Σημαντική παρέμβαση Καζάνη – Μπιάγκη για την σεξουαλική βία στις Ένοπλες Δυνάμεις – Ζητούν στοιχεία και παρεμβάσεις

Με ερώτησής τους προς τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, κατόπιν συνεργασίας με τον Τομέα Άμυνας, η Βουλευτής Ν. Ευβοίας και υπεύθυνη ΚΤΕ Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κινήματος Αλλαγής, Κατερίνα Καζάνη και ο Βουλευτής Ν. Κέρκυρας και κοινοβουλευτικός υπεύθυνος ΚΤΕ Εθνικής Άμυνας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κινήματος Αλλαγής, Δημήτρης Μπιάγκης, αναδεικνύουν ζητήματα και προκλήσεις που αφορούν στην λειτουργία του Γραφείου Πρόληψης και Αντιμετώπισης Σεξουαλικής Βίας για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.

Στην ερώτησή τους οι βουλευτές καλούν την κυβέρνηση να τοποθετηθεί σχετικά με την πρόθεσή της να προχωρήσει στην λήψη κατάλληλων μέτρων για τη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας του εν λόγω Γραφείου, υιοθετώντας, μεταξύ άλλων, τις προτάσεις που παραθέτουν.

Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης παρατίθεται παρακάτω:

Προς τον Υπουργό Εθνικής Αμύνης, κ. Δένδια Νικόλαο,

Θέμα: «Λειτουργία Γραφείου Πρόληψης και Αντιμετώπισης Σεξουαλικής Βίας για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων»

Κύριε Υπουργέ,

Τους τελευταίους μήνες λειτουργεί υπό το ΓΕΕΘΑ το Γραφείο Πρόληψης και Αντιμετώπισης Σεξουαλικής Βίας στα πρότυπα λειτουργίας του γραφείου SAPRO (Sexual Assault Prevention and Response Office), των Η.Π.Α. Στο γραφείο αυτό δύνανται να καταγγείλουν μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης από συναδέλφους τους. Η ίδρυση του γραφείου αυτού είναι ένα ουσιαστικό βήμα που καλύπτει ένα μεγάλο κενό, ενώ η πρόσφατη συμμετοχή του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025 δύναται, με την λήψη των κατάλληλων προτεινόμενων πολιτικών, να συμβάλλει θετικά υπέρ της Ισότητας στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Παρόλο που η θέσπιση του Γραφείου δημιουργεί αισιοδοξία ως προς την αντιμετώπιση περιστατικών σεξουαλικής βίας ή παρενόχλησης, ουσιαστικής σημασίας είναι, το προσωπικό που στελεχώνει το Γραφείο να αποτελείται από εκπροσώπους και των δυο φύλων, και όχι μόνο από άρρενες. Είναι κατανοητό ότι γυναίκες θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, βίας ή και κακοποίησης συνήθως νιώθουν μεγαλύτερη

ασφάλεια και άνεση να απευθυνθούν και να καταγγείλουν το περιστατικό σε προσωπικό του φύλου τους, αντί σε άντρες συναδέλφους τους.

Είναι επίσης απαραίτητο να διασφαλιστεί εχεμύθεια, ανεξαρτησία και αμεροληψία στην λειτουργία του εν λόγω Γραφείου, ώστε να αποφεύγονται πρακτικές και μεθοδεύσεις που μπορεί να οδηγούν τόσο σε συγκάλυψη σε περίπτωση σημαίνουσας θέσης του δράστη, όσο και σε δευτερογενή θυματοποίηση των μαρτύρων και των θυμάτων μέσω αντιποίνων, όπως μετάθεση, αντίποινα διοικητικού χαρακτήρα και άτυπη αφαίρεση καθηκόντων. Οι συγκεκριμένες αυτές αδυναμίες είναι και οι βασικές που έχουν αναδειχθεί από την λειτουργία του γραφείου SAPRO στις Η.Π.Α., από το 2006 που έχει ιδρυθεί, και οδηγούν στην αποτροπή των καταγγελιών· ο βαθμός ανεξαρτησίας του Γραφείου και ο φόβος για αντίποινα. Σημαντική είναι επίσης η στελέχωση του Γραφείου με αποφοίτους Σπουδών Φύλων, επαγγελματίες ψυχικής υγείας και κοινωνικούς λειτουργούς που θα μπορούν με επαγγελματισμό και εμπειρία να αξιολογήσουν τις καταγγελίες και να στηρίξουν το θύμα τόσο κατά την εξέταση της υπόθεσης, όσο και στη συνέχεια.

