Κώστας Σκανδαλίδης: «Η ΕΡΤ ζει στη σκιά της υποβολής. Και αυτό πρέπει να σταματήσει τώρα»

Ομιλία του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του Κινήματος Αλλαγής, Κώστα Σκανδαλίδη, στη συζήτηση της ολομέλειας της Βουλής του σχεδίου νόμου του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό, αρμόδιου για θέματα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης: «Ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2010/13 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2010 για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, όπως έχει τροποποιηθεί με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018 και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης».

«Νομίζω ότι η σημερινή συζήτηση είναι από τις πιο δύσκολες που γίνονται στη Βουλή και δυστυχώς γίνεται σε μια στιγμή πάρα πολύ κακή και για τη χώρα και ως τιμωρία του ίδιου του πολιτικού συστήματος.

Κύριε Υπουργέ, κάνω μια γενική εισαγωγή για την υπόθεση της κακοκαιρίας και της πολιτικής της Κυβέρνησης. Το ότι η αντιπαράθεση γίνεται μόνο με το παρελθόν δεν βοηθάει να κατανοήσουμε την αλλαγή των γεγονότων, αλλά ούτε την εξέλιξη και τη συνέχεια του κράτους. Εδώ υπάρχει μια εξέλιξη.

Ζήσαμε και άλλες φυσικές καταστροφές. Μάλιστα μία, το 2004, που έτυχε να είμαι υπουργός Εσωτερικών, ήταν η μεγαλύτερη χιονόπτωση που έγινε ποτέ στην Αθήνα. Εγκαινιάστηκαν κάποιες πρακτικές. Πέρασαν κάποιες τεχνικές στη διαχείριση τέτοιων κρίσεων.

Η συνέχεια εμφανιζόταν πιο καλή και τώρα ξαφνικά εμφανίζεται η κυβέρνηση, η οποία έχει πει ότι είναι μια σύγχρονη κυβέρνηση, ότι τα έχει προετοιμάσει, ότι κοιτάζει τα θέματα πολιτικής προστασίας, ότι όλο το καλοκαίρι προετοιμαζόταν για το χειμώνα ή όπως την άνοιξη, ετοιμαζόταν για την επιδημία, όμως η εμφάνιση σήμερα ήταν τραγική.

Εγώ κατέβηκα στο γραφείο μου εξίμισι με επτά παρά το πρωί και το κέντρο της Αθήνας ήταν αδιάβατο, ενώ χιόνιζε από χθες το απόγευμα. Δεν μπορούσες να περάσεις τη Βασιλίσσης Σοφίας. Αυτό δείχνει μια κακή αντίδραση από την Κυβέρνηση. Όσο και να προσπαθήσετε να πείτε ότι έγινε κάποια σοβαρή αντιμετώπιση του φαινομένου, δεν έγινε, όπως και σε πάρα πολλά θέματα που αφορούν την πανδημία. Εδώ δηλαδή φραστικά γίνεται μια προσπάθεια να εμφανιστεί η Κυβέρνηση ότι είναι μια σύγχρονη κυβέρνηση που τα αντιμετωπίζει όλα έγκαιρα, που είναι προετοιμασμένη, προγραμματισμένη κ.λπ.

Οι κρίσιμες καταστάσεις είναι πολλές, οφείλω να ομολογήσω, είναι δύσκολες, γιατί είναι μια δύσκολη εποχή, που έπεσε η πανδημία στον κόσμο και τον άφησε άναυδο κυριολεκτικά. Είναι φανερό ότι είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα, αλλά δυστυχώς δεν είναι η Κυβέρνηση προετοιμασμένη να τα αντιμετωπίσει. Τα αντιμετωπίζει πρόχειρα, χωρίς σχέδιο, αποσπασματικά και έτσι αντιμετωπίζει και τα θέματα της καλής νομοθέτησης. Έρχονται συνεχώς νομοσχέδια, κατά ριπάς πια αυτή την εποχή και όλα αυτά τα νομοσχέδια τα χαρακτηρίζει μια προχειρότητα και μια, αν θέλετε, «αρπακολατζίδικη» πολιτική και θα είναι ανεφάρμοστα μετά.

