Ρεπορτάζ: Άραγε οι “fast track” διαδικασίες της κυβέρνησης, θα μείνουν – και αυτές – στα λόγια;

Γράφει ο Γαβρής Άγγελος

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη από το 2019 που ανέλαβε τις τύχες της Ελλάδας, έχει αντιμετωπίσει ανεπιτυχώς πολλές φυσικές καταστροφές και τραγωδίες. Ας μείνουμε στις φυσικές καταστροφές, σε αυτό το θέμα, καθώς από το 2019 μέχρι και σήμερα έχει καεί ή πλυμμηρίσει- σύμφωνα με στοιχεία – περί του 40% της χώρας. Θεσσαλία, Δυτική Πελοπόννησος, Μάνη, Αττική , Εύβοια, Κρήτη, Ρόδος, Έβρος, μερικές από τις πολύπαθες περιοχές της χώρας που ακόμα μετράνε πληγές.

Στις πληγές αυτές, η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός προσωπικά – κρατώντας την μπαγκέτα του μαέστρου στα πρωτοσέλιδα των ΜΜΕ της χώρας – επέλεξαν να επενδύσουν εκεί που επένδυαν – με θετικό κομματικό αποτέλεσμα- πάντα: Στην επικοινωνία. Άλλοι με φωτογραφίες “κλαμμένες”, άλλοι “αξύριστοι” άλλοι με νάρθηκες και άλλοι “επιτελικοί με τη μάνικα στο χέρι”, με το “τρεντ” του “Αξύριστου” στα βίντεο και τα στιγμιότυπα, πλαισιωμένοι με “αποφάσεις” και “το μαχαίρι στα δόντια”, την στιγμή που οι συνάνθρωποί μας μετρούσαν τραγικές απώλειες, “έταζαν” διαδικασίες fast track οι οποίες, μόνο γρήγορες δεν είναι και από τις οποίες, διεκπεραιώθηκαν ούτε οι μισές. Μάλιστα προ έτους, ο Πρωθυπουργός, της χαρακτήρισε “εκκρεμότητες” στην επίσκεψή του στην Λακωνική Μάνη…

Για να δώσουμε κάποια παραδείγματα – θα επανέλθουμε σύντομα:

Κακοκαιρία “ΙΑΝΟΣ”: 2020 η καταστροφή, μέχρι και το 2023 οι εξαγγελίες έμειναν στα λόγια, ελάχιστοι είδαν αποζημιώσεις…

Μέχρι και τον Οκτώβρη του 2023 εκκρεμούν να δοθούν εκατομμύρια ευρώ από το πρόγραμμα κρατικής αρωγής σε πληγέντες της Θεσσαλίας και νησιών του Ιονίου

Η Πολιτεία εμφανίζεται έτοιμη να συνδράμει άμεσα τους πληγέντες, όμως, παραδείγματα από το πρόσφατο παρελθόν δείχνουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Τρία χρόνια μετά την κακοκαιρία του «Ιανού», που έπληξε κυρίως τη Θεσσαλία, αλλά και τα νησιά του Ιονίου, εκκρεμούν ακόμη αποζημιώσεις από το πρόγραμμα κρατικής αρωγής.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ΚΥΑ που δημοσιεύθηκε στο Β’ τεύχος του ΦΕΚ στις 13 Σεπτεμβρίου 2023, με την οποία επικυρώνονταν πρόσθετες επιχορηγήσεις σε επιχειρήσεις και κατόχους αγροτικών εκτάσεων για τις πλημμύρες που είχε προκαλέσει ο «Ιανός» τον Σεπτέμβριο του 2020. Τον Μάρτιο της φετινής χρονιάς εκδόθηκαν αποφάσεις για αποζημιώσεις σε 91 φυσικά πρόσωπα και 103 επιχειρήσεις. Γιατί, όμως, υπάρχουν ακόμα εκκρεμότητες και τι σημαίνει αυτό για τις αποζημιώσεις που θα δοθούν για τις πρόσφατες κακοκαιρίες;

