Ένα από τα ιδιοφυή προτερήματα του Ανδρέα Παπανδρέου, ήταν ο τρόπος που προέβλεπε τις προκλήσεις. Τα προφητικά του λόγια σε αυτόν τον τομέα, αλλά και στην εν γένει εξωτερική πολιτική, δεν αποτελούν μια θεωρητική συζήτηση ακαδημαϊκών, αλλά απτά γεγονότα.Τον Ιανουάριο του 1982 μέσα στην Βουλή των Ελλήνων ξεκαθαρίζει ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να πάει σε πόλεμο αν υπάρξει προέλαση τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο.

Τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους ο Ανδρέας Παπανδρέου πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο. Η ιστορική του επισκεψη αποτέλεσε έμπρακτο δείγμα συμπαράστασης στον αγώνα του λαού της μεγάλο νήσου για τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και για λύση του Κυπριακού στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου.

Η επίσκεψη αναπτέρωσε το ηθικό και αποκατέστησε το αίσθημα εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα, ύστερα από την τραγική δοκιμασία του προδοτικού χουντικού πραξικοπήματος.Τέλος με τις πολιτικές της συμπαράταξης, της συναπόφασης και την εξαγγελία και υλοποίηση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου το 1993, ο Ανδρέας Παπανδρέου αναδείχθηκε εθνικός ηγέτης που αντιλαμβανόταν το πραγματικό χρέος ενός Έλληνα Πρωθυπουργού με ευθύνες απέναντι στο σύνολο του Έθνους, μακριά από τις κοντόφθαλμες και φοβικές λογικές και νοοτροπίες του παρελθόντος.