Το λέω αυτό σαν μία γενική πολιτική τοποθέτηση, γιατί πιστεύω ότι σήμερα είμαστε σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση, που καλό θα ήταν ο διάλογος να έχει ένα άλλο αντικείμενο, που να έχει σχέση με την πραγματική μετεξέλιξη των θεσμών και του κράτους μας, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίζει παρόμοιες καταστάσεις και ασφαλώς να είναι και μια μετεξέλιξη στο ευαίσθητο θέμα της δημοκρατίας, που αυτήν την εποχή βρίσκεται σε μια κρίση και σε μια αμφισβήτηση, όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά σε γενικότερα επίπεδα και στην Ευρώπη και παντού. Άρα, λοιπόν, εδώ πρέπει να έχουμε μια συναίσθηση του πού βρισκόμαστε, τι θέλουμε και τι κάνουμε.

Εδώ μιλάμε για μια πολιτική χειραγώγηση των Μέσων και ομολογώ ότι και μένα με ξένισε το ότι επιχειρεί σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει αυτή την αντιπαράθεση μαζί σας και φέρνει και αυτή την τροπολογία. Είναι πολύ πρόσφατη η πολιτική που ζήσαμε του δελτίου των 5 στην ΕΡΤ.

Από την άλλη μεριά όμως, εσείς συνεχίζετε το θέατρο σκιών. Είστε μια εξυγιαντική Κυβέρνηση, αλλά η ΕΡΤ ζει στη σκιά της υποβολής. Εμένα δεν με νοιάζει αν πάνε χαρτάκια ή όχι, εμένα με ενδιαφέρει αυτό που παράγεται. Και αυτό που παράγεται είναι φανερό ότι είναι στη σκιά της υποβολής.

Δεν θα αναφερθώ σε ποσοστά, τα είπε ο κ. Κεγκέρογλου και άλλοι εισηγητές εδώ. Το 90% είναι ανισοκατανομή ανάμεσα στην Κυβέρνηση και στο ΣΥΡΙΖΑ. Το 30% της Βουλής έχει ουσιαστικά το 10% της ενημέρωσης. Είναι μια εμφανής αδικία. Αυτή η αδικία δεν σημαίνει ότι η υποβολή γίνεται πάντα με το χαρτάκι, με την εντολή ή το τηλέφωνο.

Η υποβολή γίνεται μέσα από τη σύνθεση των συμφερόντων και η ΕΡΤ θα έπρεπε να είναι το παράδειγμα της αντικειμενικότητας, που θα ανατρέπει τη σύνθεση των συμφερόντων, διότι μια ΕΡΤ πρέπει να δίνει την ποιότητα και την αξία του κρατικού Μέσου, που καθοδηγεί, όπως για παράδειγμα πρέπει να καθοδηγεί το δημόσιο πανεπιστήμιο ή όπως για παράδειγμα πρέπει να καθοδηγεί το ΕΣΥ τα υπόλοιπα. Εμείς δεν είμαστε ούτε κατά της ιδιωτικής οικονομίας ούτε κατά των ιδιωτικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Όμως το προϊόν κυριαρχεί, αφού ζούμε σε ένα καθεστώς ανταγωνισμού.

Το πρώτο μέλημα μιας κυβέρνησης που θέλει να λέγεται προοδευτική, θα έπρεπε να είναι η αντικειμενικότητα στην τηλεόραση της ΕΡΤ και η αναβάθμιση του πολιτισμικού και ουσιαστικά λειτουργικού επιπέδου της, ώστε να αποκτήσει ξανά η κοινωνία αξίες συλλογικής δράσης, συλλογικής, αν θέλετε, αλληλεγγύης, συλλογικής αντιμετώπισης των πραγμάτων.

