Θόδωρος Μαργαρίτης: «Η μεγάλη επιστροφή της Σοσιαλδημοκρατίας»

Άρθρο του Θόδωρου Μαργαρίτη, μέλους του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος Αλλαγής στην εφημερίδα «Τα Νέα»

Είναι αλήθεια πως η σοσιαλδημοκρατία το προηγούμενο διάστημα στον δημόσιο διάλογο είχε φανεί ότι είχε πάρει την «κάτω βόλτα». Με μεγάλη ευκολία οι οπαδοί του (νέο)φιλελευθερισμού αλλά και οι κήρυκες της λεγομένης Ριζοσπαστικής Αριστεράς αντιμετώπιζαν με υπεροψία την σοσιαλδημοκρατική θέση. Οι πρώτοι, χλεύαζαν για κρατισμό την Κεντροαριστερά και οι δεύτεροι, απαξίωναν την βασική αντίληψη των συμβιβασμών. Έρχεται όμως η ίδια η ζωή και αλλάζει πολλά από τα δεδομένα στην δημόσια αντιπαράθεση. Η περιπέτεια με τον Covid ανέδειξε την σημασία των δημόσιων συστημάτων υγείας και του κοινωνικού κράτους. Οι θιασώτες της συρρίκνωσης των κρατικών πολιτικών υγείας κρύφτηκαν στα λαγούμια τους και πολλοί από αυτούς έτρεξαν για προφύλαξη στα δημόσια νοσοκομεία. Οι αεροπορικές εταιρείες που γεννιούνται πολυεθνικές ή προέρχονται από πολύ-διαφημισμένους «έξυπνους» ιδιοκτήτες θέλουν τώρα πια να συνεχίσουν με την συμπόρευση και την στήριξη τού μέχρι σήμερα «ανίκανου» και «ηλίθιου» εθνικού κράτους. Και στις ΗΠΑ που μέχρι πρόσφατα οι οπαδοί της Ριζοσπαστικής Αριστεράς απαξίωναν τις διαφορές των Ρεπουμπλικάνων με το Δημοκρατικό Κόμμα τώρα ανακαλύπτουν τις διαφορές του συντηρητικού λαϊκιστή Τράμπ με τον Προοδευτικό μεταρρυθμιστή Ομπάμα. Η πανδημία άλλαξε πολλούς από τους κανόνες του παιχνιδιού. Στο επίκεντρο μπήκαν οι προτεραιότητες για ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, για τα θύματα της κρίσης στην ζώνη του κοινωνικού αποκλεισμού, για την χρησιμότητα των Κεϋνσιανών πολιτικών.

Η ίδια η πορεία της Παγκοσμιοποίησης ανέδειξε την αξία της πολιτικής διαχείρισης. Η οποία ξεκινά από την υπόθεση του Περιβάλλοντος και τις δραματικές συνέπειες στον πλανήτη και συνεχίζει στα σοβαρά ζητήματα των θεμάτων Υγείας με τις επιλογές συντονισμού για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Ακόμα και στο φιλοσοφικό επίπεδο η ισχυροποίηση στην έννοια ενός συγχρόνου εγωκεντρισμού που είχε προσαρμοστεί σε πρόχειρα φιλελεύθερα στερεότυπα με την περιχαράκωση στα σύνορα του Ατομικού βρήκε αμφισβήτηση με μια παράξενη επαναφορά στην σημασία της Κοινότητας. Ήταν οι στιγμές που η ατομική απομόνωση και τα μπαλκόνια έγιναν μια νέα συλλογική δύναμη

Προφανώς τα υπόγεια του χρηματοπιστωτικού  καζίνο-καπιταλισμού θα αναζητήσουν λύσεις με στόχο να πληρώσουν το μάρμαρο από αυτήν την περιπέτεια οι συνήθεις ύποπτοι. Τα αδύναμα στρώματα και η μεσαία τάξη. Και επίσης προφανώς από την δική τους πλευρά φανατικοί της Ριζοσπαστικής Αριστεράς θα ποντάρουν σε μαζικές εξεγέρσεις και επαναστάσεις. Αρκεί φυσικά οι πρώτοι να προσγειωθούν και να συνειδητοποιήσουν ότι τα συμφέροντα των ολίγων έχουν πια μεγάλη ορατότητα και οι δεύτεροι να λύσουν επιτέλους τις διαφορές τους με τις θεωρίες συνωμοσίας που αρνούνται την ύπαρξη της νόσου και μερικοί ακόμα και τον εμβολιασμό.

Η σοσιαλδημοκρατία επομένως μπορεί να ξαναγυρίσει δυναμικά. Γιατί οι κοινωνικές πολιτικές, η κουλτούρα του κοινοτικού, η ανάγκη της πολιτικής συνεννόησης έχουν μπει στο προσκήνιο. Απέναντι σε αυτές τις προτεραιότητες οι βεβαιότητες του νεοφιλελευθερισμού για την πανίσχυρη αυτορρυθμιζόμενη αγορά πέφτουν σαν χάρτινοι πύργοι. Αλλά και στην λαλίστατη Ριζοσπαστική Αριστερά η υποτίμηση των συναινέσεων πήγε περίπατο όταν φάνηκε η μεγάλη ανάγκη της διακομματικής συμφωνίας για την προστασία της δημόσιας υγείας ακόμα και με την προσωρινή περιστολή κάποιων δικαιωμάτων. Τα στερεότυπα ηττήθηκαν. Η σοσιαλδημοκρατία ως μια συνεχής προοδευτική αναζήτηση έξω από περιχαρακωμένα δόγματα, ως μια αφετηριακή αρχή της συναίνεσης, είναι εδώ! Ορίζει τα χρήσιμα πεδία πολιτικής. Οι εξελίξεις θα δείξουν την σημασία της Κεντροαριστεράς στην «επόμενη μέρα». Στις ΗΠΑ, μάλιστα η σημασία αυτή δεν θα προλάβει να αφορά την «επόμενη μέρα» γιατί ήδη φαίνεται η εικόνα των αδιεξόδων από τις κυρίαρχες επιλογές στην «σημερινή μέρα»