Δήλωση Γιώργου Καμίνη, υπεύθυνου Τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη, Κινήματος Αλλαγής

Τις τελευταίες ημέρες, βλέπουμε αλλεπάλληλες και συνεχείς αστοχίες στον τρόπο που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εξάπλωσης του κορωνοϊού σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Σήμερα, τμήμα της ΓΑΔΑ τέθηκε σε καραντίνα, επειδή άτομο που πρόσφατα επισκέφτηκε τον χώρο βρέθηκε θετικό στον κορωνοϊό. Πρόκειται για μία άκρως ανησυχητική εξέλιξη. Με κοινοβουλευτική ερώτηση στις 21 Απριλίου έφερα στη Βουλή τις καταγγελίες της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αττικής που μιλούν για “καθημερινή υπέρβαση της χωρητικότητας των κρατητηρίων” και “επιβάρυνση των συνθηκών υγιεινής στους χώρους φύλαξης”. Υπάρχουν επίσης καταγγελίες πως οι συλληφθέντες από τις αστυνομικές αρχές δεν μετάγονται αμέσως στις φυλακές, αλλά παραμένουν στα αστυνομικά κρατητήρια της ΓΑΔΑ λόγω άρνησης των Καταστημάτων Κράτησης να τους παραλάβουν, υπό τον φόβο του κορωνοϊού. ‘Εχουμε βεβαίως επισημάνει ότι και οι φυλακές υποφέρουν από υπερσυνωστισμό και ότι όσοι βρίσκονται σε αυτές αποτελούν κατ’εξοχήν ευπαθείς ομάδες απέναντι στην πανδημία.

Γενικότερα, σε περιπτώσεις όπου ομάδες του πληθυσμού διαβιούν σε συνθήκες συνωστισμού βλέπουμε την κυβέρνηση να αντιδρά εκ των υστέρων και με καθυστέρηση και όχι προληπτικά, όπως είχαμε εγκαίρως επισημάνει για τις δομές φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών.

Σε ό,τι αφορά λοιπόν τις επικρατούσες σήμερα συνθήκες αστυνομικής κράτησης, η Κυβέρνηση έχει ένα διττό καθήκον: Αφενός να προστατεύσει το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας που καλείται να λειτουργήσει σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες. Αφετέρου, να προστατεύσει τους ίδιους τους κρατούμενους, πολλοί από τους οποίους κρατούνται για διοικητικά αδικήματα. Πρέπει να επανεξεταστεί και να μετριαστεί το μέτρο της προσωρινής και διοικητικής κράτησης, για το κρίσιμο αυτό διάστημα. Να στελεχωθούν επαρκώς τα τοπικά αστυνομικά τμήματα, ώστε να μην μεταφέρονται κρατούμενοι στη ΓΑΔΑ “για ψύλλου πήδημα”. Και, φυσικά, η κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει στην προαναγγελθείσα αποσυμφόρηση των φυλακών, για να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Tο κείμενο της κοινοβουλευτικής ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ-ΑΙΤΗΜΑ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ

ΠΡΟΣ: Υπουργό Προστασίας του Πολίτη

ΘΕΜΑ: Συνθήκες συμφόρησης και συνωστισμού στα αστυνομικά κρατητήρια της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής

Με επιστολή της προς το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Αρχηγείο της Αστυνομίας που είδε το φως της δημοσιότητας στις 15 Απριλίου 2020, η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Αττικής καταγγέλλει συνθήκες συμφόρησης και συνωστισμού στα αστυνομικά κρατητήρια που διατηρεί η Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής στον 7ο όροφο του κτιρίου Α.Μ.Α. Στην εν λόγω επιστολή αναφέρεται ειδικότερα ότι “η καθημερινή υπέρβαση της χωρητικότητάς τους σε άνδρες κρατούμενους έχει σαν συνέπεια την συνύπαρξη ανδρών και γυναικών κρατουμένων στην ίδια πτέρυγα, καθώς και την επιβάρυνση των συνθηκών υγιεινής στους χώρους φύλαξης των κρατουμένων και εργασίας των αστυνομικών”.

