“Για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας και του Ορθολογισμού”

Γράφει ο Σωτήρης Ιωαννίδης- Φοιτητής Νομικής ΔΠΘ

Η χώρα μας διήνυσε μία ταραχώδη περίοδο την προηγούμενη δεκαετία, και η δεκαετία του 2020 όπως ξεκίνησε προμηνύεται μάλλον εξίσου ταραχώδης. Όλα τα προηγούμενα χρόνια περιδινηθήκαμε σε ένα σπιράλ πολιτικών ανωμαλιών και καινοφανών φαινομένων, για την ακρίβεια φαινομένων που είχαν παρατηρηθεί σε άλλες, σκοτεινές εποχές.

Kυβερνήσεις εναλλάσσονταν σε διάστημα μικρότερο της διετίας σε πολλές περιπτώσεις, υπηρεσιακές κυβερνήσεις (Λουκά Παπαδήμου) και πρόσκαιρες που είχαν σκοπό την διεξαγωγή εκλογών λόγω ασυνεννοησίας και κομματικών σκοπιμοτήτων (Παναγιώτη Πικραμμένου), συχνότατη διεξαγωγή εκλογών (μέσα σε 10 χρόνια είχαμε 5 εκλογικές αναμετρήσεις), όξυνση των πολιτικών παθών, λαϊκιστικό και διχαστικό λόγο, ρητορική απαξίωσης του κοινοβουλευτικού συστήματος (δεν ξεχνιούνται οι συγκεντρώσεις των Αγανακτισμένων που φώναζαν «να καεί, να καεί το **** η Βουλή», οι αναφορές σε Γερμανοτσολιάδες, Δωσιλόγους, καρτούν της Μέρκελ ως Χίτλερ, εμφυλιοπολεμική ρητορική) και η επανεμφάνιση φασιστικών ακροδεξιών μορφωμάτων που δηλητηρίασαν την πολιτική ζωή με τα λόγια και τις πράξεις τους. Πολλοί δημοσιογράφοι και αναλυτές έκαναν αναφορές για Δημοκρατία Βαϊμάρης, άλλοι για «Μπανανία» και «Προτεκτοράτο», και αμέτρητοι πολίτες σαγηνεύτηκαν και υιοθέτησαν αυτή τη ρητορική.

Ωστόσο, στα τέλη αυτής της δεκαετίας του χάους, υπήρξε και μια μεγάλη νίκη της Δημοκρατίας. Η δικαστική απόφαση που αναγνώρισε τη Χρυσή Αυγή ως μία εγκληματική οργάνωση, που συστήθηκε για να προβεί σε τέλεση αξιοποίνων πράξεων, εξασφάλισε την καταδίκη της γκρούπας που είχε ενεδυθεί τον μανδύα νόμιμου πολιτικού κόμματος και η ηγετική της ομάδα, όπως και πολλά μέλη, οδηγήθηκαν στη φυλακή. Αυτή η απόφαση χαιρετίστηκε από ολόκληρο τον δημοκρατικό κόσμο που τάσσεται υπέρ της νομιμότητας και του συνταγματισμού ως θετική εξέλιξη και ως ταφόπλακα στην υπόθεση Χρυσή Αυγή. Οι χρυσαυγίτες διευθυντές και τα μέλη της οργάνωσης δεν δικάστηκαν για την ιδεολογία τους, αλλά για τις πράξεις τους, πράξεις βέβαια, οι οποίες εκπήγασαν από την ιδεολογία και τις πρακτικές του Εθνικοσοσιαλισμού, τον οποίον ο Νίκος Μιχαλολιάκος δεν αποκήρυξε ποτέ, ίσα ίσα ευαγγελίστηκε και πιστεύει τώρα πως ακολουθεί τα ίχνη του ινδάλματός του, Αδόλφου Χίτλερ. Μπορεί να έληξε η Χρυσή Αυγή ως κόμμα, αλλά όπως ο Χίτλερ αποφυλακίστηκε μετά από έκτιση λιγότερων από 5 ετών μετά το αποτυχημένο «Πραξικόπημα της Μπυραρίας», έτσι και ο Μιχαλολιάκος και οι λοιποί θα αποφυλακιστούν εντός διαστήματος 13 ετών, ίσως και νωρίτερα, εάν η τυχόν καλή τους διαγωγή στο σωφρονιστικό κατάστημα ληφθεί υπόψη. Θα μου πείτε, ότι 13 έτη είναι πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και πως μέχρι τότε, όλη αυτή η ιστορία θα έχει ξεχαστεί και πως ο κόσμος τους έχει αποδοκιμάσει εξαιτίας της βίας τους, των δολοφονιών μεταναστών και ιδεολογικών αντιπάλων και πως δεν είμαστε Βαϊμάρη αλλά μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε έχουμε θωρακιστεί θεσμικά.

