Συνέντευξη Μανώλη Χριστοδουλάκη, Γραμματέα Κινήματος Αλλαγής, στην εφημερίδα «Νέα Σελίδα»

1. Ζητήσατε τη σύσταση διακομματικής επιτροπής για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Γιατί;

Το έχουμε επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι η πρώτη προτεραιότητα για εμάς, στα νέα πολιτικά δεδομένα που υπάρχουν σήμερα, είναι να μπορέσουμε, με σαφή στρατηγική μας προτεραιότητα την κοινωνική πολιτική, να είμαστε χρήσιμοι για αυτούς που το έχουν ανάγκη, απέναντι σε ένα πλαίσιο κυβερνητικών επιλογών με σαφή ιδεολογική και πολιτική κατεύθυνση. Ένα από τα μείζονα ζητήματα που αποτελούν τον κορμό αυτής της στρατηγικής μας είναι η προστασία της πρώτης κατοικίας. Το ΠΑΣΟΚ, μέσα στην κρίση, προστάτευσε τους αδύναμους δανειολήπτες και μάλιστα τα επόμενα χρόνια παρουσίαζε διαρκώς νέες προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου. O ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ασφαλές πλαίσιο και με αυξημένους όρους και προϋποθέσεις ένταξης υπονόμευσε τον υπάρχοντα νόμο και η ΝΔ μέχρι τώρα δεν έχει παρουσιάσει την παραμικρή πρόταση για το τι θα γίνει με την πρώτη κατοικία από 1/5 που λήγει θεσμικά η προστασία της. Επειδή για εμάς το ζητούμενο είναι να είμαστε χρήσιμοι και όχι απλά να αντιμετωπίζουμε μικροκομματικά τις ανάγκες και τα δικαιώματα των πολιτών, όπως κάνουν κάποιοι άλλοι, θεωρούμε αναγκαία τη συνεννόηση των πολιτών δυνάμεων σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα που αφορά την καθημερινότητα χιλιάδων συμπολιτών μας. Με πρωτοβουλία της Φ. Γεννηματά, λοιπόν, η πρόταση μας είναι επίσημα στο τραπέζι, και από εκεί και πέρα ας αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους.

2. Πόσο πιθανό είναι το ενδεχόμενο η προστασία της πρώτης κατοικίας να αμβλύνει τις αποστάσεις σας με αλλά κόμματα της αντιπολίτευσης;

Το έχουμε πει και ξεκαθαρίσει πολυάριθμες φορές. Η Βουλή είναι το πεδίο στο οποίο όλες οι πολιτικές δυνάμεις τοποθετούνται, διατυπώνουν τις προτάσεις και τις θέσεις τους, παρεμβαίνουν και διεκδικούν για αυτούς που ο καθένας θέλει να εκπροσωπήσει. Σε αυτό το πλαίσιο ακριβώς η δική μας στόχευση δεν είναι απλά «να τα λέμε καλά». Αλλά πολύ περισσότερο τις προτάσεις και τις θέσεις μας να διεκδικούμε να τις κάνουμε πλειοψηφικές και άρα εφαρμόσιμες προς όφελος των Ελλήνων πολιτών. Εφόσον, λοιπόν, με βάση το δικό μας πλαίσιο πολιτικού αυτοπροσδιορισμού προκύπτουν πολιτικές συγκλίσεις σε επιμέρους ζητήματα, που ενισχύουν τη δυνατότητα εφαρμογής των νομοθετικών μας παρεμβάσεων, αυτό προφανώς και είναι κάτι θεμιτό. Ανεξάρτητα φυσικά από κομματικούς χρωματισμούς και άρα με σαφήνεια χωρίς δεύτερες σκέψεις, υπονοούμενα ή συνωμοσιολογικές φαντασιώσεις.

