Γ.Παπανδρέου: Πάμε σε εκλογές με πολίτες δυσαρεστημένους και σε βαθιά απορία

Ομιλία Γιώργου Α. Παπανδρέου στη συζήτηση στη Βουλή του Νομοσχεδίου “Κώδικας Μετανάστευσης”

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Ξεκινώ με μια γενικότερη διαπίστωση.

Στο πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο που συγκάλεσα, μόλις ορκίστηκα Πρωθυπουργός, είχα έναν βασικό καλεσμένο. Έναν λειτουργό εκτός υπουργικού συμβουλίου αλλά με ιδιαίτερη βαρύτητα και λόγω θεσμικής ιδιότητας αλλά και ικανότητας.

Είχα καλέσει τον Συνήγορο του Πολίτη. Έτυχε δε Συνήγορος του Πολίτη, τότε, να είναι ο σημερινός Βουλευτής και Εισηγητής μας, Γιώργος Καμίνης.

Και θέλω να τον ευχαριστήσω για την εξαιρετική παρουσία του στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και να του ευχηθώ τα καλύτερα στην νέα φάση της πολιτικής και επαγγελματικής του ζωής.

Τότε, λοιπόν, ο Γιώργος Καμίνη, Συνήγορος του Πολίτη, εξέθεσε, σε όλο το Υπουργικό Συμβούλιο, τις δυσλειτουργίες και παθογένειες της δημόσιας διοίκησης και επαγωγικά και του πολιτικού μας συστήματος.

Ο στόχος μου τότε ήταν σαφής.

Να αναδείξω αυτές τις παθογένειες και να τις καταστήσω προτεραιότητα αλλαγών όλων των υπουργών, ολόκληρης της Κυβέρνησης. Σε αυτόν τον άξονα κινηθήκαμε, ξέροντας ότι «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε».

Σήμερα, δυστυχώς αγαπητοί συνάδελφοι, διαβάζω ότι το 2022, επί Νέας Δημοκρατίας, είχαμε τον υψηλότερο αριθμό αναφορών προς τον Συνήγορο του Πολίτη, στα 25 χρόνια λειτουργίας του, για κρούσματα κακοδιοίκησης. (Με εξαίρεση μόνο τα έτη της πανδημίας)

Διαβάζω επίσης σήμερα, αγαπητοί συνάδελφοι, την Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ελλάδα: μιλά για αστυνομική βία, ατιμωρησία ακόμα και σε περιστατικά θανάτου, επαναπροωθήσεις μεταναστών, γυναικοκτονίες.

Διαβάζω, πάλι σήμερα, από την Eurostat: Οι Έλληνες είναι οι πιο ανήσυχοι στην Ευρώπη ως προς το αν θα μπορούν να αποπληρώσουν τους λογαριασμούς τους το επόμενο 6μηνο.

Είμαστε στην πρώτη τριάδα των Ευρωπαϊκών χωρών που οι πολίτες σήκωσαν χρήματα από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους για να καλύψουν τρέχοντα τους έξοδα.

Πάμε σε εκλογές αγαπητοί συνάδελφοι. Με πολίτες δυσαρεστημένους και σε βαθιά απορία.

Ένα μεγάλο γιατί, γιατί η Ελλάδα να κατρακυλά σε δείκτες, και να θρηνεί ανείπωτες, άδικες και αχρείαστες τραγωδίες, όπως των Τεμπών. 

Και ακούμε, αφού το «επιτελικό κράτος» αποδείχτηκε προπαγανδιστική φούσκα, να ζητά ο σημερινός Πρωθυπουργός, ο κ Μητσοτάκης, εντολή να αλλάξει το Σύνταγμα.

