Γ.Καμίνης: “ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ “θυσιάζουν” τη Δημοκρατική αρχή στο “βωμό” της κομματικής ιδιοτέλειας”

Σημεία ομιλίας του βουλευτή Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής Γιώργου Καμίνη, κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών  “Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών”

• Η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαν δύο κάτοπτρα που το ένα αντανακλά το είδωλο του άλλου αλλά αντεστραμμένο. Κοινό τους χαρακτηριστικό: η φαλκίδευση της βούλησης του εκλογικού σώματος, η θυσία της δημοκρατικής αρχής στον βωμό της κομματικής υστεροβουλίας και ιδιοτέλειας. Σε τελική ανάλυση πρόκειται για την αντιμεταρρύθμιση της αντιμεταρρύθμισης. Μια αντιμεταρρύθμιση στο τετράγωνο!

• Το εκλογικό σύστημα που επέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2016 ήταν ένας τραγέλαφος. Είδαμε να εκλέγονται δήμαρχοι από τεράστιες πλειοψηφίες που αδυνατούσαν, ελλείψει  πλειοψηφίας στο δημοτικό συμβούλιο, να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους.

• Δημιουργήθηκαν έτσι δύο όργανα, Δήμαρχος και Δημοτικό Συμβούλιο, με την ίδια λαϊκή νομιμοποίηση, που σε περίπτωση που συγκρουστούν δεν υπάρχει λύση αλλά μόνον ακινησία.

• Σήμερα καλούμαστε να αποφασίσουμε τα ίδια αλλά με αντεστραμμένη μορφή: Με το σημερινό σύστημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να κυβερνήσει ο δήμαρχος της πλειοψηφίας, ενώ με το αυριανό σύστημα της κυβέρνησης καθίσταται παντοδύναμος ο δήμαρχος της μειοψηφίας.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΝΤΙ ΔΙΑΡΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Πλησιάζουμε την παγκόσμια πρωτιά στον αριθμό εκλογικών συστημάτων που έχουν εφαρμοστεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι τελευταίες τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις διεξήχθησαν με τρία διαφορετικά εκλογικά συστήματα. Σήμερα η Βουλή καλείται να εγκρίνει το τέταρτο.

• Η διαρκής αλλαγή του εκλογικού συστήματος υποδηλώνει πολιτική υπανάπτυξη. Αντί να ασχολούμαστε με την ουσία της πολιτικής, κατατριβόμαστε με το πώς θα κατανεμηθούν οι θέσεις εξουσίας.

• Μπορούμε να δοκιμάσουμε όσα εκλογικά συστήματα βάζει ο νους του ανθρώπου! ‘Ομως πραγματική τοπική αυτοδιοίκηση δεν θα δούμε, αν δεν της επιτρέψουμε να ενηλικιωθεί, να απογαλακτιστεί από το Κεντρικό Κράτος, από το υδροκέφαλο κατασκεύασμα που χρειάζεται 50 υπουργούς για να κυβερνηθεί. Μόνον τότε θα αποκτήσουμε ένα πραγματικό επιτελικό κράτος. Κράτος δηλαδή που θα σχεδιάζει, θα αξιολογεί, θα εποπτεύει και θα εκτελεί μόνο μέχρις εκεί που το επιτρέπει η αρχή της επικουρικότητας. Με δήμους που θα καθορίζουν οι ίδιοι τον φόρο ακίνητης περιουσίας, θα τον εισπράττουν και θα λογοδοτούν στους δημότες τους για το πως τον ξόδεψαν.

• Η αυτοδιοίκηση αποτελεί πεδίο δόξης λαμπρό για τους νέους που διψούν να εμπλακούν στην πολιτική. Την περίοδο 2004-2009 οδηγήσατε τη χώρα στη χρεοκοπία και υποθηκεύσατε το μέλλον της. Σήμερα, το ελάχιστο που οφείλετε σε αυτούς τους νέους και τις νέες είναι να τους αφήσετε ελεύθερους, ακηδεμόνευτους, να στρατευθούν στην πολιτική για να μπορέσουν να ξαναπάρουν οι ίδιοι το μέλλον στα χέρια τους.