Δεν ισχύει αυτή η πολιτική και πάτε στο παρελθόν. Κι εγώ μπορώ να πω για το παρελθόν χιλιάδες πράγματα. Όμως δεν με ενδιαφέρει το παρελθόν. Το έζησα όταν προσπαθούσαμε να κάνουμε την ΥΕΝΕΔ και ξέραμε τι δυσκολίες υπήρχαν. Το έζησα και σε μεταγενέστερες εποχές, όταν πραγματικά όλες οι εξουσίες προσπαθούσαν να καθοδηγήσουν -και η δική μας- με ένα συγκεκριμένο τρόπο, αλλά σιγά σιγά έγιναν κάποια βήματα. Το κακό είναι ότι δεν συνεχίστηκαν αυτά τα βήματα. Έπρεπε, αφού έχουμε πια μια κοινή συνείδηση του πράγματος, να το αντιμετωπίσουμε.

Εγώ δεν καταλαβαίνω ποιος καθοδηγεί τις ειδήσεις, αλλά δεν μπορεί να μου λέει εμένα καμία τηλεόραση, προπαντός η ΕΡΤ ότι δεν παράγει ειδήσεις, για παράδειγμα, το Κίνημα Αλλαγής. Κάνει προτάσεις. Ήρθε εδώ η κ. Γεννηματά σε μια ερώτηση στον Πρωθυπουργό. Πρότεινε δέκα μέτρα. Ο Πρωθυπουργός δέχθηκε τα πέντε. Τα άλλα πέντε δεν τα δέχθηκε. Του τα είπε τα μέτρα. Ο Πρωθυπουργός απάντησε. Είχε φέρει μαζί του μέτρα για να απαντήσει. Την άλλη μέρα κάποια από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αποσιώπησαν ότι έγινε η ερώτηση, ωσάν να μην υπήρχε στο σκηνικό η κ. Γεννηματά. Είναι δυνατόν αυτό το πράγμα να θεωρείται ότι είναι αντικειμενική ενημέρωση;

Εγώ σας μιλάω με συγκεκριμένα παραδείγματα. Ήταν συγκεκριμένη ερώτηση στον Πρωθυπουργό. Δεν υπήρχε όχι απλώς στον τίτλο, ούτε στην είδηση. Ανακοινώθηκαν τα μέτρα που πήρε ο Πρωθυπουργός. Ότι τα πήρε γιατί του τα πρότεινε η Γεννηματά ή τα πήρε γιατί έγινε αυτή η συζήτηση και έπρεπε κάτι να πει, αυτό δεν υπήρξε ούτε ως είδηση.

Αυτό είναι αυτό που σας λέω, θέατρο σκιών. Είναι η ΕΡΤ μέσα στη σκιά της υποβολής. Αυτή η υποβολή πρέπει να σταματήσει τώρα. Μπορεί να σταματήσει; Έχετε τα κότσια να την σταματήσετε; Θα προσφέρατε μεγάλη υπηρεσία στον τόπο.

Πάντως αυτό που ζούμε είναι το εξής: Στην προβολή των ειδήσεων και των γεγονότων, ο μεν σχολιασμός νιώθει ότι δίνει εξετάσεις. Κάποιος σχολιάζει το γεγονός στην τηλεόραση. Εγώ ξέρω και ανθρώπους που είναι και δικοί μας, άνθρωποι του χώρου μας, που τους έχουμε και φίλους κ.λπ.. Ο σχολιασμός δίνει εξετάσεις. Είναι η παράλειψη, επιλεκτική και μερική προβολή του γεγονότος στις είδησης. Και το χειρότερο είναι η διαστρέβλωση σε μερικές περιπτώσεις που δεν αντέχεται. Δηλαδή να υπάρχει άλλο γεγονός και να εμφανίζεται αλλιώς.

Αυτό το πράγμα δεν μπορεί να το ζήσει άλλο, στη σύγχρονη εποχή, μια κοινωνία που θέλει να ζήσει με δημοκρατία και με συνευθύνη. Δεν μπορεί να το δεχθεί.