Ο Μιχαλολιάκος λίγο πριν την παράδοσή του στον Εισαγγελέα Έκτισης Ποινών δήλωσε: «Θα δικαιωθούμε και από την Ιστορία και από τον Ελληνικό Λαό». Παραληρηματική δήλωση; Το πιο πιθανό, αλλά πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένοι παράγοντες.

Τα κορυφαία στελέχη της Χρυσής Αυγής, τα οποία ασκούν μεγάλη επιρροή στο ακροδεξιό ακροατήριο, ο Γιάννης Λαγός και ο Ηλίας Κασιδιάρης, έχουν αποχωρήσει καιρό από την οργάνωση και έχουν ιδρύσει δικά τους εθνικιστικά κόμματα. Οδηγούνται μεν στη φυλακή, αλλά στο YouTube, τα βίντεο του Κασιδιάρη που καταγγέλλει «πολιτική δίωξη» και απευθύνει «μήνυμα αντίστασης μέσα από τον Κορυδαλλό» έχουν 150 με 200 χιλιάδες προβολές, με περίπου 10 με 12 χιλιάδες likes, μεγέθη διόλου ευκαταφρόνητα. Ο Λαγός, εκμεταλλευόμενος τη θεσμική του ιδιότητα ως Ευρωβουλευτής, μιλάει για «εκδικητικότητα» της αστικής δημοκρατίας και ετοιμάζει ήδη την προσφυγή του στο ΕΔΔΑ για παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη. Έχει βρει ευήκοα ώτα σε μεγάλο τμήμα του ακροδεξιού ακροατηρίου, που ανέκαθεν ήταν στην Ελλάδα ζωηρό και με τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης έχει θεριέψει.

Και πλέον, αυτό το ακροδεξιό ακροατήριο, έχει στον άσσο του (αφού δεν κατάφερε να καπηλευτεί αρκετά την ιστορία του Μακεδονικού με τη Συμφωνία των Πρεσπών) δύο νέα ατού: την πανδημία του Κορωνοϊού και τις θεωρίες συνωμοσίας.