Ολόκληρη η ομιλία του Γιώργου Καμίνη: 

‘Εχει λεχθεί πως είμαστε η χώρα που έχει εφαρμόσει τα περισσότερα εκλογικά συστήματα στις βουλευτικές εκλογές. Δεν γνωρίζω εαν αυτό αληθεύει. Φαίνεται πάντως πως πορευόμαστε πλησίστιοι να κατακτήσουμε την πρωτιά στο πεδίο των τοπικών εκλογών. Οι τελευταίες τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση (2006, 2010, 2014, 2019) διεξήχθησαν  με τρία διαφορετικά εκλογικά συστήματα. Σήμερα η Βουλή καλείται να εγκρίνει το τέταρτο, που θα εφαρμοστεί στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Επιτρέψτε μου ν.α παρατηρήσω κυρίες και κύριοι βουλευτές, ότι η διαρκής αλλαγή του συστήματος για την ανάδειξη είτε των βουλευτών είτε των τοπικών αρχών υποδηλώνει πολιτική υπανάπτυξη. Διότι, αντί να ασχολούμαστε με την ουσία της πολιτικής, κατατριβόμαστε με το πώς θα κατανεμηθούν οι θέσεις εξουσίας. Αλλάζουμε τους εκλογικούς κανόνες σαν τα πουκάμισα, που τα κόβει και τα ράβει στο μέτρο του μικροκομματικού της συμφέροντος η εκάστοτε πλειοψηφία. Θα επικεντρώσω την προσοχή μου στους δήμους, αλλά mutatis mutandis, τα ίδια ισχύουν και για τις περιφέρειες.

Το 2016 ο Σύριζα εισήγαγε την απλή αναλογική στις δημοτικές εκλογές, προκειμένου, όπως μας έλεγε τότε, να προωθήσει τις συνεργασίες στους δήμους. Στη λογική αυτή δεν είναι εύκολο να αντιταχθεί κανείς, πόσω μάλλον όταν το σύστημα της απλής αναλογικής εφαρμόζεται προ πολλού και σε άλλες χώρες με επιτυχία.  Οι παρατάξεις κατεβαίνουν μεν χωριστά στις εκλογές, συμφωνούν όμως, πριν ή αμέσως μετά την εκλογική αναμέτρηση, σε ένα κοινό πρόγραμμα και στο πρόσωπο του υποψήφιου δημάρχου. Αλλά όλα αυτά συμβαίνουν σε συστήματα εκλογής  του ενός γύρου, όπου ο δήμαρχος δεν εκλέγεται άμεσα από το εκλογικό σώμα, αλλά έμμεσα από τον πλειοψηφούντα συνασπισμό παρατάξεων στο δημοτικό συμβούλιο. Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με το σύστημα αυτό, αλλά δεν μπορεί να αρνηθεί πως έχει μια λογική συνέπεια.

Αυτό όμως που μας επέβαλε το 2016 ο Σύριζα ήταν ένας τραγέλαφος. Το δημοτικό συμβούλιο να εκλέγεται με απλή αναλογική, αλλά ο δήμαρχος με άμεση εκλογή από την απόλυτη πλειοψηφία του εκλογικού σώματος. ‘Ετσι είδαμε να εκλέγονται δήμαρχοι από τεράστιες πλειοψηφίες μεν, να αδυνατούν όμως, ελλείψει πλειοψηφίας στο δημοτικό συμβούλιο, να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους. Το πρόβλημα εδώ δεν μπορεί να έχει θεσμική διέξοδο που να συμβιβάζεται με τη δημοκρατική αρχή, διότι εδώ δεν ισχύει η αρχή της δεδηλωμένης. Δεν προβλέπεται δηλαδή, όπως στην περίπτωση της Βουλής, ο θεσμός της διάλυσης του δημοτικού συμβουλίου που δεν στηρίζει τον επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή τον δήμαρχο. Αυτά τα είχαμε επισημάνει τότε. Είχαμε πει ότι δημιουργούνται δύο όργανα, με την ίδια λαϊκή νομιμοποίηση, που σε περίπτωση που συγκρουστούν δεν υπάρχει λύση αλλά μόνον ακινησία. Δεν χρειαζόταν λοιπόν να είσαι μάγος για να προβλέψεις ότι η Νέα Δημοκρατία που είχε αρχίσει να καλπάζει προς την εξουσία, θα άλλαζε το σύστημα διακυβέρνησης, προκειμένου να δώσει τα μέσα στους δημάρχους να διοικήσουν. ‘Ετσι φτάσαμε στο σημείο οι δήμοι σήμερα να διοικούνται από τις πλασματικές πλειοψηφίες των επιτροπών των δημοτικών συμβουλίων. Ο Σύριζα αδυνατούσε να αντιληφθεί ότι τα εκλογικά συστήματα δεν αρκούν για να μεταβάλλουν νοοτροπίες βαθιά ριζωμένες. Σε ένα πολωμένο και συγκρουσιακό πολιτικό τοπίο, η απλή αναλογική, πολύ απλά, δεν λειτουργεί, ή μάλλον λειτουργεί παραλυτικά.

