Τρεις μήνες μετά τις πυρκαγιές της Βόρειας Εύβοιας – Η καταστροφή του τοπίου και η ανεργία

Τρεις μήνες μετά και η μυρωδιά της καμένης γης υπάρχει ακόμη στην ατμόσφαιρα. Το άλλοτε πυκνό πράσινο δάσος που ξεπρόβαλε σε κάθε στροφή στη διαδρομή προς τη Βόρεια Εύβοια, έχει αντικατασταθεί από μία και μόνο εικόνα, τα γυμνά καρβουνιασμένα δέντρα. Περπατώντας ανάμεσα από τα καψαλισμένα δέντρα, σε κάθε βήμα, το μάτι συναντά τις μαύρες πευκοβελόνες, τους φλοιούς των κορμών και τα εναπομείναντα πουρνάρια.

Στην έκταση που υψώνεται επιβλητικά πάνω από τη Λίμνη Ευβοίας ακούγονται τα αλυσοπρίονα των εργατών από τους δασικούς συνεταιρισμούς που έχουν αναλάβει τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα της περιοχής. Το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων βρέθηκε μέσα στο δάσος και κατέγραψε τις εργασίες που γίνονται, τα κορμοδέματα και τα κορμοφράγματα που δημιουργούν οι δασικοί συνεταιρισμοί στο πλαίσιο των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων.

Στη Λίμνη, περνώντας μέσα από χωματόδρομο, περίπου 10 άτομα από τον δασικό συνεταιρισμό Πηλίου Ευβοίας έχουν ξεκινήσει τις εργασίες από νωρίς το πρωί. Κόβουν με τα αλυσοπρίονα τούς καμένους κορμούς των δέντρων, τους στρώνουν στην ευθεία, κατά μήκος της χωροσταθμικής, τους στερεώνουν με τους πασσάλους, τους δένουν με σύρμα, και από την πίσω πλευρά κάνουν ένα μικρό αυλάκι για να μην μπορεί να φύγει το χώμα. «Αυτά είναι τα αντιδιαβρωτικά έργα που έχουν σαν σκοπό να συγκρατήσουν τα εδάφη ώστε να μην έχουμε ερημοποίηση. Για τον περιορισμό της διάβρωσης δηλαδή και συγχρόνως να προστατεύσουμε τους οικισμούς και τα έργα του πολιτισμού που βρίσκονται κατάντι των καμμένων εκτάσεων», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δασάρχης Λίμνης, Σπύρος Ζίγκηρης. Μέχρι και τις 5 Νοεμβρίου στο πλαίσιο των αντιδιαβρωτικών έργων είχαν κατασκευαστεί 300.000 μέτρα κορμοδέματα, 5.000 μέτρα κλαδοπλέγματα, 15.000 μέτρα σανιδότοιχοι και 5.000 τετραγωνικά μέτρα κορμοφράγματα. Τα έργα, με προϋπολογισμό 6 εκατομμύρια ευρώ, εκτελούνται από 18 δασικούς συνεταιρισμούς με συνολικό αριθμό 400 άτομα ενώ οι επιφάνειες που πραγματοποιούνται αφορούν 5 υδρολογικές λεκάνες.