Δεδομένου ότι, το δικαίωμα για εργασία με την απουσία βίας ή παρενόχλησης (mobbing) αναγνωρίζεται για όλους τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των στρατιωτικών, σύμφωνα και με τη Διεθνή Σύμβαση Εργασίας 190.

Δεδομένου ότι, τα στελέχη των ΕΔ, πέραν της ιεραρχικής δομής όπου εντάσσονται και της λειτουργίας του στρατεύματος που υπακούουν, τηρώντας θεσμούς, αρχές και κανόνες, οφείλουν να ακολουθούν δημοκρατικές διαδικασίες, κανόνες και αξίες, όπως υπαγορεύονται από το Σύνταγμα.

Δεδομένου ότι, το Γραφείο Πρόληψης και Αντιμετώπισης Σεξουαλικής Βίας για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, θα πρέπει να λειτουργεί ανεξάρτητα, αμερόληπτα και με υψηλή επιστημονική κατάρτιση και επαγγελματική δεοντολογία.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε, κε Υπουργέ

1. Διατίθενται στοιχεία από τη μέχρι τώρα λειτουργία του Γραφείου Πρόληψης και Αντιμετώπισης Σεξουαλικής Βίας σχετικά με περιστατικά σεξουαλικής βίας και παρενόχλησης; Αν ναι, προτίθεστε να προβείτε σε ανώνυμη συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων σχετικών με περιστατικά σεξουαλικής βίας ή παρενόχλησης;
2. Ποια μέτρα προτίθεστε να λάβετε ώστε το εν λόγω Γραφείο να μην στελεχώνεται μόνο από προσωπικό ενός φύλου, καθώς και να στελεχωθεί άμεσα από τους κατάλληλους επαγγελματίες, όπως ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς;
3. Υπάρχει πρόνοια ώστε στο εν λόγω Γραφείο να απευθύνεται, εκτός από τα μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων, και το πολιτικό προσωπικό που υπηρετεί σε αυτές;
4. Πώς μπορεί το αντικείμενο του εν λόγω Γραφείου να διευρυνθεί ώστε να καλύπτει και περιστατικά σεξιστικής συμπεριφοράς εκτός από μόνο περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης;
5. Ποιες επιμορφωτικές πολιτικές θα προωθήσει το Υπουργείο ως υποχρεωτικές σε όλα τα επίπεδα Διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων, ώστε να υπάρχει έγκυρη και συνεχής ενημέρωση σχετικά με την έμφυλη βία;
6. Ποιες άλλες δράσεις και πολιτικές θα προωθήσει το Υπουργείο ώστε να περιορίσει τα περιστατικά σεξουαλικής, και σεξιστικής εν γένει συμπεριφοράς, στις Ένοπλες Δυνάμεις; Δράσεις που να λαμβάνουν χώρα ήδη κατά την περίοδο φοίτησης των στελεχών στις στρατιωτικές σχολές;
7. Προτίθεστε να προβείτε στην ενσωμάτωση, στον Ενιαίο Διακλαδικό Κανονισμό Πειθαρχίας, ειδικού πειθαρχικού παραπτώματος και αντίστοιχης ποινής, σε αποδεδειγμένες περιπτώσεις σεξουαλικής βίας ή παρενόχλησης;
8. Προτίθεστε να προβείτε στην ενσωμάτωση αυτοτελούς ποινικού αδικήματος, ως ξεχωριστό άρθρο, σε αποδεδειγμένες περιπτώσεις σεξουαλικής βίας ή παρενόχλησης, στον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα;

Οι ερωτώντες βουλευτές
Καζάνη Αικατερίνη
Μπιάγκης Δημήτριος