Ηαμερικανική επιδρομή χωρίς προηγούμενο, με την οποία δολοφονήθηκε στη Βαγδάτη ο Ιρανός στρατηγός Κασέμ Σουλεϊμανίπροκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, η επιχείρηση έγινε με drone, το οποίο ανατίναξε δύο οχήματα που μετέφεραν τον Σουλεϊμανί, διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, του ιδεολογικού στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας, καθώς πήγαινε στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης. Ο Αμπού Μάχντι αλ-Μουχάντις, δεύτερος στην ιεραρχία της Χασντ αλ-Σάαμπι, ενός συνασπισμού φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών, ο οποίος έχει πλέον ενταχθεί στον ιρακινό τακτικό στρατό, έχασε επίσης τη ζωή του κατά την επίθεση αυτή.
Τραμπ: Το Ιράν ποτέ δεν κέρδισε πόλεμο, ποτέ δεν έχασε σε διαπραγμάτευση
Πώς έγινε η επιχείρηση
Οι ΗΠΑ παρακολουθούσαν εδώ και μήνες από κοντά τις μετακινήσεις του στρατηγού Σουλεϊμανί και θα μπορούσαν να τον είχαν σκοτώσει πολύ νωρίτερα. Το Πεντάγωνο εξήγησε πως ο Ιρανός στρατηγός «προετοίμαζε σχέδια επιθέσεων σε Αμερικανούς διπλωμάτες και στρατιωτικούς στο Ιράκ και σε όλη την περιοχή». Νωρίτερα ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Μαρκ Έσπερ, είχε προειδοποιήσει πως οι ΗΠΑ δεν θα δίσταζαν να λάβουν «προληπτικά» μέτρα, αν πληροφορούνταν ότι προετοιμάζονται νέες επιθέσεις. Είχε προειδοποιήσει πως ο θάνατος την περασμένη εβδομάδα ενός Αμερικανού εργολάβου σε επίθεση με ρουκέτα σε βάση του Κιρκούκ (βόρειο Ιράκ), η οποία αποδόθηκε σε μια φιλοϊρανική παράταξη, «άλλαξε τα δεδομένα».
Ποιες θα είναι οι συνέπειες
Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άλμα άνω του 4% μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Σουλεϊμανί, καθώς οι αγορές φοβούνται μια κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή. Το Ιράν υποσχέθηκε να εκδικηθεί, όπως και το λιβανικό σιιτικό κίνημα Χεζμπολάχ, το οποίο υποσχέθηκε «τη δίκαιη τιμωρία των εγκληματιών δολοφόνων (…) σε όλον τον κόσμο».
Οι πολυάριθμες φιλοϊρανικές οργανώσεις στην περιοχή μπορεί να εξαπολύσουν επιθέσεις εναντίον αμερικανικών βάσεων στα κράτη του Κόλπου ή εναντίον πετρελαιοφόρων ή εμπορικών πλοίων στην περιοχή των στενών του Χορμούζ, τα οποία η Τεχεράνη μπορεί να κλείσει ανά πάσα στιγμή. Μπορεί να βάλουν στόχο τις πολυάριθμες βάσεις στις οποίες ο αμερικανικός στρατός είναι ανεπτυγμένος στο Ιράκ, τη Συρία, άλλες αμερικανικές πρεσβείες στην περιοχή ή να επιτεθούν σε συμμάχους των ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ ή η Σαουδική Αραβία, ακόμη και σε ευρωπαϊκές χώρες.
Για την Κιμ Γκάτας του Carnegie Endowment for International Peace, είναι δύσκολο να πει κανείς πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση. «Ένας πόλεμος; Το χάος; Περιορισμένα αντίποινα; Τίποτε; Αληθινά δεν ξέρει κανένας, ούτε στην περιοχή ούτε στην Ουάσινγκτον, επειδή αυτό δεν έχει προηγούμενο».
Ποια είναι τα μέτρα ασφαλείας
Τους τελευταίους μήνες οι ΗΠΑ έστειλαν περισσότερους από 14.000 στρατιωτικούς ως ενισχύσεις στην περιοχή και ανακοίνωσαν την αποστολή επιπλέον 500 ανδρών μετά την επίθεση εναντίον της πρεσβείας τους στη Βαγδάτη. Την Πέμπτη, ο Έσπερ ανακοίνωσε πως ένα τάγμα 4.000 ανδρών έλαβε εντολή να βρίσκεται σε ετοιμότητα και μπορεί να αναπτυχθεί μέσα στις επόμενες ημέρες.
Οι ΗΠΑ έχουν αυτή τη στιγμή 5.200 στρατιωτικούς ανεπτυγμένους στο Ιράκ, επισήμως για να «βοηθούν και να εκπαιδεύουν» τον ιρακινό στρατό και για να αποφευχθεί μια ανάκαμψη της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Οι συνολικές δυνάμεις τους στη Μέση Ανατολή ανέρχονται σε 60.000 άτομα. Η αμερικανική πρεσβεία κάλεσε τους αμερικανούς υπηκόους που κατοικούν στο Ιράκ να εγκαταλείψουν το ταχύτερο τη χώρα. Το Ισραήλ έκλεισε ένα χιονοδρομικό κέντρο στις πλαγιές του Γκολάν, μια περιοχή στα σύνορα της Συρίας και του Λιβάνου την οποία έχει προσαρτήσει.
Πελόζι κατά Τραμπ για την δολοφονία Σουλεϊμανί
Η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι καταδίκασε τον φόνο του επικεφαλής της ιρανικής Δύναμης Κουντς και αρχιτέκτονα της αυξανόμενης στρατιωτικής επιρροής της Τεχεράνης στη Μέση Ανατολή υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης και τον χαρακτήρισε μια «προκλητική και δυσανάλογη» ενέργεια.
«Ο αποψινός αεροπορικός βομβαρδισμός κινδυνεύει να προκαλέσει περαιτέρω επικίνδυνη κλιμάκωση της βίας. Η Αμερική–και ο κόσμος–δεν έχουν περιθώριο για κλιμακούμενες εντάσεις στο σημείο όπου δεν υπάρχει επιστροφή», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Δημοκρατική Πελόζι. Η ίδια είπε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν συμβουλεύτηκε το Κογκρέσο πριν διατάξει την επίθεση εναντίον του Σουλεϊμανί και απαίτησε να «ενημερωθούν άμεσα» οι βουλευτές για την κατάσταση.
Το Κογκρέσο δεν ενημερώθηκε για την επίθεση
Ο επικεφαλής της επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ που είναι αρμόδια για τις Διεθνείς Υποθέσεις, ο Δημοκρατικός βουλευτής Έλιοτ Ένγκελ, στηλίτευσε το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ενημέρωσε το Κογκρέσο για την αμερικανική επιδρομή στο έδαφος του Ιράκ η οποία είχε αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, διοικητής της Δύναμης Κουντς.
«Ο Κασέμ Σουλεϊμανί ήταν ο εγκέφαλος που προκάλεσε ατέλειωτη βία, δεινά και αστάθεια. Είχε στα χέρια του το αίμα Αμερικανών» και «δεν πρόκειται να θρηνήσω τον θάνατό του», υπογράμμισε ο Ένγκελ σε ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα. «Όμως πολλοί θα τον θεωρήσουν μάρτυρα και είμαι βαθιά ανήσυχος για τις επιπλοκές που θα έχει το πλήγμα που έγινε απόψε», πρόσθεσε.
«Αυτό το πλήγμα έγινε χωρίς να ειδοποιηθεί το Κογκρέσο, χωρίς καμία διαβούλευση» με το αμερικανικό κοινοβούλιο, συνέχισε ο βουλευτής της Νέας Υόρκης. «Η διεξαγωγή μιας επιχείρησης τέτοιας βαρύτητας χωρίς διαβούλευση με το Κογκρέσο εγείρει πολύ σοβαρά νομικά προβλήματα και συνιστά προσβολή των εξουσιών του Κογκρέσου», στηλίτευσε ο Ένγκελ.
«Η ενέργεια που έγινε απόψε αντιπροσωπεύει σοβαρή κλιμάκωση της σύγκρουσής μας με το Ιράν με απρόβλεπτες συνέπειες», προειδοποίησε ο Ένγκελ. Εξάλλου για τον γερουσιαστή Τζον Μέρφι, μολονότι ο υποστράτηγος Σουλεϊμανί ήταν «εχθρός των ΗΠΑ», ο θάνατός του ενδέχεται να βάλει ακόμα περισσότερους Αμερικανούς σε κίνδυνο.
«Ένας λόγος που γενικά δεν (δολοφονούμε) ξένους πολιτικούς είναι η πεποίθηση ότι τέτοιες ενέργειες θα έχουν αποτέλεσμα να σκοτωθούν περισσότεροι Αμερικανοί, όχι λιγότεροι», τόνισε ο Μέρφι μέσω Twitter. «Αυτή θα όφειλε να είναι η αληθινή, πιεστική, σοβαρή ανησυχία μας απόψε», πρόσθεσε.
Σε πολύ διαφορετικό, πανηγυρικό τόνο, η πρώην πρεσβεύτρια των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη, η Νίκι Χέιλι, εξέφρασε την ικανοποίησή της για τον θάνατο του ιρανού ανώτατου αξιωματικού, κατ’ αυτήν «αρχιτρομοκράτη», δηλώνοντας «υπερήφανη» που ο πρόεδρος Τραμπ έπραξε «το σωστό».
Το βίντεο του Πομπέο με τους χορούς στο Ιράκ
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέομεταφόρτωσε σήμερα στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter βίντεο το οποίο κατ’ αυτόν εικονίζει Ιρακινούς που «χορεύουν στον δρόμο», εορτάζοντας τον θάνατο του Ιρανού υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί, ο οποίος σκοτώθηκε σε αμερικανική επιδρομή στη Βαγδάτη.
«Ιρακινοί — Ιρακινοί — χορεύουν στον δρόμο για την ελευθερία· ευγνώμονες που ο στρατηγός Σουλεϊμανί δεν υπάρχει πια», σχολίασε ο Πομπέο κάτω από ένα απόσπασμα βίντεο διάρκειας 22 δευτερολέπτων το οποίο εικονίζει ένα πλήθος που κάνει πορεία κατά μήκος δρόμου ανεμίζοντας σημαίες του Ιράκ και πανό.
Η αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, η οποία δέχθηκε την Τρίτη επίθεση από φιλοϊρανούς, κάλεσε σήμερα τους Αμερικανούς υπηκόους να εγκαταλείψουν «αμέσως» το Ιράκ, μερικές ώρες μετά τον φόνο του ισχυρού Ιρανού στρατηγού σε αμερικανική επιδρομή. Η πρεσβεία καλεί τους Αμερικανούς στο Ιράκ να φύγουν «αεροπορικώς, εφόσον αυτό είναι δυνατό», καθώς η επιδρομή πραγματοποιήθηκε μέσα στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, «διαφορετικά προς άλλες χώρες δια χερσαίας οδού». Οι κύριες μεθοριακές διαβάσεις του Ιράκ οδηγούν προς το Ιράν και την εμπόλεμη Συρία, ενώ υπάρχουν και άλλα σημεία διέλευσης προς τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία.
Χιλιάδες διαδηλωτές στους δρόμους της Τεχεράνης
Δεκάδες χιλιάδες διαδηλώνουν στην Τεχεράνη για να καταγγείλουν τα αμερικανικά «εγκλήματα», σύμφωνα με πληροφορίες δημοσιογράφου του AFP που βρίσκεται επί τόπου, μετά τον θάνατο του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί. Μετά την μεγάλη προσευχή της Παρασκευής, πλήθος ξεχύθηκε στους κεντρικούς δρόμους της ιρανικής πρωτεύουσας κρατώντας πορτρέτα του διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης και φωνάζοντας «Θάνατος στην Αμερική».
Ο Χαμενεΐ έχρισε τον διάδοχο του Σουλεϊμανί
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλ Χαμενεΐ διόρισε τον ταξίαρχο Εσμαΐλ Καανί, ως διάδοχο του Σουλεϊμανί επικεφαλής της ιρανικής Δύναμης Κουντς, έγινε γνωστό από ιρανικά μέσα ενημέρωσης. «Μετά το μαρτύριο του ένδοξου στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, διορίζω τον ταξίαρχο Εσμαΐλ Καανί διοικητή της Δύναμης Κουντς» των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, αναφέρει ο Ανώτατος Ηγέτης Αλί Χαμενεΐ σε δήλωσή του που αναρτήθηκε στον επίσημο ιστότοπό του και μεταδόθηκε από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης. Το πρόγραμμα της Δύναμης Κουντς «θα μείνει όπως ακριβώς ήταν επί του προκατόχου του», προστίθεται στη δήλωση του Χαμενεΐ.