3. Ο ίδιος διαψεύσατε κατηγορηματικά την πιθανότητα σύμπλευσης σας με τον ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή και τη συνάντηση των κ. Γείτονα και Φλαμπουράρη. Σας χωρίζει άβυσσος;

Θα μπορούσε κανείς να περιγράψει αναλυτικά, για να τεκμηριώσει τη δέσμευση μας στην αυτόνομη πορεία μας, τα πολυάριθμα ζητήματα στα οποία η παράταξη μας δεν «ξεχνάει» τον τρόπο με τον οποίο πολιτεύτηκε ή και αντιπολιτεύτηκε ο καθένας. Όμως, η πολιτική και ιδεολογική μας διακριτότητα δεν προσδιορίζεται μόνο με όρους περελθοντολογίας. Γιατί ακόμα και σήμερα μιλάμε για έναν ΣΥΡΙΖΑ που, ίσως και με πολιτικό θράσος, δεν έχει κάνει ίχνος σοβαρής και όχι επικοινωνιακής αυτοκριτικής, δεν έχει αποτινάξει από πάνω του το λαϊκισμό και τη δημαγωγία που χαρακτηρίζουν τη συνολική πολιτική του λειτουργία, σχηματίζοντας εκ νέου έναν αυθαίρετο κομματικό σχηματισμό με ανθρώπους απ’ όλο το εύρος του ιδεολογικού φάσματος χωρίς καμία κοινή ιδεολογική αναφορά, χωρίς καμία πολιτική ταυτότητα και με μοναδικό συνεκτικό στοιχείο την προοπτική ανακατάληψης της εξουσίας. Διαφωνούμε πολιτικά, διαφωνούμε στην αντίληψη μας για τη λειτουργία των θεσμών και την ποιότητα της Δημοκρατίας, διαφωνούμε στην αντίληψη μας για την ηθική στην πολιτική, διαφωνούμε στην αντίληψη μας για την απαίτηση συνέπειας λόγων και έργων. Αυτοπροσδιοριζόμαστε και προχωράμε.

4. Είστε υπέρ ή κατά των κλειστών δομών για τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών; Εκτιμάτε ότι η επιτυχία της διαχείρισης του απαιτεί ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις;

Είναι σαφές ότι το προσφυγικό-μεταναστευτικό είναι ένα πρόβλημα που ήρθε για να μείνει. Και μάλιστα μείζονος εθνικής σημασίας. Άρα, προφανώς στη διαχείριση του δε χωρούν μικροκομματικές προσεγγίσεις, αλλά απαιτείται υπεύθυνα και σοβαρά ο διάλογος και η συνεννόηση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων για κοινές θέσεις και λύσεις. Αντί αυτού δυστυχώς, είδαμε έναν ΣΥΡΙΖΑ, παγιδευμένο σε ιδεοληψίες, να δημιουργεί τις άθλιες συνθήκες του Ανατολικού Αιγαίου τόσο από ανθρωπιστικής σκοπιάς, όσο και για τις τοπικές κοινωνίες, βάζοντας πολύ χαμηλά τον πήχη στη διαχείριση του ζητήματος. Αντίστοιχα, όμως, είδαμε και τη ΝΔ να καταφέρνει να περνάει κάτω από τον πήχη αυτόν, αποδεικνύοντας ότι ήταν παντελώς απροετοίμαστη και χωρίς κανένα σχέδιο για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Αποτέλεσμα όλων αυτών, διαρκή πισωγυρίσματα, παντελής απουσία ουσιαστικού διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες και ο εγκλωβισμός σε μια στείρα επικοινωνιακή διαχείριση για να κρύψουν «κάτω από το χαλάκι» τις πολιτικές ευθύνες. Χρειάζεται οργανωμένο σχέδιο για την καλύτερη φύλαξη των συνόρων, αποτελεσματικότερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την συγκρότηση αρμόδιων επιτροπών και την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής ασύλου, αποσυμφόρηση των νησιών ακόμα και με τη χρήση ποιοτικών κλειστών κέντρων, εφόσον απαιτείται, αλλαγή της κοινής δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας για τη δυνατότητα επαναπροώθησης των μεταναστών στην Τουρκία ακόμα και από τη ενδοχώρα, επανενεργοποίηση του μηχανισμού αυτού, και το σημαντικότερο αλλαγή του «Δουβλίνου» με στόχο ένα αναλογικό relocation προσφύγων και μεταναστών σε όλη την Ευρώπη.

