγώ, δηλαδή, δεν θα προσλάμβανα κάποιον με διδακτορικό αν μου έκανε αίτηση, γιατί δείχνει ότι πως είναι πιθανώς ένας άνθρωπος που δεν έχει απαραιτήτως όρεξη για δουλειά.»

Δεν είστε λοιπόν κυρίες και κύριοι συνάδελφοι η κυβέρνηση της αριστείας. Είστε η κυβέρνηση της φιλαυτίας και των ημετέρων, είστε η κυβέρνηση που έχει συστηματικά απαξιώσει τα ακαδημαϊκά προσόντα και όλα αυτά όταν υπάρχουν χιλιάδες Έλληνες ακαδημαϊκοί στο εξωτερικό που θα ήθελαν να γυρίσουν στην πατρίδα και να προσφέρουν,

Σημείο πέμπτο: Επί του ιδίου άρθρου, έχουμε, επίσης, μια σοβαρότατη υποβάθμιση της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, καθώς η αποφοίτηση από τη Σχολή εξομοιώνεται από πλευράς μοριοδότησης με οποιονδήποτε άλλο μεταπτυχιακό τίτλο. Η Υπουργός είπε ότι «το συγκεκριμένο σημείο θα αλλάξει κατά την επί των άρθρων συζήτηση. Το αναμένουμε). Αλλά είναι δυνατόν να υπάρχει μια τέτοια υποβάθμιση από αβλεψία; Δε γίνεται να είναι λάθος, είναι μια σκόπιμη υποβάθμιση που θα υποχωρήσει κάτω από την γενική κατακραυγή.

Σημείο έκτο: Στο άρθρο 5 οι προϋποθέσεις που τίθενται είναι εξαιρετικά χαμηλές (πχ δείτε τη γνώση ξένων γλωσσών, όπου απαιτείται πολύ καλή γνώση εναλλακτικά της αγγλικής, της γαλλικής, της γερμανικής, της ιταλικής ή της ισπανικής). Δηλαδή πώς θα συνεννοείται ένας διοικητής μεγάλου φορέα του δημοσίου με ξένους τεχνοκράτες χωρίς γνώση της αγγλικής γλώσσας;

Σημείο έβδομο: Ο προσδιορισμός της συνάφειας γίνεται από το υπουργείο, με τη σύμφωνη γνώμη του ΑΣΕΠ. Και για να το διευκρινίσουμε, σύμφωνη γνώμη σημαίνει ότι το ΑΣΕΠ μπορεί να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει, όχι να προτείνει ή να αλλάξει. Δεν είναι απόφαση του ΑΣΕΠ, όπως ισχυρίστηκε η υπουργός.

Σημείο όγδοο: Ταυτοχρόνως όμως είναι και σε ένα σημείο εξαιρετικά υψηλές και τιμωρητικές: η δεκαετής εργασιακή εμπειρία που τίθεται ως προϋπόθεση ενώ το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο προέβλεπε πενταετή εμπειρία, αποκλείει τη γενιά του brain drain, τα νέα παιδιά που έφυγαν στο εξωτερικό, σπούδασαν και θέλουν να γυρίσουν να προσφέρουν.

Αν δε έκαναν το λάθος να κάνουν και το επάρατο για σας διδακτορικό, είναι οι μόνοι που κόβονται από τις κατά τα άλλα εξαιρετικά ελαστικές προϋποθέσεις σας.

Σημείο ένατο: προβλέπεται η δυνατότητα παράτασης της θητείας των ήδη υπηρετούντων προσώπων και μεταβατικής κάλυψης θέσης, εφόσον ο ήδη τοποθετημένος ή τοποθετούμενος διοικητής πληροί τα κριτήρια συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής του άρθρου 5. Δεν προβλέπεται ανώτατη χρονική διάρκεια για τη μεταβατική κάλυψη της θέσης αυτής. Εν προκειμένω είναι προφανής ο ίδιος κίνδυνος καταστρατήγησης της διάταξης αλλά και του σκοπού της αξιοκρατίας που υποτίθεται ότι διατρέχει το νομοσχέδιο, με την επ’ αόριστον τοποθέτηση στελεχών σε θέσεις ευθύνης υπό το πρόσχημα της μεταβατικότητας. Η κ. υπουργός, με την οποία είχαμε μια έντονη διαφωνία για το θέμα αυτό, αντελήφθη μάλλον την κατάσταση και είπε στην Επιτροπή ότι θα το διορθώσει αλλά δείτε τι λέει επιπλέον η Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής στη σελ. 11 επί του άρθρου 10 παρ.1 σε συνδυασμό με το άρθρο 15 Παρ. 5 του νομοσχεδίου.

