“Η κατάντια στα σχολεία μέσω μιας “artificial” αξιολόγησης”

γράφει η Χρύσα Βλάχου φιλόλογος, ποιήτρια

Παραμονή Χριστουγέννων 2024 και οι κυρώσεις λόγω της συμμετοχής μας στην απεργία -αποχή έρχονται συλλήβδην από τη διεύθυνση του Λυκείου (τρίωρη περικοπή μισθού – αν και ήμασταν στην εργασία μας -) κατ’ εντολή τής διευθύντριας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης χωρίς επίσημο γραπτό έγγραφο που να έχει νομοθετική ισχύ. Διδάσκω στα Λύκεια της χώρας εδώ και είκοσι πέντε χρόνια.

Η διδασκαλία είναι ο, τι πιο φωτεινό και μεταρσιωτικό στην καθημερινότητά μου. Πόσο εκφυλιστικό να θέλει κάποιος «αξιολογητής» να αποτιμήσει τη διδασκαλία κάποιου μαθήματος και μάλιστα σ’ ένα χαρτί που συμπληρώνει σε «κουτάκια» το απόσταγμα της παρατήρησής του; Προσωπικά δεν ενδιαφέρομαι καθόλου για ένα «προκάτ» μάθημα διδασκαλίας που θα ηχήσει άπαξ. Φαντάζομαι ούτε και οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί που σέβονται τη δουλειά τους. Υπηρετώ την αξία του λόγου και τη γλώσσας πολλά χρόνια πριν διοριστώ, ως λογοτέχνης, με την βαθιά επιμέλεια των όσων μελετώ και εκδίδω. Οι τριάντα τρεις δημοσιεύσεις μου αναρτημένες στο google scholar και τα έντεκα βιβλία μου που έχουν εκδοθεί έως τώρα (λογοτεχνικά και δοκιμιακά) δεν μου επιτρέπουν να παζαρέψω την ουσία της διδασκαλίας.

Γι’ αυτό και αναφέρω αυτήν την ιδιότητά μου. Γιατί οι άνθρωποι που υπηρετούμε το Πνεύμα, τον Λόγο, την Τέχνη, έχουμε ευθύνη για τα ακαίρως και ανουσίως τεκταινόμενα όπως και γι’ αυτά που δημιουργούν προστριβές και αδικίες. Οι εκπαιδευτικοί της Ανατολικής Θεσσαλονίκης βάλλονται καθημερινά με εκφοβισμούς και απειλές αν δεν συμμορφωθούν με την αξιολόγηση.Και ερωτώ: Μπορεί κάποιος να πηγαίνει στην εργασία του με το «πιστόλι στον κρόταφο»;

Μπορεί να αποδώσει στο μάθημά του όταν γνωρίζει πως κάποιοι θέλουν να τον εποπτεύσουν για άλλους λόγους, δικούς τους, που ουδεμία σχέση έχουν με την «αναμόρφωση» των εκπαιδευτικών και την αναβάθμιση της εκπαίδευσης; Είναι θεμιτό να εργάζεται κανείς σε κλίμα εκφοβισμού και δυσαρέσκειας εντείνοντας το εργασιακό στρες όταν ιδίως έχει να κάνει με 27 περίπου μαθητές στην αίθουσα;

Για μένα (και πιστεύω για όλους) θα ήταν πολύ εύκολο να ετοιμάσω μια υποδειγματική διδασκαλία και να την παρουσιάσω στην (στον) σύμβουλο εκπαίδευσης. Όμως τι προσφέρει ένα προσχεδιασμένο μάθημα διδασκαλίας στα πλαίσια μιας ανούσιας αξιολόγησης;

Ως εκπαιδευτικός βρίσκω ότι προσφέρει ένα εκφυλιστικό νόημα: Παραθέτω, αυτοεξαπατώμαι, εξαπατώ και τους μαθητές μου (δεδομένου ότι σχεδιάζεται το μάθημα εβδομάδες πριν σε συνεργασία με (τον -την, αξιολογητή-αξιολογήτρια).Παράλληλα ο εκπαιδευτικός είναι ξεκομμένος από τις παραδόσεις των μαθημάτων που διδάσκει γιατί «ασχολείται» καθημερινά με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και φυσικά…(!!!) με την προσομοιωτική παρουσίαση του μαθήματος που θα υλοποιήσει. (Φευ! για τους μαθητές που μπαίνουν σε θέατρο παραλόγου).

Ως λογοτέχνης, νιώθω ναυτία για τον παραγκωνισμό της ανοιχτότητας του λόγου, για τη συρρίκνωση της στοχαστικής οπτικής, της φαντασίας και της άμεσης αλληλεπίδρασης. Ας μην ξεχνάμε πως το μάθημα διαμορφώνεται από τις απορίες των μαθητών, από την δική μας αυτόματη αναγωγή σε βιβλιογραφικές αναφορές και παραθέματα, από την πρόκληση να αλλάζουμε εστία, να κινούμαστε διαθεματικά και καθόλου πατώντας σε προδιαγεγραμμένες προσδοκίες.

Ως κοινή θνητή νιώθω δυσφορία με τους φορμαλιστικούς τύπους ενός υπολογιστικού σχεδιασμού που ουδεμία σχέση έχει με την ποιοτική ενίσχυσητης διδακτικής πράξης.

Όσοι εκπαιδευτικοί αξιολογούνται βγαίνουν από την αίθουσα διδασκαλίας με ένα πικρό βλέμμα, δημιουργώντας μια ρήξη με τον εαυτό τους, ένα χάσμα που πάντα θα τους ακολουθεί. Γιατί ακόμα κι αν πάρουν αυτό το μεγαλεπήβολο «εξαιρετικά» μόνο αυτοί θα ξέρουν μέσα τους τι πραγματικά συνέβη. Είναι σαν το δάσος που αν του αφαιρέσεις ένα κλαδί δεν θα φανεί ότι αδειάζει, αν όμως του αφαιρέσεις το αγριοπερίστερο μαζί με το κλαδί, αυτομάτως θα λιγοστέψει. Γιατί, αν χάσουμε την ανθρωπιά μας, είναι προφανές πως βαδίζουμε στη βαρβαρότητα.