ΕΣΩΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΚΙΝΑΛ
“Εσωκομματικές Κινήματος Αλλαγής”: 7 Δημοσιογράφοι γράφουν στο “THE SOCIALIST”
Επιμέλεια-Αρχισυνταξία: Γαβρής Άγγελος (grthesocialist@gmail.com)
Όταν ξεκίνησε το εγχείρημα του “The Socialist”, ενάμιση χρόνο πρίν, η αλήθεια είναι πως δεν περίμενα, μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, να έχει τύχει “θερμής υποδοχής” από αναγνώστες, στελέχη του χώρου, πολιτικούς και από δημοσιογράφους εγνωσμένης αξίας στο πολιτικό ρεπορτάζ του χώρου της Μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης. Είναι μεγάλη η “δίψα” του κόσμου για “Αλλαγή” βλέπετε.
Με μεγάλη μου τιμή, χαρά και χωρίς άλλα λόγια, στο αφιέρωμα που ακολουθεί, 7 σπουδαίοι δημοσιογράφοι: Ο Αντώνης Αντωνόπουλος, η Ελένη Γκρήγκοβιτς, η Μαριτίνα Ζαφειριάδου, ο Δημήτρης Κουκλουμπέρης, η Μυρτώ Λiαλιούτη, ο Ρενάτο Λέκκα, ο Νίκος Μποζιονέλος, αρθρογραφούν με θέμα τις επικείμενες εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη Προέδρου του Κινήματος Αλλαγής και απαντάνε στο ερώτημα: “Ποια η επόμενη ημέρα -Τι σηματοδοτεί η εσωκομματική εκλογική διαδικασία για τον χώρο;”
Aκολουθούν τα άρθρα των Δημοσιογράφων με Αλφαβητική Σειρά:
ΠΑΣΟΚ 1981 – ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ 2021 … όπως και να το δεις 40 χρόνια, δεν είναι «ένα τσιγάρο δρόμος» . Ένα χρονικό πολιτικό άλμα που έφερε τα πάνω -κάτω σε μια χώρα που οι πολίτες της αρέσκονται με μια σαδιστική διάθεση να βιώνουν τον διχασμό. Το ΠΑΣΟΚ του ´81 είχε τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Εκτός από τα αδιαμφισβήτητα ηγετικά χαρακτηριστικά του, ο Ανδρέας είχε όραμα και εναλλακτικά σχέδια για να το υλοποιήσει. Το φόντο ήταν μια βαθιά ταξικά διχασμένη Ελλάδα, τραυματισμένη και κουρασμένη από «χίλια μύρια βάσανα». Λαοπλάνος ή όχι, ο Ανδρέας κατάφερε να δώσει ελπίδα και όνειρα σε ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας που για γενιές ένιωθε παραγκωνισμένο στην άκρη της ζωής. Η επέλαση των πρασινοφρουρών θάμπωσε την εικόνα του «πράσινου» ήλιου. Άμαθοι καθώς ήταν έπεσαν «με τα μούτρα στο μέλι». Στην συνέχεια αστικοποιήθηκαν. Ήρθαν τα κοστούμια. Έμαθαν. Και έδειξαν τον δρόμο και στους άλλους. «Κάντο όπως οι Πασόκοι» έλεγαν στους διαδρόμους της εξουσίας. Και ζούσαμε εμείς κάπως καλά και αυτοί καλύτερα! Και ξαφνικά «ήρθαν οι μέλισσες» και άρχισαν τα τσιμπήματα. Έμελλε σε έναν Παπανδρέου να σβήσει το φως του πράσινου ήλιου ! Έκτοτε το δαχτυλίδι της διαδοχής μοιάζει με εκείνο το μαγεμένο του παραμυθιού. Έτσι και αλλιώς το ΠΑΣΟΚ έχει πολύ παραμύθι και πολλούς δράκους.
Σήμερα όλοι οι μνηστήρες της ηγεσίας του Κινήματος δηλώνουν ότι έχουν το μυστικό για να βρεθεί και πάλι στη θέση που του αξίζει. Αφελές ερώτημα : αφού όλοι δηλώνουν ΠΑΣΟΚ γιατί δεν βάζουν τα μυστικά τους σχέδια στο τραπέζι και να απογειωθεί το κόμμα; Αφελής απάντηση: θέλουν όλοι να είναι αρχηγοί. Αφελές συμπέρασμα από την ίδια τη ζωή: όλα είναι ατμός !
