Στ.Παραστατίδης: “Έχουμε την ευθύνη να ανοίξουμε την ατζέντα για τη δημόσια υγεία”

Σαφές μήνυμα έστειλε ο υπ.Βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής στο Κιλκίς και Επικεφαλής του εκλογικού αγώνα του κόμματος στην Μακεδονία, Στέφανος Παραστατίδης.

Με μία εκτενή ανάρτηση στο Facebook ο κ.Παραστατίδης τονίζει την ανάγκη, αλλά και την ευθύνη να ανοίξει η ατζέντα για την δημόσια υγεία.Παράλληλα τονίζει χαρακτηριστικά “πως η κυβέρνηση τείνει να δημιουργήσει πρωτοφανή χαρακτηριστικά μιντιακού ολοκληρωτισμού στη χώρα” θέτοντας ως παράδειγμα την απουσία του θέματος των θανάτων σε Κω και Νέα Μάκρη από σημαντική μερίδα των ΜΜΕ σε αντίθεση με την δήλωση του πρωθυπουργού περί τρίτων εκλογών.

Αναλυτικά η ανάρτηση του Στέφανου Παραστατίδη:

*Υγεία

Θα περίμενε κανείς, βάσει των τελευταίων δύο θανάτων στην Κω και στη Νέα Μάκρη, η σημερινή δημόσια συζήτηση να έχει ως κύριο θέμα τη δημόσια υγεία της χώρας. Όμως, δυστυχώς, επιλέχθηκε η δήλωση του κου Μητσοτάκη για τρίτες εκλογές τον Αύγουστο. Αυτό έθεσε ως προτεραιότητα η πλειοψηφία των τηλεοπτικών καναλιών, ενώ η κυβέρνηση τείνει να δημιουργήσει πρωτοφανή χαρακτηριστικά μιντιακού ολοκληρωτισμού στη χώρα. Εμείς όμως έχουμε την ευθύνη να ανοίξουμε την ατζέντα για τη δημόσια υγεία και να θέσουμε τα ζητήματα ως οφείλουμε:

1) ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Σύμφωνα με την έκθεση της Eurostat, οι δημόσιες δαπάνες της Ελλάδας για την υγεία (6,7% το 2021) υπολείπονται κατά πολύ του μέσου ευρωπαϊκού όρου (8,1%), κάτι που αποδεικνύει ότι η υγεία δεν είναι στις υψηλές προτεραιότητες αυτής της κυβέρνησης. Τα δε στοιχεία της δεκαετίας 2013 – 2021 εξηγούν εν πολλοίς την κακή κατάσταση στα ελληνικά νοσοκομεία, τη φθίνουσα πορεία του Ε.Σ.Υ. και την πορεία της πανδημίας.
(πίνακας, σχ.1).
Ταυτόχρονα, η συνολική δαπάνη του Ταμείου Ανάκαμψης για μέτρα που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη ανέρχεται σε περίπου 37 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 8% των συνολικών δαπανών. Το ελληνικό μερίδιο των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης στο RRF υπολείπεται του μεγαλύτερου ποσοστού της συνολικής κατανομής των κρατών μελών (4,8% -πίνακας, σχ.2).
Η δε απουσία ενός ισχυρού Εθνικού Συστήματος Υγείας έχει αφήσει σημαντικό χώρο στην ιδιωτική δαπάνη, η οποία καλύπτει περίπου το 40%, μία από τις χειρότερες επιδόσεις στην ΕΕ, καθώς είμαστε τρίτοι από τέλος μετά τη Βουλγαρία και τη Λιθουανία. Ο συνδυασμός ‘’ακρίβεια, ιδιωτικές δαπάνες σε παιδεία/υγεία,ακριβή στέγη’’ μεγαλώνει δυσανάλογα το κόστος ζωής και οδηγεί σε μία νέα φτώχεια.

