Εισαγωγική Παρέμβαση Φώφης Γεννηματά στην Ημερίδα του Κινήματος Αλλαγής για την Πολιτική Προστασία

Φίλες και Φίλοι,

Στην διάρκεια της έξαρσης της πανδημίας από τον Covid-19, αναδείχθηκε σε όλες τις χώρες ο σημαντικός ρόλος των υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας. Και σε αντικείμενα, μη παραδοσιακά, πέρα από σεισμούς, πυρκαγιές, πλημμύρες που είχαμε συνηθίσει.

Η μεγάλη αλλαγή στην οργάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας, παγκοσμίως, είναι η μετάβαση από την διαχείριση των φυσικών καταστροφών στην προστασία της δημόσιας ασφάλειας.

Η έννοια της δημόσιας ασφάλειας αποτελεί την ομπρέλα υπό την οποία ομαδοποιούνται οι σύγχρονοι κίνδυνοι και απειλές.

Όμως μια πολιτική δημόσιας ασφάλειας πρέπει να αποτυπώνει με τρόπο απολύτως σαφή το εύρος και τα όρια των αρμοδιοτήτων της και να συμβαδίζει με την ύπαρξη ισχυρών μηχανισμών διαφάνειας.

Αλλιώς η «δημόσια ασφάλεια» μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για πολιτικές και ενέργειες ουσιαστικά αντίθετες προς το πνεύμα και τον σκοπό της.

Στη χώρα μας επιπλέον, παρουσιάζονται σοβαρές επικαλύψεις με άλλες πολιτικές που διαχειρίζονται τα Υπουργεία Εσωτερικών, Εξωτερικών και Προστασίας του Πολίτη (επικουρούμενα από μια ντουζίνα νομικών προσώπων και οργανισμών με επικαλυπτόμενες και συχνά, δυσδιάκριτες αρμοδιότητες) και μεγάλη υστέρηση σε πόρους συγκριτικά με άλλες χώρες.

Στη χώρα μας , ο νόμος 4662/2020Ο έξι μήνες μετά την ψήφισή του, παραμένει ανενεργός στα βασικά του σημεία.

Φίλες και Φίλοι,

Για μας, η Πολιτική Προστασία ήταν και εξακολουθεί να είναι μια κεντρική πολιτική που αφορά τις ζωές και την περιουσία των Ελλήνων πολιτών, ιδίως, δε, εκείνων που βρίσκονται σε μειονεκτική κοινωνική και οικονομική θέση.

Γι’ αυτό και, ήδη, από το 1995 με τον νόμο 2344 που ψήφισε το ΠΑΣΟΚ, θέσαμε τις βάσεις για μια σύγχρονη πολιτική διαχείρισης κινδύνων.

Συνεχίσαμε, το 2002, με το ν. 3013 με τον οποίο δημιουργήσαμε την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας η οποία αποτελεί, έκτοτε, την κεντρική οργανωτική δομή του όλου συστήματος. Συνεχίσαμε, το 2003, με το Γενικό Σχέδιο «Ξενοκράτης» το οποίο, με συμπληρώσεις και μικρο-τροποποιήσεις, αποτελεί το βασικό επιχειρησιακό σχέδιο που διαθέτουμε και σήμερα.

Όμως, η ταχύτητα των αλλαγών τόσο στο παγκόσμιο όσο και στο εθνικό επίπεδο, επιβάλλει μια διαρκή εγρήγορση για την υιοθέτηση των βέλτιστων λύσεων.

Η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει πολλά.

Είναι αναμφίβολα υποχρέωση του κράτους ο κεντρικός σχεδιασμός αντιμετώπισης κρίσεων και ο συντονισμός και μάλιστα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο διακυβέρνησης. Είναι όμως επίσης απαραίτητο τα σχέδια αυτά να εξειδικεύονται και να εφαρμόζονται στο επίπεδο του Δήμου.

Επισημαίνουμε ότι χωρίς την ολοκλήρωση του δικτύου σε όλα τα αναγκαία επίπεδα τότε η πολιτική προστασία παραμένει αναποτελεσματική.

Φίλες και Φίλοι,

Σ’ αυτή την νέα Πολιτική Προστασία στην οποία θα αναφερθούν οι αξιόλογοι ομιλητές που μας κάνουν την τιμή να βρίσκονται, σήμερα, μαζί μας, η Πυροσβεστική Υπηρεσία έχει κεντρικό και καθοριστικό ρόλο.

Γι αυτό είναι σημαντικό πολλά ν’ αλλάξουν κι εκεί.

Πολιτικές που δίχασαν, που διαίρεσαν και περιθωριοποίησαν το Σώμα, πρέπει να κοπούν με μαχαίρι.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία δεν μπορεί να συνεχίζει να αποτελεί πεδίο πελατειακών διευθετήσεων και τοπικισμών. Όπως δεν μπορεί να συνεχίζουν να υπάρχουν εξαιρέσεις και αδιαφάνεια στην εξέλιξη και τον εργασιακό βίο των πυροσβεστών.

Η κυβέρνηση, στο νόμο που πέρασε για την πολιτική προστασία και την αναδιοργάνωση του πυροσβεστικού σώματος υποσχέθηκε την αντικειμενική καταγραφή των απειλών και κινδύνων σε κάθε γεωγραφική περιοχή και τη συνακόλουθη κατανομή των ανθρώπινων και λοιπών πόρων.

Δυστυχώς, αυτό δεν έχει συμβεί, μέχρι τώρα. Όσο, όμως, αυτό δεν γίνεται και υιοθετείται μια εμπειρική εκτίμηση της επικινδυνότητας θα διαιωνίζεται η προβληματική κατάσταση που ισχύει σήμερα. Θα εξακολουθούμε να έχουμε αλλού κενά και ελλείψεις κι αλλού υπεράριθμους.

Άφησα τελευταίο το ζήτημα της Ευρώπης. Η Ενωμένη Ευρώπη στηρίζεται κατά προτεραιότητα στην αλληλεγγύη και χρειάζεται γρήγορα αντανακλαστικά. Δυστυχώς αυτό δεν το είδαμε και στην πανδημία.

Πιστεύουμε, όμως, ότι με την συνεχή βελτίωση και ενίσχυση σε μέσα και δυνατότητα του «RescEU», του ευρωπαϊκού προγράμματος για την Πολιτική Προστασία, θα μπορέσουμε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.

Εμείς συμμετέχουμε με τον Νίκο Ανδρουλάκη, μέσα από την ομάδα των Socialists and Democrats ενεργά από την αρχή του προγράμματος στον σχεδιασμό του και θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στην περαιτέρω ανάπτυξή του.

Μ’ αυτές τις σκέψεις σας καλωσορίζω στη σημερινή μας συζήτηση που προσδοκώ ότι θα είναι παραγωγική.