Και έρχομαι στα συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την εργασιακή ασφάλεια. Η ελεύθερη έκφραση και η αυτονομία του δημοσιογράφου εξαρτάται κυρίως από την επαγγελματική του κατάσταση, όπως και να το κάνουμε. Άρα θα πρέπει να νιώθει ασφαλής. Η δική σας συγκεκριμένη διάταξη τον κάνει να νιώθει ανασφάλεια ή τουλάχιστον το νιώθει ένα μεγάλο κομμάτι των δημοσιογράφων.

Έρχομαι στη βιωσιμότητα των ιδιωτικών Μέσων, αυτών που πήραν τις άδειες. Εγώ δέχομαι ότι υπάρχουν τεράστια προβλήματα σήμερα από την πανδημία και από τη γενικότερη ύφεση και στην οικονομία και τα Μέσα πρέπει ίσως να διευκολυνθούν, όχι όμως να τους χαριστούν.

Δώστε αυτό που σας πρότεινε ο κ. Κεγκέρογλου. Δώστε τους ένα χρόνο παράταση, να το πληρώσουν από του χρόνου για έντεκα χρόνια. Δώστε τους δόσεις σε πιο μεγάλο χρόνο, όχι όμως να τους χαρίσετε τριάμισι εκατομμύρια ξαφνικά, μέσα στην πανδημία! Αυτό δεν έχει σχέση απλά με τη δημοσιότητα, είναι κερδοσκοπία!

Πάμε στο θέμα της δημόσιας τηλεόρασης και του άρθρου που αφορά τη μισθοδοσία. Και αυτό είναι προκλητικό. Άλλο είναι να προκηρύξετε τη θέση, να γίνει με εντελώς αντικειμενικά κριτήρια, που θα ήταν μια μεγάλη απόφαση για την κρατική Ραδιοτηλεόραση και να πείτε ότι από τη στιγμή που λειτουργεί και με αυτόν τον τρόπο, θα πρέπει να υπάρξει και αντίστοιχο μισθολόγιο και άλλο μέσα στην πανδημία στους συγκεκριμένους διορισμένους να τους δίνετε ένα μισθό παραπάνω, σε αντίθεση με ό,τι ζει σήμερα ο κόσμος. Προσέξτε τις διαφορές που θέτω. Είναι πολύ διαφορετική η τοποθέτησή μου από αυτή που ακούσατε μέχρι τώρα. Είναι διαφορετική η συγκυρία.

Και πάμε στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Ο ρόλος του είναι κυρωτικός, ρυθμιστικός και ελεγκτικός.

Ο ρόλος του είναι κυρωτικός και ελεγκτικός, δεν είναι αποφασιστικός. Μια γενναία απόφαση θα ήταν να του αλλάξουμε χαρακτήρα. Δεν γίνεται όμως ένσταση συνταγματικότητας, όταν υπάρχει ένας συγκεκριμένος δρόμος και δεν υπάρχουν οι πρέπουσες αρμοδιότητες.

Επί της ουσίας έπρεπε στο Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο σήμερα να έρθει ουσιαστικά μια αλλαγή του καθεστώτος του. Για παράδειγμα, στο άρθρο 11, εκεί που λέει ότι ο Υπουργός προφανώς αποφασίζει για το προεδρικό διάταγμα, αντί να λέει με διατύπωση γνώμης, να λέει είτε με διατύπωση, αν θέλετε να του δώσετε εξουσίες και να είστε αντικειμενικοί είτε με διατύπωση σύμφωνης γνώμης ή τουλάχιστον με κατάθεση πρότασης από τη πλευρά του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου, προκειμένου να πάρει την απόφαση ο Υπουργός με το προεδρικό διάταγμα. Ούτε καν συμβουλευτικός δεν είναι ο χαρακτήρας, όταν είναι μόνο με διατύπωση γνώμης. Είναι στάχτη στα μάτια. Στο άρθρο 11 θα μπορούσατε να προσθέσετε αυτό που σας είπα.

