Συνέντευξη στην Εφημερίδα των Συντακτών και στον Δημήτρη Κουκλουμπέρη

Το τελευταίο διάστημα η αντιπολίτευση που ασκείτε στην κυβέρνηση της ΝΔ είναι ιδιαίτερα δριμεία, σε βαθμό που αρκετοί αναρωτιούνται τι έχει μεσολαβήσει και έχετε ανεβάσει τόσο τους τόνους…

Η Κυβερνητική πολιτική. Η συντηρητική πολιτική της δεξιάς. Η ανεπάρκεια της Κυβέρνησης. Ήταν ανέτοιμοι στα μεγάλα θέματα, όπως στα ελληνοτουρκικά και το προσφυγικό. Αλλά πανέτοιμοι να παραδώσουν τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους φοιτητές, τους φτωχούς δανειολήπτες, τις ευάλωτες και ευπαθείς ομάδες στο νεοφιλελεύθερο αυτοματισμό, που βαθαίνει τα κοινωνικά ρήγματα και αφήνει πίσω τους πολλούς. Επιλογές που στην οικονομία εξυπηρετούν τα συμφέροντα των λίγων και ισχυρών. Η ΝΔ απεκδύεται σιγά σιγά τον φιλελεύθερο κεντρώο μεταρρυθμιστικό μανδύα και ξεδιπλώνει μία βαθιά συντηρητική ατζέντα των πελατειακών διευθετήσεων και του αυταρχικού συγκεντρωτισμού ενός δήθεν επιτελικού κράτους.

Οι ιδεολογικές διαφορές σε σχέση με μία προοδευτική πολιτική ματιά γίνονται σαφώς διακριτές και δημιουργούν πρόσφορο πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Αν λοιπόν το Κίνημα Αλλαγής έχει λόγο ύπαρξης είναι να γίνει το καταφύγιο όσων πλήττονται, νιώθουν ανασφαλείς αλλά και αγωνίζονται να ξεφύγουν από τη «γαλάζια κανονικότητα» για μια καλύτερη, πιο δίκαιη προοδευτική πραγματικότητα.

Δεν έχει δηλαδή να κάνει με το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός απέρριψε την πρότασή σας για τον εκλογικό νόμο, δείχνοντας με τη στάση του ότι δεν προσβλέπει στη συναινετική διάθεση του κόμματός σας σε επιμέρους θέματα;

Δεν κάνουμε αντιπολίτευση από γινάτι, ούτε παζάρια συμψηφισμών. Η αντιπολίτευσή μας είναι μαχητική αντιπολίτευση ουσίας, τεκμηριωμένης κριτικής , εναλλακτικών προτάσεων σε όλα τα θέματα. Αυτό σημαίνει αυτόνομη πορεία, παράλληλα με πρωτοβουλίες διαμόρφωσης ευρύτερων συνεννοήσεων και συναινέσεων στα μεγάλα θέματα, όπου το εθνικό συμφέρον το επιβάλλει. Ο Πρωθυπουργός βαδίζει με κομματικές παρωπίδες. Ο προοδευτικός χώρος απαιτεί αντιπολίτευση με αίσθημα εθνικής ευθύνης, συγκροτημένες προτάσεις, καθαρό προοδευτικό λόγο χωρίς παλινωδίες ή κραυγές και την πολιτική ξανά στο επίκεντρο. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μας θεωρεί δεδομένους. Ούτε από τα Αριστερά ούτε από τα Δεξιά. Όσοι φαντασιώνονται το Κίνημα Αλλαγής κομπάρσο στον τεχνητό δικομματισμό, θα μας βρίσκουν διαρκώς  δυναμικά πολιτικά απέναντι.

Ούτε επίσης, όπως ενδεχομένως θα έχετε ακούσει να λέγεται, αποφασίσατε να κινηθείτε πιο αριστερόστροφα, σε μια προσπάθεια να προσελκύσετε ψηφοφόρους σας που είχαν πάει στον ΣΥΡΙΖΑ;

