Οι μετακλητοί διαλύουν το κράτος συστηματικά και αθόρυβα

Γράφουν στο “The Socialist”:

Παναγιώτης Καρκατσούλης, Γραμματέας Τομέα Πολιτικής Προστασίας, Κίνημα Αλλαγής

Έφη Στεφοπούλου, Γραμματέας Τομέα Δημόσιας Διοίκησης, Κίνημα Αλλαγής

Οι μετακλητοί υπάλληλοι είναι διαχρονικά αντικείμενο κριτικής από την εκάστοτε αντιπολίτευση. Σκληρή κριτική είχε ασκήσει και η ΝΔ για την αλματώδη αύξηση των μετακλητών επί ΣΥΡΙΖΑ, μια αύξηση που όντως δημιούργησε πολλά προβλήματα στην ελληνική δημόσια διοίκηση. Με το που ανέλαβε, όμως, η ΝΔ τα ηνία της διακυβέρνησης της χώρας επιδόθηκε σε μια άνευ προηγουμένου κούρσα αύξησης των μετακλητών. 

Οι μετακλητοί υπάλληλοι είναι συνεργάτες των υπουργών, οι οποίοι προσλαμβάνονται και αποχωρούν αυτοδίκαια από τη θέση τους όταν αποχωρήσει ο πολιτικός τους προϊστάμενος. Αυτός είναι ο λόγος που παρατηρούμε κατακόρυφη μείωση των μετακλητών κάθε φορά που έχουμε εκλογές. Ειδικά αν οι εκλογές είναι διπλές – αυτοδιοικητικές και βουλευτικές – όπως έγινε το 2019, ο αριθμός των μετακλητών μειώνεται κατακόρυφα, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα, μιας κι αποχωρούν και οι μετακλητοί σύμβουλοι δημάρχων και αντιδημάρχων. 

Από τότε που άρχισαν να δημοσιεύονται επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των μετακλητών, το 2013, ο αριθμός τους κυμαίνονταν περί τα 1.800 άτομα. Ο ΣΥΡΙΖΑ διόγκωσε αυτόν τον αριθμό σχεδόν κατά 1000 άτομα, ανεβάζοντάς τον στους 2.739 μετακλητούς μέσα στα 4.5 χρόνια. Η κυβέρνηση της ΝΔ, έσπασε κάθε ρεκόρ και κατάφερε να ξεπεράσει μέσα σε ένα μόλις χρόνο τον αριθμό μετακλητών του ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας φτάσει «αισίως» τους 2.892 τον Αύγουστο 2020.

Οι μετακλητοί δεν είναι απλά ένα πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος. Το πρόβλημα το οποίο δημιουργούν στη δημόσια διοίκηση είναι πολύ μεγαλύτερο και αφορά κυρίως το γεγονός ότι διαταράσσουν την διοικητική ιεραρχία, δημιουργούν μια ζώνη «προστασίας» γύρω από τον υπουργό, με αποτέλεσμα άξια στελέχη, δημόσιοι λειτουργοί με γνώση και εμπειρία να παραμερίζονται και να απαξιώνονται. Ο νόμος, άλλωστε, μέχρι που έγινε κυβέρνηση η ΝΔ όριζε σαφώς ότι οι μετακλητοί δεν επιτρέπεται να εμπλέκονται σε διοικητικά καθήκοντα και ο ρόλος τους είναι να επικουρούν τον πολιτικό που τους προσέλαβε. Η ΝΔ, όμως, προχώρησε και σε μια πρωτόγνωρη ποιοτική αναβάθμιση των μετακλητών. Με σειρά διάσπαρτων διατάξεων έδωσε δημόσια εξουσία σε μετακλητούς. Σταχυολογούμε μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις:  

• Μετακλητός γενικός διευθυντής κυβερνοασφάλειας στο υπουργείο ψηφιακής πολιτικής (Άρθρο 50, Ν4633/2019)
• Μετακλητός αναπληρωτής γενικός γραμματέας πολιτικής προστασίας (άρθρο 30, Ν4662/2020).
• Μετακλητός γενικός διευθυντής πολιτικής προστασίας (άρθρο 33, Ν4662/2020).
• Μετακλητός προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και κάλυψη οργανικών θέσεων της Τεχνικής Υπηρεσίας με μετακλητούς (άρθρο 106, Ν4670/2020). Σημειωτέο ότι από την τεχνική υπηρεσία περνάνε όλα τα τεχνικά έργα που προκηρύττει το υπουργείο. 
• Μετακλητός προϊστάμενος  της Υπηρεσίας Ασύλου, Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης και Αρχής Προσφυγών (Ν4670/2020).

Οι άνθρωποι αυτοί, κομματικές επιλογές του πολιτικού τους πάτρωνα, διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα και εξουσία και δίνουν εντολές σε δημοσίους υπαλλήλους που κόπιασαν για να βρεθούν στο Δημόσιο μέσα από διαδικασίες ΑΣΕΠ. Οι καταγγελίες για απειλές και bullying που ασκούν οι μετακλητοί στο προσωπικό διαρκώς αυξάνουν, με πιο πρόσφατες τις επώνυμες καταγγελίες συμβασιούχων υπαλλήλων της υπηρεσίας υποδοχής και ταυτοποίησης, για εκβιασμούς και απειλές για λίστες απολύσεων, από τον μετακλητό διευθυντή του γραφείου του υπουργού.

