Παρέμβαση Κωνσταντινόπουλου για τις ενισχύσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ: “Έντονη αναστάτωση στον αγροτικό κόσμο της χώρας και ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν άμεσα”

Ερώτηση προς τον Υπουργό Αργοτικής Ανάπτυξης για την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης έτους 2023 που είναι η μικρότερη που έχει δοθεί στον αγροτικό κόσμο της χώρα μας από το 2016 και μετά κατέθεαε ο Αντιπρόεδρος της Βουλής, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.

Αναλυτικά η ερώτηση του:

Στις 27 Οκτωβρίου 2023 καταβλήθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, η μικρότερη προκαταβολή βασικής ενίσχυσης που έχει δοθεί στον αγροτικό κόσμο της χώρα μας από το 2016 και μετά, στο πλαίσιο της εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανέδειξε ο Τομέα Αγροτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ Κίνημα Αλλαγής, ενώ υπάρχουν δικαιούχοι της Βασικής Ενίσχυσης 2023 που δεν πληρώθηκαν την προκαταβολή.

Το γεγονός αυτό κατέδειξε, για ακόμα μία φορά, την ανεπάρκεια του επιτελικού κράτους και στην καταβολή των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι απόρροια της κακής διαπραγμάτευσης της Κυβέρνησης, της έλλειψης στοιχειώδους συντονισμού των οργάνων της αλλά και της ανύπαρκτης διαβούλευσης με τους αρμόδιους φορείς και παραγωγούς.

Υπενθυμίζεται ότι το φιάσκο σημειώθηκε παρά και τα περσινά λάθη με τις «αστοχίες» στην κατανομή των επιδοτήσεων και τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην έναρξη υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ.

Στο εγκεκριμένο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ 2023-27, που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης προβλέπεται βασική ενίσχυση βασικής εισοδηματική στήριξη για τη βιωσιμότητα για το έτος 2023 ύψους 829 εκ. ευρώ, η οποία είναι μειωμένη κατά 239 εκ. ευρώ σε σχέση με το έναντι των 1.068 εκ. ευρώ το 2022.

Η χώρα μας δικαιούται να πληρώσει ως προκαταβολή στους αγρότες το 70% της βασικής ενίσχυσης, δηλαδή €580εκ. Αντ’ αυτού πιστώθηκαν σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του 538.768 δικαιούχους €488εκ. Δηλαδή € 92εκ. λιγότερα, από τα χρήματα που προέβλεπε για το 2023 ως προκαταβολή η ΚΑΠ.

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην ανακοίνωση που στις 27 Οκτωβρίου για την πληρωμή της προκαταβολής της Βασικής Ενίσχυσης 2023 σημείωσε ότι «η διαφορά των 239 εκ. ευρώ έχει μεταφερθεί στην αναδιανεμητική ενίσχυση (178 εκ. ευρώ), τις νέες συνδεμένες ενισχύσεις και τα τομεακά προγράμματα και θα καταβληθεί αργότερα» και επισήμανε ότι «ο αρχικός υπολογισμός της πληρωμής με βάσει τις υποβληθείσες αιτήσεις ΟΣΔΕ του 2023, εκκίνησε από τα 741.813.749 ευρώ, το 70% των οποίων αντιστοιχεί στα 519.269.910 ευρώ» χωρίς όμως να αιτιολογεί επαρκώς γιατί ξεκίνησε από τόσο χαμηλά. Τέλος ένα μέρος της μείωσης αποδόθηκε σε ευρήματα «που πηγάζουν από το κανονιστικό δίκαιο (π.χ. δικαιώματα κάτω των 150 ευρώ που δεν καταβάλλονται».

Παρόλα αυτά η καταβολή του μειωμένου ποσού προκάλεσε την αντίδραση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ο οποίος τις 31 Οκτωβρίου δήλωσε στη Βουλή ότι ζήτησε την παραίτηση της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ «δεδομένων των λαθών τα οποία έγιναν, που είναι αδικαιολόγητα».

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ επανερχόμενος στο θέμα με την από 01 Νοεμβρίου 2023 διευκρινιστική ανακοίνωση του επισήμανε ότι:

Η πληρωμή έγινε αποκλειστικά με τη χρήση δεδομένων από την κυβερνητική πλατφόρμα του gov.gr σύμφωνα με τα οριζόμενα στην κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Επικρατείας
Η Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2023, που αφορά στο πρώτο έτος εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ, έγινε βάσει των αποφάσεων της Κυβέρνησης και των οδηγιών του ΥΠΑΑΤ.
Παρά τις καθυστερήσεις στην έκδοση των υπουργικών αποφάσεων και την έλλειψη σε τεχνική υποστήριξη, ο ΟΠΕΚΕΠΕ, με αυταπάρνηση των υπαλλήλων του, κατάφερε να συλλέξει με επιτυχία το σύνολο των Ενιαίων Αιτήσεων Ενίσχυσης για το πρώτο έτος εφαρμογής του Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ ’23-’27.
Επιπλέον ο ΟΠΕΚΕΠΕ υπενθύμισε ότι «δε νομοθετεί αλλά υλοποιεί τις υπουργικές αποφάσεις και λοιπές κανονιστικές πράξεις» και ότι στο εγκεκριμένο σχέδιο του Στρατηγικού Σχεδίου το οποίο κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εγκρίθηκε με την αριθμ. 8270/21-11-2022 απόφαση της, προβλέπονται σε σχέση με το 2022 μειώσεις:

