” Πολιτική… Ψυχανάλυση”. Γράφει η Ειρήνη Μεσσήνη.

Τεκτονικές οι αλλαγές που επιφέρουν οι επιπτώσεις της πανδημίας σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, τεκτονικοί και οι πολιτικοί τριγμοί της ηγεσίας μπροστά στη ανάγκη για οικονομική προστασία της κοινωνίας.  

Ο ιός φαίνεται πως πλήττει το κοινωνικό σώμα και τον πολιτικό νου. Υπό μια ταξική προσέγγιση, αν και ιός δεν κάνει υγειονομικές εξαιρέσεις, εντούτοις στον πολιτικό λόγο επικρατεί ανισότητα.    

Κατά μια έννοια κάθε κοινωνικοπολιτικό γεγονός ενέχει μια ασυνείδητη διάσταση. Αυτό σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι η πολιτική μπορεί να εννοηθεί ως κατασκεύασμα ασυνείδητης σκέψης. Σημαίνει όμως πως το ασυνείδητο με την ψυχαναλυτική έννοια του όρου, είναι αυτό που κατεξοχήν εκφράζεται μέσα από τις ανθρώπινες συμπεριφορές. Τι γίνεται όμως με τις κυριολεκτικά ασυνείδητες πολιτικές συμπεριφορές;

Πόσο ασυνείδητη επιτρέπεται να είναι η στάση ενός πολιτικού σε τόσο κρίσιμες στιγμές; Και πόσο ασυνείδητος μπορεί να είναι ο πολιτικός λόγος στα πλαίσια του δημοσίου διαλόγου για θέματα ανθρώπινης επιβίωσης;

Οι πιέσεις της πανδημίας φαίνεται πως επηρεάζουν δραματικά τον πολιτικό λόγο των προσώπων της ηγεσίας, ο οποίος πλέον εκφέρεται χωρίς πολιτική συνείδηση, κυρίως όμως χωρίς ανθρώπινο πρόσωπο. Ακόμα και μια γρήγορη ανάλυση οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο λόγος της ηγεσίας πολιτικά αντιπροσωπευτικός, εγείρει κοινωνικές ανισότητες, καθρεφτίζει το κυνικό της πρόσωπο και την ωμή πολιτική πραγματικότητα που εξυπηρετεί.  

Είναι φανερό πως οι επιδράσεις της πανδημίας έχουν προκαλέσει ήδη ουσιαστικές πολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις. Και απειλούν εκ νέου τη ζωή των πολιτών όχι μόνο υγειονομικά αλλά, σε επίπεδο οικονομίας και κοινωνικής συνοχής. Κατά αυτή την έννοια, γίνεται αντιληπτό πως πίσω από τη συζήτηση για τη διαφαινόμενη σύγκρουση με τον covid-19, μαίνεται μια σύγκρουση συμφερόντων. Φαίνεται ξεκάθαρα πως η υγειονομική κρίση έχει ήδη μεταλλαχθεί σε οικονομική, και πως σταδιακά η σύγκρουση με τον ιό θα γίνεται σύγκρουση με την κοινωνία.

Αποτελεί ωστόσο χρέος της πολιτικής ηγεσίας να κάνει πράξη τις συμβουλές της περί υπευθυνότητας και προσωπικής ευθύνης. Να επιδείξει ποιότητα και σεβασμό λόγων, στάσεων και πράξεων. 

Είναι όμως σημαντικότερο να απασχολήσει την κοινή γνώμη το κατά πόσο η πολιτική αρχή μεγαλώνει τις κοινωνικές αποστάσεις, κατά πόσο προστατεύει την ισότητα στην ασφάλεια και ποιους τελικά εγκαταλείπει εκμαθημένους στο έλεος της πανδημικής κρίσης. 

Ειρήνη Μεσσήνη 

Συμβουλευτική Ψυχολόγος