5. Εβδομάδα κινητοποιήσεων για το Ασφαλιστικό. Γιατί το καταψηφίζετε; Είναι ρεαλιστική η πρόταση σας για 13η σύνταξη σε όλους;

Το καταψηφίζουμε γιατί η πραγματική ασφαλιστική μεταρρύθμιση που όντως έχει ανάγκη η χώρα που θα καταργούσε το νόμο Κατρούγκαλου και θα έκανε το ασφαλιστικό μας σύστημα δίκαιο και βιώσιμο, αποδείχθηκε δυστυχώς ένα μπάλωμα στον υφιστάμενο νόμο, υλοποιώντας δικαστικές αποφάσεις χωρίς καμία εγγύηση για τη βιωσιμότητα του συστήματος. Και μάλιστα χωρίς να λαμβάνει καμία μέριμνα για την επαναφορά του ΕΚΑΣ που έκοψε ο ΣΥΡΙΖΑ, για την αποκατάσταση των αδικιών στις συντάξεις χηρείας και αναπηρίας, χωρίς καμία πρόβλεψη για τη θεσμοθέτηση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και φυσικά χωρίς τη συμπερίληψη της πρότασης μας για την θεσμική κατοχύρωση της 13ης σύνταξης για όλους. Φυσικά και είναι μια πρόταση ρεαλιστική και αυτό αποδεικνύεται στο τέλος κάθε έτους, όπου το υπόλοιπο των προϋπολογισμών διοχετεύεται σε επιδοματικές διευθετήσεις μικροπολιτικού χαρακτήρα αντί για έναν θεσμικό και δίκαιο οριζόντιο χαρακτήρα με τη μορφή της 13ης σύνταξης. Δεν αλλάζουν τα «λεφτά», αλλάζει ο τρόπος αξιοποίησης τους.

6. Η αποστροφή του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ για τους «αρμούς της εξουσίας» προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από το κόμμα σας. Τίθεται θεσμικό ζήτημα κατά τη γνώμη σας;

Τίθεται βαθύ πολιτικό ζήτημα που προφανώς εκ φύσεως έχει και σαφείς θεσμικές προεκτάσεις. Η αποστροφή αυτή του κυρίου Τσίπρα, παρ’ ότι κυνική, δεν μας προκαλεί εντύπωση. Διατυπώθηκε απλώς και επίσημα η πάγια αντίληψη τους απέναντι στη θεσμική θωράκιση της Δημοκρατίας μας, η χειρότερη μορφή καθεστωτισμού. Και η αλήθεια είναι ότι αυτό προσπάθησαν να το κάνουν και πράξη. Διέλυσαν το βασικό πυλώνα αποκέντρωσης εξουσιών, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με το νόμο του Κλεισθένη, διατύπωσαν τις πιο οπισθοδρομικές απόψεις για τους θεσμούς διαφάνειας που η παράταξη μας εισήγαγε όπως η «Διαύγεια», με τις διατυπώσεις Πολάκη ότι «φτιάχτηκε για να μη μπορούν και άλλοι να φάνε από την πίτα» και αλλοίωσε με το χειρότερο δυνατό τρόπο την αρχή της διάκρισης των εξουσιών με πολιτικές σκευωρίες που εκφύλισαν τους δικαστικούς θεσμούς μόνο και μόνο για να σπιλώσουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους. Αντιπροσωπευτική αντίληψη ενός πολιτικού χώρου που δεν έχει καμία σχέση με το πολιτικό ήθος της δημοκρατικής παράταξης.