Πάω και σε ένα τελευταίο, το οποίο το θεωρώ πάρα πολύ χρήσιμο, κύριε Υπουργέ. Δεν το έθιξε κανείς. Είπατε και κάτι για τους διορισμούς από εδώ και πέρα στους δημόσιους οργανισμούς. Εγώ είχα μια άλλη εικόνα από εσάς. Μακάρι να με διαψεύσετε. Η εικόνα είναι τέτοια γιατί έγιναν αυτά τρεις φορές αυτές τις μέρες.

Ήρθε ο κ. Βορίδης, στη θέση που είστε και έφερε τροπολογία για τους δημόσιους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις. Όταν έφευγε ένας πρόεδρος, ένας διοικητής, για να αντικατασταθεί, ο νόμος προέβλεπε ότι μέσα σε τρεις μήνες έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες. Η προθεσμία άλλαξε, με αποτέλεσμα ο οποιοσδήποτε διοικητής διορίζεται από την Κυβέρνηση να μείνει εσαεί πρόεδρος, για όσο διάστημα τουλάχιστον θέλει η Κυβέρνηση.

Το αυριανό νομοσχέδιο αφορά το μισθολόγιο της ΑΑΔΕ. Έρχεται η Κυβέρνηση και λέει στον διοικητή «εσύ αποφασίζεις στον Οργανισμό το μισθολόγιο, τις θέσεις ευθύνης, την αρχική εξέλιξη των υπαλλήλων, τη μισθοδοσία τους σε όλη την κλίμακα» και μάλιστα με μεγάλη αδικία, σε αυτούς που αναφέρονται στην προσωπική διαφορά. Και κάνετε έναν «αυτοκράτορα» που αποφασίζει για τη διοίκηση ως μονοπρόσωπο όργανο σε μία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, που είναι η κρισιμότερη λειτουργία του Υπουργείου Οικονομικών.

Και έρχεστε σήμερα εσείς με το άρθρο 49 και λέτε ότι και για τις Ανεξάρτητες Αρχές καταργείτε τους έξι μήνες μέσα στους οποίους θα έπρεπε να έχει διοριστεί, να έχουν τελειώσει οι διαδικασίες για την επιλογή της διοίκησης των ανεξάρτητων αρχών. Το καταργείτε, άρα οποιοσδήποτε μεταβατικός στις ανεξάρτητες αρχές μπορεί να διαρκέσει όσο η θητεία της Κυβέρνησης.

Εμένα αυτό μου δείχνει άλλο τύπο διοίκησης. Μου δείχνει το επιτελικό σας κράτος που καταργεί κάθε κανόνα, μου δείχνει μοντέλο διακυβέρνησης που είναι σύγχρονο στα λόγια αλλά παλαιοκομματικό και πελατειακό και συγκεντρωτικό στην αντίληψη και στην άσκηση της πολιτικής στη διοίκηση. Μου δείχνει έναν τύπο διακυβέρνησης που κάθε άλλο παρά ταιριάζει στη σύγχρονη εποχή. Και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα κρίσιμο θέμα.

Σκεφτείτε το, γιατί πάνω σε αυτό πρέπει να γίνει η αντιπαράθεσή μας από δω και πέρα. Δεν θα λέμε περί Δεξιάς και Αριστεράς και αν υπάρχουν αντιθέσεις, περί προόδου και συντήρησης και αν υπάρχουν ή αν έχουν καταργηθεί και όλα αυτά τα φληναφήματα που διαβάζω από διάφορους μοντέρνους. Εδώ υπάρχει μια διαδικασία πολιτική στην οποία τα πράγματα πρέπει να αποκτήσουν την αληθινή τους διάσταση. Και οι απαντήσεις που πρέπει να δώσουμε, οι προοδευτικές, θα πρέπει να είναι τέτοιες και τόσο σαφείς και κατηγορηματικές που να μην μας αναγκάζουν να συζητάμε συνέχεια για το χτες, αλλά για το πώς θα γίνει καλύτερη ζωή μας αύριο.