Ιόλη Μπούντα: «Σπάστε τις γυάλινες οροφές σε όλες τις εκδοχές τους»

Γράφει η Ιόλη Μπούντα*

Ήταν 8 Μάρτη του 1857 όταν στη Νέα Υόρκη οι εργάτριες στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας κινητοποιήθηκαν για τις απάνθρωπες και σκληρές συνθήκες εργασίας και τους πενιχρούς μισθούς τους.

Σήμερα αυτήν την ημέρα την γιορτάζουμε ως την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας. 

Αλήθεια; Γιατί; 

Προσωπικά δεν θεωρώ ότι είναι ούτε παγκόσμια ημέρα, ούτε γιορτή. Συγκεκριμένα την ημέρα αυτή απλά υπερτονίζεται ο αγώνας που δίνουμε καθημερινά για τα αυτονόητα. Οι γυναίκες ζουν αιώνες σε αυτά τα τόσο «καλά δομημένα» από τις πατριαρχικές κοινωνίες που άλλοι έφτιαξαν για εκείνες χωρίς εκείνες. 

Κάθε μέρα μετριόμαστε και είμαστε λιγότερες. Αλλά ας τα πούμε με τη σειρά και το όνομά τους. 

Οι γυναίκες αποτελούν το 40% του παγκοσμίου εργατικού́ δυναμικού́, και συχνά́ είναι εγκλωβισμένες σε θέσεις εργασίας, με χαμηλότερες αμοιβές, πενιχρή́ κοινωνική́ ασφάλιση και μικρή́ πιθανότητα κατάρτισης ή προαγωγής στην εργασίας τους. Στην Ε.Ε. οι γυναίκες έχουν κατά́ κανόνα μικρότερα ποσοστά́ απασχόλησης και μικρότερες αμοιβές από́ τους άνδρες.  

Παγκοσμίως πάνω από́ 289.000 γυναίκες πεθαίνουν από́ επιπλοκές κατά́ την διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τη γέννα κάθε έτος. 

Στην Ε.Ε. η άνιση πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας για τις γυναίκες είναι επίσης μια οδυνηρή́ πραγματικότητα,  αφού 1 στις 10 γυναίκες  δεν έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες μητρικής φροντίδας κατά́ τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης. 

Κάθε μέρα πάνω από́ 20.000 κορίτσια κάτω των 18 ετών, γεννούν σε χώρες χαμηλού́ και μεσαίου εισοδήματος.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον δείκτη ισότητας της έκθεσης του Ευρωπαϊκού  Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) είμαστε στην τελευταία θέση στην Iσότητα των Φύλων. Την τελευταία δεκαετία έχει υπάρξει μια αργή βελτίωση των ανισοτήτων κατά 1,2 μονάδες αλλά από το 2020 το χάσμα μεγαλώνει κατά 0,3 μονάδες, κυρίως λόγω του πώς αντιλαμβάνονται γυναίκες και άντρες την κατάσταση της υγείας τους.

Σε ποια ιδανικά λοιπόν αυτής της παγκόσμιας ημέρας αναφερόμαστε; 

Όπως αναφέραμε παραπάνω βασικά αγαθά όπως η εργασία και η υγεία, δεν είναι αγαθά για τις γυναίκες. 

Εν έτη 2024 η Γυναίκα ακόμα ψάχνει την εκπροσώπησή της ανάμεσα στις ποσοστώσεις και τον χλευασμό. Αλλά υπάρχουν και χειρότερα.  

Ενδοοικογενειακή, λεκτική, ψυχολογική βία είναι μέρος της καθημερινότητας των γυναικών. 

Δεν έχει έρθει νομοθετική ρύθμιση για την εισαγωγή του όρου  της Γυναικοκτονίας στον ποινικό κώδικα. 

Η Πολιτεία δεν εφαρμόζει πολιτικές στήριξης και επιδότησης των γυναικών που αποφασίζουν να εγκαταλείψουν ένα κακοποιητικό περιβάλλον, δεν παράγει πολιτικές πραγματικής ένταξης της στην κοινωνία και οικονομικής ανεξαρτησίας. 

Σε μια κοινωνία που αγωνίζεται για τα αυτονόητα όπως πρόσφατα ζήσαμε με το Νομοσχέδιο Ισότητας στον Γάμο δεν μπορούμε να μιλάμε για Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας. Αλλά για Παγκόσμια Ημέρα ευγενικής υπενθύμισης πως υπάρχουν και τα δικαιώματα των Γυναικών.   

Το πρόσφατο Νομοσχέδιο ήταν μια Τεράστια Νίκη για την Εισαγωγή στο Δικαίωμα στην Αγάπη. 

Ένα βήμα προς μια πιο δίκαιη Κοινωνία. 

Ένα μελανό σημάδι, όπου πολλές μάσκες έπεσαν από δήθεν προοδευτικούς ανθρώπους που εκπροσωπούν το λαό, με εντολή του Λαού, στην Βουλή.  

Τι είναι αυτό που γιορτάζουμε λοιπόν;

Αυτή η μέρα θα πρέπει να γίνει η μέρα που θα φωνάζουμε περισσότερο από ποτέ «Σπάστε τις γυάλινες οροφές σε όλες τις εκδοχές τους». 

Γιατί μόνο οι φωνές και οι πολιτικές που ενδυναμώνουν τις γυναίκες είναι ικανές να αντιμετωπίσουν τις πολυδιάστατες κρίσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα, από γεωπολιτικές συγκρούσεις μέχρι υψηλά επίπεδα φτώχειας και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, καθώς και την ανησυχητική άνοδο της alt-right και της ακροδεξιάς.

Μόνο οι πολιτικές που έχουν τη δυνατότητα να προάγουν αλλαγές και να επιταχύνουν τη μετάβαση προς έναν πιο υγιή, ασφαλέστερο και πιο ισότιμο κόσμο για όλες και όλους, είναι αυτές που ενισχύουν την ενεργό συμμετοχή και τα δικαιώματα των γυναικών. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάδειξη της γυναικείας φωνής σε όλα τα κοινωνικά και πολιτικά επίπεδα αποτελεί ουσιαστική πτυχή που οδηγεί σε πιο βιώσιμες και ευμενείς συνθήκες για όλους.

Στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία μιας κοινωνίας όπου οι γυναίκες, οι άνδρες και όλ@ έχουν ίσες ευκαιρίες, όπου η πολυπολιτισμικότητα και η ισότητα είναι θεμέλια, και όπου οι πολιτικές αντικατοπτρίζουν και προωθούν τις αξίες της δικαιοσύνης και της ελευθερίας για όλους.​

Επειδή πολύ μελάνι χύθηκε για το τι είναι ιδανικό να γίνει, ας αρχίσουμε να χύνουμε μελάνι για το Τι και Πως το κάνουμε. Γράφοντας προτάσεις που θα γίνουν Νόμοι ενός Κράτους Δικαίου και άμεσα εφαρμόσιμοι στην Κοινωνία προς όφελος της Ισότητας και της Δικαιοσύνης. Ας γίνει πια κουλτούρα και πράξη. 

Ας αρχίσουμε με το πρώτο. Νομικός όρος του Ποινικού Κώδικα: Γυναικοκτονία.  

Ιόλη Μπούντα

Οικονομολόγος

…κατά τύχη Γυναίκα