Σήμερα βεβαίως καλούμαστε, κατά τα ειωθότα, να αποφασίσουμε τα εντελώς αντίθετα ή μάλλον τα αντίστροφα. Με το εκλογικό σύστημα που μας προτείνετε, κυρίες και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας, η μειοψηφία του 43% στο εκλογικό σώμα αναδεικνύει και δήμαρχο και ισχυρή πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο. Εν ολίγοις, με το σημερινό σύστημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να κυβερνήσει ο δήμαρχος της πλειοψηφίας, ενώ με το αυριανό δικό σας καθίσταται παντοδύναμος ο δήμαρχος της μειοψηφίας. Εδώ πια η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαν δύο αντικριστά κάτοπτρα που το ένα αντανακλά το είδωλο του άλλου αλλά αντεστραμμένο.  Κατά τα λοιπά, όμως, τα δύο είδωλα είναι πανομοιότυπα. Γιατί κοινό χαρακτηριστικό και στις δύο περιπτώσεις είναι η φαλκίδευση της βούλησης του εκλογικού σώματος, η θυσία της δημοκρατικής αρχής στον βωμό της κομματικής υστεροβουλίας και ιδιοτέλειας. Σε τελική ανάλυση πρόκειται για την αντιμεταρρύθμιση της αντιμεταρρύθμισης. Εδώ όμως οι δύο αρνήσεις δεν ισοδυναμούν με μια κατάφαση, αλλά με μια αντιμεταρρύθμιση στο τετράγωνο!

Δυστυχώς, όμως, καλούμαστε σήμερα να επικυρώσουμε και μια άλλη αντιστροφή της πραγματικότητας εξίσου σοβαρή. Αντί η κυβέρνηση να φέρει πρώτα τις ρυθμίσεις που θα ξεκαθαρίζουν τις αρμοδιότητες του κεντρικού κράτους, των δύο βαθμών της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και των τοπικών κοινοτήτων, μας προτείνει σήμερα το εκλογικό νομοσχέδιο με βάση το οποίο θα αναδεικνύονται οι τοπικές αρχές. Χωρίς να γνωρίζουμε όμως ποιές αρμοδιότητες θα κληθούν οι αρχές αυτές να ασκήσουν. Μιλάμε για τον ορισμό της προχειρότητας αλλά και της κομματικής ιδιοτέλειας!

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μπορούμε να δοκιμάσουμε όσα εκλογικά συστήματα βάζει ο νους του ανθρώπου! ‘Ομως πραγματική τοπική αυτοδιοίκηση δεν θα δούμε σε αυτόν τον τόπο, αν δεν της επιτρέψουμε να ενηλικιωθεί, να απογαλακτιστεί από το Κεντρικό Κράτος, από το υδροκέφαλο κατασκεύασμα που χρειάζεται  50 υπουργούς για να κυβερνηθεί. Μόνον τότε θα αποκτήσουμε ένα πραγματικό επιτελικό κράτος. Κράτος δηλαδή που θα σχεδιάζει, θα αξιολογεί, θα εποπτεύει και θα εκτελεί μόνο μέχρις εκεί που το επιτρέπει η αρχή της επικουρικότητας. Και δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης που θα εξειδικεύουν τον σχεδιασμό σε τοπικό επίπεδο και θα τον εφαρμόζουν. Με δήμους που θα καθορίζουν οι ίδιοι τον φόρο ακίνητης περιουσίας, θα τον εισπράττουν και θα λογοδοτούν στους δημότες τους για το πως τον ξόδεψαν. Μόνον τότε θα μπορούμε να αρχίσουμε να μιλάμε για επιτελικό κράτος και για τοπική αυτοδιοίκηση, μοχλό της ανάπτυξης της χώρας..

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, προσπαθείτε και πάλι να χειραγωγήσετε την τοπική αυτοδιοίκηση. ‘Ομως οι ιστορικές εξελίξεις σας έχουν ξεπεράσει. Η κοινωνία έχει αλλάξει. Εχει χειραφετηθεί από τον κομματισμό. Η αυτοδιοίκηση αποτελεί πεδίο δόξης λαμπρό για τους νέους που διψούν να εμπλακούν στην πολιτική. Την περίοδο 2004-2009 οδηγήσατε τη χώρα στη χρεοκοπία και υποθηκεύσατε το μέλλον της. Σήμερα, το ελάχιστο που οφείλετε σε αυτούς τους νέους και τις νέες είναι να τους αφήσετε ελεύθερους, ακηδεμόνευτους, να στρατευθούν στην πολιτική για να μπορέσουν να ξαναπάρουν οι ίδιοι το μέλλον στα χέρια τους.