Σε μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση και βάζοντας στην άκρη το σενάριο του μικρού και ευέλικτου κόμματος, το βασικό ερώτημα είναι : υπάρχει όραμα και για ποιους;
Σε μια χώρα «ανεμοδαρμένη» από παντού, με ξύλινο πολιτικό λόγο, πολιτικές μπαγαποντιές, ρητορείες με τσιτάτες θεωρίες και δυσνόητες αμπελοφιλοσοφίες, δεν υπάρχει «γιατρειά».
Ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας έχει γυρίσει τη πλάτη στη πολιτική και βγάζει ανοιχτά τη γλώσσα στους πολιτικούς που κρύβονται πίσω από δοξασμένες ετικέτες του παρελθόντος.
Τα πράγματα είναι απλά και συνοψίζονται σε δυο έννοιες : αξιοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη. Δυο αιτήματα διαχρονικά και επίκαιρα όσο ποτέ.
Όποιος βρει τον τρόπο να αφουγκραστεί τον παλμό της κοινωνίας και να μιλήσει στους πολίτες στα «ίσια» χωρίς φιοριτούρες, αυτός ή αυτή θα είναι ο ηγέτης, όχι απλώς του ΚΙΝ.ΑΛ, αλλά ο ηγέτης του Αύριο. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα …για όλα!
5 4 3 2 1 … και όλα τα φώτα είναι στραμμένα στο Κίνημα Αλλαγής. Αναμφίβολα οι εσωκομματικές διαδικασίες σε οποιοδήποτε κόμμα τραβούν την προσοχή του κόσμου και ειδικότερα των media.
Το ΠΑΣΟΚ, όμως, παραδοσιακά είχε έναν πιο ιντριγκαδόρικο χαρακτήρα που κέρδιζε περισσότερα βλέμματα. Είναι ελκυστικό, «σέξι». Και η παράταξη αυτή έχει κρατήσει αυτή την αίγλη.
Είναι πράγματι κρίσιμες οι φετινές εκλογές. Γιατί είτε θα παραμείνει η νυν πρόεδρος, Φώφη Γεννηματά, είτε θα αλλάξει χέρια η ηγεσία, κρίνεται η επόμενη μέρα του. Όποιος και αν είναι ο νικητής, είναι σίγουρα, μια ευκαιρία για ένα κομματικό restart, όμως ζωτικής σημασίας είναι και να κερδίσει περισσότερο κόσμο και να ηγηθεί στον κεντροαριστερό χώρο. Να δώσει απαντήσεις στις ανάγκες των νέων αλλά και να αποδείξει ότι είναι ένα κόμμα ισάξιο άλλων αδελφικών ευρωπαϊκών κομμάτων. Με προτάσεις για το περιβάλλον, για τα δικαιώματα συνανθρώπων μας, την οικονομία.
Κλειδί στην επιτυχία είναι η ενότητα. Και αυτό πρέπει να είναι στο νού όλων των στελεχών, σε όποιο «στρατόπεδο» και αν ανήκουν. Είναι παίκτες για την ίδια ομάδα και έχουν έναν κοινό στόχο, την ανάδειξη και ενδυνάμωση της ίδιας παράταξης. Είναι τρομακτική η σκέψη ότι μπορεί να πνιγεί η προσπάθεια αυτή σε μια κουταλιά εσωστρέφειας.
Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ μόνο όταν είναι ενωμένο και δυνατό.
Θετικά και αρνητικά στην πορεία προς την κάλπη…
Πάει ήδη μία δεκαετία, που το ΠΑΣΟΚ ταλανίζεται. Για την ακρίβεια, το πάλαι ποτέ κραταιό κόμμα, φλέρταρε με τον αφανισμό, αλλά κατάφερε να ανακάμψει και μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, ως Κίνημα Αλλαγής πια, αποτελεί και πάλι το ‘μήλον της έριδος’ στην πολιτική σκακιέρα της χώρας …
Έτσι, λίγους μήνες πριν από την εσωκομματική αναμέτρηση για την ανάδειξη ηγεσίας, το ενδιαφέρον κορυφώνεται. Ειδικά από την στιγμή που ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του -ακολουθώντας την Φώφη Γεννηματά – ο Ανδρέας Λοβέρδος, η προεκλογική κούρσα ξεκίνησε, έστω και ατύπως. Πολύ μετά, στην κούρσα προστέθηκε ο Νίκος Ανδρουλάκης, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι ο κατάλογος των υποψηφίων, δεν έχει κλείσει ακόμα.
Όπως ισχύει για κάθε άνθρωπο στη ζωή, έτσι και για κάθε υποψήφιο στην πολιτική, μπορεί κανείς να βρει θετικά και αρνητικά στην υποψηφιότητά του.
