“Βόμβα” από Νίκο Χριστοδουλάκη – Προς κατάργηση οι “τάσεις” στο ΠΑΣΟΚ;

Σε πρόσφατο άρθρο του ο στενός συνεργάτης του Νίκου Ανδρουλάκη, πρώην υπουργός, κάνει πρόταση για “αρχηγικό κόμμα” στο ΠΑΣΟΚ…

Στα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ πάντα υπήρχαν αναταράξεις, αλλά η συζήτηση που έχει ανοίξει τις τελευταίες μέρες για την κατάργηση των τάσεων και των εσωτερικών «κομμάτων» φέρνει ξανά στην επιφάνεια τα διαχρονικά προβλήματα συνοχής της Χαριλάου Τρικούπη. Στο επίκεντρο αυτής της πολιτικής διεργασίας βρίσκονται δύο πρόσωπα: ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος καλείται να βρει ισορροπίες στο κόμμα που ηγείται, και ο Νίκος Χριστοδουλάκης, πρώην υπουργός Οικονομικών, που με τις προτάσεις του φαίνεται να επιχειρεί να προτείνει μια ριζική αλλαγή στην εσωτερική λειτουργία του ΠΑΣΟΚ.

Το σχέδιο Χριστοδουλάκη και οι αντιδράσεις

Ο Νίκος Χριστοδουλάκης έριξε τη «βόμβα» με άρθρο του, προτείνοντας μεταξύ άλλων την κατάργηση της απευθείας εκλογής του προέδρου από τη βάση, καθώς και την εξάλειψη των τάσεων και ομάδων μέσα στο κόμμα. Η λογική πίσω από αυτή την πρόταση, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η ενίσχυση της συλλογικότητας και η αποφυγή της «αρχηγικής» λογικής που διαμορφώνεται μέσω μιας ανοιχτής εκλογής από τα μέλη και τους φίλους.

Όμως, όπως ήταν αναμενόμενο, αυτή η πρόταση έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Πολλοί βλέπουν πίσω από αυτή την κίνηση μια προσπάθεια ελέγχου του κόμματος από ένα στενό επιτελείο, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τη λογική του ανοικτού κόμματος που έχει επικρατήσει εδώ και δύο δεκαετίες.

Ο Ανδρουλάκης στη μέση του κυκλώνα

Ο Νίκος Ανδρουλάκης, που εκλέχθηκε πρόεδρος με ανοιχτή διαδικασία και στήριξη από τη βάση, βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία. Από τη μία, θέλει να ελέγξει τις εσωκομματικές έριδες και να διαμορφώσει ένα ενιαίο και συμπαγές κόμμα. Από την άλλη, δεν μπορεί να αγνοήσει τις αντιδράσεις που προκαλεί μια τόσο μεγάλη αλλαγή.

Οι πληροφορίες λένε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε οργανωτικές αλλαγές, αλλά όχι τόσο ριζικές όσο προτείνει ο Χριστοδουλάκης. Η ανάγκη για συνοχή είναι υπαρκτή, αλλά η κατάργηση των τάσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε εσωκομματικές εκρήξεις, με δεδομένο ότι το ΠΑΣΟΚ ιστορικά υπήρξε ένα κόμμα που φιλοξενούσε πολλές και διαφορετικές φωνές.

Οι ζυμώσεις και το παρασκήνιο

Την ίδια στιγμή, το παρασκήνιο βράζει. Στελέχη που αυτοπροσδιορίζονται ως «παπανδρεϊκοί» βλέπουν την πρόταση ως μια προσπάθεια περιθωριοποίησής τους. Οι «εκσυγχρονιστές» του κόμματος, από την άλλη, βλέπουν θετικά μια πιο συγκεντρωτική δομή που θα δώσει μεγαλύτερη σταθερότητα στο κόμμα.

Η μεγάλη ερώτηση, λοιπόν, είναι αν ο Ανδρουλάκης θα επιχειρήσει να εφαρμόσει ένα σχέδιο που θα τον φέρει σε ρήξη με ένα σημαντικό μέρος της κομματικής βάσης ή αν θα επιλέξει να κινηθεί πιο προσεκτικά.

Το διακύβευμα

Το σίγουρο είναι ότι η εσωκομματική συζήτηση για τη δομή του ΠΑΣΟΚ δεν είναι απλώς διαδικαστική. Πρόκειται για ένα στοίχημα πολιτικής φυσιογνωμίας: θέλει το ΠΑΣΟΚ να είναι ένα αρχηγικό κόμμα, όπου η ηγεσία καθορίζει απόλυτα τη γραμμή, ή ένα κόμμα με εσωτερικές διεργασίες και διαφορετικές απόψεις;

Η απάντηση θα καθορίσει όχι μόνο το μέλλον του ΠΑΣΟΚ αλλά και συνολικά της προοδευτικής παράταξης.