Kώστας Σκανδαλίδης: “Το μοντέλο μετάβασης σε μια “πράσινη” οικονομία, απαιτεί γενναίες μεταρρυθμίσεις!”

Ομιλία Κώστα Σκανδαλίδη, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του Κινήματος Αλλαγής, στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου, Οικονομικών Υποθέσεων, Προστασίας Περιβάλλοντος και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, για τον κλιματικό νόμο:

Η κλιματική αλλαγή και η συνεπακόλουθη παγκόσμια κρίση που αυτή επιφέρει, έρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας με τρόπο επιτακτικό. Η προστασία της ζωής στον πλανήτη έγινε πάνδημο αίτημα, το οποίο, η πανδημία, το έχει αναγάγει σε πρώτιστο καθήκον για όλους τους λαούς της γης, με αποτέλεσμα, να ξαναθυμηθούμε, τι σήμαινε για την παγκόσμια ιστορία, η μεγάλη φωτιά του Αμαζονίου. Μια πραγματικά μεγάλη φυσική καταστροφή για την ανθρωπότητα, όταν εκδηλώθηκε και επί τόσο καιρό έτρωγε ένα μεγάλο κομμάτι του πράσινου στον κόσμο.

Η υποχρέωση, λοιπόν, κάθε χώρας και κάθε υπερεθνικού πολιτικού θεσμού, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, να ασχοληθεί με απόλυτη προτεραιότητα, είναι δεδομένη.

Νομίζω, ότι αν ένα κριτήριο θα μπορούσε να μπει γενικά, έξω και πάνω από οποιαδήποτε άλλα που είναι πιο κάτω, πρωτεύοντα, αλλά πιο κάτω, είναι η διαγενεακή  αλληλεγγύη. Γιατί το φαινόμενο εξελίσσεται με τους ρυθμούς που εξελίσσεται και γιατί οι άνθρωποι που θα ζήσουν μετά από μας σε αυτόν τον κόσμο ή μαζί με εμάς, όταν εμείς θα είμαστε πολύ γέροι, θα είναι αυτοί που θα εισπράξουν τα επίχειρα της μεγάλης καταστροφής.

Το λέω αυτό, γιατί ένα τέτοιο μεγαλόπνοο, αν θέλετε, κριτήριο, θα έπρεπε να ενώνει αντί να χωρίζει τους πολιτικούς, την πολιτική, τις δυνάμεις και όλους όσους ενδιαφέρονται για το καλό της ζωής και της ανθρωπότητας.

Κλείνω τη γενική μου παρατήρηση και έρχομαι στο συγκεκριμένο. Θέλω να είμαι σαφής. Κύριε Υπουργέ, άλλο βάζω στόχους, κάνω γενικές κατανομές πόρων, ακόμη και κάποια συγκεκριμένα μέτρα – σωστά, δεν λέω ότι είναι λάθος, κάποια από αυτά ή τα περισσότερα – άλλο εφαρμοσμένη πολιτική, με έλεγχο αποτελεσμάτων και έργου. Το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, που ξεκίνησε από την προηγούμενη Κυβέρνηση και που κι εσείς το έχετε μπροστά σας και προσπαθείτε να το διαμορφώσετε, θα πρέπει να πάμε από αυτό το εθνικό σχέδιο σε έναν εθνικό κλιματικό νόμο. Με στόχο, όχι μόνο να περιγράψουμε επιδιώξεις και να θέσουμε αριθμητικούς στόχους, που είναι απαραίτητοι, αλλά να προσδιορίσουμε πλαίσιο θεσμών και μόνιμες δομές, που να διασφαλίζουν την εφαρμογή του σχεδίου.

Αυτό αποτελεί το περιεχόμενο, την ψυχή της συγκεκριμένης πρότασης που καταθέτουμε και για την οποία, πρέπει να βρούμε όχι μόνο σύμμαχο, όπως είπε ο Πρωθυπουργός, αλλά συμμέτοχο, κυριολεκτικά, τον ελληνικό λαό και κάθε πολίτη ξεχωριστά.