Η απάντηση είναι, ως συνήθως, πολυπαραγοντική αναφέρει το “in.gr”: ένα μείγμα δαιδαλώδους γραφειοκρατίας, σύγχυσης περί αρμοδιοτήτων, «ξεχειλώματος» προθεσμιών, ατομικών λαθών και προσωπικών διαφορών. Οι αποζημιώσεις, όπως και τώρα, είχαν χωριστεί σε δύο κατηγορίες: σε αυτές που θα έδινε ο ΕΛΓΑ και σε αυτές που θα έδινε ο μηχανισμός κρατικής αρωγής. Ωστόσο, η Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής δημιουργήθηκε μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του 2021.

Ο ΕΛΓΑ, όπως και σήμερα, ήταν υπεύθυνος για την καταβολή αποζημιώσεων για την απώλεια φυτικής παραγωγής και ζωικού κεφαλαίου. Το συνολικό ύψος των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ έφτασε τα 60 εκατ. ευρώ, τα οποία έχουν στο σύνολό τους εκταμιευθεί, σύμφωνα με πηγές του ΕΛΓΑ και του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. «Δεν έχει μείνει ούτε ένα ευρώ ανεξόφλητο», τονίζουν χαρακτηριστικά. Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι ακόμα και τον Ιανουάριο του 2023 άνοιξε εκ νέου η πλατφόρμα του ΕΛΓΑ για την καταβολή αιτήσεων αποζημιώσεων για τις απώλειες φυτικής παραγωγής και ζωικού κεφαλαίου που προκάλεσε ο «Ιανός».

Από την άλλη, οι αποζημιώσεις της Διεύθυνσης Κρατικής Αρωγής έχουν γνωρίσει σημαντικές καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων που είναι ακόμα στο «περίμενε».

Η Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής συστάθηκε με τον νόμο 4797/2021 στη Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών. Η υπηρεσία αναβαθμίστηκε σε Γενική Γραμματεία και μεταφέρθηκε στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας μετά τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου, γεγονός που πιθανότατα οδηγεί σε περαιτέρω καθυστερήσεις στην επεξεργασία των εκκρεμών αιτήσεων.

Σεισμός Αρκαλοχώρι: το 2021 η καταστροφή, λίγες ημέρες μετά οι εξαγγελίες, το 2024 η κυβέρνηση με τροπολογία προσπαθεί να “κλείσει την υπόθεση”:

• Θύελλα αντιδράσεων προκαλεί σε Αρκαλοχώρι και ΤΕΕ/ΤΑΚ η διορθωτική τροπολογία – παρέμβαση του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστου Τριαντόπουλου που δίνει 3.000 ευρώ σε περίπου 2.000 σεισμοπαθείς στο Αρκαλοχώρι με τον όρο να κλείσουν το φάκελό τους και να αποποιηθούν των λοιπών απαιτήσεων τους από την πρώτη  στεγαστική αρωγή.
• Τόσο ο Σύλλογος “Ελπίδα” όσο και το ΤΕΕ/ΤΑΚ ζητούν την απόσυρση της τροπολογίας άμεσα, καθώς από τις πρόνοιές της δεν διασφαλίζεται η ασφάλεια κτιρίων και πληγέντων ελλείψει μηχανικού, καταγγέλλοντας στο Ράδιο 98,4 ότι το Υπουργείο δείχνει να θέλει να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις του έναντι των πληγέντων.
• Ο Κώστας Γαντάτσιος λέει ότι η τροπολογία αφορά μόνο σε μερικές δεκάδες πληγέντες που κι αυτοί δεν ξέρουν αν τελικώς ευνοούνται, ενώ ο Γιώργος Ταβερναράκης σημειώνει ότι δεν διευκρινίζεται αν η τροπολογία αφορά σε πράσινα ή κίτρινα σπίτια.

