“Η Αμμόχωστος ξανά στο προσκήνιο, όχι με προοπτική επιστροφής των μόνιμων κατοίκων της αλλά μιας δυσοίωνης εξέλιξης. ” .Της Κατερίνας Αυξεντίου.

Γράφει η Κατερίνα Αυξεντίου

Τομεάρχης απόδημου Ελληνισμού του Κινήματος Αλλαγής

Στις 14 Αυγούστου 1974 πραγματοποιείται  η β’ φάση της  τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και ολοκληρώνεται η τραγωδία του νησιού  που ξεκίνησε τον Ιούλιο του ίδιου έτους με το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου και  την πρώτη απόβαση και εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων.

Τα θύματα αυτής της ολέθριας εξέλιξης για την Κύπρο υπήρξαν πάρα πολλά. Πεσόντες στην μάχη Ελληνοκύπριοι και Ελλαδίτες στρατιώτες, δολοφονημένος άμαχος πληθυσμός, αγνοούμενοι, βιασμένες γυναίκες, 200 χιλιάδες πρόσφυγες στον ίδιο τους τον τόπο.

Η μέρα της β’ εισβολής βρίσκει την Αμμόχωστο, την παραθαλάσσια πόλη στην ανατολική πλευρά της Κύπρου, χωρίς στρατό αφού οι στρατιωτικές μονάδες της Αμμοχώστου πήγαν να προστατεύσουν την Λευκωσία. 

Εκείνο το πρωϊνό ακούσαμε ότι εκτός του στρατού, έφυγαν από  την πόλη και οι άλλες αρχές – αστυνομία και πυροσβεστική-. Ο κόσμος πανικοβλήθηκε. Οι εικόνες βίας ήταν νωπές. Οι εξιστορήσεις των Κερυνειωτών για τα δεινά που υπέστησαν όσοι έπεσαν στα χέρα του κατακτητή ήταν ανατριχιαστικές. Η ατμόσφαιρα μύριζε ακόμα αίμα αθώων.

Έτσι σιγά-σιγά ο κόσμο εγκαταλείπει προσωρινά την Αμμόχωστο και πηγαίνει προς τις αγγλικές βάσεις της Δεκέλειας πιστεύοντας ότι εκεί θα ήταν ασφαλής.

Όλοι είχαμε στο μυαλό μας ότι ήταν κάτι προσωρινό και θα επιστρέφαμε τις επόμενες 2-3 μέρες πίσω στα σπίτια μας. 

Φευ.

Στις 16 Αυγούστου ο τουρκικός στρατός μπαίνει στην Αμμόχωστο. Λεηλατούν τα σπίτια, βεβηλώνουν εκκλησίες, σπάνε τους τάφους στα  κοιμητήρια. Και πάλι αίμα. Αίμα αθώων.

Από το 1975-1977 γίνονται μαζικές εγκαταστάσεις τούρκων εποίκων στις ελληνοκυπριακές περιουσίες. 

Ωστόσο, εκτός από τα προάστια της Αμμοχώστου που εποικίστηκαν με Τούρκους της Ανατολίας και από Τουρκοκύπριους που εγκατέλειψαν τις περιουσίες τους στον Νότο,  το παραλιακό μέτωπο και οι κεντρικές ενορίες  περικλείονται με συρματοπλέγματα και κανένας δεν μπορεί να  επισκεφτεί το μέρος. 

Η Τουρκία προβάλλει ως λόγο ότι δεν σκόπευαν εξ αρχής να κατακτήσουν την Αμμόχωστο.  Έκτοτε η πόλη του Ευαγόρα, η Αμμόχωστος ή αλλιώς και Βαρώσια (περιοχή που κτίστηκε γύρω από τα ενετικά τείχη της Αμμοχώστου, κυρίως μετά την αγορά της από  Αγγλία (1878). 