Το μοντέλο μετάβασης σε μια πράσινη οικονομία, απαιτεί και προϋποθέτει γενναία θεσμική μεταρρύθμιση, που θα την καταστήσει βιώσιμη. Η πρότασή μας υλοποιεί την ανάγκη, με τον καλύτερο τρόπο. Καταθέσαμε το πολιτικό πλαίσιο και το περιεχόμενο μιας ολοκληρωμένης πρότασης, που είναι η βάση για τη διαμόρφωση του εθνικού κλιματικού νόμου. Δεν προτείνουμε μόνο στόχους, αλλά εφαρμοσμένες πολιτικές. Το περιεχόμενό του παρουσιάστηκε αναλυτικά, τόσο από τη Φώφη Γεννηματά, όσο και τον Γιώργο Αρβανιτίδη. Με την πρότασή μας «δεν κομίζουμε γλαύκα εις Αθήνας», ούτε πειραματιζόμαστε  για κάτι που αφορά ένα απώτερο όραμα. Είναι θεμέλιος λίθος για την επόμενη μέρα και την πρώτη μέρα μιας νέας εποχής, που ήδη έφθασε.

Προτείνουμε μια κατεξοχήν αποκεντρωμένη διαδικασία σε εθνικό περιφερειακό τοπικό επίπεδο – δεν την υπηρετεί, κύριε Υπουργέ, αυτή τη διαδικασία, το συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης, που ασκείτε – με σχεδιασμό στόχων και συγκεκριμένου έργου. Παραδείγματος χάριν, την αστική ανάπτυξη πριν από πολλά χρόνια, τη θεωρούσαμε μέσα από τεράστιους πνεύμονες πρασίνου, που σήμερα είναι ανεδαφική σαν πρόταση και δεν μπορεί να υπάρξει συνολικά, μετά την ανάπτυξη των πόλεων.

Σήμερα η διασπορά μέσα στον ιστό της πόλης απαιτεί ο χώρος, ο τόπος, το πρόγραμμα, η απόφαση να ανήκει απευθείας στον καταναλωτή, στον πολίτη. Άρα κατ’ ανάγκη στους θεσμούς που τον υπηρετούν, στις πρωτοβάθμιες οργανώσεις του, και ασφαλώς στην τοπική αυτοδιοίκηση κατά κύριο λόγο. Πού συμμετέχει στην άσκηση αυτής της περιβαλλοντικής πολιτικής η τοπική αυτοδιοίκηση; Δεν εξυπηρετείται, λοιπόν, μόνο με κεντρικά σχέδια επί χάρτου ή εθνικές επενδύσεις. Αφορά τους θεσμούς οργάνωσης της κοινωνίας, τις συλλογικές μορφές, για να κινητοποιηθεί, έτσι, ο πολίτης, να γίνει συμμέτοχος και όχι μόνο σύμμαχος αυτής της προσπάθειας.

Το σχέδιο που προτείνουμε και ως προς το περιεχόμενο, αλλά κυρίως στα βήματα υλοποίησης και συνδιαμόρφωσης δεν στηρίζεται σε μια κομματική πρωτοβουλία που το οικειοποιείται, αλλά σε μια συλλογική συνδιαμόρφωση για την υπεράσπιση του κοινωνικού αγαθού. Είναι κρίμα, γιατί αν αποδεχόσασταν τη διαδικασία θα ήταν η συμβολή στην αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, ένας πιλότος μιας διαμόρφωσης κοινής πρότασης από μηδενική βάση, ανεξάρτητα από τη δική μας πρόταση. Θα μπορούσαν να αναλάβουν οι Επιτροπές, αντί να φέρετε απλά ένα νόμο, που θα γίνει μια διαβούλευση. Είναι άλλος ο τρόπος που εμείς σκεφτόμαστε για το πώς εμπεδώνεται ένα τέτοιο πλαίσιο. Τα όργανα που προβλέπει η πρόταση μας παρέχουν εχέγγυο για πρώτη, μετά από χρόνια, διακομματική συνεννόηση που, δυστυχώς, και σήμερα ο Πρωθυπουργός, έστω και ευγενικά, την αρνήθηκε.