Η νυν πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, για παράδειγμα, Φώφη Γεννηματά, είναι εκείνη που κράτησε ζωντανό το κόμμα, όταν το παρέλαβε σε ιστορικά χαμηλά ποσοστά, αλλά και διπλασίασε στην πράξη τα εκλογικά του ποσοστά, δίνοντάς του ξανά πολιτική υπόσταση στη συνείδηση των πολιτών. Προσπάθησε τόσο για τη διεύρυνση, όσο και για την ανανέωσή του και σε πολλές περιπτώσεις ‘της βγήκε’. Από την άλλη, δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι έχει ήδη φανεί το ‘ταβάνι’ στα δημοσκοπικά ποσοστά του κόμματος, καθώς παραμένει στα ίδια περίπου επί διετία…
Ο Ανδρέας Λοβέρδος, από την πλευρά του, μπήκε δυναμικά στην κούρσα και φαίνεται να συνεχίζει ακούραστος, οργώνοντας την χώρα στο μέτρο που του επιτρέπει η πανδημία και κερδίζοντας κατά πολλούς ‘πόντους’ από την κινητικότητά του αυτή. Από την άλλη, πρόκειται για έναν πολιτικό, που στη συνείδηση της βάσης του κόμματος, έχει καταχωρηθεί ως να ‘λοξοκοιτάει’ προς τα …δεξιά, ακόμα και αν ο ίδιος αποκρούει κάτι τέτοιο με επιχειρήματα.
Το πλεονέκτημα του νέου, του φρέσκου, που παράλληλα βρίσκεται στο ΠΑΣΟΚ από τα ‘γενοφάσκια’ του, ακολουθεί τον ευρωβουλευτή Νίκο Ανδρουλάκη. Το γεγονός ακόμα, ότι έχει κερδίσει την έδρα του ευρωβουλευτή δύο φορές, στην κάλπη της Επικράτειας δείχνει πολλά για την αποδοχή της οποίας λαμβάνει, αλλά και για τον μηχανισμό που έχει σε όλη την χώρα. Από την άλλη, δεν είναι λίγοι όσοι του καταλογίζουν μακροχρόνια …απουσία από τα εσωτερικά της χώρας, ενώ προτάσσουν ως αρνητικό το ότι δεν είναι βουλευτής.
Σε κάθε περίπτωση, το «πεπόνι και το μαχαίρι» σε σχέση με το τι μέλλει γενέσθαι στο Κίνημα Αλλαγής, το έχει η βάση του. Και αυτή ξέρει καλύτερα…
Η εκλογή αρχηγού ως ευκαιρία αναγέννησης
*Του Δημήτρη Κουκλουμπέρη
Οι επικείμενες εκλογές στο Κίνημα Αλλαγής για να πετύχουν πρέπει να αποτινάξουν τον χαρακτήρα μιας αναμέτρησης με εσωκομματικούς όρους. Οφείλουν να αποτελέσουν ένα πολιτικό γεγονός και μια διαδικασία ενδιαφέρουσα πέραν των εγγεγραμμένων μελών ή φίλων. Έτσι θα μπουν τα θεμέλια για την προσέγγιση με τους ψηφοφόρους της ευρύτερης Κεντροαριστεράς και αργότερα, στις εθνικές εκλογές. Εκεί άλλωστε θα κριθεί η τύχη του επόμενου αρχηγού και οι προοπτικές της παράταξης.
Για να συμβούν τα παραπάνω, όλοι οι εμπλεκόμενοι πρέπει καταρχάς να συμφωνήσουν για τη διαδικασία, ώστε να είναι ανοιχτή και – με τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλείδες και θεσμικές εγγυήσεις– να λάβουν μέρος όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες.
Κατά την εσωκομματική προεκλογική περίοδο, υποψήφιοι και επιτελεία πρέπει να κινηθούν με γνώμονα το συμφέρον της παράταξης, που σημαίνει ότι λόγος και πράξεις θα λειτουργούν ενωτικά και συσπειρωτικά. Ας μην ξεχνούν ότι αποτελούν προσωρινούς αντιπάλους αλλά στην πραγματικότητα συντρόφους, που θα συνυπάρξουν και μόλις κλείσει η κάλπη.