Όλοι μας γίναμε μάρτυρες αυτής της χρονιάς της παράκρουσης διαφόρων γραφικών, περιθωριακών θα λέγαμε, που μιλούσαν για σχέδιο της «Νέας Τάξης Πραγμάτων» περί επιβολής μιας «Παγκόσμιας Δικτατορίας» με όχημα τη νέα πανδημία και τις μάσκες. Η μάσκα είναι ένα φίμωτρο λένε, της ελευθερίας έκφρασης και του δικαιώματος σε ελεύθερη μετακίνηση. Είναι αληθές, ότι πανευρωπαϊκά έχουν επιβληθεί αυστηρά μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας και λειτουργίας των επιχειρήσεων, με σκοπό την αποτροπή του νέου αυτού, επιστημονικά αποδεδειγμένα, άκρως μεταδοτικού και μεταλλασσόμενου ιού. Αυτή η ιστορία θα τραβήξει μέχρι να ριχτεί κάποιο εμβόλιο στην αγορά. Ως τότε, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τα μέτρα αυτά. Το αν αυτά κριθούν δυσανάλογα, αποτελεί  έργο των συνταγματολόγων. Οι συνωμοσιολόγοι όμως, στρέφονται κατά της επιστημονικής κοινότητας, και κατά των κυβερνήσεων που επιβάλλουν τα μέτρα που προτείνουν οι ειδικοί. Ήδη σε πολλές χώρες όπως Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν ξεσπάσει βίαιες διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την Αστυνομία, οι οποίες έχουν κατά κόρον υποκινηθεί από ακροδεξιά γκρουπ, όπως η Forza Nuova στη Νάπολη. Είδαμε και εδώ εικόνες αρνητών να διαδηλώνουν, ευτυχώς ειρηνικά και να ποδοπατάνε μάσκες, ενδεδυμένοι ασφαλώς ελληνικές σημαίες και Άστρα Βεργίνας στη Θεσσαλονίκη. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι αυτοί δεν είναι παρά μια μειοψηφία. Η δύναμη της εικόνας είναι εξαιρετικά μεγάλη όμως, και πράξεις ακραίων περιθωριακών εντυπώνονται στο υποσυνείδητο και τη συλλογική μνήμη, ακριβώς όπως στα τέλη του 19ου αιώνα, η προπαγάνδα των πράξεων βίαιων αναρχικών συγκλόνισε πολλά ευρωπαϊκά κράτη και με την μαζική διακίνηση των εφημερίδων, προκλήθηκε μαζική υστερία που οδήγησε σε ακραία κρατική καταστολή. Στην εποχή μας, η επιρροή των social media και της διάχυσης της πληροφορίας στο διαδίκτυο, πολλαπλασιάζει 1000 φορές παραπάνω αυτό το φαινόμενο, και από τη στιγμή που και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, αρνείται τη χρήση μάσκας, υποτιμά την απειλή του Κορωνοϊού, διακινεί fake news και θεωρίες συνωμοσίας και έχει εκατομμύρια ακολούθους που καταπίνουν αμασητί ό,τι λέει, καταλαβαίνουμε πως ο ορθός λόγος και η ίδια η Δημοκρατία στην τελική, στον οποίο βασίζεται, δέχονται παγκοσμίως επίθεση.

Αυτό που πρέπει να κάνει ο μετριοπαθώς σκεπτόμενος και δημοκρατικός κόσμος, είναι να μείνει ψύχραιμος, και να αντιδρά όσο μπορεί σε θεωρίες συνωμοσίας, με ορθολογικά επιχειρήματα. Η σιωπή και η ανοχή σε ακραία φαινόμενα, ακριβώς επειδή υπάρχει η αντίληψη πως είναι περιθωριακά, μπορεί σε ακραίες και δύσκολες εποχές, όπως είναι το 2020 και μάλλον θα είναι και το 2021, να οδηγήσει σε γιγάντωσή τους. Εξάλλου, και οι Μπολσεβίκοι, και ο Μουσολίνι και ο Χίτλερ ήταν περιθωριακοί, που εκμεταλλευόμενοι τις συγκυρίες κατέλαβαν την εξουσία και κυβέρνησαν για πάρα πολλά χρόνια εγκληματώντας. Τα δε νέα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση ΝΔ, που προκαλούν καίριο πλήγμα στην οικονομία, και ειδικά στους επιχειρηματίες της εστίασης, που αποτελούν τον στυλοβάτη της μικρομεσαίας οικονομίας, ίσως οδηγήσουν ακόμα περισσότερο κόσμο στην απόγνωση και την αντίδραση. Ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτή τη στιγμή είναι χειμαζόμενη και δοκιμάζεται από το νέο κύμα της πανδημίας. Υπό αυτές τις συγκυρίες, με τη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση να προβαίνει σε δρακόντεια μέτρα και τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης να είναι προβληματική και λαϊκιστική, απαιτείται η ισχυρή παρουσία και φωνή της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, η οποία στο παρελθόν οδήγησε την Ελλάδα στην οικονομική ανάπτυξη, τον κοινωνικό μετασχηματισμό και αλλαγή με τις προοδευτικές τις θεσμοθετήσεις, και ήταν εκείνη που δέχτηκε το μεγαλύτερο πλήγμα από την προπαγάνδα και τη διχαστική ρητορική των ακροδεξιών και λοιπών λαϊκιστικών στοιχείων την ταραχώδη δεκαετία που προηγήθηκε.