Μήπως φταίει το Σύνταγμα που καταπατάτε κάθε έννοια διαφάνειας, αξιοκρατίας, λογοδοσίας, ισονομίας, με τις αποφάσεις και τις επιλογές σας;

Μήπως φταίει το Σύνταγμα που τεμαχίζετε έργα για να διαπραγματεύεστε με επιχειρηματίες και τα οποία δεν ολοκληρώνονται και ποτέ, όπως η τηλεδιοίκηση στον σιδηρόδρομο;

Μήπως φταίει το Σύνταγμα που δεν προστατεύεται την πρώτη κατοικία;

Μήπως φταίει το Σύνταγμα που αποδιοργανώνετε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, αντί να το αναβαθμίζετε ως στυλοβάτη της δημόσιας υγείας;

Μήπως φταίει το Σύνταγμα που ψηφίζετε κάθε τρίμηνο, ακόμα και σήμερα, τις έκτακτες διατάξεις που θεσπίσατε επί covid, για να κάνετε απευθείας αναθέσεις σε ημέτερους.

Μήπως φταίει το Σύνταγμα ότι παραδίδεται τον ήλιο, τον άνεμο, τη γεωθερμία μας στα μεγάλα τραστ, με κόστος τεράστιο για τον Έλληνα, αντί να διαμορφώσετε πλαίσιο για ενεργειακή δημοκρατία, για να είναι παραγωγοί ενέργειας, όλοι οι Έλληνες πολίτες, η Αυτοδιοίκηση και οι μικρές επιχειρήσεις;

Μήπως φταίει το Σύνταγμα ότι χτίσατε ένα παρακράτος παρακολουθήσεων αντιπάλων, επιχειρηματιών αλλά και δικών σας ακόμα υπουργών;

Μήπως φταίει το Σύνταγμα ότι τα δημόσια πανεπιστήμια μας δεν προσελκύουν χιλιάδες ξένους φοιτητές, όπως κάνει η Κύπρος, ενώ εμείς εξάγουμε φοιτητές;  

Αδήριτη η ανάγκη αλλαγής πορείας της χώρας μας.

Αλλά και η σημερινή συζήτηση αφορά ένα μείζον ζήτημα που αναδεικνύει και την αντίληψη του τρόπου νομοθέτησης, και τον δείκτη πολιτισμού μιας χώρας, για την ακρίβεια τον δείκτη μιας σύγχρονης δημοκρατικής Πολιτείας.

Πρώτο, λοιπόν, σχόλιο.

Όπως σε τόσα νομοσχέδια που φέρνει η Κυβέρνηση, έτσι και σε αυτό, αποφεύγετε συστηματικά την ουσιαστική διαβούλευση. Δώσατε ελάχιστο χρόνο, σε φορείς διεθνείς, εγχώριους, επιστημονικούς, κοινωνικούς αλλά και των ίδιων των μεταναστών.

Είναι μια διαρκής αντιδημοκρατική συμπεριφορά που δείχνει φόβο, προχειρότητα και έχει ως αποτέλεσμα και την κακοδιοίκηση στην πράξη, με θύματα σε αυτή την περίπτωση τους ίδιους του μετανάστες.

Επί της ουσίας ένα γενικό σχόλιο.

Επενδύετε στη μιζέρια.  

Φέρνω ένα παράδειγμα: όταν, τα χέρια στα χωράφια δεν επαρκούν και οι ανάγκες σε κάποια επαγγέλματα δεν καλύπτονται, έρχεστε με κάποιες διακρατικές συμφωνίες, να λύσετε δήθεν το πρόβλημα, με φτηνό εργατικό προσωπικό, το οποίο καταδικάζετε σε όρους γαλέρας, με άδηλο μέλλον, ενώ παράλληλα, δίνετε και σε κάποιους παραγωγούς και επιχειρηματίες μια προσωρινή λύση μέσω τυχαίας κατανομής εισαγωμένων εργατικών χεριών, ανεξάρτητα από το αν μπορούν ή όχι να ανταποκριθούν στις ανάγκες.

Τα λέω από την εμπειρία που έχω από την περιοχή μου, την Αχαία και την Ηλεία.