Είναι σημαντικό να διατυπωθούν θέσεις καθαρές, ρεαλιστικές και συνάμα ριζοσπαστικές, χωρίς μεσοβέζικους συμβιβασμούς. Προγράμματα εύκολα κατανοητά από την κοινωνία και τα στρώματα που δυσφορούν με τη ΝΔ και απογοητεύονται από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Οι στόχοι να αφορούν την ισχυροποίηση της παράταξης. Το κρίσιμο ζητούμενο δεν είναι αυτό που θέτουν οι άλλοι περί συνεργασιών. Η προοδευτική διακυβέρνηση προϋποθέτει ενίσχυση των ποσοστών του Κινήματος Αλλαγής. Διαφορετικά, θα είναι υποχείριο του ενός ή του άλλου.
Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση ΠΑΣΟΚ ή ΚΙΝ.ΑΛΛ. ακούγεται σαν παραπλανητικό ψευτοδίλημμα. Η παρελθοντολογία δεν φέρνει καινούργιο κόσμο. Εξάλλου, ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος δεν έχει καθόλου παραστάσεις από τις εποχές που το ΠΑΣΟΚ κυριαρχούσε. Σε αυτούς, οι υποψήφιοι τι έχουν να πουν; Ιστορίες αναμνήσεων ή πρακτικές λύσεις άμεσης εφαρμογής για τη ζωή και τα προβλήματά τους;
Το θέμα λοιπόν είναι η συζήτηση για το αύριο της παράταξης και με όρους σταδιακής επαναφοράς σε θέση πρωταγωνιστή. Με αυτογνωσία και αίσθηση μέτρου, ο σκοπός είναι να υπάρξει αναγέννηση σε όλα τα επίπεδα και να “συγκινηθεί” η κοινωνία. Να πειστούν ψηφοφόροι νεαρότερων ηλικιών και όχι μόνο οι “δεδομένοι” μεγαλύτεροι.
Και ναι, σε αυτές τις εσωκομματικές εκλογές η συγκυρία ενδεχομένως να είναι καλύτερη, αν ληφθεί υπόψη ότι η ΝΔ ως κυβέρνηση έχει φθορά, δεν διαθέτει μεταρρυθμιστικό σχέδιο και δεν μπορεί να απαλλαγεί από την πελατειακή της λογική, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στάσιμος και δυσκολεύεται πολύ να υλοποιήσει το μήνυμα των προοδευτικών πολιτών που τον εμπιστεύτηκαν το 2019.
Αν ήταν ζώο, η ελληνική σοσιαλδημοκρατία θα ήταν φώκια μονάχους-μονάχους. Κάποτε όργωνε τις μεσογειακές θάλασσες, εδώ και μια δεκαετία όμως στηρίζεται στις πλάτες κάποιων θαρραλέων εθελοντών για να μην χαθεί στην λήθη μιας Μεταπολίτευσης που αλλάζει μορφή. Το θετικό στην δημιουργία του Κινήματος Αλλαγής είναι ότι της έδωσε λίγη ζωή ακόμα. Και το πιο σημαντικό για όσους εθελοντές επιμένουν να μην την εγκαταλείπουν είναι να μην την δουν κάποια στιγμή σφαγμένη από ψαροντούφεκο.
Ή μήπως θα ήταν γάτα; Εφτάψυχη, σχεδόν αθάνατη, με μια απίστευτη ικανότητα να πέφτει από το ρετιρέ και να προσγειώνεται όρθια, αν και λίγο στραπατσαρισμένη. Κάθε φορά που μοιάζει καταδικασμένη, έχει μπροστά της άλλη μια ευκαιρία. Δέκα χρόνια ευκαιριών μετράει φέτος, ωστόσο ακόμα και τα μεγαλύτερα αποθέματα τύχης κάποια στιγμή τελειώνουν. Τότε τίποτα δεν έχει πια σημασία, παρά η θέληση και η ικανότητα.
Αν ρωτήσει κανείς τους δεξιούς και αριστερούς απέναντι, πάντως, μάλλον την θεωρούν πρόβατο. Από αυτά που φροντίζεις για να σου δώσουν πίσω, μέχρι την στιγμή που δεν τα χρειάζεσαι πια και τα οδηγείς, χωρίς να το έχουν καταλάβει, στον πάγκο του χασάπη.
Οι φετινές εκλογές για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας του Κινήματος Αλλαγής έρχονται σε μια ευνοϊκή συγκυρία. Η πανδημία ανέδειξε όχι μόνο τα πιο ελκυστικά σημεία της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και την ανάγκη ύπαρξης ενός στιβαρού δεύτερου πόλου, που θα μπορεί να εναλλάσσεται με τη ΝΔ στην εξουσία χωρίς να φαίνεται χαμένος από χέρι –και χωρίς να τρέμει κανείς πως «την δεύτερη φορά θα είναι αλλιώς». Μπορεί αυτός να είναι το ΚΙΝΑΛ; Αν δεν μπορούσε, δεν θα το συζητούσαμε.
