27 χρόνια ΑΣΕΠ: Ο Ν.2190/94 (“Νόμος Πεπονή”) και η προσπάθεια “υποβάθμισής” του από την Δεξιά

Το δικαίωμα προς εργασία στο δημόσιο τομέα με συνθήκες απόλυτης διαφάνειας, δημοσιότητας, αντικειμενικότητας και αξιοκρατίας επιβάλλει την ουδετερότητα της Διοίκησης και τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες. Θεσμικό εγγυητή της τήρησης των αρχών αυτών αποτελεί το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), το οποίο συστάθηκε με το Ν. 2190/1994 ως ανεξάρτητη αρχή επιφορτισμένη με τον έλεγχο της ορθής εφαρμογής των διατάξεων που διέπουν τις προσλήψεις στο δημόσιο τομέα.

Για την εκπλήρωση της αποστολής του, το ΑΣΕΠ έχει ήδη από τον ιδρυτικό του νόμο εξοπλιστεί με ειδικές εγγυήσεις ανεξαρτησίας. Τα μέλη του χαρακτηρίζονται ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί που απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Το ΑΣΕΠ δεν υπόκειται σε εποπτεία και έλεγχο από κυβερνητικά όργανα ή άλλες διοικητικές αρχές αλλά σε κοινοβουλευτικό έλεγχο σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, ενώ οι πράξεις του δεν υπόκεινται σε ιεραρχικό έλεγχο από άποψη νομιμότητας αλλά μόνο σε δικαστικό έλεγχο. Έχει εθνική εμβέλεια δράσης και διαθέτει αρμοδιότητα κανονιστική, αρμοδιότητα ελεγκτική της νομιμότητας των πράξεων που υπάγονται στη δικαιοδοσία του και περιορισμένη κυρωτική αρμοδιότητα. Διαθέτει επίσης διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια με δικό του προϋπολογισμό.

Κατά την εικοσαετή και πλέον λειτουργία του το ΑΣΕΠ πέτυχε να ανατρέψει παγιωμένες νοοτροπίες και πρακτικές, καταδεικνύοντας τη δυνατότητά του ως ανεξάρτητης αρχής να εκπληρώσει με επιτυχία το θεσμικό της ρόλο και να διασφαλίσει αμεροληψία και διαφάνεια στον κρίσιμο και ευαίσθητο τομέα της απασχόλησης στη δημόσια διοίκηση, καταξιώθηκε δε ως ουσιαστικός μηχανισμός ελέγχου των προσλήψεων στο Δημόσιο με γνώμονα τη διαφύλαξη της αρχής της αξιοκρατίας και τη θωράκιση του κράτους δικαίου.

Το ΑΣΕΠ συγκροτείται από 28 μέλη (Πρόεδρο, 3 Αντιπροέδρους, 24 Συμβούλους), οι οποίοι επιλέγονται από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής. Η Ολομέλεια, η Ελάσσων Ολομέλεια και τα 5 Τμήματα λειτουργούν ως συλλογικά όργανα, με συγκεκριμένες ιεραρχημένες αρμοδιότητες στη λήψη αποφάσεων. Τα μέλη του ΑΣΕΠ είναι πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και επαγγελματικής επάρκειας και ιδίως πρόσωπα που έχουν διατελέσει ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, ανώτεροι ή ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί ή υπάλληλοι, καθηγητές ΑΕΙ ή ανώτατα στελέχη δημοσίων Οργανισμών και Επιχειρήσεων ή άλλων νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα. Η Γραμματεία του ΑΣΕΠ, η οποία αποτελείται από 213 υψηλού επιπέδου υπαλλήλους, επικουρεί ενεργά τα μέλη του ΑΣΕΠ και λειτουργεί υπερεντατικά προκειμένου να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της. Επίσης, το έργο του Συμβουλίου υποστηρίζουν ενεργά και 11 υπάλληλοι με την ιδιότητα του Ειδικευμένου Επιστημονικού Προσωπικού.

Στις κύριες αρμοδιότητες του ΑΣΕΠ περιλαμβάνονται: η επιλογή του τακτικού προσωπικού του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, ο έλεγχος της νομιμότητας των διαδικασιών πρόσληψης προσωπικού με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου ή της απασχόλησης με σύμβαση μίσθωσης έργου που διεξάγουν φορείς του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, η εποπτεία της αξιολόγησης του προσωπικού του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των υπηρεσιών και της ορθολογικής αξιοποίησης – ανακατανομής του απασχολούμενου προσωπικού καθώς και ο έλεγχος παράνομων προσλήψεων, από Συμβούλους-Επιθεωρητές του ΑΣΕΠ με την ιδιότητα του ανακριτικού υπαλλήλου.