Φωτιές Ανατολική Μάνη και Πύργος Ηλείας 2021: Ανείπωτη καταστροφή, εκκενώσεις και εξαγγελίες που έμειναν “εκκρεμότητες” δια στόματος Κυριάκου Μητσοτάκη το Καλοκαίρι του 2023..

Είπε ο Κ. Μητσοτάκης: «Ξέρω ότι έχουμε και κάποιες εκκρεμότητες ακόμα από τη φωτιά του 2021. Έτσι δεν είναι; Κάποιες αποζημιώσεις. Θα φροντίσουμε να την λύσουμε και αυτή την εκκρεμότητα. Φέτος, ευτυχώς, ο καιρός μας βοήθησε και οι φωτιές, λόγω των βροχών, έχουν πάει πίσω. Αλλά γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ και πρέπει να επενδύουμε στην Πολιτική Προστασία».

Ούτε οι αποζημιώσεις δόθηκαν. Ούτε η Κλιματική αλλαγή συζητήθηκε στη Βουλή, ούτε η Πολιτική Προστασία στηρίζεται με γενναίο προϋπολογισμό… Εκκρεμότητες…

Σεπτέμβριος 2023 – Κακοκαιρία Ντάνιελ : Καταστράφηκαν οι αγρότες και οι επιχειρήσεις της Θεσσαλίας

Η θανατηφόρα κακοκαιρία Ντάνιελ, πέρασε από την Θεσσαλία και την Β. Εύβοια και άφησε πίσω της συντρίμμια. Η κυβέρνηση ανακοίνωνε fast track διαδικασίες τον Σεπτέμβριο και εν έτει 2024, αγρότες της Β.Εύβοιας, δεν έχουν δει “ούτε ευρώ” στον λογαριασμό τους ενώ μάλιστα, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024, λάθη επί λαθών στις ελάχιστες αποζημιώσεις, οδήγησαν τους κατοίκους της Θεσσαλίας στην απόγνωση:

Επισημαίνεται πως τα χωριά που έχουν καταγραφεί και δόθηκαν στην δημοσιότητα, είναι ύστερα από καταγγελίες και μαρτυρίες, και όχι βάσει επίσημων στοιχείων από την πολιτεία.

Φαίνεται μάλιστα πως κάτοικοι χωριών που δεν υπέστησαν ζημιές, έχουν λάβει ποσό αποζημίωσης ενώ άλλοι που «κολυμπούν» στις λάσπες δεν έχουν λάβει ούτε ένα ευρώ.

ΜΠΟΝΟΥΣ: ΟΙ ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΔΑΣΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ: EΓΙΝΕ ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΟΛΑ ΑΥΤΑ;

*Δημοσίευμα από το 2023…(reporter.gr)

“Το σώμα των δασοκομάντος βρίσκεται προ των πυλών έπειτα και από την τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή και περιλαμβάνει τη σύσταση Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων και την πρόσληψη 500 πυροσβεστών δασικών επιχειρήσεων ηλικίας 28 ετών έως 31 κατά περίπτωση. Οι 500 νεοπροσληφθέντες δασοκομάντος θα έχουν ως συντονιστές 90 έμπειρα στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος που θα προέρχονται από τις ειδικές δυνάμεις του Σώματος (ΕΜΑΚ, πεζοπόρα τμήματα).

Οι δασοκομάντος θα αντληθούν σε μεγάλο βαθμό από την δεξαμενή των εποχικών πυροσβεστών ενώ μεταξύ των κριτηρίων μοριοδότησής τους θα είναι η εμπειρία τους στην πυρόσβεση, η κατοχή πτυχίου υποβρύχιου καταστροφέα ή πτυχίου σχολής αλεξιπτωτιστών των Ενόπλων Δυνάμεων, η εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων ως εφέδρων αξιωματικών ή σε ειδικές δυνάμεις των Ενόπλων Δυνάμεων ή στην Προεδρική Φρουρά, και η κατάρτισή τους στο αντικείμενο της δασολογίας, δασοπονίας.