Με μουτζουρωμένα τα χέρια τους και τα πρόσωπά τους τα μέλη του συνεταιρισμού εδώ και περίπου 15 μέρες δουλεύουν πολλές ώρες κάθε μέρα στην καμένη περιοχή. Κάποιοι απ’ αυτούς είναι ρητινεργάτες (ρετσινάδες δηλαδή) και κάποιοι υλοτόμοι. Πηγαίνοντας κάθε μέρα στο δάσος έχουν συνηθίσει πλέον τη μυρωδιά της καμένης γης, ωστόσο όταν σκάβουν το πρόβλημα γίνεται πιο έντονο. «Δουλεύουμε 8-9 ώρες την ημέρα. Έχουμε αναλάβει 15.000 μέτρα με κορμούς, 600 τετραγωνικά μέτρα φράγματα και γύρω στο 1,5 χιλιόμετρο με σανίδα», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, Ταξιάρχης Μπουρνιώτης, την ώρα που η συνάδελφός του, κυρία Έλλη βάζει τους πασσάλους στο χώμα. «Το κρατάμε με τον πάσσαλο για να μείνει σταθερό και το δένουμε με το σύρμα», προσθέτει ο κ. Μπουρνιώτης. «Το βλέπεις αυτό; Αυτό εδώ το φυλλαράκι που βρίσκεται χάμω στο χώμα. Ξέρεις τι είναι; Είναι πεύκο. Θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να φουντώσει» λέει ο Μιχάλης Κυριάκος από τον συνεταιρισμό του Πηλίου ενώ στη συνέχεια δείχνει τα φύλλα των κουμαριών που έχουν αρχίσει να φυτρώνουν.

Λίγο πιο κάτω σε ένα ρέμα εργάτες κατασκευάζουν τα κορμοφράγματα. Χοντροί κορμοί τοποθετούνται ο ένας πάνω στον άλλον για να δημιουργηθεί ένας φράχτης που θα κόβει την ορμή του νερού από τις βροχές. «Υποχρέωσή μας είναι να βοηθήσουμε εδώ να μην πλημμυρίσει ο κόσμος», τονίζει ο κ. Κυριάκος. Όπως εξηγεί ο κ. Ζίγκηρης «το ξυλόφραγμα φτιάχνεται στις μικρές κατηγορίες ρεμάτων, στις μεγαλύτερες κατηγορίες πρέπει να γίνει φράγμα βάρους».

«Κυρίαρχο ρόλο θα παίξουν τα αντιπλημμυρικά έργα που είναι φράγματα βάρους, που θα είναι πέτρινα ή από τσιμέντο, που θα είναι μέσα στις λεκάνες κι αυτές θα συγκρατήσουν πιο πολύ τις φερτές ύλες», επισημαίνει ο κ. Ζίγκηρης ενώ προσθέτει ότι αν και τα έργα είναι και για τις 5 λεκάνες μέχρι στιγμής έχουν δημοπρατηθεί για τις 2 λεκάνες και συμπληρώνει ότι έχουν έναν προϋπολογισμό που θα φτάσει περίπου τα 12 εκατομμύρια ευρώ. Αναφερόμενος στην υπηρεσία του ο κ. Ζίγκηρης υπογραμμίζει ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για περισσότερο προσωπικό. «Υπάρχει έλλειψη προσωπικού στην υπηρεσία από μόνιμους, είμαστε δύο δασολόγοι σαν μόνιμο προσωπικό και έχουμε και μία δασοπόνο για την ανασυγκρότηση ολόκληρης της καμένης περιοχής. Είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί η κατάσταση με το υπάρχον προσωπικό. Μας έδωσαν και μερικούς εποχιακούς και αυτοί επιβλέπουν έξω τα έργα. Όταν φύγουν αυτοί είναι τεράστιο το πρόβλημα, τι θα γίνει παραπέρα. Ποιος θα ασχοληθεί με τα 350.000 στρέμματα του υγιούς δάσους που απέμεινε μετά την πυρκαγιά. Έχουμε ζητήσει να δούμε τι θα γίνει με τους εποχιακούς που πήραμε μήπως ανανεωθούν οι συμβάσεις τους», επισημαίνει.