Η προσπάθεια να επανασυνδεθούμε με την κοινωνική μας βάση  είναι μια στρατηγική μας επιλογή που υπηρετούμε με συνέπεια όλα αυτά τα χρόνια. Έχω πει πολλές φορές ότι η πόρτα της Χαριλάου Τρικούπη είναι ανοιχτή για κάθε προοδευτικό πολίτη. Πολύ περισσότερο, για όσους πληγώσαμε με τις δύσκολες αλλά αναγκαστικές επιλογές στα χρόνια της κρίσης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις στην αξιοπιστία μας ούτε ενδίδουμε στο λαϊκισμό. Το ψάρεμα ψήφων στα θολά νερά με ευκαιριακούς τακτικισμούς  δεν ταιριάζουν σε εμάς. Το Κίνημα Αλλαγής δεν είναι κόμμα-εκκρεμές, αλλά ούτε και κολλημένο στο χθες. Είμαστε η γνήσια έκφραση της Κεντροαριστεράς, συνέχεια της ιστορικής Προοδευτικής Παράταξης. Χτίζουμε ξανά τις κοινωνικές μας συμμαχίες με βάση την ιδεολογική και αξιακή μας κληρονομιά. Μπαίνουμε μπροστά για τα εθνικά μας δίκαια. Οι πολίτες κρίνουν και αξιολογούν καθημερινά ποιοι εκφράζουν αυθεντικά την πατριωτική στάση καθώς και την πρόοδο και ποιοι – από δεξιά και «αριστερά» –  την συντήρηση.

Πάντως, τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο Αλέξης Τσίπρας από το ακροατήριο του κέντρου προσπαθούν να αποσπάσουν μερίδιο. Δε νιώθετε αυτή η τακτική τους να σας συμπιέζει περαιτέρω;

Καθόλου. Το αντίθετο, όσο περισσότερο επιχειρούν να εμφανιστούν ως κάτι που δεν είναι τόσο αποκαλύπτονται οι δικές τους εσωτερικές αντιφάσεις και αναδεικνύεται το πραγματικό τους πρόσωπο. Η προσπάθεια της ΝΔ να προσεταιριστεί μετριοπαθείς ψηφοφόρους ακυρώνεται καθημερινά από τις συντηρητικές έως αυταρχικές πρακτικές μιας παραδοσιακής δεξιάς και με τις συνεχείς δηλώσεις υπουργών και βουλευτών της αναμοχλεύουν ακραία και ξενοφοβικά στερεότυπα.  Όσο για το ΣΥΡΙΖΑ, τα σχόλια περιττεύουν, καθώς την ανύπαρκτη σχέση του με το κέντρο, αλλά και με την αριστερά, την απέδειξαν τα έργα και οι ημέρες τους στην εξουσία, αλλά και σήμερα που αδυνατεί να συλλάβει και συνθέσει πολιτικές για τη νέα εποχή και μετεωρίζεται στη δίνη ασύμβατων μεταξύ τους επιλογών. Σε κάθε περίπτωση όμως, το στοίχημα για εμάς υπερβαίνει τις τακτικές ή τα εσωτερικά προβλήματα και των δύο. Έχουμε αποφασίσει να ανοίξουμε τον δικό μας  δρόμο μαζί με τους πολίτες. Σε αυτήν την πορεία είμαι διατεθειμένη να πάρω όλα τα ρίσκα και τις αποφάσεις που απαιτούνται, να προχωρήσουμε σε νέες πρωτοβουλίες και δράσεις για να ξαναγίνουμε πρωταγωνιστές στην πολιτική ζωή. Η Κεντροαριστερά δεν είναι σημαία ευκαιρίας. Ας το καταλάβουν όλοι καλά.

Σε κάθε περίπτωση, κυρία πρόεδρε, οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με απλή αναλογική. Παρά τη διαφωνία σας με αυτό το σύστημα και με δεδομένη την επιδίωξη της ΝΔ να «κάψει» την πρώτη κάλπη, θεωρείτε εφικτό να συγκροτηθεί κυβέρνηση και πως θα συμβάλλετε για μια προγραμματική συνεργασία με προοδευτικό πρόσημο;

Την απάντηση θα τη δώσουν οι πολίτες στην κάλπη με την ψήφο τους.  Όποιος προεξοφλεί τη λαϊκή ετυμηγορία, διαπράττει θεσμική “Ύβρι” και  να ξέρει ότι ακολουθεί η «Νέμεσις». Οι πολίτες δεν θα πάνε στην κάλπη σε ένα σικέ παιχνίδι, για να ικανοποιήσουν το μικροκομματικό σχέδιο κανενός.  Εμείς αγωνιζόμαστε να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών και πιστεύουμε πως θα αναδείξουν και πάλι την Παράταξή μας σε πρωταγωνιστή και ουσιαστικό  ρυθμιστή στο πολιτικό σκηνικό. Με όπλο την πολιτική και προγραμματική μας ετοιμότητα να διαδραματίσουμε αυτό το ρόλο προς όφελος της χώρας και των πολιτών. Η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να είναι μια κυβέρνηση ισχυρή στο λαό και στη Βουλή. Κυβέρνηση έτοιμη και αποφασισμένη να δώσει την αναγκαία ώθηση για να αλλάξουμε επιτέλους πίστα στην πολιτική ζωή, να δρομολογήσουμε προοδευτικές  κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις μακράς πνοής .

Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, καταγράφεται ένα διαρκές, ανοιχτό προσκλητήριο για διάλογο με το Κίνημα Αλλαγής. Μάλιστα, σχετικά πρόσφατα κατατέθηκαν δημοσίως και προτάσεις για κοινό βηματισμό ή κοινές πρωτοβουλίες απέναντι στη ΝΔ, με έμφαση σε καυτά κοινωνικά θέματα πχ προστασία πρώτης κατοικίας. Τι απαντάτε;

Ο ΣΥΡΙΖΑ σε συνθήκες πολιτικής ομαλότητας πάσχει από κρίση ταυτότητας. Η επιλογή του να συνεργαστεί με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ στα χρόνια της κρίσης αποδεικνύεται διόλου συγκυριακή, καθώς ακόμη σήμερα συγκροτείται κεντροδεξιά τάση εντός του, στην απολιτική λογική ‘’ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει’’. Η συνεργασία δε με την καραμανλική δεξιά έφτασε στο σημείο υπεράσπισης του κου Παπαγγελόπουλου αλλά και στήριξης του κου Παυλόπουλου για ΠτΔ, Τέλος, αξίζει να  αναφέρω την τυφλή αντιπολίτευση που ασκείται, που οδηγεί ακόμη και σε καταψήφιση νομοσχεδίων που συντάχθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Τώρα με μεγάλα λόγια αναζητά δήθεν προοδευτικές συνεργασίες, στέλνοντας προσκλητήρια σε οτιδήποτε κινείται. Χωρίς καν ίχνος αυτοκριτικής, χωρίς επίγνωση για τις συνέπειες που επέφεραν οι “αυταπάτες” τους  στις ζωές εκατομμυρίων πολιτών. Πόση αξιοπιστία μπορούν να έχουν τα προσκλητήρια για τη σωτηρία της πρώτης κατοικίας, όταν μόλις πριν δύο χρόνια παρέδιδαν στα funds τα χρέη των δανειοληπτών, για να έρθει σήμερα η Νέα Δημοκρατία και να παίζει τον Πόντιο Πιλάτο; Πριν αρχίσουν λοιπόν να γράφουν προσκλητήρια, ας κοιτάξουν  στον καθρέφτη τους. Είναι οι ίδιοι, χωρίς κανένα δείγμα αλλαγής μέχρι τώρα.

Αν πάλι, ο ΣΥΡΙΖΑ δεχτεί να ψηφίσει μια δική σας πρόταση, για παράδειγμα για τα εργασιακά, δε θα το καλοδεχτείτε;

Χωρίς πολιτικά αλισβερίσια και συμψηφισμούς, όποιος θέλει να στηρίξει προτάσεις ή πολιτικές μας πρωτοβουλίες είναι καλοδεχούμενος. Το ίδιο έχουμε κάνει και εμείς με σχέδια νόμου  του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ και άλλων κομμάτων και σε αυτήν και στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για την βελτίωση και σταδιακή αποκατάσταση όσων χτυπήθηκαν από την κρίση. Καταθέτουμε στη Βουλή επεξεργασμένες νομοθετικές προτάσεις έτοιμες προς ψήφιση, όπως για την προστασία της πρώτης κατοικίας, την πραγματική 13η σύνταξη για όλους τους συνταξιούχους, τις ανεξέλεγκτες χρεώσεις των τραπεζών, τον κατώτατο μισθό, την προάσπιση εργαζομένων, μικρομεσαίων, αγροτών. Οτιδήποτε βελτιώνει την θέση των εργαζομένων, των ανέργων, των συνταξιούχων και των ευπαθών κοινωνικών ομάδων τα προωθούμε ανεξάρτητα από σενάρια και μικροπολιτικές προσεγγίσεις.

