ΓΝΩΜΕΣ
Το παρελθόν δεν είναι πια, αυτό που ήταν κάποτε
Scripta manent, λένε στο χωριό μου. Τα γραπτά μένουν. Από τις 11 Φεβρουαρίου είχα γράψει για τα σενάρια περί επανόδου του Γιώργου Παπανδρέου σε σενάρια αρχηγίας στο Κίνημα Αλλαγής. Τότε… έστεκε.
Και γενικώς, my view, θεωρώ και εκτιμώ ότι έπρεπε, δέκα χρόνια μετά, να επιστρέψει. Ως προσωπικό, δικό του στοίχημα διότι πρόκειται για τον πολιτικό αρχηγό που λοιδορήθηκε όσο κανένας άλλος στη μεταπολίτευση.
Επιγραμματικά για να μην επαναλαμβάνομαι, μόνο με εσωτερική προδοσία θα μπορούσε, εκείνη την εποχή, να «πέσει». Και έπεσε. Γιατί; Για το πρώτο μνημόνιο. Που με τα χρόνια κατανοήσαμε ως χώρα ότι ήταν η μόνη διέξοδος από την κρίση. Ακολούθησαν άλλωστε τα μνημόνια του Σαμαρά και του Τσίπρα.
Τον ΓΑΠ μπορείς, και (δυστυχώς) τον κατηγορούν, για πολλά. Για παραπάνω από όσα ευθύνεται πραγματικά. Διάβαζα, τις τελευταίες ημέρες που φούντωσαν (και εντέλει επιβεβαιώθηκαν) τα σενάρια για τη διεκδίκηση της αρχηγίας, σχόλια σε sites και social media που, εμμένω, τον αδικούν.
Δεν γίνεται να κατηγορείς τον πρώην πρωθυπουργό για τα μνημόνια, όταν αποδείχθηκε πως ήταν η μόνη (ξαναλέω, μόνη) λύση για να σωθεί η χώρα – και να ξεχνάς ότι το καμάρι της Μεσσηνίας και ο ψευτάκος του ΣΥΡΙΖΑ υπέγραψαν άλλα δύο.
Δεν γίνεται να ψέγεις τον ΓΑΠ για τις τάχα μου υπόγειες συνεννοήσεις με τον Ντομινίκ Στρος Καν και να ξεχνάς ότι ο Καραμανλής παρέδωσε το 2009 τη χώρα με μαγειρεμένο (και αποδείχθηκε, μέσω ΕΛΣΤΑΤ) έλλειμμα 6,6% και εντέλει να είναι στο 16%, άρα… ΔΝΤ.
Δεν γίνεται να είσαι ψηφοφόρος του κέντρου και κατηγορείς τον Παπανδρέου ότι πήγε κι έκανε άλλο κόμμα, όταν το ίδιο του το κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, το κόμμα που ίδρυσε ένας Παπανδρέου, τον πούλησε βρώμικα και του γύρισε την πλάτη μετά τις Κάννες το 2011. Λες και ήταν ο μόνος (βλ. Σαμαρά και ΠΟΛΑΝ, πρόχειρο παράδειγμα) στην πολιτική ιστορία της χώρας. Και, ειρήσθω εν παρόδω, άλλο κόμμα είχε ο παππούς του και άλλο ο πατέρας του.
Δεν μπορεί να ξεχνάς την προδοσία Βενιζέλου, και άλλων (βενιζελικών και μη, γνωστά και αξέχαστα τα ονόματα), που έφτασαν σε σημείο να συνομιλούν με τον Σαμαρά ενώ υπήρχε εκλεγμένη ισχυρή κυβέρνηση, παίζοντας παιχνίδια στις πλάτες του κόμματος και της χώρας). Να συνομιλούν με την αντιπολίτευση, ξαναλέω.
Δεν μπορείς να μιλάς για ξεπούλημα της χώρας όταν δεν υπήρχε, τότε, καν ως έννοια ο «μηχανισμός στήριξης» μιας χώρας της ΕΕ, ατάκα που είχε πει ο ίδιος πολύ πριν συμβεί.