Για την πορεία των εργασιών μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και ο δήμαρχος Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας, Γιώργος Τσαπουρνιώτης, κάνοντας λόγο για μία πολύ σοβαρή προσπάθεια σε συνεργασία όλων των φορέων. «Θεωρούμε ότι έχουμε ξεπεράσει τις προσδοκίες χρονικά σε σχέση με το παρελθόν, όμως πραγματικά υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη, είναι πολύ μεγάλη η έκταση που έχει καεί και θεωρούμε ότι πρέπει να επισπεύσουμε ακόμη περισσότερο τις εργασίες ώστε οι συμπολίτες μας να νιώθουν περισσότερο ασφαλείς. Και οι πολίτες βοηθούν, ήδη κάποιοι είχαν προστρέξει και βοήθησαν στην κοπή των δέντρων ώστε να μην έχουμε ατυχήματα στις παρόδιες γραμμές, δημοτικές και περιφερειακές.

Υπάρχει μεγάλη συμπαράσταση, έχουμε γίνει όλοι μια μεγάλη ομάδα, πολίτες, δήμος, περιφέρεια, κράτος προσπαθούμε να ανταποκριθούμε σε αυτή τη μεγάλη καταστροφή. Θεωρώ ότι αν μας βοηθήσει και ο καιρός, το καλοκαίρι θα έχουμε ολοκληρώσει ένα μεγάλο κομμάτι όλων των αντιπλημμυρικών έργων. Θεωρώ ότι πρέπει το κράτος να ανταποκριθεί πιο γρήγορα στα γραφειοκρατικά ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κατεδάφιση των σπιτιών που έχουν καεί ολοσχερώς αλλά και με άλλα. Πιστεύω ότι ο χρόνος πλέον δεν είναι σύμμαχός μας και γι αυτό, γίνονται προσπάθειες ώστε να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε και να νιώσουν οι πολίτες περισσότερο ασφαλείς», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Τσαπουρνιώτης.

Στόχος, όπως λέει, είναι η οχύρωση των οικισμών, η προστασία των περιουσιών του κόσμου, «διότι ο όγκος του νερού που κατεβαίνει από τα βουνά είναι πολλαπλάσιος, 6 και 7 φορές παραπάνω, συν την ταχύτητα του, που είναι μεγάλη όπως και η ορμή». «Θεωρούμε ότι με τα τοιχία βάρους που θα γίνουν και τα αντιπλημμυρικά έργα, θα έχουμε σημαντική βελτίωση», τονίζει ο κ. Τσαπουρνιώτης.

Οι κάτοικοι της Βόρειας Εύβοιας δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο το τεράστιο πλήγμα που δέχτηκε ο φυσικός πλούτος της περιοχής, αλλά και την ανεργία όσων ζούσαν από το ίδιο το δάσος.

«Οι ρετσινάδες καταστράφηκαν. Μετά από 40 χρόνια, ποιος θα το κάνει; Εμείς είμαστε η τελευταία γενιά . Συντηρούμαστε ίσα ίσα, μην νομίζεις ότι μας μένουν. Τι θα κάνουν τα παιδιά για τα επόμενα 40 χρόνια; Τι θα κάνει ένας 30αρης που θέλει να μείνει στην επαρχία», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κυριάκος.

«Τουλάχιστον 320 άτομα ζούσαν από το δάσος, εργάζονταν στο δάσος, αλλά είναι κι άλλοι εργάτες που δούλευαν στους καθαρισμούς στα δάση, στις υλοτομίες», αναφέρει ο δασάρχης Λίμνης, εξηγώντας ότι το δέντρο για να δώσει ρητίνη πρέπει να αποκτήσει διάμετρο πάνω από 24 εκατοστά, κάτι που μπορεί να συμβεί μετά από 30 με 40 χρόνια. Από την πλευρά του ο κ. Τσαπουρνιώτης σημειώνει ότι υπάρχει κόσμος που θέλει να φύγει από την περιοχή και προσπαθούν να τον συγκρατήσουν με κάθε τρόπο. «Αυτοί οι άνθρωποι περιμένουν το πρόγραμμα που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση ώστε να μπουν ξανά μέσα στο δάσος να δουλέψουν, στην αποκατάστασή του. Αυτή τη στιγμή είναι άνεργοι», λέει.