Στην ίδια επιστολή, η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Αττικής αναφέρει ότι την 1η Απριλίου 2020, από τη Διεύθυνση Γενικής Αστυνόμευσης/ Κλάδος Τάξης/Α.Ε.Α, με το υπ. αριθμ. 1244/20/687793 έγγραφό της, “διατάχτηκαν οι υφιστάμενες εμπλεκόμενες Υπηρεσίες, όπως εφεξής να μην μεταφέρονται οι κρατούμενοι των Τμημάτων Ασφαλείας στα εν λόγω κρατητήρια, που σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας τους προορίζονται για τη φύλαξη των ποινικών κρατουμένων των Κεντρικών Υπηρεσιών της Ασφαλείας και λοιπών Υπηρεσιών που συστεγάζονται στο κτίριο Α.Μ.Α. , αλλά να παραδίδονται προς φύλαξη στα κρατητήρια των συστεγαζόμενων Αστυνομικών Τμημάτων, όπως προβλέπεται άλλωστε από την κείμενη νομοθεσία και μόνο ένεκα υπερπλήρωσης αυτών, να πραγματοποιείται ανακατανομή των κρατουμένων σε έτερα κρατητήρια Αστυνομικών Τμημάτων της οικείας Διεύθυνσης που υφίστανται κενές θέσεις”. Όμως, σύμφωνα με την επιστολή της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αττικής, η διαταγή αυτή ουσιαστικά παραμένει ανεφάρμοστη.

Τέλος, στην ίδια επιστολή αναφέρεται ότι παρατηρούνται συνθήκες συνωστισμού και συμφόρησης μεταξύ ποινικών και διοικητικών κρατουμένων, δηλαδή αλλοδαπών που βρίσκονται σε καθεστώς διοικητικής απέλασης και γυναικών, με αποτέλεσμα οι συνθήκες κράτησης να καθίστανται ανυπόφορες, ειδικά σε μία περίοδο υγειονομικά ευαίσθητη λόγω της πανδημίας του Covid-19. Κι αυτό συμβαίνει, πάντοτε σύμφωνα με την επιστολή της Ένωσης Αξιωματικών Υπαλλήλων Αττικής, και λόγω της άρνησης των Κέντρων Κράτησης να παραλάβουν νέους κρατούμενους, εξαιτίας της προσπάθειας προφύλαξης των Κέντρων αυτών από τον Covid-19.

Δεδομένου ότι βάσει της παρ. 6 του άρθρου 66 του Π.Δ. 141/1991 (ΦΕΚ Α’ 58), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του Π.Δ. 38/1994 (ΦΕΚΑ’ 30), «Στα αστυνομικά κρατητήρια δεν επιτρέπεται η κράτηση υποδίκων ή καταδίκων που προορίζονται για Σωφρονιστικό Κατάστημα, με εξαίρεση τον απολύτως αναγκαίο πριν την μεταγωγή χρόνο και εφόσον δεν είναι δυνατή η απευθείας μεταγωγή και παράδοση σ` αυτό».

Δεδομένου ότι η χώρα στο παρελθόν έχει καταδικαστεί πολλές φορές από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπων για το ζήτημα της μακρόχρονης κράτησης ποινικών κρατουμένων σε αστυνομικά κρατητήρια και της μακρόχρονης διοικητικής κράτησης σε συνδυασμό με ακατάλληλες συνθήκες, θέματα που έχουν απασχολήσει ιδιαιτέρως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόληψης των Βασανιστηρίων (CPT) αλλά και τον Συνήγορο του Πολίτη.

Δεδομένου ότι βάσει του Π.Δ. 45/2008 (ΦΕΚ Α’ 73) με τίτλο “Μέτρα υγιεινής και ασφάλειας ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας” και δη η παρ. 1 του άρθρου 1 έχει ως αντικείμενο “την προστασία του αστυνομικού προσωπικού, των συνοριακών φυλάκων και των ειδικών φρουρών της Ελληνικής Αστυνομίας (ένστολο προσωπικό) από κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία του, οι οποίοι προκύπτουν ή ενδέχεται να προκύψουν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, που παρουσιάζουν εγγενείς ιδιαιτερότητες”, για την οποία μεριμνούν, σύμφωνα με το άρθρο 14 του ίδιου Προεδρικού Διατάγματος: “Οι διοικητές ή προϊστάμενοι των υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας (οι οποίοι) είναι αρμόδιοι για την εφαρμογή των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας που προβλέπονται για το προσωπικό της παραγράφου 1 του άρθρου 1 και εκδίδουν τις αναγκαίες οδηγίες και διαταγές”.

