ΓΝΩΜΕΣ
Πώς η “Αντιδεξιά” ρητορική του ΠΑΣΟΚ και πολιτική αντιπαράθεση ουσίας μπορεί να γίνει ελπίδα για την κοινωνία
Γράφει ο Γαβρής Άγγελος- Δημοσιογράφος
ΠΑΣΟΚ: η ελπίδα θα έρθει στην κοινωνία με ξεκάθαρη αντιδεξιά ρητορική – Να δεσμευθούν άπαντες και συνεδριακά όταν έρθει η ώρα πως με απόφαση συνεδρίου δεν θα υπάρξει καμία περίπτωση συγκυβέρνησης με τη Νέα Δημοκρατία.
Πολλοί θυμούνται τη φωνή του Ανδρέα Παπανδρέου να ηχεί δυναμικά στις πλατείες, προειδοποιώντας για τους κινδύνους που εγκυμονεί η “νεοφιλελεύθερη λύση στην Ελλάδα”. Αυτή η ρητορική, βαθιά ριζωμένη στις ανησυχίες και στα βιώματα του ελληνικού λαού, φαίνεται σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ. Ο Παπανδρέου, ήδη από τη δεκαετία του ’80, έβλεπε τον κίνδυνο που θα έφερνε στην ελληνική κοινωνία μια πολιτική που προτάσσει το ιδιωτικό κέρδος εις βάρος του κοινωνικού οφέλους. Η ανάλυση του, άλλοτε ρηξικέλευθη και προοδευτική, μοιάζει να επιβεβαιώνεται πικρά σήμερα. Το 2019, η διακυβέρνηση της χώρας πέρασε στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη, και η ελληνική κοινωνία αντιμετώπισε ξανά την επιβολή ενός νεοφιλελεύθερου μοντέλου, το οποίο βάθυνε τις ανισότητες και υπονόμευσε τις κατακτήσεις των λαϊκών αγώνων.
Η ιστορία του ΠΑΣΟΚ είναι γεμάτη από αγώνες, υπαναχωρήσεις και αντιφάσεις, όμως παραμένει μια πορεία που, σε κρίσιμες στιγμές, καθόρισε τη μοίρα του προοδευτικού κινήματος στη χώρα μας. Η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ το 1974 σηματοδότησε ένα νέο ξεκίνημα για την Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Το ριζοσπαστικό πρόγραμμά του, που μιλούσε για “λαϊκή κυριαρχία, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική ανεξαρτησία”, κέρδισε αμέσως τις καρδιές των πολιτών. Το ΠΑΣΟΚ δεν γεννήθηκε για να γίνει ένα ακόμη κόμμα εξουσίας, αλλά ως εργαλείο αλλαγής της κοινωνίας – με σημαία του μια αντιδεξιά, προοδευτική ατζέντα που θα προστάτευε τα λαϊκά στρώματα από την αυθαιρεσία και την εκμετάλλευση.
Οι Σημαντικοί Σταθμοί: Μάχες για Κοινωνική Δικαιοσύνη
Το 1981, το ΠΑΣΟΚ έρχεται για πρώτη φορά στην εξουσία με το σύνθημα “Αλλαγή”. Η δεκαετία αυτή είναι γεμάτη μεταρρυθμίσεις και θεσμικές τομές που παραμένουν ιστορικές κατακτήσεις του ελληνικού λαού: το Εθνικό Σύστημα Υγείας, η επέκταση των κοινωνικών επιδομάτων, η θεσμοθέτηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, και η ενίσχυση της κοινωνικής ασφάλισης. Παράλληλα, το ΠΑΣΟΚ ενέταξε την Ελλάδα στην ΕΟΚ, εξασφαλίζοντας πόρους και γεφυρώνοντας τις κοινωνικές και οικονομικές αποστάσεις της χώρας με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Όμως η συμβολή του ΠΑΣΟΚ δεν περιορίστηκε σε οικονομικά και κοινωνικά μέτρα. Η αντιδεξιά ρητορική του Παπανδρέου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας ελληνικής αριστερής ταυτότητας που διεκδικούσε τη δική της θέση στην πολιτική σκηνή. Το ΠΑΣΟΚ αγωνίστηκε για την ισότητα των φύλων, για την κατάργηση του αυταρχισμού και για την ανάδειξη της δημοκρατίας ως κεντρικού πυλώνα του πολιτικού μας πολιτισμού. Ο κόσμος που πίστεψε στο ΠΑΣΟΚ, ήξερε ότι το κόμμα του Παπανδρέου δεν έδινε υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα: το ΠΑΣΟΚ πάλευε ενάντια στο κατεστημένο.
Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε το “μάρμαρο” της συγκυβέρνησης με τη ΝΔ και η ελπίδα της προηγούμενης δεκαετίας “πνίγηκε”στα χέρια λαϊκιστών
Η δεκαετία του 2000 βρήκε το ΠΑΣΟΚ σε κρίση. Οι οικονομικές πιέσεις της εποχής και η υποχώρηση από τον αρχικό ριζοσπαστισμό του οδήγησαν την Ελλάδα στο μνημόνιο και τους πολίτες στην απόγνωση. Οι υποσχέσεις για κοινωνική δικαιοσύνη και λαϊκή κυριαρχία φάνηκαν να υπονομεύονται από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου το 2010, που συνδέθηκε άρρηκτα με την πορεία του κόμματος παρά την αποδεδειγμένη διεθνώς πλέον, αποδοχή πως η κυβέρνηση Καραμανλή το 2004-2009 οδήγησε την Ελλάδα και την Ευρώπη στο “γκρεμό”. Ωστόσο, σε αυτό το σημείο αδυναμίας βρίσκεται και το δυναμικό μιας αναγέννησης. Ο προοδευτικός χώρος χρειάζεται πλέον μια ξεκάθαρη , υπεύθυνη πολιτικά, αντιδεξιά φωνή, μια φωνή που θα υψωθεί ενάντια στην καρτελοποίηση , στον αυταρχισμό και στον νεοφιλελευθερισμό που διαλύει τον κοινωνικό ιστό.
Η σημερινή κοινωνία, που παλεύει υπό το βάρος της ακρίβειας και των καρτελ αγορών καθώς και της υπερσυγκεντρωσης πλούτου σε λίγους, έχει ανάγκη από ένα νέο, Προοδευτικό όραμα που να εμπνέεται από τις κατακτήσεις του παρελθόντος, αλλά και να προχωρά μπροστά με νέα δυναμική. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί και πρέπει να ξαναγίνει το πολιτικό όχημα που θα δώσει τη φωνή στους καταπιεσμένους, στους νέους, στους εργαζόμενους. Η αντιδεξιά ρητορική δεν είναι ένα σύνθημα του παρελθόντος – είναι ένα διαρκές κάλεσμα για αντίσταση και αλλαγή. Μια νέα αλλαγή, μακριά από προσωπικές ατζέντες και παλαιοκομματικού τύπου μηχανισμούς.
Το ΠΑΣΟΚ της Ελπίδας και της Αντίστασης
Σε μια εποχή που η νεοφιλελεύθερη πολιτική αποσυνθέτει το κοινωνικό κράτος και αφήνει τους πολίτες στο έλεος της αγοράς, η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι αντιδεξιά. Όπως τότε, έτσι και σήμερα, το ΠΑΣΟΚ πρέπει να στραφεί προς τα αριστερά, να εκφράσει τη φωνή του κόσμου που αγωνίζεται για ισότητα, αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη. Μόνο τότε η ελπίδα θα επιστρέψει στην ελληνική κοινωνία – όταν το ΠΑΣΟΚ σταθεί ξανά στο πλευρό των αδυνάτων, όταν παλέψει ξανά ενάντια στις δυνάμεις της συντήρησης και του αυταρχισμού.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου κάποτε προειδοποίησε για τους κινδύνους της νεοφιλελεύθερης λύσης στην Ελλάδα. Το σύνθημα του “ΑΛΛΑΓΗ” βρήκε ξανά την ουσία του στο ΠΑΣΟΚ εν έτει 2024 και γίνεται σιγά σιγά κυρίαρχο αίτημα της κοινωνίας. Μια αλλαγή, που κάποιοι στη συνέχεια των εσωκομματικών διαδικασιών του κινήματος, αποφάσισαν συνειδητά να ανταλλάξουν πρόθυμα με μια ενδεχόμενη δεύτερη ευκαιρία για να ικανοποιήσουν προσωπικές φιλοδοξίες στο κοντινό μέλλον…Ας δούμε τη φωνή του σαν οδηγό, για να ξαναδώσουμε φτερά στο όραμα ενός ΠΑΣΟΚ που παλεύει ενάντια στις ανισότητες, που διεκδικεί και δεν υποχωρεί.