Η όμορφη πόλη, το στολίδι της Μεσογείου, ή όπως την αποκαλούσαν τα ξένα ΜΜΕ «Παρίσι της Μέσης Ανατολής» χάνει την ικμάδα της, τα σπίτια της χάσκουν χωρίς παράθυρα και πόρτες, ερημωμένα, ορφανά από τους κατοίκους τους, οι δρόμοι χορταριάζουν, μια πόλη φάντασμα που αργοπεθαίνει.

Όλα τα χρόνια που μεσολάβησαν από την εισβολή μέχρι σήμερα και σε όλες τις συνομιλίες μεταξύ των δυο πλευρών -ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων- η Αμμόχωστος ήταν διαπραγματευτικό «χαρτί». Οι Τούρκοι υπό όρους την επέστρεφαν στους νόμιμους κατοίκους της. Όμως, δεν ευδοκίμησε ποτέ κανένας κύκλος συνομιλιών. Σίγουρα η ευθύνη δεν βρίσκεται μόνο στην απέναντι πλευρά αλλά και στην δική μας. 

Μάλιστα, τα ΗΕ με δυο ψηφίσματά τους το  550 και το 789 (1983 και 1992 αντίστοιχα) μεταξύ άλλων: θεωρούν «…τις απόπειρες για εποικισμό οποιουδήποτε τμήματος των Bαρωσίων από άτομα άλλα από τους κατοίκους τους ως απαράδεκτες και ζητά τη μεταβίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκηση των Hνωμένων Eθνών».

ΣΤΗΡΙΞΕ ΜΑΣ! KANE “ΚΛΙΚ” Ε Δ Ω ΚΑΙ ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΣΤΟ ΜΗΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ “THESOCIALIST.GR” – ΕΡΧΕΤΑΙ – ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ! 

Όλα αυτά όμως μέχρι την προηγούμενη Πέμπτη, 8 Οκτωβρίου.

Ο Ερτογκάν δεν διστάζει να δώσει εντολή να ανοίξει το παραλιακό μέτωπο κόντρα σε όλα τα μέχρι σήμερα συμφωνηθέντα. 

Πολλοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι ο λόγος που το έκανε ο Ερτογκάν  έχει να κάνει με τις εκλογές που έγιναν στις 11 Οκτωβρίου στα κατεχόμενα για εκλογή νέου Προέδρου. Ο Ερτογκάν με το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου έκανε ένα μικρό «δωράκι» στον εκλεκτό του στο νησί Ερσίν Τατάρ, Προέδρο του Κόμματος Εθνικής Ενότητας, ο οποίος ευθυγραμμίζεται πλήρως με την Άγκυρα και είναι υποψήφιος Πρόεδρος κόντρα στον νυν ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, τον κ. Μουσταφά Ακκιντζί. Ο τελευταίος υποστηρίζει την διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία ως λύση για το Κυπριακό. Επίσης, οι ίδιοι αναλυτές ισχυρίζονται ότι δεν θα εποικιστούν οι κατοικίες των Ελληνοκυπρίων που βρίσκονται πάνω από το παραλιακό μέτωπο.

Ίσως να ισχύει αυτό. Ίσως όμως και όχι. Ο Ερτογκάν είναι απρόβλεπτος και όσοι έχουμε υποφέρει από τον τουρκικό επεκτατισμό έχουμε γνώση. 

Η Αμμόχωστος ξανά στο προσκήνιο, όχι με προοπτική επιστροφής των μόνιμων κατοίκων της αλλά μιας δυσοίωνης εξέλιξης. 

Οι εικόνες που αντικρίσαμε την προηγούμενη Πέμπτη από την περίκλειστη Αμμόχωστο μετά από 46 χρόνια, ειδικά για όλους όσοι γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε εκεί, ήταν μαχαιριές στην καρδιά μας. 

Τα χρόνια είναι πολλά, συνέχεια λιγοστεύουν αυτοί που έχουμε βιωματική εμπειρία από την πόλη μας -χιλιάδες κόσμος πέθανε με τον καημό της επιστροφής- όμως δεν κουραζόμαστε να διεκδικούμε τον τόπο που μας γέννησε.