Κατερίνα Σπυριδάκη: «Η Κυβέρνηση Αδυνατεί να Δημιουργήσει Ουσιαστικές Συνθήκες Ανάκαμψης»

Με ομιλία της η Βουλευτής Λασιθίου με το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, Κατερίνα Σπυριδάκη τοποθετήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής για το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Αναλυτικά:

Κύριε Πρόεδρε,

Κύριε Υπουργέ,

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Η Κυβέρνηση, με την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης του Λιμένα Ηρακλείου και με τις τροποποιήσεις που εισήχθησαν με το παρόν Νομοσχέδιο για κύρωση, αποδεικνύει την εμμονή της σε μια πολιτική πώλησης  όλων των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων της χώρας μας, υπονομεύοντας τις προοπτικές για μια βιώσιμη ανάπτυξη. Διότι, δυστυχώς, δεν πρόκειται για μία παραχώρηση χρήσης αλλά για ένα είδος «ντε φάκτο» πώλησης, μιας και παραδίδεται ουσιαστικά η κυριότητα και όχι μόνο η εκμετάλλευση υποδομών, αναδομών ή κτιρίων.

Δείχνει επίσης για άλλη μία φορά την αδυναμία της στην ορθή νομοθέτηση και την εμμονή της στην καταστρατήγηση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών.

Σήμερα συζητούμε μία Σύμβαση, η οποία είχε  υπογραφεί στις 30 Ιανουαρίου 2024 και κατατίθεται εσπευσμένα στη Βουλή 6 μήνες μετά για να συζητηθεί, σε δύο ημέρες στην αρμόδια Επιτροπή, ενώ Βουλευτές και φορείς ενημερώθηκαν μία ημέρα νωρίτερα για σχολιασμό και απόψεις. 

Άραγε γίνεται από αδυναμία σας;  Γίνεται από την ανάγκη σας να ολοκληρωθούν όλα γρήγορα για να μπορέσετε να ολοκληρώσετε δεσμεύσεις σας προσπαθώντας να μας πείσετε ότι η πολιτική που ασκείτε δεν είναι επιλογή αλλά μονόδρομος;

Όποια και αν είναι η απάντηση, μας δίνετε άλλο ένα δείγμα της αποσπασματικής και ασύνδετης πολιτικής ιδιωτικοποίησης των λιμένων που εφαρμόζει η Κυβέρνηση, η οποία δεν συνδέεται με κανένα σχέδιο εθνικής στρατηγικής και είναι αποκομμένη από το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο.

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Η ασκούμενη κυβερνητική πολιτική για τους λιμένες δεν ευθυγραμμίζεται με την ευρωπαϊκή, αλλά και τη διεθνή πρακτική. Η πολιτική που υλοποιείται από όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες βασίζεται στη διατήρηση του δημόσιου ελέγχου των λιμένων, με παράλληλη παραχώρηση χρήσης των επί μέρους λιμενικών υπηρεσιών. 

Το Μάρτιο του 2023, ως ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, καλέσαμε την Κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαβούλευση για χάραξη μιας εθνικής λιμενικής πολιτικής, που να αξιοποιεί  τους  λιμένες υπό τη μορφή παραχώρησης χρήσεων και όχι πώλησης, όπως  εφαρμόζεται σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο, και που εμείς συνεχίζουμε με συνέπεια να προτείνουμε, σε αντίθεση με τις πολιτικές των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και Ν.Δ. Ζητήσαμε μάλιστα τότε να ανασταλεί κάθε προγραμματισμένη πώληση  λιμένων της χώρας μας. 

Και ενώ ερωτήματα μένουν αναπάντητα…εσείς έρχεστε πάλι με την ίδια φιλοσοφία. Αυτή της καθολικής παραχώρησης των λιμένων, δηλαδή της πώλησης της πλειοψηφίας των μετοχών των Φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων και ουσιαστικά την εκχώρηση της άσκησης πολιτικής διοίκησης και ανάπτυξης υποδομών στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας. 

Και εδώ είναι η διαφορά μας. Εμείς διαχρονικά και σταθερά είμαστε υπέρ των παραχωρήσεων παροχής υπηρεσιών και της ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας στα λιμάνια, όμως με παράλληλη άσκηση ουσιαστικού δημόσιου ελέγχου διοίκησης μέσω ισχυρών Φορέων διοίκησης των λιμένων. 

Χαρακτηριστικό είναι ότι το Υπουργείο Ναυτιλίας δεν έχει δώσει ούτε μία απάντηση σε επανειλημμένες ερωτήσεις μας για το σχεδιασμό -αν υπάρχει- που αφορά τη διασύνδεση λιμένων και διευρωπαϊκών δικτύων στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Κανονισμού 1315/2003

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Και εδώ έλλειψη στρατηγικής, διαβούλευσης και διαφάνειας!

Μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας δεν υπάρχει μία σταθερή λιμενική πολιτική. Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και κυρίως το ΤΑΙΠΕΔ ιδιωτικοποιούν ασύνδετα τους διεθνείς λιμένες της χώρας χωρίς ολιστική διαχείριση. Χαρακτηριστική περίπτωση η ιδιωτικοποίηση των λιμένων Ηγουμενίτσας και Ηρακλείου που ενώ παραχωρούνται στον ίδιο Όμιλο, οι συμβάσεις διαφοροποιούνται με κριτήριο τα συμφέροντα του επενδυτή. Και μάλιστα με ένα αντίτιμο που θεωρούμε χαμηλό τόσο οικονομικά, όσο και ποιοτικά, μιας και απουσιάζουν δεσμευτικές υποχρεώσεις του Ομίλου.

Αναφέρεστε στο “τεράστιο” συνολικό τίμημα 80 εκατ. ευρώ για το 67% των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου Α.Ε. (ΟΛΗ), χωρίς να κοινοποιείται η επιχειρησιακή σύμβαση μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Ομίλου Grimaldi, οι οικονομικές μελέτες που οδηγούν στο ύψος του και  τυχόν σημεία διαβούλευσης με τους Δήμους για το τελικό περιεχόμενο και το αντισταθμιστικό τέλος.

Είναι άραγε τόσο «Τεράστιο» ένα τίμημα όταν μιλάμε για 2 εκατ. ευρώ το έτος;

Είναι τόσο «τεράστιο» το αντίτιμο όταν σύμφωνα με την υπό κύρωση Σύμβαση μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου (ΟΛΗ) δεν προκύπτουν δεσμευτικές υποχρεώσεις για επενδύσεις του Ομίλου Grimaldi;

Είναι τόσο τεράστιο το αντίτιμο, όταν προκύπτουν υποχρεώσεις για επενδύσεις μόνο για τον Οργανισμό Λιμένος Ηρακλείου Α.Ε. (ΟΛΗ), και μάλιστα μιλώντας για μία γενική δέσμη υποχρεώσεων;

Είναι άραγε τόσο «Τεράστιο» το αντίτιμο όταν το 2023 είχαμε 1.400.000 επισκέπτες, σημειώνοντας αύξηση 26,31% συγκριτικά με το 2022, όταν μόνο για το πρώτο τετράμηνο του 2024 έχουμε αύξηση 30% στον αριθμό των επισκεπτών στο λιμάνι του Ηρακλείου, ενώ μόνο από τον τουρισμό κρουαζιέρας προβλέπεται ότι θα έχουμε το ρεκόρ των 450.000 επισκεπτών;

Είναι άραγε τόσο «τεράστιο» το αντίτιμο, όταν ήδη τώρα, ο επενδυτής δίνει 1.200.000 για να το χρησιμοποιεί;

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Δε γίνεται να μη λάβουμε υπόψη μας τις ενστάσεις των Δήμων, καθώς και την αγωνία των Εργατών Λιμένα Ηρακλείου.

Οι Δήμοι έθιξαν το ζήτημα των ελάχιστων έργων και υποδομών που αναμένονται υπό το νέο σχήμα ιδιωτικοποίησης, εξέφρασαν ενστάσεις για την απαξίωσή τους και μάλιστα για μία κύρωση που γίνεται στα τυφλά.

Ενώ η διαφοροποίηση στις Συμβάσεις που παρατηρείται όσον αφορά στο θέμα των εργαζομένων είναι μία ακόμη απόδειξη ότι οι Συμβάσεις για τα λιμάνια δεν διαμορφώνονται βάσει ενός σχεδίου ελάχιστων κανόνων που θέτει το Υπουργείο Ναυτιλίας, αλλά προφανώς βάσει των προτιμήσεων των επενδυτών.

Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης των εκπροσώπων των εργαζομένων, εκφράστηκε έντονη ανασφάλεια για την εργασιακή τους πορεία, ζητήθηκε διασφάλιση των θέσεων εργασίας και των εργασιακών δικαιωμάτων τους με δικλείδες ασφαλείας μέσω Συλλογικών Συμβάσεων. Και αναρωτιέμαι: Σκοπεύετε να κάνετε κάτι για τα αιτήματα των εργαζομένων ή μόνο μέλημα σας είναι η ικανοποίηση των αιτημάτων του επενδυτή, με όποιο κόστος;

Ολοκληρώνοντας τις ενστάσεις μας, δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ σε ένα πολύ σημαντικό σημείο, που θα έπρεπε να είναι πιο λεπτομερές και δεσμευτικό στη Σύμβαση Παραχώρησης, και αφορά τα θέματα του περιβάλλοντος. Παρόλο που έχουμε υποχρέωση να καθορίσουμε μεθόδους μετάβασης στην πράσινη ναυτιλία, σε φιλικές προς το περιβάλλον λιμενικές υποδομές και στη σταδιακή απανθρακοποίηση του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, με πρώτο ορόσημο το 2030 και απώτερο το 2050, εδώ, δεν υπάρχει καμία υποχρεωτικότητα προς τον επενδυτή και απλώς συμπεριλαμβάνεται μία σύσταση, μία παραίνεση, ότι πρέπει να λάβει υπόψη του αυτές τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες. 

