ΠΑΣΟΚ: Ομολογία αποτυχίας του προκατόχου της οι προγραμματικές δηλώσεις Κεραμέως

Η νέα υπουργός Εσωτερικών κ. Κεραμέως ανέπτυξε στις προγραμματικές της δηλώσεις τους 4 άξονες προτεραιότητας στους οποίους θα εστιάσει τη δράση της. Μόνο που αποτελούσαν προτεραιότητα και για την προηγούμενη κυβέρνηση.

Προτεραιότητα η οποία δεν ήταν απλά διακηρυγμένη αλλά για κάθε θέμα είχαν ψηφιστεί οι αντίστοιχοι νόμοι στη Βουλή, οι οποίοι είχαν συνοδευτεί από τους σχετικούς πηχυαίους τίτλους στα ΜΜΕ ότι το πρόβλημα λύθηκε! Προφανώς κανένα από τα προβλήματα δεν έχει λυθεί και γι αυτό οι προτεραιότητες του υπουργείου Εσωτερικών μας είναι ήδη πολύ οικείες:

i. Αξιολόγηση,

ii. ενίσχυση ΑΣΕΠ,

iii. μείωση γραφειοκρατίας και

iv. «καλύτερη εποπτεία» των ΟΤΑ.

Ας θυμηθούμε λοιπόν ότι

i. Για την αξιολόγηση έχει ψηφιστεί το 2022 ο νόμος 4940,

ii. για την ενίσχυση του ΑΣΕΠ έχει ψηφιστεί το 2021 ο νόμος 4765,

iii. για τη μείωση της γραφειοκρατίας έχει συσταθεί από το Φθινόπωρο 2019 το «παρατηρητήριο γραφειοκρατίας», στο οποίο έχουν αναρτηθεί μόλις 20 διαδικασίες για τις οποίες μετρήθηκε η μείωση της γραφειοκρατίας, και

iv. για την αυτοδιοίκηση, ποιος μπορεί να ξεχάσει το Βατερλώ της επιτροπής Θεοδωρικάκου για την αποκέντρωση, το πόρισμα της οποίας θάφτηκε στα υπουργικά συρτάρια.

Το σύστημα αξιολόγησης προσωπικού ως σήμερα αποτελεί μια άσκηση υποκρισίας, όπου όλοι (αξιολογητές και αξιολογούμενοι) συμμετέχουν σχεδόν κάθε χρόνο, προκειμένου να εκτελέσουν μια υποχρέωση που ορίζει ο νόμος. Αν δεν υπάρχει σοβαρή διαδικασία καθορισμού στρατηγικής, στόχων, η οποιαδήποτε αξιολόγηση προσωπικού δεν έχει κανένα νόημα. Επίσης, η όποια αξιολόγηση προσωπικού δεν είναι αποτελεσματική όταν η ηγεσία μόνη της καθορίζει στόχους, χωρίς την συμμετοχή εργαζομένων, οι οποίοι είναι αυτοί που γνωρίζουν πολύ καλύτερα το παραγόμενο έργο. Επίσης, οι αρμοδιότητες των φορέων του Δημοσίου έχουν οριστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι αδύνατον να μετρηθεί το παραγόμενο έργο, είτε ποσοτικά είτε ποιοτικά. Στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής μιλούν εμφατικά υπέρ της αξιολόγησης, τόσο για λόγους σχεδιασμούς της πολιτικής εκπαίδευσης κάθε Δημόσιου φορέα όσο κυρίως και για λόγους ενδυνάμωσης των ικανών και άξιων δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι είναι πολλοί, αλλά απαξιώνονται συστηματικά. Καλή, λοιπόν, η αξιολόγηση, αλλά όχι όταν γίνεται από προϊσταμένους που δεν κρίθηκαν ποτέ και τοποθετήθηκαν στη θέση του προϊσταμένου με κομματική επιλογή, ή από μετακλητούς.

Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης έχουν νομοθετηθεί επτά (7) κύρια συστήματα αξιολόγησης. Άλλα εφαρμόστηκαν περισσότερο κι άλλα λιγότερο. Το μόνο που δεν εφαρμόστηκε καθόλου, ήταν εκείνο που εισηγήθηκε ο κ. Μητσοτάκης όταν ήταν υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, το οποίο όχι μόνο προέβλεπε ποσοστά για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης πριν αυτή γίνει, αλλά – κυρίως – καθαίρεσε από τις θέσεις τους όλους τους προϊσταμένους που υπηρετούσαν στο Δημόσιο, και τους αντικατέστησε σε μια νύχτα, με άλλους που επέλεξαν οι υπουργοί!

Το κατάλληλο σύστημα επιλογής προϊσταμένων πρέπει απαραίτητα να έχει τα ακόλουθα τρία χαρακτηριστικά:

1. Να διέπεται από αυστηρές προδιαγραφές αντικειμενικότητας

2. Να έχει ασφαλιστικές δικλίδες ικανές να κατοχυρώσουν τη βιωσιμότητα του συστήματος και την ικανότητα εφαρμογής του

3. Να έχει την αποδοχή του δημοσιοϋπαλληλικού σώματος

Σε ό,τι αφορά το ΑΣΕΠ που ίδρυσε ο Αναστάσης Πεπονής, τόσο η κυβέρνηση της ΝΔ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν το καλό όνομά του, ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τη δημόσια διοίκηση. Χρησιμοποίησαν το ΑΣΕΠ για να ξεπλύνουν από πάνω τους την οσμή πελατοκρατείας και αναξιοκρατίας. Έχοντας τοποθετήσει μέλη του ΑΣΕΠ σε κάθε πιθανή επιτροπή αξιολόγησης στελεχών, χωρίς να το ενισχύσουν ταυτόχρονα με τις κατάλληλες υποδομές και προσωπικό, διαλύουν το ΑΣΕΠ από μέσα, φορτώνοντάς το με τέτοιο όγκο εργασίας ώστε να είναι αδύνατο να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Ταυτόχρονα, το χρησιμοποιούν σαν αποδιοπομπαίο τράγο για να ρίχνουν τις ευθύνες για την καθυστέρηση της επιλογής προϊσταμένων. Σύμφωνα με πρόσφατο πόρισμα του ΑΣΕΠ, το ΑΣΕΠ καλείται να στείλει συμβούλους του να συμμετέχουν σε περισσότερες από 13.000 επιλογές προϊσταμένων. Ακόμα κι αν κάποιοι σύμβουλοί του ασχολούνταν μόνο με αυτό, θα χρειάζονταν τουλάχιστον 8 χρόνια (στην καλή περίπτωση) και 15 (στην κακή περίπτωση) για να ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής!

Για την αυτοδιοίκηση, πεδίο στο οποίο το ΠΑΣΟΚ έχει κάνει τις ριζικές μεταρρυθμίσεις, είναι λυπηρό το γεγονός ότι η κυρία Υπουργός το μόνο που βρήκε να πει είναι «καλύτερη εποπτεία». Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει ωριμάσει περισσότερο απ’ ότι έχει ωριμάσει το πολιτικό σύστημα τα τελευταία χρόνια κι ας έχει λιγότερη εξουσία.