Γράφει ο Γαβρής Άγγελος

«Το Δημόσιο συμφωνεί ότι στην αρχή και την απόληξη της πλατφόρμας του ανελκυστήρα πλαγιάς και στην είσοδο των Προπυλαίων της Ακρόπολης, δίπλα από τη σχετική επιγραφή που αφορά τη χορηγία των Ε.Ε. και του Ινστιτούτου Θερβάντες, θα μπει ειδική μαρμάρινη επιγραφή διαστάσεων ίσων προς τις δύο προαναφερόμενες (άλλως τουλάχιστον 70Χ40 εκατ.), που θα αναφέρει: ‘Ο ανελκυστήρας πλαγιάς και ο φωτισμός της Ακροπόλεως πραγματοποιήθηκαν με αποκλειστική χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση επί υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη’ (Ιούνιος 2020). Η ακριβής θέση και οι ειδικές προδιαγραφές της εν λόγω αναφοράς θα οριστικοποιούνται με υπόδειξη του δωρεοδόχου μετά από προηγούμενη συναίνεση του ιδρύματος», αναφέρει η σύμβαση δωρεάς που υπογράφτηκε μεταξύ του Δημοσίου, του Ιδρύματος Ωνάση και της εταιρείας «Αριόνα» για τη χορηγία κατασκευής του ανελκυστήρα, ανανέωσης του φωτισμού της Ακρόπολης και του αμφιλεγόμενου «τσιμεντώματος», όπως έγραψε η «Αυγή».

Διαψεύδει το υπουργείο Πολιτισμού

Από την πλευρά του, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού κάνει λόγο για στοχοποίηση της κ. Μενδώνη και διαψεύδει ότι θα αναρτηθεί πινακίδα επί του Βράχου της Ακρόπολης. Δίνει, μάλιστα, στη δημοσιότητα τις πινακίδες οι οποίες θα αναρτηθούν εντός των επομένων ημερών.

«Η στοχοποίηση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη έχει ξεπεράσει τα όρια της αντιπολιτευτικής κριτικής. Είναι δολοφονία χαρακτήρος. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που στα 4,5 χρόνια της διακυβέρνησής του δεν έκανε απολύτως τίποτε για τον πολιτισμό, στα δύο σχεδόν χρόνια που βρίσκεται στην αντιπολίτευση αναλώνεται σε fake news στην προσπάθειά του να ακυρώσει τα έργα τα οποία γίνονται. Τα έργα στην Ακρόπολη τον έχουν ξεπεράσει. Αυτό είναι το μήνυμα από τους επισκέπτες του χώρου. Οσο ο χώρος ήταν κλειστός είχαν περιθώριο για ασύστολα ψέματα και διαστρεβλώσεις. Τώρα ΟΧΙ Καμία πινακίδα δεν θα αναρτηθεί επί του Βράχου της Ακροπόλεως. Δίνονται στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες των πινακίδων, που σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα αναρτηθούν εντός των επομένων ημερών».

Η Μενδώνη, αν εν τέλει συμβεί αυτό, θα βρίσκεται σε επιτύμβια στήλη, πάντα εκεί να θυμίζει σε όλους μας την “πλούσια” πολιτιστική κληρονομιά που θα αφήσει πίσω της ως Υπουργός Πολιτισμού: 

• Το “τσιμέντωμα” του Ιερού Βράχου
• Την περίοδο που δεν γνώριζε τον Λιγνάδη
• Την περίοδο που “Είναι δυνατόν να αμφισβητούμε πρόσωπα του Πολιτισμού όπως ο Λιγνάδης;”
• Την περίοδο που αντί για παραίτηση, η κυβέρνηση Μητσοτάκη “Βανδαλίζει” την Ακρόπολη τοποθετώντας περήφανα αφιερωματική στήλη συμβάλλοντας έτσι,  στην αλλοίωση του ιστορικού τοπίου πολιτισμού.

Αν ταιριάζει ποτέ, να μπει κάποιο όνομα Υπουργού ως αφιερωματική στήλη στην Ακρόπολη, παρόλο που η ίδια θα είχε την βαθιά ηθική να το αρνηθεί, είμαι βέβαιος για αυτό, τότε να έμπαινε το όνομα της Γυναίκας που το όνομά της ταυτίστηκε με τον αγώνα για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ακρόπολη, η γυναίκα που το όνομά της σήμαινε “πολιτισμός”, το όνομα της; Μελίνα Μερκούρη: 

«Θέλω τα Μάρμαρά μου πίσω…»

«…Ελπίζω να δω τα Μάρμαρα πίσω στην Αθήνα προτού πεθάνω. Αν όμως έρθουν αργότερα, εγώ θα ξαναγεννηθώ…». Σε αυτές τις 17 λέξεις συμπυκνώνεται όλο το πάθος της Μελίνας Μερκούρη για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην εστία τους, στο σημείο δηλαδή από το οποίο εκλάπησαν πολλά χρόνια πριν.