Τελειώνω με το περίφημο ιδεολογικό αποτύπωμα, το οποίο, όσο και να το εξορκίζετε, υπάρχει. Γιατί υπάρχει ο Trump, δεξιός πολιτικός. Δεν ήταν τρελός, ήταν πλανητάρχης. Τον εξέλεξε ο αμερικανικός λαός. Πήρε τη χώρα του από τις παγκόσμιες διαδικασίες για το περιβάλλον. Υπάρχει ο Biden που την ξαναφέρνει. Είναι μια συντηρητική και μια προοδευτική πολιτική. Τα σύγχρονα συστήματα του κρατικού καπιταλισμού που στο όνομα της μεγέθυνσης της ανάπτυξης υποβαθμίζουν πλήρως το περιβάλλον, που είναι, συνήθως, αυταρχικά καθεστώτα, είναι μια περίπτωση. Όμως υπάρχουν και ασύδοτες δυνάμεις του αγοραίου καπιταλισμού που στο όνομα του κέρδους θυσιάζουν όχι μόνο το περιβάλλον και την οικολογική ισορροπία, αλλά την ίδια τη ζωή των ανθρώπων. Αυτό που ζούμε με το εμβόλιο και την υπόθεση των λαών της Αφρικής είναι ένα παγκόσμιο έγκλημα, που συντελείται αυτές τις μέρες.

Χρωστώ μια αναφορά και στη δική μας αντιπαράθεση, αν θέλετε, πορεία. Στις εγχώριες αντιπαραθέσεις όχι σε ένα μακρινό χρόνο, αλλά στο πρόσφατο παρελθόν. Σήμερα ομονοούμε. Ποιός ξεχνά τα «πράσινα άλογα» του Γιώργου Παπανδρέου, που συνόδευαν την πολιτική για την «πράσινη οικονομία»; Που, τότε, όλοι σας γελούσατε. Τα θέματα της οικολογικής ισορροπίας; Τη θυμηδία που προκάλεσε το Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής; Εγώ τα έζησα, τα ζήσατε και εσείς, οι περισσότεροι από σας, και ασφαλώς τα θυμόσαστε, σχεδόν από όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Τώρα ανακαλύπτετε τις ανάγκες και τα αποδέχεστε. Είναι θετικό και καλά κάνετε και αλλάζετε και, προφανώς, προσπαθείτε να κάνετε μια πολιτική. Σας αναγνωρίζουμε, λοιπόν, τα δειλά βήματα που επιχειρείτε. Δεν είναι αρκετά, δεν είναι ρηξικέλευθα, δεν έχουν βρει ορίζοντα. Είναι μέτρα, επενδύσεις σε έργα. Το ερώτημα σε όλους αυτούς που κόπτονται και διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους στο όνομα της τεχνοκρατικής αυθεντίας παραμένει αναπάντητο. Στην πράξη με ποιους και για ποιους μεταρρυθμίζετε το μοντέλο παραγωγής σε «πράσινη οικονομία» και στον οικολογικό αναπροσανατολισμό της αγοράς; Σε αυτό η απάντηση έχει ιδεολογικά πρόσημα, είτε το θέλουν οι τεχνοκράτες της επιστήμης, που τους σεβόμαστε και τις γνώσεις τους αξιοποιούμε από την αρχή μέχρι το τέλος, είτε το θέλουν οι δημοσιογράφοι και οι αναλυτές της πολιτικής επικαιρότητας, που καταργούν τις διαχωριστικές γραμμές και βάζουν ισοπεδωτική άποψη για τα θέματα, το αν υπάρχουν πολιτικές αντιπαραθέσεις και διαφορετικές πολιτικές. Εδώ είμαστε να τη συζητήσουμε, και να συμφωνήσουμε.