KANE “ΚΛΙΚ” ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΣΤΟ ΜΗΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ “THESOCIALIST.GR” – H Ρ Θ Ε ! – ΤΟ 1ο “RES PUBLICA ΕΙΝΑΙ Ε Δ Ω! 

Η ΝΔ, μπορεί βέβαια να αναβαθμίζει τους μετακλητούς σε ό,τι αφορά την εξουσία που τους δίνει, αλλά ταυτόχρονα μειώνει τα ελάχιστα απαιτούμενα προσόντα που πρέπει να έχει κάποιος για να προσληφθεί ως μετακλητός. Συγκεκριμένα, με τον πρώτο νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση ΝΔ, τον νόμο για το επιτελικό κράτος, αφαίρεσε την προϋπόθεση να έχει κανείς πτυχίο για να γίνει κανείς μετακλητός σύμβουλος, συνεργάτης ή διευθυντής γραφείου υπουργού. Λίγες ημέρες μετά την ψήφιση της συγκεκριμένης διάταξης, τοποθετήθηκε διευθυντής στο γραφείο του υπουργού κ. Άδωνη Γεωργιάδη, μετακλητός άνευ πτυχίου. 

Η «μετακλητοποίηση» της δημόσιας διοίκησης γίνεται ενώ ταυτόχρονα η ΝΔ ισχυρίζεται ότι μειώνει τον αριθμό των μετακλητών! Πάλι καλά που το ΠΑΣΟΚ είχε προλάβει να οργανώσει τη Διαύγεια και να ξεκινήσει την απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων, κι έτσι τώρα οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους, όσο κι αν προσπαθεί η κυβέρνηση να μας πείσει για τη μείωση των μετακλητών. Άλλωστε, ο σκοπός του – να γεμίσουν το κράτος μετακλητούς – έγινε σαφής ήδη από τον πρώτο νόμο που ψήφισαν. Συγκεκριμένα, ενώ υποτίθεται ότι στον νόμο αυτό (Ν4622/2019) τίθενται όρια στον αριθμό των μετακλητών που μπορεί να έχει κάθε υπουργός, λίγο παρακάτω (άρθρο 46παρ.6) αναφέρεται ότι ο αριθμός των μετακλητών κάθε υπουργού, υφυπουργού κλπ μπορεί να αυξάνει ανάλογα με τις ανάγκες του ξεπερνώντας το όρια που ο ίδιος νόμος (Ν4622) ορίζει στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο!

Κι ενώ «το κλίμα ήταν στραβό το έφαγε κι ο γάιδαρος» του κωρονοϊού μιας κι η κυβέρνηση βρήκε ευκαιρία να φουσκώσει κι άλλο τον αριθμό των μετακλητών, και να τους χρησιμοποιήσει ως παράθυρο προσλήψεων για να αποφύγει το ΑΣΕΠ. Συγκεκριμένα, μέχρι σήμερα οι μετακλητοί έφευγαν μαζί με τον πολιτικό που τους προσέλαβε.  Πλέον, για πρώτη φορά στην ελληνική διοικητική ιστορία προσλαμβάνονται με θητεία (!) 28 μετακλητοί σε κανονικές θέσεις δημοσίων υπαλλήλων! Στην γενική γραμματεία πολιτικής προστασίας συστάθηκαν με το άρθρο 37 του νόμου 4704/2020, 37 θέσεις μετακλητών που θα εργάζονται στην τεχνική υπηρεσία και θα έχουν θητεία μέχρι το 2023 – θα παραμείνουν δηλαδή, στη θέση αυτή ακόμα κι αν ο πολιτικός προϊστάμενος που τους προσέλαβε αποχωρήσει. Οι 28 νέες θέσεις μετακλητών στην γενική γραμματεία πολιτικής προστασίας έχουν σαν αποτέλεσμα το 37% του προσωπικού πλέον, της υπηρεσίας να είναι μετακλητοί. Για ποια ανεξάρτητη δημόσια διοίκηση μπορεί μετά από αυτό να μιλήσει κανείς;

Αντί λοιπόν, να ρίχνουμε το ανάθεμα και να απαξιώνουμε τους δημοσίους υπαλλήλους, ας κοιτάξουμε πιο προσεκτικά πόσο μεγάλη ζημιά κάνουν οι εκλεγμένοι πολιτικοί που ηγούνται υπουργείων και δημόσιων φορέων. Η «μετακλητοποίηση» της δημόσιας διοίκησης, εκτός από δείγμα βαθιάς πολιτικής σήψης είναι επικίνδυνη γιατί θα είναι αργά όταν διαπιστώσουμε ότι η δημόσια διοίκησή μας έχει απονευρωθεί κι όλα τα άξια στελέχη της έχουν αποχωρήσει ελλείψει αξιοκρατίας. Γι’ αυτό πρέπει να μπει φρένο στους μετακλητούς τώρα – όπως σθεναρά επιμένει το Κίνημα Αλλαγής. 

Παναγιώτης Καρκατσούλης, Γραμματέας Τομέα Πολιτικής Προστασίας, Κίνημα Αλλαγής

Έφη Στεφοπούλου, Γραμματέας Τομέα Δημόσιας Διοίκησης, Κίνημα Αλλαγής