Η αξέχαστη ηθοποιός, η υπουργός Πολιτισμού, η γοητευτική σταρ η οποία καθήλωνε τα πλήθη στις ομιλίες της, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής  αποδείκνυε τον ξεχωριστό της χαρακτήρα και τη δυναμικότητά της. Διεκδίκησε με πάθος  την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και κατακεραύνωνε όλους όσους αναφερόντουσαν σε αυτά χαρακτηρίζοντας τα «Ελγίνεια».

«Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα»

«Υπάρχουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα. Όπως υπάρχει ο Δαβίδ του Michael Angelo, υπάρχει η Αφροδίτη του Da Vinci, υπάρχει ο Ερμής του Πραξιτέλη, υπάρχουν οι Ψαράδες στη θάλασσα του Turner, υπάρχει η Capella Sixtina. Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα» είχε τονίσει στην ομιλία της το 1986 στην Οξφόρδη, παρουσία μάλιστα του νυν πρωθυπουργού της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον.

Τότε η Μελίνα είχε κληθεί από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για να μιλήσει σε ένα debate για το θέμα των Μαρμάρων του Παρθενώνα και την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα. 

Η τότε υπουργός Πολιτισμού με το «πολιτικό της εκτόπισμα» και τη σαγηνευτική της παρουσία έβαλε στη θέση τους όλους όσους έλεγαν χωρίς ίχνος ντροπής ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν στους Βρετανούς. Μάλιστα είχε προειδοποιήσει το κοινό ότι δεν της ήταν εύκολο να μιλήσει ψύχραιμα για το θέμα. Και πως να το κάνει άλλωστε.

«Ξέρετε, λένε ότι εμείς οι Έλληνες είμαστε ένας θερμόαιμος λαός. Να σας πω κάτι, είναι αλήθεια. Και είναι γνωστό πως δεν αποτελώ εξαίρεση. Γνωρίζοντας τι σημαίνουν τα γλυπτά αυτά για τον ελληνικό λαό δεν είναι εύκολο να μιλήσω ψύχραιμα για το πως πάρθηκαν τα Μάρμαρα από την Ελλάδα, αλλά θα προσπαθήσω. Το υπόσχομαι».

Τότε είχε κάνει και μία ιστορική αναδρομή με την οποία αποδείκνυε για μία ακόμη φορά την κλοπή των Γλυπτών.

Η ιστορική ομιλία στο Μεξικό

Λίγα χρόνια νωρίτερα, και συγκεκριμένα το 1982, η Μελίνα Μερκούρη είχε βρεθεί στο Μεξικό στο πλαίσιο της Γενικής Διάσκεψης της Unesco. «…πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα για μας. Είναι το καμάρι μας. Είναι οι θυσίες μας. Είναι το υπέρτατο σύμβολο ευγένειας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι η φιλοδοξία και το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας…», είχε πει η Μελίνα Μερκούρη.

Απευθυνόμενη στην βρετανική κυβέρνηση σημείωνε: Κρατήσατε αυτά τα γλυπτά για δύο σχεδόν αιώνες. Τα φροντίσατε όσο καλύτερα μπορούσατε, γεγονός για το οποίο και σας ευχαριστούμε. Όμως τώρα στο όνομα της δικαιοσύνης και της ηθικής παρακαλώ δώστε τα πίσω.

Ειλικρινά πιστεύω ότι μια τέτοια χειρονομία εκ μέρους της Μεγάλης Βρετανίας θα τιμούσε πάντα τ’ όνομά της».

Όταν έκανε «σκόνη» τον διευθυντή του βρετανικού μουσείου

Η Μελίνα αποφάσισε να κάνει σκοπό ζωής την επιστροφή των Γλυπτών το 1960, ένας σκοπός που μπορεί να έμεινε ανεκπλήρωτος ωστόσο διήρκησε μέχρι το τέλος της ζωής της.  «Θέλω πίσω τα μάρμαρά μου!» έλεγε το 1983 η  υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη, στον σερ Ντέιβιντ Ουίλσον, διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου για να πάρει την απάντηση: «Εσύ θέλεις τα δικά σου μάρμαρα, άλλοι θέλουν τα δικά τους».  Η Μελίνα Μερκούρη δεν άφησε αναπάντητες τις αιτιάσεις του Ν. Ουίλσον λέγοντάς του: «Μα είναι μέλη εντός κτίσματος. Τα ξερίζωσαν. Υπάρχουν δηλαδή πολλοί Παρθενώνες στον κόσμο;».