ΔΙΟΙΚΗΣΗ
Το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο αν εξετάσει κανείς τον τρόπο με τον οποίο διοικείται η υγεία στη χώρα μας. Οι διοικητές των νοσοκομείων τοποθετούνται με κομματικά και μόνο κριτήρια και συναντάμε από στρατιωτικούς και αποτυχόντες βουλευτές μέχρι τους συνεργάτες υπουργών. Αυτό το μοντέλο υπηρετεί ένα πελατειακό πλαίσιο μεταξύ Ε.Σ.Υ. και πολιτών και εξυπηρετεί ημετέρους. Παράλληλα, οι περισσότεροι διοικητές μετακινούν το νοσηλευτικό προσωπικό με κομματικά κριτήρια και δημιουργούν προστατευόμενους και αδικημένους. Και οι δύο δεν αποδίδουν εργασιακά, οι μεν βολεύονται και οι δε έχουν χάσει τη διάθεση για εργασία. Κατόπιν, αναρωτιόμαστε για την χαμηλή αποτελεσματικότητα στη δημόσια διοίκηση, όταν η ίδια η κυβέρνηση επιλέγει αυτόν τον τρόπο λειτουργίας.
Όμως δεν είναι μόνο αυτά. Για παράδειγμα, «ο διοικητής της 2ης ΥΠΕ, Γεωλόγος κατ’ επάγγελμα, έχει αναλάβει διπλά καθήκοντα. Είναι, με απόφαση της ηγεσίας του κόμματος, ταυτόχρονα και υπεύθυνος εκλογικού αγώνα της ΝΔ για τις Κυκλάδες. Χτες, ο αρμόδιος για τα νοσοκομεία των νησιών, μεταξύ άλλων, μαζί με δυο κυβερνητικά στελέχη ήταν στη Μήλο. Το ένα κυβερνητικό στέλεχος είναι υπεύθυνο για την κυβερνητική μεταναστευτική πολιτική και τον εκλογικό αγώνα της ΝΔ σε όλο το Νότιο Αιγαίο, το άλλο, για τα λιμάνια της χώρας και τον εκλογικό αγώνα της ΝΔ στα Δωδεκάνησα.
Αν η υπηρεσιακή κυβέρνηση σεβόταν τη θεσμική ουδετερότητα της, δεν θα επέτρεπε προεκλογικά ταξιδάκια στα στελέχη της. Πρωθυπουργό έχουμε τον κο Σαρμά και όχι τον κο Μητσοτάκη. Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός δεν είναι ούτε διακοσμητικός ούτε αναπληρωματικός» (σχ.3)

ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ
Το πρόβλημα στην υγεία γίνεται ακόμη μεγαλύτερο αν δει κανείς της ανισότητες μεταξύ κέντρου και περιφέρειας. Η νησιωτική χώρα αλλά και σχεδόν ολόκληρη η περιφέρεια υστερεί σημαντικά σε παροχές υπηρεσιών υγείας, δημιουργώντας πολίτες δύο ταχυτήτων. Οι ανισότητες αναδείχθηκαν ακόμη περισσότερο κατά την πανδημία, καθώς, σύμφωνα με τη μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα, η νοσηλεία εκτός ΜΕΘ σχετιζόταν με 87% αυξημένη θνητότητα, ενώ η διασωλήνωση σε νοσοκομείο εκτός Αττικής σχετιζόταν με +35-40% θνητότητα. (σχ.4).

ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
Σύμφωνα με έρευνα των ‘’Γιατρών του Κόσμου” για την υγεία στην Ελλάδα, η δραστική μείωση του μέσου εισοδήματος των πολιτών λόγω της οικονομικής κρίσης καθώς και η συρρίκνωση του προϋπολογισμού του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) έχουν ως αποτέλεσμα τη δυσχερή πρόσβαση των πολιτών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στη μελέτη επισημαίνεται πως σχεδόν 1 στους 5 Έλληνες χαμηλότερου εισοδήματος δεν είχε ιατρική περίθαλψη όταν τη χρειάστηκε. (σχ.5)

ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ
Το μοντέλο είναι στρεβλό και θέτει σε κίνδυνο τη μελλοντική βιωσιμότητα (sustainability) και ανθεκτικότητα (resilience) του συστήματος υγείας στη χώρα. Η δημόσια δαπάνη υγείας κατευθύνεται κυρίως στην ενδονοσοκομειακή φροντίδα (50%), ενώ ένα σημαντικό ποσοστό αυτής (άνω του 20% – από τα υψηλότερα στην ΕΕ) αφορά δαπάνες για φάρμακα. Αντιθέτω, η χρηματοδότηση προγραμμάτων και υπηρεσιών δημόσιας υγείας είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη (σχ.6)

Σε σχέση με τους εργαζόμενους, δεν υπάρχει διαγενεακή ισορροπία και ο μέσος όρος ηλικίας παραμένει υψηλός, καθώς οι νέοι ιατροί φεύγουν στο εξωτερικό, άλλοι ιδιωτεύουν και η επένδυση σε εξοπλισμό μένει πίσω έναντι κατακερματισμένων και γεμάτων ελλείψεις υποδομών.

Οι ευθύνες είναι μεγάλες καθώς το Εθνικό Σύστημα οδεύει προς την απαξίωσή του. Χρειαζόμαστε ένα νέο σχέδιο, μία νέα πρόταση, που θα θέτει το ΕΣΥ σε μία νέα αφετηρία· και αυτή μπορεί να γίνει από αυτούς που πίστεψαν και πιστεύουν σε ένα ισχυρό Εθνικό Σύστημα Υγείας.