27% για τους κτηνοτρόφους κατά
17% για τις αρόσιμες καλλιέργειες
19% για τις μόνιμες φυτείες -δενδρώδεις καλλιέργειες.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απάντηση στα επιχειρήματα αυτά προφανώς μέσω διαρροής που αναπαράχθηκε από διάφορα μμε, ότι για δεύτερη συνεχή χρονιά από την καρτέλα των παραγωγών απουσιάζουν η αιτιολόγηση και ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της ενίσχυσης και ότι διαδικασίες του Υπουργείου και για την έκδοση υπουργικής απόφασης που σχετίζεται με ενισχύσεις, είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη και του ΟΠΕΚΕΠΕ ο οποίος είχε ως μέσο όρο χρόνου απάντησης στο υπουργείο που ξεπερνούσε τους δύο μήνες και σε κάποιες περιπτώσεις τους πέντε και τους έξι.

Ωστόσο το «αλαλούμ» ανάμεσα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του ΟΠΕΚΕΠΕ και το μειωμένο ποσό δεν θα μπορούσε να συμβαίνει σε χειρότερη συγκυρία αφού η αύξηση του κόστους παραγωγής έχει σαν αποτέλεσμα η προκαταβολή να μην επαρκεί ούτε για την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών των αγροτών, τη στιγμή μάλιστα που το αγροτικό εισόδημα πλήττεται και από τα συνδεδεμένα με την κλιματική κρίση ακραία καιρικά φαινόμενα όπως ο καύσωνας αλλά και από τις πυρκαγιές.

Αναπόφευκτα λοιπόν, οι μειωμένες αγροτικές ενισχύσεις, θα επιφέρουν την αύξηση του κόστους των αγροτικών προϊόντων, με τελικό αποδέκτη τον καταναλωτή και τη περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση του.

Επειδή είναι άδικο οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της χώρας αλλά και οι καταναλωτές της χώρας να πληρώνουν τα σπασμένα του επιτελικού κράτους ερωτάται ο κ. Υπουργός και δια αυτού και η Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ:

Τελικά η μειωμένη προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης οφείλεται στα αδικαιολόγητα λάθη που ανέφερε ο Υπουργός στη Βουλή ή στις προβλέψεις της Κυβέρνησης για το Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ 2023-27 και αν ισχύσει το δεύτερο γιατί δεν εγκαλεί τον προκάτοχο του αλλά τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Ποιο είναι το κανονιστικό πλαίσιο που επικαλείται ο ΟΠΕΚΕΠΕ σύμφωνα με το οποίο δικαιώματα κάτω των 150 ευρώ δεν καταβάλλονται και σκοπεύουν να το αναθεωρήσουν;
Υπάρχει τρόπος ώστε το ποσό της βασικής ενίσχυσης έτους 2023 να επιστρέψει στα περσινά επίπεδα από άλλες πηγές έστω και στην εξόφληση ή τελικά η διαφορά της σε σχέση με τα ποσά του 2022 θα μεταφερθεί στην αναδιανεμητική ενίσχυση, τις νέες συνδεμένες ενισχύσεις και τα τομεακά προγράμματα και θα καταβληθεί αργότερα όπως υποστηρίζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ και πότε ακριβώς ορίζεται αυτό το «αργότερα»;
Γιατί τελικά ο αρχικός υπολογισμός της πληρωμής με βάσει τις υποβληθείσες αιτήσεις ΟΣΔΕ του 2023, εκκίνησε από τα 741.813.749 ευρώ, το 70% των οποίων αντιστοιχεί στα 519.269.910 ευρώ;
Ποιες είναι οι αποφάσεις που αφορούν εν τέλει τη βασική ενίσχυση έτους 2023 και πότε εκδόθηκαν και πότε χορηγήθηκαν οι προβλεπόμενες γνωμοδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ για την έκδοση τους;
Σε τι συνίσταται η έλλειψη σε τεχνική υποστήριξη που επικαλέστηκε ο ΟΠΕΚΕΠΕ και ποιες πρωτοβουλίες θα παρθούν για την αντιμετώπιση της;
Ισχύει ότι για δεύτερη συνεχή χρονιά απουσιάζουν από την καρτέλα των παραγωγών η αιτιολόγηση και ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της ενίσχυσης και ποιος ευθύνεται για αυτό;
Δεδομένων των ανωτέρω δυστοκιών ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα καταβολής
των υπόλοιπων ενισχύσεων που αναμένουν οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι
Και ειδικά πότε θα γίνει η πληρωμή των βιολογικών ενισχύσεων και της εξισωτικής αποζημίωσης
Δεδομένων των ανωτέρω δυστοκιών με ποια μέτρα θα αποφευχθεί η απώλεια ενισχύσεων λόγω ελλιπούς ενημέρωσης των αγροτών στην πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ και ειδικά των ενισχύσεων που αφορούν στα οικολογικά σχήματα.