Αντιλαμβάνομαι ότι δεν έχετε σκοπό να θυσιάσετε την αυτονομία της παράταξής σας, που είναι άλλωστε και απόφαση του συνεδρίου. Ωστόσο, δεν αληθεύει η είδηση ότι μετά τη συνάντηση Γείτονα-Φλαμπουράρη συμφωνήθηκε ανακωχή μεταξύ του Κινήματος Αλλαγής και του ΣΥΡΙΖΑ για να ομαλοποιηθούν οι πολιτικοί σας σχέσεις;

Καθαρές κουβέντες, οι πολιτικές σχέσεις προσδιορίζονται από τις θέσεις και αντιθέσεις των κομμάτων από τις πολιτικές και ιδεολογικές τους διαφορές. Τελεία  και παύλα. Το γεγονός πάντως ότι ασχολούνται κάθε λίγο και λιγάκι μαζί μας, υφαίνοντας σενάρια επιστημονικής φαντασίας, δείχνει πόσο πολύ μας υπολογίζουν ως δύναμη–κλειδί στις πολιτικές εξελίξεις. Η πραγματικότητα βέβαια δίνει πάντα την απάντηση στην προπαγάνδα εκ δεξιών και “αριστερών”. Είμαι και είμαστε σαφής τόσο για την αταλάντευτη αυτόνομη πορεία του Κινήματος Αλλαγής όσο και για τις ιδεολογικές, πολιτικές και προγραμματικές διαφορές μας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Από τον Ιούλιο όμως κυβερνά η Νέα Δημοκρατία, ο διαχρονικός πολιτικός μας αντίπαλος. Ο  ΣΥΡΙΖΑ είναι μεν αξιωματική αντιπολίτευση αλλά με προφανή αδυναμία να ασκήσει αξιόπιστα τον αντιπολιτευτικό του ρόλο υπό το βάρος των κυβερνητικών του ευθυνών και των αντιφάσεων του, εγκλωβισμένος στον λαϊκισμό και τις ιδεοληψίες του. Εμείς ως τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη σηκώνουμε πολιτικά και αντιπολιτευτικά βάρος πολύ μεγαλύτερο της εκλογικής και κοινοβουλευτικής μας δύναμης. Στεκόμαστε απέναντι στις πολιτικές της κυβέρνησης που είναι αντίθετες με το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να εμποδίσουμε τη συντηρητική επέλαση.

Τον επόμενο μήνα το Κίνημα Αλλαγής πραγματοποιεί την πολιτική και ιδεολογική του Συνδιάσκεψη. Που στοχεύετε μέσα από αυτή την κίνηση και πως αυτοπροσδιορίζεται ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα στη σημερινή εποχή;

Η συνδιάσκεψη μας σηματοδοτεί την πολιτική μας αντεπίθεση. Την αναγκαία επανεκκίνηση ώστε να ανταποκριθούμε με τις απαντήσεις και τις θέσεις μας στις  κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις της νέας εποχής. Αυτό εξάλλου οφείλει να κάνει ένα ζωντανό και ανοιχτό κόμμα της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας: να κατανοήσει το νέο ανταγωνισμό μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας στηρίζοντας τη δεύτερη. Να σταθεί απέναντι στις νέες μορφές ανισότητας. Να ξανακάνει τη δημοκρατία ζωντανή και αποτελεσματική απέναντι στην ισοπέδωση και στον αυταρχισμό. Να μην επικεντρώνεται μόνο στην αναδιανομή, αλλά και στην παραγωγή πλούτου για όλους. Να ενσωματώσει τις νέες κοινωνικές, έμφυλες και εθνοτικές ταυτότητες που καθορίζουν την κοινωνική συνοχή στον 21ο αιώνα. Και φυσικά, να τοποθετήσει ξανά την Ελλάδα στο νέο, πολυπολικό διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον. Γι’ αυτό και σύνθημα της Συνδιασκεψής μας θα είναι ότι “η πολιτική επιστρέφει”. Φέρνουμε την πολιτική στο προσκήνιο. Και θα καλέσουμε τους πολίτες σε κάθε γωνιά της χώρας, πριν και κατά τη διάρκεια της Συνδιάσκεψης να συμμετέχουν ενεργά και να οδηγήσουν ιδεολογικά την παράταξη στη νέα εποχή.

Κα. Γεννηματά, ένα από τα οξύτερα προβλήματα της χώρας αυτή τη στιγμή είναι το προσφυγικό. Διαφωνείτε και καταγγέλλετε την κυβέρνηση, αλλά ρεαλιστική λύση αντιμετώπισης υπάρχει;

Προφανώς και υπάρχει. Εμείς παρουσιάσαμε εγκαίρως συγκεκριμένο πλαίσιο μέτρων.

