ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Π.Κόνσουλας: Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επηρεάζει την οικονομία σε Ευρώπη και ΗΠΑ
Ο Ουκρανικός λαός έχει επιδείξει εξαιρετικό θάρρος μέχρι στιγμής μπροστά σε μια τρομακτική επίθεση από τη Ρωσία.
Μάλιστα από την πρώτη στιγμή στις 24 Φεβρουαρίου, οι Ουκρανοί αντιστάθηκαν και προσπάθησαν να απωθήσουν με όλες τους τις δυνάμεις την επιμονή του Πούτιν να καταλάβει ολοκληρωτικά την χώρα τους.
Κατά την κοσμοθεωρία του Πούτιν, η Ρωσία πρέπει να ανακτήσει την κυριαρχία της στην παγκόσμια σκηνή, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ανελέητη σφαγή μανάδων, μωρών και πλήθους αθώων πολιτών κάτι που είναι παράλογο και τραγικό. Ένα άλλο στοιχείο που προέκυψε μέσα από την προσπάθεια της Ρωσίας να καταλάβει την Ουκρανία είναι οι σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις.
Σίγουρα, οι Ρώσοι θα νιώσουν το μεγάλο βάρος των οικονομικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν κατά της χώρας τους αλλά και η Ουκρανία αδίκως, θα υποφέρει πάρα πολύ.
Η Ευρώπη θα αισθανθεί επίσης το οικονομικό βάρος καθώς βασίζεται στη Ρωσία για να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες.
Η Ευρώπη αποτελεί βασικό προορισμό για τις εξαγωγές ενέργειας της Ρωσίας. Το 2021, η Ρωσία εξήγαγε το 49% του αργού πετρελαίου και των συμπυκνωμάτων της και το 74% του φυσικού αερίου της στην Ευρώπη. Εν ολίγοις, η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος πελάτης ενέργειας της Ρωσίας.
Το μεγαλύτερο μέρος του αργού πετρελαίου πήγε στην Ολλανδία, τη Γερμανία και την Πολωνία, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου της Ρωσίας πήγε στη Γερμανία, την Τουρκία, την Ιταλία και τη Γαλλία. Η Ευρώπη εξαρτάται πολύ από τη Ρωσία για την ενέργειά της και ο ενεργειακός αποκλεισμός της, σίγουρα δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.
Η Ευρώπη αντλεί σχεδόν το 25% της ενέργειάς της από φυσικό αέριο και η ακύρωση του αγωγού Nord Stream 2, που θα διέρχεται μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας, θα επηρεάσει τις μελλοντικές της εισαγωγές φυσικού αερίου.
Σε αντίποινα, η Ρωσία έχει συζητήσει τη διακοπή της ροής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Σαφώς, η ενέργεια αποτελεί κύριο μέλημα της Ευρώπης, μιας από τις πιο εξαρτώμενες από την ενέργεια περιοχές του κόσμου. Ως αποτέλεσμα, αναμένεται η επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας, κάτι που θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις και στις Η.Π.Α.
Και αυτό γιατί υπάρχουν πολλές πολυεθνικές εταιρείες στις ΗΠΑ που αντλούν έσοδα από την Ανατολική Ευρώπη. Εάν η οικονομία της Ευρώπης επιβραδυνθεί, πολλές εταιρείες θα αντιμετωπίσουν μείωση των εσόδων τους.
Ποιες εταιρείες κινδυνεύουν περισσότερο;
Εάν η Ρωσία συνεχίσει να διεξάγει τον πόλεμο στην Ουκρανία, η απώλεια εσόδων που βιώνουν οι αμερικανικές εταιρείες θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές των μετοχών. Αλλά υπάρχει και μια άλλη σοβαρή απειλή για την οικονομία των ΗΠΑ.
Η πολιτική της Fed (Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ/U.S. Federal Reserve) είναι ένας άλλος καθοριστικός παράγοντας για την οικονομία των ΗΠΑ. Μετά από σχεδόν 14 χρόνια πολιτικής μηδενικών επιτοκίων και δύο χρόνια ακραίας νομισματικής τόνωσης, η Fed ανακοίνωσε το τέλος και των δύο. Στην τελευταία της συνεδρίαση, η Fed αύξησε το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο της κατά 0,25%, μάλιστα για πρώτη φορά μετά την στεγαστική κρίση που ήταν πάνω από το μηδέν. Με 5-7 επιπρόσθετες αυξήσεις επιτοκίων που θα ακολουθήσουν, συν την άρση του πλεονάζοντος νομισματικού κινήτρου, η Fed προσπαθεί να περιορίσει τον πληθωρισμό.
Γιατί είναι τόσο αυξημένος ο πληθωρισμός; Ο πληθωρισμός εμφανίζεται όταν η ζήτηση είναι σημαντικά μεγαλύτερη από την προσφορά. Επηρεάζεται επίσης σε μεγάλο βαθμό από το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος, όπως η τιμή του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και της βενζίνης συν τις υψηλότερες τιμές για τα τρόφιμα, έχοντας υπόψη ότι η Ουκρανία και η Ρωσία παράγουν και εξάγουν περίπου το 25% της παγκόσμιας προσφοράς σιτηρών.
Κατά την αλλαγή από μια εύκολη νομισματική πολιτική σε μια αυστηρότερη πολιτική, η Fed θα πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτική ώστε να μην πάει πολύ μακριά και προκαλέσει ύφεση.
Για παράδειγμα, εάν η Fed συνεχίσει να έχει «σφιχτή πολιτική», ενώ τα ζητήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας και ο πόλεμος επιλυθούν, η οικονομία των ΗΠΑ μπορεί να καταλήξει να συρρικνώνεται. Η Fed μπορεί να επηρεάσει μόνο την πλευρά της ζήτησης της εξίσωσης του πληθωρισμού, επομένως πρέπει να παρακολουθεί πολύ προσεκτικά την πλευρά της προσφοράς. Επομένως, εάν ο πόλεμος στην Ουκρανία ολοκληρωθεί και επιλυθούν ζητήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας που σχετίζονται με τον Covid και η Fed συνεχίσει να έχει αυστηρή πολιτική, μια νέα ύφεση θα είναι πολύ πιθανή.
Αν και οι περισσότεροι οικονομολόγοι αυτό δεν το περιμένουν νωρίτερα, παρά κάποια στιγμή μέσα στο 2023.