Αλλά ακόμα και για το λεγόμενο μετανάστη αυξημένων προσόντων, τίθενται όροι μιζέριας, εργασίας, μισθών, κοινωνικής ένταξης και προστασίας.

Το αποτέλεσμα πιστεύω ότι μπορώ να το διαγράψω με σαφήνεια.

Ίσως να καλυφθούν, ελλειμματικά όμως, κάποιες ανάγκες στον αγροτικό τομέα και στον τουρισμό.

Λόγω των όρων εργασίας η εμπειρία και γνώσεις όσων προσέλθουν θα είναι ελλιπείς και αναντίστοιχες των αναγκών των επιχειρήσεων.

Η προσωρινότητα και μη κοινωνική ένταξη των μεταναστών, θα οδηγήσουν στην περιθωριοποίησή τους ενώ αυτές οι συνθήκες θα συμπιέσουν ακόμα περισσότερο τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας για τους Έλληνες εργαζόμενους σε τόσους τομείς.

Μιλάμε για τη εμπέδωση ενός εργασιακού μεσαίωνα.

Δηλαδή, διώχνουμε τα παιδιά μας στο εξωτερικό λόγω έλλειψης αξιοκρατίας, συνθηκών εργασίας και επαγγελματικής προοπτικής και προσπαθούμε να τους αντικαταστήσουμε με φτηνότερο εργατικό δυναμικό.

Σκεφτείτε τι Ελλάδα φτιάχνουμε!

Γνωρίζω από την δικιά μου περιοχή, της Δυτικής Ελλάδας, ότι λόγω συνθηκών εργασίας διώχνουμε ακόμα και μετανάστες που έχουν δουλέψει πολλά χρόνια στην Ελλάδα που φεύγουν στην Ιταλία ή σε άλλες χώρες, λόγω των πολύ καλύτερων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που προσφέρονται εκεί για τον μετανάστη.

Οι κάποιες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου που όταν βελτιώνουν μερικά ζητήματα, δεν μπορούν να αντισταθμίσουν την μεγάλη έλλειψη θαρραλέας και μακρόχρονης μεταναστευτικής πολιτικής που χρειάζεται η χώρα μας.

Δεν είναι μόνο ότι διατηρεί το απαράδεκτο καθεστώς αβεβαιότητας και κοινωνικού αποκλεισμού για τους όσους μετανάστες παραμένουν στη χώρα μετά από πολλά χρόνια, δουλειάς και εκπαίδευσης, ακόμη και αν έχουν γεννηθεί εδώ τα παιδιά τους,

ή ότι δυσκολεύει πολύ τους όρους για την παραμονή μεταναστών,

ή ακόμα ότι δεν καλύπτει βασικές ανάγκες στις υποδομές που αντιμετωπίζουν τα θέματα των μεταναστών και των προσφύγων.

Είναι ότι, απουσιάζει και το παραμικρό ψήγμα πνεύματος που πρέπει να χαρακτηρίζει μια μεταναστευτική πολιτική, η οποία να στηρίζεται σε γερές βάσεις και να οικοδομείται με αρχές και αξίες που να συνάδουν με αυτές του ανθρωπισμού και του διαφωτισμού.

Δεν έχετε φέρει κανένα στοιχείο που να περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί.

Με σαφήνεια και με συμπερίληψη όλων των εμπειριών από την μέχρι σήμερα εφαρμογή των μεταναστευτικών νόμων.

Δεν μας έχετε φέρει το παραμικρό σχέδιο για την κοινωνική ένταξη των μεταναστών.

Δεν έχετε προσδιορίσει ποιες είναι οι δημογραφικές και αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας και ποιο είναι το ανθρώπινο δυναμικό που θα τις υποστηρίξει, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καμίνης.

Δεν μας έχετε φέρει οποιοδήποτε σχέδιο στελέχωσης των αρμόδιων αρχών, που θα φέρουν σε πέρας τις χιλιάδες σχεδόν 200.000 χρονίζουσες περιπτώσεις που επιζητούν μια αξιοπρεπή απάντηση.

