Κ.Εξαδάκτυλος: Σύγχρονες κοινωνικές πολιτικές στη τοπική αυτοδιοίκηση

Γράφει ο Κώστας Εξαδάκτυλος*

Είναι σαφές ότι στη χώρα μας διανύουμε ακόμα μια δύσκολη περίοδο. Μετά τη βαθιά οικονομική κρίση, ακολούθησε η τραγική πανδημία του κορωναϊού και πλέον η ελληνική οικογένεια μαστίζεται από την ακρίβεια και την ενεργειακή φτώχεια. Σε αυτές τις συνθήκες το κράτος και οι δομές του θα πρέπει να σταθούν δίπλα στους πολίτες και να στηρίξουν το κύτταρο της κοινωνίας που λέγεται οικογένεια.
Είναι πρόδηλο ότι μεγάλο βάρος πέφτει στην τοπική αυτοδιοίκηση η οποία ως πρώτος βαθμός εξουσίας πρέπει να αφουγκραστεί τα κοινωνικά προβλήματα και να δώσει λύσει με παρεμβάσεις που δε θα έχουν ως στόχο απλά την ανακούφιση αλλά την επίλυση των ζητημάτων στη ρίζα.

Η οικονομική κρίση γέννησε την ανάγκη στους δήμους για τη δημιουργία κοινωνικών παντοπωλείων για τη στήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Η ιστορία έδειξε ότι δεν έφτανε μόνο αυτό καθώς εκτός από τη διανομή τυποποιημένων τροφίμων και ειδών ατομικής υγιεινής και καθαριότητας ή είδη καθημερινής χρήσης, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής στήριξης, εφήβων και ενηλίκων ειδικότερα στην εποχή της υψηλής ανεργίας των νέων και του κοινωνικού αποκλεισμού. Παράλληλα, πολλές οικογένειες, είτε μονογονεϊκές, είτε πολύτεκνες δεν είχαν πρόσβαση σε δομές υγείας. Η σύσταση δομής που θα στοχεύει στην προληπτική ιατρική για παροχή πρωτοβάθμιας περίθαλψης είναι η απάντηση που πρέπει να έχει ο δήμος στο υπάρχων πρόβλημα.

Βιώνουμε μια περίοδο όπου η ελληνική κοινωνία μαστίζεται από την υπογεννητικότητα. Εκτός από το κεντρικό κράτος που θα πρέπει να κάνει τις απαραίτητες παρεμβάσεις, η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα στήριξης των οικογενειών που αποφασίζουν να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί. Στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ο κάθε δήμος σε κάθε οικογένεια με νεογέννητο μωρό να προσφέρει δωρεάν πακέτο με βρεφικά είδη, για τα πρώτα έξοδα της οικογένειας και χωρίς καθόλου εξέταση οικονομικών κριτηρίων ανά οικογένεια.

Επίσης να αναπτυχθεί περαιτέρω και στο σύνολο των δήμων ο θεσμός «Νταντάδες της Γειτονιάς» για τη φύλαξη βρεφών και νηπίων για τις οικογένειες που έχουν μεγάλη ανάγκη βοήθειας. Η δημιουργία δημοτικών παιδότοπων με εκπαιδευτικούς, ψυχολόγους και ανθρώπους που ειδικεύονται στη ψυχαγωγία των παιδιών θα έδινε λύσεις σε οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα για να μπορούν τα παιδιά να κοινωνικοποιηθούν σε ένα ασφαλές περιβάλλον.

Τέλος, παρεμβάσεις πρέπει να εφαρμοστούν και στην ψυχολογική υποστήριξη των πολιτών με την ανάπτυξη του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», τη εφαρμογή του προγράμματος του «door to door ψυχολογικής υποστήριξης» στη βάση του οποίου ο ψυχολόγος θα βρίσκει τον πολίτη και θα πηγαίνει στην καρδιά του προβλήματος κι όχι ο πολίτης στον ψυχολόγο. Είναι ένα πρόγραμμα που εφαρμόζεται σε ευρωπαϊκές χώρες με τεράστια επιτυχία και καλύπτεται εξολοκλήρου από ευρωπαϊκούς πόρους χωρίς να επιβαρύνει τους δημότες.
Η εποχή απαιτεί σύγχρονες και ρεαλιστικές παρεμβάσεις που θα εναρμονίζονται πλήρως με τα θέλω των πολιτών. Οι προοδευτικές κοινωνικές πολιτικές διαφοροποιούνται κατά πολύ από την στείρα επιδοματική λογική του παρελθόντος και μπορούν να δώσουν στους πολίτες τις λύσεις. Εκείνο που μένει είναι η τοπική αυτοδιοίκηση να πάρει το ρόλο που τις αξίζει.

Κώστας Εξαδάκτυλος
Υπ. Τοπικής Αυτοδιοίκησης της δημοτικής οργάνωσης ΠΑΣΟΚ Νέας Ιωνίας
Πρώην δημοτικός σύμβουλος Νέας Ιωνίας