Δεδομένου ότι βάσει του άρθρου 5 παράγραφος 2 της Υπουργικής Απόφασης 400//2009 (ΥΑ 4000/4/46-α΄ ΦΕΚ Β 1535 2009) με τίτλο “Εκτέλεση διοικητικών & δικαστικών αποφάσεων απέλασης αλλοδαπών” ορίζεται ότι: «Οι αλλοδαποί σε βάρος των οποίων έχει εκδοθεί απόφαση διοικητικής απέλασης κρατούνται στους Ειδικούς Χώρους Παραμονής Αλλοδαπών (άρθρο 81 ν. 3386/ 2005), και σε περίπτωση έλλειψης τέτοιων χώρων, προσωρινά στα κρατητήρια των αστυνομικών υπηρεσιών. Οι ανήλικοι αλλοδαποί, καθώς και οι γυναίκες, κρατούνται σε ξεχωριστούς χώρους, εκτός αν λόγοι προστασίας των ανηλίκων ή διατήρησης της οικογενειακής ενότητας επιβάλλουν το αντίθετο. Για το χρονικό διάστημα κράτησης του αλλοδαπού σε αστυνομικό κρατητήριο συντάσσεται σχετική βεβαίωση από τον Διοικητή της οικείας Υπηρεσίας»

Ερωτάσθε κ. Υπουργέ,

Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε για την εφαρμογή της απόφασης της υπ. αριθμ. 1244/20/687793/1η Απριλίου 2020 της Διεύθυνση Γενικής Αστυνόμευσης/ Κλάδος Τάξης/Α.Ε.Α;
Ποιος ο μέσος όρος παραμονής των ποινικών και διοικητικών κρατουμένων (αλλοδαπών προς απέλαση) στους χώρους των αστυνομικών κρατητηρίων βραχείας φύλαξης; Πόσοι εξ αυτών είναι γυναίκες; Ποιός ο αριθμός των κρατουμένων σήμερα, ανά κατηγορία ως άνω και ανά αστυνομικό τμήμα;
Αληθεύει ότι οι συλληφθέντες από τις Αστυνομικές Αρχές για τους οποίους εκδίδεται φυλακιστήριο από τον κ. Εισαγγελέα Εκτελέσεως Ποινών για τα Καταστήματα Κράτησης της Χώρας, δεν μετάγονται αμέσως σε αυτά, αλλά παραμένουν στα αστυνομικά κρατητήρια λόγω άρνησης των Καταστημάτων Κράτησης να τους παραλάβουν, στο πλαίσιο των μέτρων που λαμβάνουν για την πρόληψη μετάδοσης του Covid-19;
Σκοπεύετε να προβείτε, σε συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης, σε ενημέρωση των αρμόδιων εισαγγελικών, ανακριτικών και δικαστικών αρχών, προκειμένου να εξασφαλίσετε τη συνεργασία τους για επανεξέτασης της εφαρμογής του μέτρου της προσωρινής κράτησης και την εν γένει αποφυγή της φυλάκισης, στο μέτρο του δυνατού; Σας θυμίζω ότι σχετικό ερώτημα σας έχω απευθύνει με την από 23/3/2020 ερώτησή μου με θέμα « Αυξανόμενος υπερπληθυσμός στις ελληνικές φυλακές και έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό του υπερσυνωστισμού και την προστασία κρατουμένων και υπαλλήλων από την πανδημία του κορωνοϊού ”.
Σε ποιές ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε για τη διαχείριση του πληθυσμού των διοικητικών κρατουμένων (αλλοδαποί προς απέλαση) τους οποίους δεν παραλαμβάνουν τα κέντρα κράτησης για λόγους προστασίας από την πανδημία; Σκοπεύετε να επανεξετάσετε το μέτρο της διοικητικής κράτησης;
Ποια συγκεκριμένα μέτρα έχετε λάβει για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας του ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, το οποίο καλείται να λειτουργήσει σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες;
Ποιες πρωτοβουλίες σκοπεύετε να αναλάβετε για την επαρκή στελέχωση των αστυνομικών τμημάτων με προσωπικό, προκειμένου να μην παρατηρείται το φαινόμενο συμφόρησης και συνωστισμού στα αστυνομικά κρατητήρια των κεντρικών υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας;
Επίσης για την ενημέρωση της Βουλής των Ελλήνων, παρακαλείστε να καταθέσετε:

Το υπ’ αριθ. 1244/20/687793 από 1/4/2020 έγγραφο της Διεύθυνσης Γενικής Αστυνόμευσης/ Κλάδος Τάξης /Α.Ε.Α., σύμφωνα με το οποίο διατάχτηκαν οι εμπλεκόμενες Υπηρεσίες, όπως εφεξής να μην μεταφέρονται οι κρατούμενοι των Τμημάτων Ασφαλείας στα εν λόγω κρατητήρια.

Ο ερωτών βουλευτής

Γιώργος Καμίνης