Δεν έχετε μεριμνήσει για τα ασυνόδευτα παιδιά, παρά τις υποσχέσεις του ιδίου του Πρωθυπουργού.

Δεν έχετε προνοήσει για την αναβάθμιση στην εκπαίδευση, δηλαδή για ουσιαστική παιδεία και ένταξη νέων μεταναστών στον Ελληνικό Πολιτισμό.

Δεν έχετε φέρει κάτι για τα ζητήματα της αξιοπρεπούς απασχόλησης των μεταναστών, όπως ακριβώς και των εργαζομένων γενικότερα, καθώς και για τα ζητήματα της αμοιβής.

Όλα αυτά δείχνουν και την απουσία ολοκληρωμένης μεταναστευτικής πολιτικής.

Και επιβεβαιώνει αυτήν την πραγματικότητα το γεγονός ότι, πέραν της απουσίας μιας σοβαρής διαβούλευσης, απαιτείται η έκδοση 69 Υπουργικών Αποφάσεων και 2 Πράξεων Υπουργικού Συμβουλίου, προκειμένου να εφαρμοστεί ο νόμος από την αρχή του 2024.

Κλείνω με ένα ευρύτερο σχόλιο.

Οι Αρχαίοι Έλληνες, δυόμισι χιλιάδες χρόνια πριν, είχαν συνειδητοποιήσει ότι, Έλληνες είναι όσοι μετέρχονται της Ελληνικής Παιδείας.

Αρχές, αξίες, παιδεία.

Τόσες χιλιάδες χρόνια μετά, ερχόμαστε στη σημερινή Εκκλησία του Δήμου, για να διαμορφώσουμε Κώδικα συμπεριφοράς στις σχέσεις μας με «ξένους», χωρίς τον παραμικρό σεβασμό στις αξίες και το πνεύμα εκείνων, που θέλουμε να λέμε ότι είμαστε συνέχειά τους.

Δεν τολμούμε να ακολουθήσουμε τα βήματα που τους έκαναν να αποτελούν φάρο πορείας για ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Η Ελλάδα, η μικρή αυτή χώρα, αν θα επιβιώσει σε αυτόν τον κόσμο, δεν θα το κάνει με το να μπαλώνει προβλήματα με μικροκομματικές επιδιώξεις, ούτε με πελατειακές δεσμεύσεις.

Ξέρω, πολλοί θα σκεφτούν, τι θέλει αυτός; Να ανοίξουμε τις πόρτες;

Να καταντήσουμε τη χώρα ξέφραγο αμπέλι;

Όχι, αγαπητοί συνάδελφοι.

Δεν αποδέχομαι αυτή την φοβική αντίληψη δήθεν πατριωτών που μας ποτίζουν με τον φόβο των βαρβάρων που έρχονται να αλώσουν τον κήπο του θεού.

Και η προπαγάνδα του φόβου, έχει βλάψει την Ελλάδα, γιατί επέτρεψε στην ΕΕ την υιοθέτηση μιας ενιαίας πολιτικής – σοβαρής που θα έδινε πρακτικές λύσεις στα κύματα προσφύγων και μεταναστών που φθάνουν στα σύνορά μας.

Η καλλιέργεια της μισαλλοδοξίας, του ρατσισμού και του φόβου είναι που «γκετοποιεί» εργαζόμενους και δημιουργεί εντάσεις στην κοινωνία.

Σας καλώ να αναρωτηθείτε, αν περιποιεί τιμή στη χώρα μας και στον πολιτισμό μας, υποψήφιος Βουλευτής, να δέχεται ρατσιστικές επιθέσεις το 2023, λόγω της καταγωγής του πατέρα του, παρά το ότι γεννήθηκε στην Ελλάδα, σπούδασε στην Ελλάδα και είναι μάχιμος δικηγόρος.