Και μετά από όλα αυτά τα σημεία που παρέθεσα, έρχεστε εσείς και μας παρουσιάζετε σχεδόν ως υποχρεωμένους να το υπερψηφίσουμε, βασισμένοι πού; Στη γραπτή διαδικασία και μόνον, μέσα σε ένα αναξιοκρατικό, κομματικοποιημένο και πολιτικοποιημένο πλαίσιο;

Γιατί; Γιατί πρέπει να σας πιστέψουμε ότι όταν μιλάτε για αξιοκρατία και αμεροληψία χρησιμοποιείτε τους όρους με την ίδια έννοια που τους χρησιμοποιούμε εμείς;

Με ποια εχέγγυα απευθύνεστε στην εθνική αντιπροσωπεία και της ζητάτε την ψήφο της και την εμπιστοσύνη της στο θέμα αυτό;

Ζητά από την αντιπολίτευση λευκή επιταγή η κυβέρνηση που θέλησε να ελέγξει τα πάντα στο δημόσιο βίο της χώρας, απονευρώνοντας κάθε λογική ελέγχου;

Ας ξεκινήσουμε από τα ειδικά. Βλέπω τον κ. Μητσοτάκη στο ιδιαίτερα αγαπητό σε αυτόν μέσο tiktok από όπου ανακοίνωσε την κατάθεση του νομοσχεδίου να λέει ότι δε θα τοποθετούνται αποτυχημένοι πολιτευτές σε θέσεις διοικητών νοσοκομείων.

Μάλιστα.

Τα ίδια έλεγε και το 2019. Και λίγους μήνες μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία ανακαλύψαμε ότι διορίσθηκε διοικητής του νοσοκομείου της Καρδίτσας ένας ογδοντάχρονος πολιτευτής. Τι απάντησε όταν ρωτήθηκε πώς βρέθηκε σε αυτή τη θέση; Διαβάζω: «Παρακάλεσα τον Μητσοτάκη να με βάλει διοικητή στο νοσοκομείο Καρδίτσας»

Έπειτα, έχω εδώ μια φωτογραφία του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη από τον Ιούλιο του 2020 με τον τότε διοικητή του νοσοκομείου Κέρκυρας που η κυβέρνησή του τοποθέτησε.

Ο διοικητής προσέφερε στον Πρωθυπουργό ως δώρο ένα πορτρέτο του εκφράζοντας έτσι την ευγνωμοσύνη του.

Η φωτογραφία με το πορτρέτο κατατίθεται στα πρακτικά για να τύχει καλλιτεχνικής εκτιμήσεως από τον έφορο έργων τέχνης της Βουλής κ. Θεόδωρο Κουτσογιάννη. Την πολιτική μας εκτίμηση την έχουμε ήδη κάνει εμείς και είναι εξαιρετικά επιβαρυντική για σας.

(Κατάθεση στα πρακτικά)

Είναι όμως μόνο τα νοσοκομεία; Είναι μόνο οι φορείς του δημοσίου, είναι μόνο το δημόσιο όπου το 40% των προϊσταμένων έχουν τοποθετηθεί με ανάθεση;

Είναι το σύνολο του δημοσίου βίου στο οποίο ο κ. Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία θέλησε να απλώσει την απόλυτη εξουσία της.

Έτσι εξηγείται η απαίτηση και ο μαξιμαλιστικός στόχος για 13 στις 13 περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλίας και τους τρεις μεγάλους δήμους που συνάντησε την ηχηρή απάντηση του ελληνικού λαού στο δεύτερο γύρο των εκλογών.

Έτσι εξηγείται η απαράδεκτη μεθόδευση με τις ανεξάρτητες αρχές, όπου πρώτα αυξήσατε την πλειοψηφία σας με την αλλαγή του Κανονισμού της Βουλής και έπειτα ήρθατε αντισυνταγματικά να θεωρήσετε το 16/27 ως πλειοψηφία τριών πέμπτων απέναντι σε κάθε μαθηματική, συνταγματική ή οποιουδήποτε είδους λογική.

Και έρχεστε να απαιτήσετε συναίνεση από ποιους; Από τη δημοκρατική παράταξη του νόμου Πεπονή που ίδρυσε το ΑΣΕΠ, από την παράταξη που έφερε τον εκσυγχρονισμό, με πρόβλεψη για ελάχιστα απαιτούμενα προσόντα για τον διορισμό σε θέση διευθύνοντα συμβούλου Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών με τον ν. 2414/1996 του Κώστα Σημίτη; Από την παράταξη που με το Opengov και της διαύγειας που έφερε την αξιοκρατία και τη διαφάνεια στον δημόσιο τομέα με την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου;

Όχι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ιστορία μας και η μεταρρυθμιστική πορεία μας για τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού κράτους καθιστούν αδύνατη οποιαδήποτε σύμπραξη στην προσπάθειά σας να διαστρεβλώσετε τις έννοιες της αξιοκρατίας και της αμεροληψίας.

Είστε μια κυβέρνηση αυξημένης αυτοπεποίθησης και μηδενικής αποτελεσματικότητας και αξιοκρατίας.

Σήμερα είμαστε παρόντες στα βαφτίσια του πελατειακού κράτους ως αξιοκρατίας με νονό την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη. Πάντα άξιοι, κυρίες και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας και να σας ζήσει το όνομα αλλά εμείς θα καταψηφίσουμε το παρόν νομοσχέδιο.