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Από τα παραπάνω γίνεται εμφανές για άλλη μια φορά το πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση όρους όπως στρατηγική, σχέδιο, διαφάνεια, ανάπτυξη, ορθή νομοθέτηση… 

Είναι αλήθεια, ότι οι λιμένες, τα αεροδρόμια και τα οδικά δίκτυα είναι αναγκαίες υποδομές για την ανάπτυξη της χώρας  τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε εθνικό. Και αυτό γιατί οι υποδομές μια χώρας είναι κρίσιμος συντελεστής για την ενίσχυση της οικονομίας, της τουριστικής ανάπτυξης  και απαραίτητη προϋπόθεση για μια βιώσιμη ανάπτυξη. Συχνά, λέμε ότι ο Τουρισμός αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας και εν πολλοίς αυτό ισχύει. Συνεπώς, οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη είναι μεταξύ άλλων αυτοί  οι οποίοι θα επηρεάσουν και την τουριστική ανάπτυξη. Οι υποδομές είναι ένας από αυτούς τους παράγοντες. Επηρεάζουν την ανάπτυξη, αλλά και τον Τουρισμό. Η ανάγκη για συνεχή αύξηση του τουριστικού προϊόντος και βελτίωση της ποιότητάς του, επιτάσσει και την βελτίωση των υποδομών. Και πόσο μάλλον όταν μιλάμε για το κεντρικό λιμάνι της Κρήτης, που αποτελεί το κύριο σημείο σύνδεση της Κρήτης με την υπόλοιπη χώρα, τόσο σε επίπεδο τουρισμού όσο και σε επίπεδο αγροτικής οικονομίας. Χρειάζεται στρατηγικός σχεδιασμός για τον τουρισμό που δε μπορεί να αφήνει απέξω τα λιμάνια μας, πόσο μάλλον όταν δεν εξασφαλίζεται η μη ενίσχυση των ολιγοπωλίων μέσω κατάχρησης της δεσπόζουσας θέσης. Χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις.

Όμως, προκύπτουν δύο ερωτήματα. Προς ποια κατεύθυνση θα κινούνται οι όποιες παρεμβάσεις και προς όφελος ποιου;  

Στο ΠΑΣΟΚ θέλουμε μια ανάπτυξη βιώσιμη, μια ανάπτυξη με επίκεντρο τον άνθρωπο, μια ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη, χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικών ομάδων ή περιοχών της χώρας και με σεβασμό στο περιβάλλον. Έτσι θέλουμε και ο Τουρισμός να είναι βιώσιμος, ανταγωνιστικός με κίνητρα για βελτίωση του τουριστικού προϊόντος, για ισόρροπη ανάπτυξη σε όλη την χώρα, όλο το έτος και που να αφορά πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Με καινοτομία και με ορθή χρήση και εκμετάλλευση πόρων και υποδομών προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών, που να μην επιδρά αρνητικά τόσο στο πολιτιστικό περιβάλλον όσο και στο φυσικό και να μην αποβλέπει  μόνο στο κέρδος, με κίνδυνο, στο τέλος, να αμαυρωθεί  και η εικόνα του τουριστικού μας προϊόντος, δίνοντας το μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους σε ιδιώτες στους οποίους εσείς, χωρίς εν τέλει «τεράστιο» αντίτιμο, παραχωρείτε «τεράστιο» κέρδος. 

Και θα κλείσω λέγοντας  ότι η στιγμή είναι καθοριστική και απαιτούνται πολιτικές που θα εξασφαλίζουν στη χώρα μία αναπτυξιακή πορεία. Η Κυβέρνηση μας αποδεικνύει καθημερινά το πώς αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη, και μας αποδεικνύει καθημερινά ότι αδυνατεί να δημιουργήσει στη χώρα ουσιαστικές συνθήκες Ανάκαμψης και Σταθερότητας.

Τελικά, απαιτείται μια άλλη πολιτική, για αυτό και απαιτείται μια άλλη Κυβέρνηση. 

Σας ευχαριστώ πολύ