Υπάρχει κάποιος υποψήφιος που θα υπηρετήσει πιστά μια αυτόνομη πολιτική πορεία; Μπορεί να δεσμευτεί πως το ποσοστό των επόμενων εκλογών δεν θα γίνει αφορμή για μεταγραφές; Ποιος αντέχει την επόμενη μέρα της κάλπης να σφίξει το χέρι των συνυποψηφίων του και να πάνε παρακάτω; Αν υπάρχει ένα σημείο στο οποίο αξίζει να απαντήσουν όσοι διεκδικούν την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ, αυτό δεν είναι η επιστροφή στον πράσινο ήλιο και στην οικειότητα που έχει το παρελθόν, αλλά η πρόκληση για ένα μέλλον στο οποίο μια φώκια, μια γάτα και ένα πρόβατο δεν θα ψάχνουν νέο σπίτι.
Να πάψει να ζει με το παρελθόν
Υπάρχουν αρκετά «πρέπει» ενόψει των εσωκομματικών εκλογών του κέντρου, για τα οποία είμαι το λιγότερο απαισιόδοξος ότι θα βρουν απαντήσεις (ή εφαρμογή). Στην, εδώ και μήνες, αρθρογραφία μου στο TheSocialist.gr, εξήγησα (με ιστορικά παραδείγματα) ότι, για να το πάρουμε… ανάποδα, τυχόν μετεκλογικές συμμαχίες ανέκαθεν κατόρθωσαν να προκαλούν ρήγματα, και εντέλει να ρίχνουν από την κυβέρνηση, το εκάστοτε ισχυρό κόμμα της χώρας. Με κορυφαίο παράδειγμα τη συνεργασία Δεξιάς κι Αριστεράς (!) στο «βρώμικο ‘89» – πώς αλλιώς άλλωστε θα έπεφτε ο πανίσχυρος και λαοφιλής Ανδρέας;
Ωστόσο, οι εν λόγω συνεργασίες απέδειξαν, και για τον χώρο του εν Ελλάδι κέντρου, και κάτι άλλο: όσες φορές τα «τακίμιασε», για να το πω λαϊκά, με τη Δεξιά, το πλήρωσε. Και τη δεκαετία του ’50, με τις ρηξικέλευθες επιλογές του Γεωργίου Παπανδρέου, και το 2012 με τις αλήστου μνήμης εγκληματικές επιλογές του Βαγγέλη Βενιζέλου και την αποδοχή συγκυβέρνησης με τον ακροδεξιό Αντώνη Σαμαρά. Η ιστορία διδάσκει, δεν ξεγελά. Αντιθέτως, συνεργασίες με την Αριστερά όχι μόνο απέδωσαν (ρίχνοντας την εκάστοτε δεξιά κυβέρνηση) μα και ενίσχυσαν το κέντρο: και το 1963, και στα 70s και το ’81 με τη φιλοαριστερή ρητορική του Ανδρέα Παπανδρέου. Τροφή προς σκέψη.
Στα του σήμερα, τα μεγαλύτερα προβλήματα του Κινήματος Αλλαγής είναι αφενός η έλλειψη σταθερής πολιτικής γραμμής (καθότι συχνά δεν τάχθηκε απέναντι, ως έπρεπε, στην απολυταρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη), αφετέρου ότι ακόμη ζει στο παρελθόν. Με την εκλογή νέου προέδρου οφείλει να βάλει μια διαχωριστική γραμμή στο… παλιό, το ορθόδοξο ΠΑΣΟΚ που λέμε, και να κοιτάξει μπροστά. Με νέα πρόσωπα, με φρέσκο αίμα. Η Φώφη Γεννηματά δεν κατόρθωσε να το ανανεώσει, να το ενισχύσει, συνιστά βέβαια επιτυχία το 8,1% του 2019 – αλλά ως εκεί. Ο Ανδρέας Λοβέρδος θεωρεί ότι μπορεί αλλά – είναι πιο δεξιός από όσο μπορεί να δεχθεί ένας κεντρώος. Ο Νίκος Ανδρουλάκης ανταποκρίνεται στις προαναφερθείσες προδιαγραφές του νέου και καλείται να (απο)δείξει ότι όντως μπορεί να μεταλλάξει το μοναδικό κόμμα του κέντρου.
*Ο Νίκος Μποζιονέλος είναι αρθρογράφος του TheSocialist.gr, σχολιαστής στον ραδιοφωνικό σταθμό Over FM και μέλος του Δ.Σ. του ΠΣΑΤ