“Η Ο.Δ.Ο.Σ. προς τον περιορισμό των ειρηνικών διαδηλώσεων ;” Του Μαρίνου Σκανδάμη

“Η Ο.Δ.Ο.Σ. προς τον περιορισμό των ειρηνικών διαδηλώσεων ;”

Γράφει ο Μαρίνος Σκανδάμης*

H ΕΛ.ΑΣ. ενεργοποίησε τη νεοσυσταθείσα Ομάδα Διαχείρισης και Οριοθέτησης Συναθροίσεων (Ο.Δ.Ο.Σ.) ανήμερα της επετείου της 17ης Νοέμβρη.

Αυτή η ομάδα αστυνομικών, που σύμφωνα με το αυθημερόν δελτίο τύπου της ΕΛ.ΑΣ. έχει ως σκοπό της «την διαχείριση και οριοθέτηση συναθροίσεων χαμηλής και μεσαίας επικινδυνότητας», φαίνεται πως αποκαλύπτει κάποιες ιδιαίτερες σκέψεις της κυβέρνησης για το πώς αντιλαμβάνεται τη σχέση δημόσιων συναθροίσεων και δημόσιας ασφάλειας ή τάξης.

Και αυτό γιατί κατά κανόνα στο παρελθόν, η συγκρότηση ομάδων στο πλαίσιο του επιχειρησιακού σχεδιασμού της Αστυνομίας απηχούσε πρωτίστως τις ανάγκες για άμεση επέμβαση για την πρόληψη ή καταστολή του κοινού εγκλήματος (λ.χ. ομάδα Ζ, ομάδα ΔΕΛΤΑ, ομάδα ΔΙΑΣ κ.λπ.).

Γι αυτό και η  συγκρότηση μιας μόνιμης ειδικής ομάδας για την οριοθέτηση των συναθροίσεων, σε συμβολικό επίπεδο, φαίνεται πως κατατάσσει συνολικά αυτές τις πολιτικές εκδηλώσεις στο χώρο της παρέκκλισης, αν όχι της παραβατικότητας.

Δεδομένου μάλιστα ότι οι αρμοδιότητες της Ο.Δ.Ο.Σ., όπως επιγραμματικά αναφέρονται στο δελτίο τύπου της ΕΛ.ΑΣ., επικεντρώνονται κυρίως στην διαμεσολάβηση με τους υπευθύνους των συναθροίσεων, είναι προφανές ότι επιχειρησιακά αφορούν και κατευθύνονται μόνο σε όσους θέλουν να διαδηλώσουν ειρηνικά.

Διότι με όσους κατεβαίνουν στον δρόμο για να κάψουν ή λεηλατήσουν, δεν υπάρχει αυτονόητα οποιαδήποτε διαπραγμάτευση ή «διαμεσολάβηση».

Επομένως κατά την κυβέρνηση και την ΕΛ.ΑΣ., οι συναθροίσεις ειρηνικών διαδηλωτών φαίνεται να θεωρούνται a priori ως ενέχουσες (προ)εγκληματικό χαρακτήρα που πρέπει να ελεγχθεί.

Η απολιθωμένη αυτή αστυνομική αντίληψη για το συνταγματικό δικαίωμα του συνέρχεσθαι είναι ολισθηρή και δημοκρατικά επικίνδυνη. 

Έρχεται μάλιστα να προστεθεί στη συνολική λειτουργία της κυβέρνησης που έχει πετύχει να εγκαταστήσει ένα καθεστώς συρρίκνωσης της πολυφωνίας σε πολλά ΜΜΕ, όπως το Κίνημα Αλλαγής ανέδειξε με πρόσφατη ανακοίνωσή του σε σχέση με το δυσανάλογα πολύ χρόνο που διαθέτουν τηλεοπτικά μέσα στην προβολή του κυβερνητικού έργου, ενώ την ίδια στιγμή η αντιπολίτευση «κόβεται» συστηματικά από την τηλεοπτική παρουσία της.

Δεδομένου ότι η φωνή της αντιπολίτευσης εξαφανίζεται μιντιακά, οι πραγματικοί χώροι που απομένουν για να ακουσθεί, είναι -μεταξύ ολίγων άλλων- και αυτοί της δημόσιας συνάθροισης. 

Γι’ αυτό και η κυβέρνηση επιλέγοντας να δημιουργήσει την Ο.Δ.Ο.Σ. για την αντιμετώπιση των ειρηνικών διαδηλωτών, δεν μπορεί να πείσει πως δεν επιδιώκει να περιορίσει τον αντιπολιτευτικό λόγο και στους δρόμους.

Μάλιστα, η επιλογή της ΝΔ να θέσει σε πρώτη επιχειρησιακή εμφάνιση την πιο πάνω νέα αστυνομική ομάδα ανήμερα της επετείου του Πολυτεχνείου, είναι αμνήμων και ασεβής σε όσους βίωσαν την αστυνομική βία των μαύρων εποχών.

Αλλά και σε νομικό επίπεδο, δεν μπορεί εύκολα η κυβέρνηση να καλύψει την δημιουργία της Ο.Δ.Ο.Σ. υπό την έννοια του Αστυνομικού Διαμεσολαβητή του Ν. 4703/2020. Όχι μόνο γιατί αποτελείται -όπως καταγγέλλεται από της αστυνομικές συνδικαλιστικές ενώσεις- από άπειρους Αστυφύλακες που μόλις αποφοίτησαν από τη Σχολή Αστυφυλάκων, αλλά και γιατί στο νόμο δεν προβλέπεται η λειτουργία επιχειρησιακής ομάδας, αλλά μόνο του εξειδικευμένου προσώπου του Αστυνομικού Διαμεσολαβητή. 

Δεν είναι τυχαίο επίσης, ότι η επιλογή για τη συγκρότηση της Ο.Δ.Ο.Σ. ήδη συναντά τη σκληρή κριτική των συνδικαλιστικών φορέων της Αστυνομίας που βλέπουν τα αστυνομικά τμήματα να υποστελεχώνονται για να συγκροτηθεί μια ομάδα “αλλότριων καθηκόντων”.

Η κυβέρνηση της ΝΔ πρέπει σύντομα να καταλάβει ότι δεν της επιτρέπεται με νομικές και επιχειρησιακές ακροβασίες να στρέψει την αστυνομία κατά των πολιτών αυτής της χώρας, ενοχοποιώντας και στοχοποιώντας ταυτόχρονα τους Έλληνες αστυνομικούς στα μάτια της κοινωνίας ως τους διώκτες των όποιων ειρηνικών διαδηλώσεων. 

Ο εκδημοκρατισμός της ΕΛ.ΑΣ. έχει τη σφραγίδα της δημοκρατικής παράταξης και δεν πρέπει να τεθεί σε διακινδύνευση.-

Ο Μαρίνος Σκανδάμης είναι Δικηγόρος – Διδάκτωρ Νομικής, Στέλεχος του Κινήματος Αλλαγής