ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Χάρης Καστανίδης: «Το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης εισάγει ένα συγκεντρωτικό και αδιαφανές σύστημα διοίκησης των Πανεπιστημίων»
Ο βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Χάρης Καστανίδης, τοποθετήθηκε από το βήμα της Βουλής για το Νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας σχετικά με την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Ο κ. Καστανίδης υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο που εισηγείται η κυβέρνηση, εισάγει ένα συγκεντρωτικό και αδιαφανές σύστημα διοίκησης των Πανεπιστημίων, ρυθμίζει ακαδημαϊκές δράσεις και λειτουργίες που η ακαδημαϊκή πράξη ήδη κατέστησε εδώ και χρόνια ζωντανή πραγματικότητα και προβλέπει αλλαγές στις σπουδές ή σε ερευνητικές δραστηριότητες που δεν υποστηρίζει με ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
Ακολουθούν τα βασικά σημεία της ομιλίας του κ. Καστανίδη:
Το νομοσχέδιο που εισηγείται η κυβέρνηση έχει τρία θεμελιώδη προβλήματα.
- Εισάγει ένα εξαιρετικά συγκεντρωτικό και αδιαφανές σύστημα διοίκησης των Πανεπιστημίων.
- Ρυθμίζει ακαδημαϊκές δράσεις και λειτουργίες που η ακαδημαϊκή πράξη ήδη κατέστησε εδώ και χρόνια ζωντανή πραγματικότητα.
- Προβλέπει αλλαγές στις σπουδές ή σε ερευνητικές δραστηριότητες που δεν υποστηρίζει με ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
Ειδικότερα:
Ιδρύεται 11μελές Συμβούλιο Διοίκησης, αποτελούμενο από 6 καθηγητές του οικείου πανεπιστημίου και 5 καθηγητές εξωτερικούς, επιλεγόμενους από τους 6 πρώτους, με σωρεία αποφασιστικών διοικητικών και ακαδημαϊκών αρμοδιοτήτων. Μεταξύ άλλων, επιλέγει τον πρύτανη, τους αντιπρυτάνεις, τους κοσμήτορες, ακόμη και την Επιτροπή Ερευνών! Αλλά, τα μονοπρόσωπα όργανα πρέπει να διαθέτουν ευρεία νομιμοποιητική βάση, εκλεγόμενα δημοκρατικά από το σύνολο των μελών ΔΕΠ, γιατί μόνο έτσι τηρείται η συνταγματική αρχή του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων. Ας σημειωθεί, ότι σειρά σχολών των Πανεπιστημίων θα αποκλείονται από το Συμβούλιο Διοίκησης, αφού μόνον 6 σχολές θα είναι σε θέση να στέλνουν τους εκπροσώπους τους. Συνήθως, οι πολυπληθέστερες. Με το 11μελές Συμβούλιο καταργείται κάθε έννοια εποπτείας και λογοδοσίας, καθώς εποπτευόμενα πρόσωπα προέρχονται από εποπτεύοντα όργανα και η κοινή άσκηση αρμοδιοτήτων δημιουργεί γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες. Για τις πάσης φύσεως προμήθειες, π.χ., είναι αρμόδια όργανα και το Συμβούλιο Διοίκησης που διορίζει τον Πρύτανη και ο Πρύτανης που διορίζεται από αυτό. Ποιος ελέγχει ποιον;
Το νομοσχέδιο, όμως, περιλαμβάνει σειρά λεπτομερειακών ρυθμίσεων για θέματα που ήδη ρύθμισε η ακαδημαϊκή κοινότητα. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση χρειάζεται σοβαρούς νόμους – πλαίσιο που εκχωρούν ζωτικό χώρο ελευθερίας στην ακαδημαϊκή κοινότητα να διαμορφώσει την εκπαιδευτική ταυτότητα κάθε Ιδρύματος. Οι εξαιρετικά λεπτομερειακές ρυθμίσεις ούτε την αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων σέβονται ούτε τη σοβαρότητα υπηρετούν. Για παράδειγμα, διατάξεις του νομοσχεδίου που αφορούν την ίδρυση Κέντρων Ψυχολογικής Υποστήριξης φοιτητών και διδασκόντων, Κέντρων Μεταφοράς Τεχνολογίας, εταιρειών start up ή την εκπόνηση βιομηχανικών διδακτορικών και άλλες είναι παντελώς περιττές, αφού ήδη στην πράξη αυτά λειτουργούν με αποφάσεις των οργάνων των Πανεπιστημίων.
Επίσης, αλλαγές που επιφέρονται στα προγράμματα σπουδών δεν θα επιτύχουν, αν δεν συνοδεύονται από την ενίσχυση των Πανεπιστημίων με πρόσθετο ακαδημαϊκό προσωπικό και επί πλέον οικονομικούς πόρους. Λόγου χάρη, τα διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών ή τα διπλά προγράμματα σπουδών που οδηγούν σε διπλά πτυχία δεν θα ευδοκιμήσουν, όταν οι αθροιζόμενοι φοιτητές στους ήδη εισαχθέντες θα δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερη δυσαναλογία εκπαιδευτικών-φοιτητών. Σε δυσμενέστερη, δε, θέση θα βρεθούν τα περιφερειακά μικρά Πανεπιστήμια, στα οποία συνήθως υπηρετεί μικρότερος αριθμός μελών ΔΕΠ σε μικρότερο αριθμό Τμημάτων.
Τέλος, είναι ανάγκη να υπερψηφιστεί η τροπολογία που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ για τους επιτυχόντες του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ 2008, προκειμένου να αποκατασταθεί η συνταγματική αρχή της ισότητας, καθώς δεν είναι συνταγματικά ανεκτός ο μη διορισμός επιτυχόντων εκπαιδευτικών που κατέλαβαν στον σχετικό διαγωνισμό, θέση καλύτερη από συναδέλφους τους, που διορίστηκαν με βάση το άρθρο 73 του ν. 4589/2019.