Φυσικά ο Παπανδρέου έκανε και λάθη. Μετά από δέκα χρόνια, με καθαρό μυαλό και αφού περάσαμε μια μνημονιακή δεκαετία, πολλά είναι πιο καθαρά και εξηγήσιμα. Αλλά εκείνη την εποχή, δεν γινόταν αν συμβεί οτιδήποτε άλλο, με καμία άλλη κυβέρνηση. Στον ΓΑΠ χρεώνονται αρκετά και όχι επί αδίκω. Από μερικές ρηξικέλευθες έως αποτυχημένες επιλογές του σε πρόσωπα υπουργείων, όσο τι ότι δεν είχε τον έλεγχο, ως αποδείχθηκε, του ίδιου του κόμματός του. Καμία πειθαρχία.
Στη λίστα των λαθών και ότι δεν φρόντισε να εξετάσει άλλες επιλογές πλην ΔΝΤ, ας το δεχθώ. Δεν γνωρίζει κανείς μετά βεβαιότητας αν υπήρχαν τότε εναλλακτικές, ουδείς μας τις παρουσίασε.
Ωστόσο, η ιστορία έγραψε πως το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε τότε το μάρμαρο, στα χέρια του (και του ΓΑΠ) έσκασε η οικονομική βόμβα του χρέους – αλλά στη συνείδηση του ημιμαθή, μέσου Έλληνα, ακούς / διαβάσεις το «ο Παπανδρέου μας έβαλε στα μνημόνια».
Κάπου εδώ σκέφτεσαι ένα «δεν περιγράφω άλλο»…
Ωστόσο, υπάρχει ένα μεγάλο… «αλλά». Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν ασχολήθηκε με το θέμα «αρχηγία» έως ότου αποχώρησε από την κούρσα, για τους προσωπικούς και εξόχως και πολύ σημαντικούς λόγους που είχε, η Φώφη Γεννηματά. Με την οποία, ανεπίσημα ή μη, ο ΓΑΠ είχε ταχθεί υπέρ ενόψει εσωκομματικών, με κοινές εμφανίσεις. Ελλείψει ενδιαφέροντός του, εμφανίστηκαν ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο Χάρης Καστανίδης και ο Νίκος Ανδρουλάκης. Και μετά την απόσυρση Γεννηματά, κατέθεσαν υποψηφιότητα ο Παύλος Χρηστίδης, ο Παύλος Γερουλάνος και ο Βασίλης Κεγκέρογλου.
Ο Παπανδρέου θα μπορούσε εδώ και καιρό να καταθέσει υποψηφιότητα: το έκανε πολύ αργά, αδικώντας τους συνυποψηφίους του, τον αγώνα που έκαναν εδώ και καιρό – και τα έξοδά τους, αν θέλετε. Δημιούργησε αρνητικό κλίμα με αυτή του την απόφαση – οφείλει άμεσα να το διορθώσει.
Έχω την αίσθηση, και την πληροφόρηση αν θέλετε, ότι ως και την πρώτη Κυριακή των εσωκομματικών, 5 του Δεκέμβρη, δεν θα υπάρχουν επτά υποψήφιοι για την αρχηγία αλλά ίσως μέχρι τέσσερις. A priori ο Παπανδρέου έχει ως όνομα και ιστορία στον χώρο τη δυναμική να κερδίσει, κι από την πρώτη Κυριακή, τις εκλογές. Δεν θα αποτελέσει όμως καμία «νίκη».
Νίκη θα αποτελέσει η έναρξη της συσπείρωσης του κέντρου, με την επάνοδο στη δεξαμενή ψηφοφόρων που πήγαν αριστερά, κυρίως, μα και δεξιά. Το timing είναι ιδανικό μιας και το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, στην έσχατη απόπειρά του να γίνει κεντρώο κόμμα, θα διεξαχθεί τον Φεβρουάριο.
Όπου συσπείρωση, βάλτε και δίπλα τη «μαγική λέξη» που ανέφερα σε προηγούμενο άρθρο μου: συγκυβέρνηση. Ο Παπανδρέου δεν θα κάνει πάλι πρώτο κόμμα το ΚΙΝΑΛ, aka ΠΑΣΟΚ, τουλάχιστον όχι στην επόμενη 10ετία. Οφείλει όμως να δημιουργήσει ένα κόμμα που άξια θα κληθεί να συγκυβερνήσει μετά στις επόμενες εκλογές, διότι αυτοδυναμία δεν θα βρουν, ούτε ο ένας ούτε ο άλλος…
Ακόμα και το παρελθόν δεν είναι πια, αυτό που ήταν κάποτε. Ούτε το κέντρο θα είναι ίδιο πάλι – αλλά θα βρει τον δρόμο του.
Αν είσαι socialιστής, τα λέμε κι από Facebook, Twitter & Instagram