Οι Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ) που θα συσταθούν θα έχουν ως έδρες 6 πόλεις της χώρας -συγκεκριμένα, την Ελευσίνα, τη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο Κρήτης, τη Λαμία, τα Ιωάννινα και την Πάτρα. Από τους 90 συντονιστές/επικεφαλής των πυροσβεστών δασικών επιχειρήσεων, 15 θα βρίσκονται σε κάθε περιφέρεια που θα εδρεύουν οι ΕΜΟΔΕ. Οι ομάδες θα είναι αερομεταφερόμενες και καθεμία, που θα επιχειρεί στα δάση, θα αποτελείται περίπου από 12 άτομα.

Το ειδικό αυτό σώμα, το οποίο αναμένεται να είναι έτοιμο στα μέσα Ιουνίου, θα δουλεύει μέσα στο δάσος, σε συνεργασία με τους δασικούς και με την επιστημονική υποστήριξη των δασολόγων, ενώ δεν θα ενεργούν μόνο την ώρα της κρίσης αλλά καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Αποστολή τους θα είναι η συνδρομή τους σε έργα δασοπροστασίας για την πρόληψη των πυρκαγιών, ενώ θα αποτελούν την εμπροσθοφυλακή μέσα στα δάση υποστηρίζοντας όλες τις επιχειρήσεις κατάσβεσης, καθώς θα μεταφέρονται με ελικόπτερα και θα κατεβαίνουν στο σημείο της φωτιάς. Ακόμη, θα συμμετέχουν στην αντιμετώπιση των συνεπειών από φυσικές, τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές. Η θητεία τους θα είναι επταετής και από τις 500 οργανικές θέσεις που θα δημιουργηθούν οι 440 θα αφορούν πυροσβεστικό τεχνικό προσωπικό και οι 60 πυροσβεστικό επιστημονικό προσωπικό, με ειδίκευση στη δασολογία, δασοπονία.

Οι δασοκομάντος θα παρακολουθήσουν ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης 5 εβδομάδων από αξιωματικούς του Σώματος, και πέρα από την ειδική τεχνογνωσία που θα λάβουν θα εκπαιδευτούν ακόμη και στις τακτικές του αντιπύρ και της κατάκαυσης, οι οποίες όμως θα αποτελούν έσχατες λύσεις σε περίπτωση που υπάρχει ανάγκη. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το θέμα του αντιπύρ έχει συσταθεί ειδική ομάδα που θα εξετάσει το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα καθορίζει επακριβώς πώς θα γίνεται.

Ο αρχικός σχεδιασμός του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας προέβλεπε την αποστολή στελεχών του σώματος στην Ουάσινγκτον ώστε να εκπαιδευτούν και να επιστρέψουν μετέπειτα στην Ελλάδα για να εκπαιδεύσουν τα υπόλοιπα μέλη του ειδικού σώματος δασοκομάντος, ωστόσο λόγω της πανδημίας covid-19 τα σχέδια αυτά ανατράπηκαν παρά τις επαφές που είχαν πραγματοποιήσει στελέχη του υπουργείου στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ. Ως εναλλακτική λύση εξετάζεται το ενδεχόμενο να σταλούν εκπαιδευτές από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, ωστόσο, αν αυτό δεν καταστεί εφικτό, θα πραγματοποιηθεί τηλεκπαίδευση.

Αύξηση κατά περίπου 20% στα εναέρια μέσα

Μετά την επίλυση του ζητήματος της οφειλής της χώρας προς την υπηρεσία NSPA (NATO Support and Procurement Agency), συνολικού ύψους 8.457.481,64 ευρώ, άνοιξε ο δρόμος για τη μίσθωση των εναέριων μέσων και υπογράφηκε μονοετής σύμβαση για τη μίσθωση των αεροσκαφών προκειμένου να είναι έτοιμη η χώρα για τη φετινή αντιπυρική περίοδο, ενώ από του χρόνου σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα η σύμβαση με τον NSPA θα είναι τριετής με δυνατότητα παράτασης για άλλα 2 χρόνια.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπουργείου τα εναέρια μέσα που θα μισθωθούν θα είναι συνολικά 93. Ειδικότερα ο σχεδιασμός περιλαμβάνει, 53 αεροσκάφη δασοπυρόσβεσης, 35 ελικόπτερα δασοπυρόσβεσης, 3 ελικόπτερα εναέριου συντονισμού, 1 αεροσκάφος μεταφοράς προσωπικού, 1 ελικόπτερο μεταφοράς προσωπικού. Από τα αεροσκάφη τα 20 θα είναι Air – Tractor, (μίνι- καναντέρ), τη στιγμή που πέρσι ήταν 6. Σημειώνεται ότι για δεύτερη χρονιά φέτος η χώρα μας έχει στο πρόγραμμα τη μίσθωση του ρωσικού μεγαθηρίου Beriev η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσω της διμερούς συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας – Ρωσίας. Μεταξύ αυτών που βρίσκονται στο πρόγραμμα για μίσθωση είναι 10 ελικόπτερα βαρέως τύπου (Erickson) και 12 μεσαίου τύπου με κάδο. Ακόμη, μέσω του rescEU, υπάρχει η πρόθεση για μίσθωση περαιτέρω ελικοπτέρων ( εκτιμάται ότι θα είναι 1 ή 2) που θα σταθμεύουν στην Ελλάδα.

Αναβάθμιση του ρόλου των εθελοντών

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται επίσης στους εθελοντές καθώς πρόθεση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας είναι η αναβάθμιση του ρόλου τους και η οργανική διασύνδεσή τους με το Πυροσβεστικό Σώμα. Στο πλαίσιο αυτό, ενόψει και της έναρξης της Ακαδημίας Πολιτικής Προστασίας στα Βίλια, που εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει μέσα στον Μάρτιο, οι εθελοντές θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα και να ενσωματωθούν στις εκπαιδεύσεις λαμβάνοντας μάλιστα τις ανάλογες πιστοποιήσεις. Στόχος είναι οι εθελοντές να εξειδικευτούν περισσότερο, να εφοδιαστούν με περισσότερα μέσα και εμπειρία αλλά και να διασφαλιστεί με το καλύτερο δυνατό τρόπο η προστασία της ίδιας τους της ζωής την ώρα της κρίσης.

Επιπλέον, σχεδιάζεται η ένταξη των εθελοντών στο σύστημα Engage (Σύστημα Διαχείρισης Συμβάντων & Επιχειρησιακών πόρων), που βρίσκεται στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων. Μέσω του συστήματος αυτού φαίνεται λεπτομερώς πού έχουν εκδηλωθεί φωτιές και πού βρίσκεται κάθε πυροσβεστικό μέσο. Στο πλαίσιο αναβάθμισης, λοιπόν, του ίδιου του συστήματος, οι εθελοντές θα ενσωματωθούν στο Engage, ώστε σε πραγματικό χρόνο, την ώρα που είναι σε εξέλιξη τα συμβάντα, να δίνεται live η εικόνα για το πού κινούνται και οι δικές τους δυνάμεις.

Ακόμη, στο δυναμικό της Πολιτικής Προστασίας θα προστίθενται σταθερά από το καλοκαίρι 200 Ευρωπαίοι πυροσβέστες από διάφορες χώρες της ΕΕ που θα εναλλάσσονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, στο πλαίσιο πιλοτικού προγράμματος που θα υλοποιηθεί στην χώρα μας και χρηματοδοτείται εξ’ ολοκλήρου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας.”