Με άμεση αποσυμφόρηση των νησιών.

Με ουσιαστικό ρόλο της Frontex στην φύλαξη των συνόρων.

Με πλήρη κατάργηση του κανονισμού του Δουβλίνου και κατανομή των αιτούντων άσυλο σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Με αλλαγή της κοινής δήλωσης ώστε να σταματήσει ο Ερντογάν να εκβιάζει εμάς και την Ευρώπη. Είναι ώρα για ριζικές λύσεις.

Όμως να είμαστε ειλικρινείς. Όσο η Κυβέρνηση επιμένει μοιρολατρικά να αποδέχεται να διαχειρίζεται ένα πρόβλημα της Ε.Ε. ως  πρόβλημα της Ελλάδας, υποδαυλίζει μια εθνική τραγωδία. Το Κυβερνητικό αλαλούμ οξύνει την κρίση. Με τον αυταρχισμό και τις επιτάξεις η Κυβέρνηση ρίχνει λάδι στη φωτιά. Οι επιλογές της δεν λύνουν το πρόβλημα. Οι νησιώτες έχουν εξαντληθεί.

Η κυβέρνηση είναι προφανές ότι δεν έχει το ανάστημα , όπως δεν το είχε και ο ΣΥΡΙΖΑ, να μεταφέρει την κραυγή αγωνίας της Ελλάδας και των Ελλήνων στα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης των αποφάσεων και να πιέσει με κάθε θεσμικό μέσο, ακόμα και βέτο στη λήψη αποφάσεων. Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι αποθήκη ψυχών, ούτε εξιλαστήριο θύμα των εκβιασμών του Ερντογάν, ούτε η αυλή του γείτονα για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Ας μην προσπαθούν να καλύψουν το έλλειμα πυγμής στα Ευρωπαϊκά όργανα με  πλεόνασμα αυταρχισμού στα νησιά μας.

Άφησα για το τέλος, το πολύ σημαντικό ζήτημα των εθνικών και των σχέσεων της Ελλάδας με την Τουρκία. Εκφράζετε μια ανησυχία για τις εξελίξεις, υπάρχει κάτι που σας φοβίζει περισσότερο και το οποίο παρατηρείτε να υποεκτιμά το Μαξίμου;

Είναι φανερό ότι ο κ. Μητσοτάκης υποτιμά την τουρκική απειλή. Παρά το γεγονός ότι οι ενέργειες από την πλευρά της Τουρκίας δεν επιτρέπουν κανένα εφησυχασμό. Η αναθεωρητική πολιτική του κ. Ερντογάν απειλεί ευθέως την σταθερότητα και την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή μας. Από τις απειλές ο κ. Ερντογάν έχει περάσει σε επιθετικές πράξεις. Παράνομη συμφωνία καθορισμού θαλασσίων ζωνών με τη Λιβύη, τουρκικά ερευνητικά πλοία σεργιανίζουν εντός Ελληνικής και Κυπριακής ΑΟΖ, επαναφορά του αιτήματος αποστρατικοποίησης των νησιών μας συνιστούν ένα πλαίσιο επιθετικών ενεργειών που επιβάλλει εθνική εγρήγορση με ψυχραιμία αλλά και αποφασιστικότητα. Όχι όμως η ψυχραιμία του “βλέποντας και κάνοντας” ούτε πολύ περισσότερο, να τρέχεις πίσω από τα γεγονότα, όπως συνέβη με την ταπεινωτική για την Ελλάδα απουσία από τη συνάντηση του Βερολίνου. Η Τουρκία οφείλει να γνωρίζει ότι θα απαντήσουμε αποφασιστικά, αν απειληθούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Έχω ζητήσει κατ’ επανάληψη να συγκληθεί το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών. Μόνο μια καλά προετοιμασμένη συνάντηση πολιτικών Αρχηγών μπορεί να χαράξει τη δική μας εθνική γραμμή. Μόνο όταν υπάρχει ένα αρραγές εθνικό μέτωπο, μπορεί η Ελλάδα να εκπέμπει αποφασιστικότητα και πυγμή, να διεκδικεί τη στήριξη των συμμάχων της και προπάντων να μεταδίδει σιγουριά και αυτοπεποίθηση στον Ελληνικό λαό.