Για την επιλογή του τακτικού προσωπικού το ΑΣΕΠ οργανώνει γραπτούς διαγωνισμούς ή/και αξιολογεί τους υποψηφίους με βαθμολόγηση συγκεκριμένων κριτηρίων προκαθορισμένων με νόμο, ενώ για ορισμένες θέσεις διεξάγει συμπληρωματική πρακτική δοκιμασία ή ειδικές εξετάσεις – test. Το υψηλών απαιτήσεων ειδικό επιστημονικό προσωπικό επιλέγεται με ειδική διαδικασία ουσιαστικής αξιολόγησης των υποψηφίων από πενταμελή επιτροπή οριζόμενη από το ΑΣΕΠ, ενώ για την επιλογή των εκπαιδευτικών διεξάγεται ειδικός γραπτός διαγωνισμός.

Οι θέσεις καλύπτονται πάντα μετά από πανελλήνια προκήρυξη στην οποία αναφέρονται τα απαιτούμενα προσόντα για κάθε θέση και όλες οι σχετικές με την επιλογή διαδικασίες, όπως ορίζονται στο βασικό νόμο 2190/1994 (νόμος Πεπονή). Η βασική αρχή της διαφάνειας καλύπτεται με τη δημοσιοποίηση όλων των σταδίων της διαδικασίας επιλογής προσωπικού.

Όλες οι λειτουργίες του ΑΣΕΠ, και κυρίως οι σχετικές με τις διαδικασίες προσλήψεων, υποστηρίζονται από ένα σύγχρονο ηλεκτρονικό πληροφοριακό σύστημα, ικανό να διαχειρισθεί με αποτελεσματικότητα και ταχύτητα τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό φορέων, θέσεων, προκηρύξεων και υποψηφίων που συμμετέχουν στις διαδικασίες επιλογής του ΑΣΕΠ.

Η ιδιαίτερη φύση του έργου του ΑΣΕΠ και η πιστή τήρηση της αρχής της διαφάνειας δημιουργούν, όπως είναι αναμενόμενο, αυξημένες ανάγκες για παροχή πληροφοριών.

Η μεγαλύτερη όμως αναγνώριση προέρχεται τόσο από τους ίδιους τους φορείς, που θεωρούν ότι το ανθρώπινο δυναμικό που προσλαμβάνουν μέσω ΑΣΕΠ είναι πράγματι υψηλού επιπέδου, όσο και από το ίδιο το προσλαμβανόμενο προσωπικό, που γνωρίζει ότι πράγματι προσελήφθη με την αξία του και μόνο. Και το γεγονός αυτό αποτελεί για όλους όσους εργάζονται στο ΑΣΕΠ πηγή ιδιαίτερης ικανοποίησης.

Η συνεχής προσπάθεια της Δεξιάς για αποδόμηση του ΑΣΕΠ:

Το όραμα για μια ακομμάτιστη δημόσια διοίκηση ενέπνευσε την ίδρυση του ΑΣΕΠ, με το νόμο 2190/1994/ “νόμο Πεπονή”. Πρώτο το ΠΑΣΟΚ δεν δίστασε να συγκρουστεί ακόμη και με τον εαυτό του για να βάλει τα θεμέλια για μια δημόσια διοίκηση ακηδεμόνευτη και ελεύθερη από το μακρύ χέρι του κομματισμού, τη συναλλαγή και το ρουσφέτι. Δεν είναι τυχαίο ότι η ΝΔ πολέμησε με λύσσα τη μεταρρύθμιση αυτή, καταψήφισε το νόμο και αργότερα ως κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε για να τον υπονομεύσει και να τον ακυρώσει, πιστή στο πελατειακό κράτος.

Είναι γνωστό σε όλους ότι η κυβέρνηση Καραμανλή προχώρησε σε όργιο κομματικών διορισμών κι αλόγιστη σπατάλη που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη δημοσιονομική κρίση. Το ΑΣΕΠ, όμως, έμεινε όρθιο παρά τις επιθέσεις, διότι κατέκτησε την εμπιστοσύνη των πολιτών. Και θέλει περίσσιο θράσος για να παρουσιαστεί σήμερα η ΝΔ ως «αναμορφωτής» αυτής της μεταρρύθμισης. Διότι έχει σπάσει κάθε ρεκόρ στις προσλήψεις μετακλητών και την τοποθέτησή τους σε θέσεις προϊσταμένων και διαρκώς παρακάμπτει το ΑΣΕΠ με κατά παρέκκλιση διορισμούς, ενώ τώρα προχωρεί σε μια σειρά ρυθμίσεις που δεν αποτελούν μεταρρύθμιση και δεν στηρίζουν το ΑΣΕΠ και τη διαφάνεια και αντικειμενικότητα. Αντιθέτως, ανοίγουν παράθυρα για νέες παρεκκλίσεις και παρεμβάσεις, με προφανή στόχο την εξυπηρέτηση ημετέρων.

Η ανάρτηση στην επίσημη σελίδα του ΠΑ.ΣΟ.Κ: