ΚΙΝΑΛ για 1η κατοικία και “κόκκινα δάνεια”: “Συγκρότηση διακομματικής επιτροπής και εκσυγχρονισμός πτωχευτικού δικαίου”

Θέμα: «Συγκρότηση Διακομματικής Επιτροπής για την προστασία της πρώτης Κατοικίας και τον εκσυγχρονισμό του Πτωχευτικού Δικαίου των Φυσικών Προσώπων»

Όπως γνωρίζετε, ο N. 3869/2010 της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, εισήγαγε την προστασία της πρώτης κατοικίας για τους αδύναμους δανειολήπτες. Ο νόμος αυτός κάλυψε για πρώτη φορά ένα κενό που υπήρχε στο δίκαιο της χώρας μας και η Πολιτεία απέκτησε ένα θεμελιώδες εργαλείο για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης των νοικοκυριών.

Η αναγκαιότητα ενός τέτοιου θεσμικού πλαισίου υπερβαίνει το χρονικό εύρος μιας συγκυριακής κατάστασης, όπως η περίοδος της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας. Αντίστοιχες νομοθεσίες υπάρχουν άλλωστε σε κάθε προηγμένο κράτος, καθώς όλες οι σύγχρονες κοινωνίες αντιμετωπίζουν προβλήματα υπερχρέωσης φυσικών προσώπων, λόγω της απελευθέρωσης της τραπεζικής πίστης και της πιστωτικής επέκτασης.

Ωστόσο, ο Ν. 3869/2010, αφού αλλοιώθηκε στα βασικά του χαρακτηριστικά με συνεχείς τροποποιήσεις, οδηγήθηκε σε απαξίωση.

Συνέπεια αυτής της λανθασμένης πολιτικής επιλογής ήταν να οδηγούνται σήμερα χιλιάδες αδύναμοι δανειολήπτες σε απόγνωση και αδιέξοδο, καθώς:

• Τα δάνειά τους μεταβιβάζονται σε funds χωρίς οι ίδιοι να ενημερώνονται για το ακριβές αντίτιμο της πώλησης τους από τις τράπεζες και χωρίς να μπορούν να διαπραγματευτούν με τις τράπεζες μια βιώσιμη ρύθμιση ή εξαγορά του δανείου τους.
• Δεν υφίσταται αποτελεσματικό σύστημα διαμεσολάβησης που να αξιολογεί τη βιωσιμότητα των ρυθμίσεων που προτείνονται από τις τράπεζες σε σχέση με τις αντικειμενικές δυνατότητες του αδύναμου δανειολήπτη και να συμβάλλει στην επίτευξη βιώσιμης λύσης.
• Κινδυνεύουν να στερηθούν την πρώτη κατοικία τους, χωρίς να υπάρχει στη διάθεσή τους μετά από την 1^η Μαΐου κάποιο μέσο προσφυγής για την  προστασία της και την οριστική ρύθμιση του δανείου, όπως η δικαστική απόφαση.

Ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη έχουμε κατά καιρούς αναλάβει επιμέρους νομοθετικές πρωτοβουλίες σχετικά με το μείζον αυτό θέμα, που αποτελούν μια ολοκληρωμένη πρόταση νόμου.

Θεωρούμε, ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη και απόψεις άλλων κομμάτων, ότι λόγω της εξαιρετικής σοβαρότητας του ζητήματος που αφορά σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, είναι επιβεβλημένο μια τέτοια νομοθετική πρωτοβουλία να προκύψει ως προϊόν διαλόγου και συναπόφασης όλων των πτερύγων του ελληνικού κοινοβουλίου, με τη συνδρομή και ειδικών επιστημόνων, ώστε να οδηγηθούμε τελικά σε μια βιώσιμη πρόταση που θα αποτρέπει την εκδήλωση άδικων και ακραίων καταστάσεων.

Με δεδομένο, μάλιστα, ότι από το 2010 υπάρχει η εμπειρία της εφαρμογής τόσο του αρχικού πλαισίου, όσο και των τροποποιήσεων ή αλλαγών του, όπως, επίσης, ότι έχει παραχθεί σχετική νομολογία από την ελληνική δικαιοσύνη, απαιτείται εμπεριστατωμένη μελέτη για τη διαμόρφωση ενός επικαιροποιημένου κανονιστικού πλαισίου, που θα λαμβάνει υπόψη τόσο την ελληνική και διεθνή νομοθετική εμπειρία, όσο και τις απόψεις της επιστημονικής κοινότητας.

Κατόπιν αυτών, το Κίνημα Αλλαγής λαμβάνει την πρωτοβουλία να ζητήσει τη συγκρότηση Διακομματικής Επιτροπής με αντικείμενο τη μελέτη του προβλήματος της υπερχρέωσης των φυσικών προσώπων και των νοικοκυριών και την διατύπωση πρότασης για τη δημιουργία ενός νέου, δίκαιου, σταθερού και αποτελεσματικού πλαισίου προστασίας των πραγματικά αδύναμων δανειοληπτών. Το έργο της επιτροπής, συμπεριλαμβανόμενης της διαβούλευσης με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν την λήξη εφαρμογής του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου.

Υπενθυμίζοντας το προηγούμενο της συγκρότησης Διακομματικής Επιτροπής για το Δημογραφικό το 2017, μέρος των πορισμάτων της οποίας οδήγησε πρόσφατα στην νομοθέτηση του επιδόματος γέννησης, αναμένουμε τη θετική σας ανταπόκριση.