Ροχανί: Θα εκδικηθούμε για τον θάνατο του Σουλεϊμανί
Το Ιράν και τα «ελεύθερα έθνη της περιοχής» θα πάρουν εκδίκηση από τις ΗΠΑ για τον θάνατο του ιρανού υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί, ο οποίος σκοτώθηκε σε αμερικανική επιδρομή στη Βαγδάτη, διεμήνυσε ο πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας Χασάν Ρουχανί.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μεγάλο έθνος του Ιράν και άλλα ελεύθερα έθνη της περιοχής θα πάρουν την εκδίκησή τους από την εγκληματική Αμερική για αυτή τη φρικτή δολοφονία», ανέφερε ο Ρουχανί σε ανακοίνωσή του που αναρτήθηκε στον ιστότοπο της κυβέρνησής του.
Το γεγονός πως ο Σουλεϊμανί «έγινε μάρτυρας» θα αυξήσει την «αποφασιστικότητα» του Ιράν να «αντισταθεί στον επεκτατισμό της Αμερικής και να υπερασπιστεί τις ισλαμικές αξίες μας», προστίθεται στο κείμενο.
Ιράν: Συγκαλείται το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας
Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν συγκλήθηκε εκτάκτως για να συζητήσει την «εγκληματική» επίθεση στη Βαγδάτη που είχε αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, ανήγγειλε ο εκπρόσωπος του οργάνου αυτού, σύμφωνα με το ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων FARS. Μέσα στις «επόμενες λίγες ώρες, θα διεξαχθεί έκτακτη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας για να εξεταστεί η εγκληματική ενέργεια» των Αμερικανών, η «επίθεση εναντίον του διοικητή Σουλεϊμανί στη Βαγδάτη, που είχε συνέπεια να γίνει μάρτυρας», είπε στο πρακτορείο ο Κεϊβάν Χοσραβί, εκπρόσωπος του οργάνου αυτού.
Εκτοξεύθηκε η τιμή του πετρελαίου
Την άνοδο των τιμών του πετρελαίου προκάλεσε η ανακοίνωση του θανάτου του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί κατά την διάρκεια αμερικανικής επιδρομής, που δημιουργεί φόβους για κλιμάκωση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Στις 09.40 ώρα Ελλάδος, η τιμή του “light sweet crude” (WTI), παράδοσης Φεβρουαρίου, είχε αυξηθεί κατά 3,06% στα 63,05 δολάρια.
Το Brent, παράδοσης Μαρτίου, αυξήθηκε κατά 3,25% στα 68,40 δολάρια. Κατά την διάρκεια της νύκτας και αμέσως μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Ιρανού στρατηγού, οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν κατά περισσότερο του 4%.
Η είδηση του θανάτου του Κασέμ Σουλεϊμανί προκάλεσε εκκλήσεις για εκδίκηση εκ μέρους του Ιράν ενισχύοντας τους φόβους για ανοικτή σύρραξη ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Τεχεράνη. «Οι εντάσεις στην περιοχή οδήγησαν σε αύξηση των τιμών του πετρελαίου», επιβεβαίωσε σε σημείωμά του ο αναλυτής της CMC Markets στο Λονδίνο Ντέιβιντ Μάντεν.
Η ένταση των τελευταίων ημερών στο Ιράκ, με την πρωτοφανή επίθεση κατά της αμερικανικής πρεσβείας στην Βαγδάτη, δεν είχε επηρεάσει την αγορά του πετρελαίου, καθώς οι αναλυτές εκτιμούσαν ότι η προσφορά πετρελαίου δεν είχε απειληθεί.