Αυτοί που καλλιεργούν αυτές τις φοβικές συμπεριφορές, αυτοί που φοβούνται τους «βαρβάρους», είναι και οι ίδιοι που θέλουν να εκμεταλλεύονται τους μετανάστες, σε συνθήκες που θα μπορούσαν εύκολα να χαρακτηριστούν βάρβαρες για την σύγχρονη εποχή.

Εμείς δεν προτείνουμε αυτή την φοβική και μίζερη πολιτική.

Αποδεχόμαστε ότι η μετανάστευση, συνυφασμένη και με τη δικιά μας ιστορία από αρχαίων χρόνων, είναι μια σύγχρονη πραγματικότητα.

Την μετανάστευση και την προσφυγιά  την έζησα και εγώ.

Απαιτείται ουσιαστική ρύθμιση και ουσιαστική πολιτική.

Αυτό που προτείνουμε είναι οργανωμένη, ολοκληρωμένη, αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική που εκπροσωπεί τις ανώτερες αξίες μας, και εμπνέει τους εργαζόμενους, όλους, γηγενείς και ξένους, να περηφανεύονται ότι ζουν στην Ελλάδα είτε είναι, είτε έγιναν ή θα γίνουν Έλληνες πολίτες – της Ελληνικής Παιδείας μετέχοντες.

Μη μείνουμε φοβικοί και μαζί, μοιραίοι.

Γι’ αυτό και θα μου επιτρέψετε να ολοκληρώσω αυτήν την παρέμβασή μου, μιλώντας για όσα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, της οποίας είχα την τιμή να ηγούμαι, έκανε για το μεταναστευτικό, το 2010.

Με τον Νόμο 3838/2010, που αφορούσε την απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας και την πολιτική συμμετοχή αλλοδαπών και ομογενών σε επίπεδο Αυτοδιοίκησης, εισαγάγαμε στο ελληνικό δίκαιο την απόδοση Ιθαγένειας βάσει της αρχής του δικαίου του εδάφους (μόνιμη διαμονή) ενώ μέχρι τότε ίσχυε μόνο η αρχή του δικαίου του αίματος (καταγωγή).

Προβλέψαμε την απόδοση της Ιθαγένειας νέων ανθρώπων που ολοκλήρωσαν το Ελληνικό Λύκειο και γεννήθηκαν στην χώρα μας.

Προβλέψαμε τη συμμετοχή των αλλοδαπών στις δημοτικές εκλογές.

Δυστυχώς, η ΝΔ έκανε τα πάντα για να τα υπονομεύσει όλα αυτά.

Σας καλώ να νομοθετήσουμε, λοιπόν, έχοντας κατά νου, κάτι που έχω ξαναπεί:

«Έχουμε νέα παιδιά, τα οποία δεν γνωρίζουν άλλη πατρίδα. Η πατρίδα τους είναι η Ελλάδα. Και τους έχουμε κάνει πολίτες δεύτερης κατηγορίας, δημιουργώντας ένα κοινωνικό πρόβλημα και μια πιθανή κοινωνική έκρηξη. Αυτά τα παιδιά θέλουν θαλπωρή. Πρέπει να τους κάνουμε να αισθανθούν πραγματικά Έλληνες. Και είμαι σίγουρος ότι θα είναι από τους καλύτερους πολίτες αυτής της χώρας». 

Ας μην ξεχνάμε ότι, χώρες μεγάλες, είναι οι χώρες που η δύναμή τους στηρίζεται στη δυναμική της δημιουργικής συμπόρευσης των πολιτισμών και της αξιοποίησης των καλύτερων πρακτικών, από όπου και αν αυτές προέρχονται.

Από εμάς εξαρτάται αν μετανάστες και πρόσφυγες, θα γίνουν οι καλύτεροι πρεσβευτές του Ελληνισμού στον κόσμο ολόκληρο.

Σας ευχαριστώ.