7. Πιστεύετε ότι οι εργασίες της προανακριτικής επιτροπής για την υπόθεση Novartis θα ξεδιπλώσουν μέχρι τέλους το κουβάρι των ευθυνών;

Πρέπει να γίνει πάση θυσία. Οι Έλληνες θέλουν απαντήσεις και κανείς δε μπορεί να σταθεί εμπόδιο σε αυτό. Υπάρχει θεσμικό πλαίσιο, θα τηρηθεί, και η υπόθεση θα φτάσει μέχρι το τέλος.

8. Η Εθνική Συνδιάσκεψη του Κινήματος Αλλαγής είναι ανοιχτή και για εκπροσώπους άλλων κομμάτων; Ενέχει μορφή προοδευτικού προσκλητήριου και αν ναι, για ποιους;

Η ιδεολογική και πολιτική μας Συνδιάσκεψη εκφράζει στην πράξη το πολιτικό μας άνοιγμα στην κοινωνία. Και μάλιστα συμβολικά σε αντίστιξη με διάφορες μηχανιστικές διευρύνσεις. Το προσκλητήριο μας είναι ανοιχτό και διαρκές, απευθύνεται σε όλους τους προοδευτικούς πολίτες ανεξάρτητα από τα κομματικά τους χαρακτηριστικά, που προβληματίζονται μαζί μας και θέλουν να έχουν λόγο και άποψη στο πώς η πραγματική δημοκρατική προοδευτική παράταξη που εκφράζεται μέσα από το Κίνημα Αλλαγής θα απευθυνθεί ξανά στην κοινωνία. Αυτό το χαρακτήρα έχει και ο διάλογος που θα προηγηθεί αλλά και η ίδια η διαδικασία που θα καταλήξει σε ένα νέο, σύγχρονο, πειστικό αφήγημα που έχει ανάγκη η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα.

9. Πρόσφατα αναζωπυρώθηκε ένας κύκλος εσωστρέφειας στην κοινοβουλευτική σας ομάδα. Σας κοστίζουν αυτά τα επεισόδια κοινωνικά;

Πάντως, τζάμπα δεν είναι. Άλυτα προβλήματα δεν υπάρχουν και σε όλα τα σοβαρά δημοκρατικά κόμματα υπάρχουν διαδικασίες όπου όλα συζητούνται και λύνονται. Η επικοινωνιακή τους εξωτερίκευση, σίγουρα δε βοηθάει την παράταξη.

10. Η κυβέρνηση συνόψισε την πορεία της μέχρι τώρα σε ένα βίντεο με τίτλο «το είπαμε-το κάναμε». Είναι βασικό κριτήριο πλέον η συνέπεια λόγων και έργων για τους πολίτες;

Σίγουρα, ειδικά μετά την κρίση η συνέπεια λόγων και έργων είναι αναγκαία. Αλλά όπως λέμε και στα μαθηματικά όχι απαραίτητα και ικανή για να κάνει ένα κυβερνητικό έργο αποτελεσματικό. Δυστυχώς λοιπόν και αυτό το βίντεο της κυβέρνησης δείχνει την πολύ μεγάλη προσήλωση της στην επικοινωνιακή διαχείριση του κυβερνητικού έργου, παρά στα θέματα ουσίας. Δεν είδα για παράδειγμα αναφορές στο προσφυγικό-μεταναστευτικό, στους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, στην αυθαιρεσία του τραπεζικού συστήματος καθώς και σε πολλά άλλα θέματα που απασχολούν πραγματικά την κοινωνία και τους πολίτες. Εμείς θα είμαστε εδώ, με σοβαρή, υπεύθυνη, προγραμματική και δυναμική αντιπολίτευση να αναδεικνύουμε την ασυνέπεια της ιδεολογικής τους ταυτότητας με το κοινωνικό πρόσημο που έχει ανάγκη η κυβερνητική πολιτική στη χώρα μας, ειδικά μετά την κρίση.