Νετανιάχου: «…Οι ΗΠΑ έχουν το δικαίωμα αυτοάμυνας»
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν το δικαίωμα να υπερασπισθούν εαυτές σκοτώνοντας τον ιρανό στρατιωτικό διοικητή Κασέμ Σουλεϊμανί. «Ακριβώς όπως το Ισραήλ έχει το δικαίωμα αυτοάμυνας, οι ΗΠΑ έχουν ακριβώς το ίδιο δικαίωμα», δήλωσε ο Νετανιάχου, σύμφωνα με ανακοίνωση που εκδόθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο.
«Ο Κασέμ Σουλεϊμανί είναι υπεύθυνος για τον θάνατο αμερικανών πολιτών και πολλών αθώων. Σχεδίαζε και άλλες τέτοιες επιθέσεις», δήλωσε ο ισραηλινός πρωθυπουργός πριν επιβιβασθεί στο αεροπλάνο για να επιστρέψει στο Ισραήλ, επισπεύδοντας την αναχώρησή του από την Αθήνα. «Ο πρόεδρος Τραμπ αξίζει τα εύσημα γιατί ενήργησε γρήγορα, σθεναρά και αποφασιστικά. Το Ισραήλ παραμένει στο πλευρό των ΗΠΑ στον δίκαιο αγώνα τους για ειρήνη, ασφάλεια και αυτοάμυνα», πρόσθεσε.
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις σε συναγερμό
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διέκοψε την επίσκεψή του στη Ελλάδα για να επιστρέψει επειγόντως στο Ισραήλ, όπου οι ένοπλες δυνάμεις έχουν τεθεί σε αυξημένο βαθμό συναγερμού, μετά τον θάνατο του ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί κατά την διάρκεια στοχευμένης αμερικανικής αεροπορικής επιχείρησης στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης για την εξόντωσή του.
Το Ισραήλ, ο στενότερος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών και ο μεγαλύτερος εχθρός του Ιράν στην Μέση Ανατολή δεν σχολίασε επισήμως τον θάνατο του διοικητή της δύναμης αλ Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης , αλλά το πρωθυπουργικό γραφείο στην Ιερουσαλήμ επιβεβαίωσε την εσπευσμένη αναχώρηση του ισραηλινού πρωθυπουργού από την Αθήνα. Ο ραδιοφωνικός σταθμός του ισραηλινού στρατού μετέδωσε παράλληλα ότι οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν τεθεί σε αυξημένο επίπεδο συναγερμού και ότι ο υπουργός Αμυνας Ναφτάλι Μπένετ συναντήθηκε με εκπροσώπους της στρατιωτικής ηγεσίας των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών για την «αποτίμηση της κατάστασης».
Μέλη του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας έχουν εντολή να μην σχολιάσουν το συμβάν, σε μία κίνηση που σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης έχει ως στόχο να μην προκαλέσει απάντηση εκ μέρους των συμμάχων του Ιράν στην περιοχή, περιλαμβανομένων της οργάνωσης Χεζμπολάχ του Λιβάνου, της οργάνωσης Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας και του Ισλαμικού Τζιχάντ.
Ισραηλινός στρατιωτικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι ο θέρετρο του σκι του Ορους Χερμόν, στα Υψίπεδα του Γκολάν, στα σύνορα με την Συρία, έκλεισε, έπειτα από «αποτίμηση της κατάστασης».
Δαμασκός: «Δόλια, εγκληματική αμερικανική επιθετικότητα»
Η Συρία καταδικάζει απερίφραστα την “δόλια, εγκληματική αμερικανική επιθετικότητα” που οδήγησε στον φόνο του ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, ισχυρού απεσταλμένου της Τεχεράνης για τις ιρακινές υποθέσεις, μετέδωσε σήμερα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA επικαλούμενο μια πηγή του υπουργείου Εξωτερικών.
Η πηγή είπε ότι η επίθεση συνιστά μια “σοβαρή κλιμάκωση” και επιβεβαιώνει την ευθύνη που έχουν οι ΗΠΑ για την αστάθεια στο Ιράκ, σύμφωνα με το SANA. Ο επικεφαλής της ιρανικής Δύναμης Κουντς και αρχιτέκτονας της αυξανόμενης στρατιωτικής επιρροής της Τεχεράνης στη Μέση Ανατολή υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, σκοτώθηκε σήμερα από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, σύμφωνα με το Πεντάγωνο και με το Ιράν.
