ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Δημήτρης Μάντζος: «Καθήκον μας η προάσπιση της Δημοκρατίας από τις νέες εκδοχές απειλής»
Δημήτρης Μάντζος: «Καθήκον μας η προάσπιση της Δημοκρατίας από τις νέες εκδοχές απειλής»Ομιλία Δ. Μάντζου, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής στην κύρωση σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένωνΣυζητούμε σήμερα, στο πρώτο αντικείμενο του νομοθετικού έργου της Βουλής για το έτος 2025, μια αναγκαία κύρωση συμβάσεως. Την τροποποίηση της θεμελιακής για το ευρωπαϊκό κράτος δικαίου σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Ενός εμβληματικού νομοθετικού κειμένου από έναν σπουδαίο διεθνή οργανισμό, με ευδιάκριτο αποτύπωμα στην προστασία των ατομικών ελευθεριών, της δημοκρατίας στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν. Του πρώτου οργανισμού που ασχολήθηκε έμπρακτα με την προστασία των προσωπικών δεδομένων από κάθε μορφή τεχνικής επεξεργασίας -αυτοματοποιημένης και μη. Και σήμερα πρωτοπορεί στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η τεχνητή νοημοσύνη για τη σύγχρονη πολιτεία. Με τη διεθνή σύμβαση – πλαίσιο του περασμένου Σεπτεμβρίου, που υπέγραψε η ΕΕ. Η εισηγήτριά μας, Ευαγγελία Λιακούλη, ανέπτυξε αναλυτικά τη θέση του κόμματός μας και τεκμηρίωσε την υπερψήφιση της σύμβασης. Εξέθεσε όμως και σειρά γεγονότων και υποθέσεων που με ευθύνη της Κυβέρνησης έχουν εκθέσει τη χώρα μας διεθνώς, στο κρίσιμο πεδίο της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.Και αυτό είναι το πρώτο από τα τρία σημεία που θα ήθελα να σταθώ στην τοποθέτησή μου.Το σκάνδαλο των υποκλοπών είναι μια ανοικτή πληγή στο κράτος δικαίου. Η ευθεία παραβίαση της ιδιωτικότητας και των επικοινωνιών, με πρόσχημα μάλιστα την εθνική ασφάλεια, προκάλεσε σοβαρή, ανεπανόρθωτη, βλάβη στη λειτουργία της δημοκρατίας μας.Το Συμβούλιο της Ευρώπης -σύμβαση του οποίου κυρώνουμε σήμερα- στις 11.10.2023, με ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής του Συνέλευσης, κάλεσε την Ελλάδα να λογοδοτήσει για τη χρήση κακόβουλου λογισμικού -του Predator-, να διεξάγει ανεξάρτητη και σε βάθος διερεύνηση των υποθέσεων και να άρει τις διατάξεις που απαγορεύουν την ενημέρωση των παρακολουθούμενων για τον λόγο της παρακολούθησης. Όλα εκκρεμούν. Τα ερωτήματα σήμερα είναι πιο πολλά από πριν: Ποιος, γιατί, πώς, με ποιον σκοπό, ενορχήστρωσαν και υλοποίησαν το σκάνδαλο των υποκλοπών; Η διεθνής έκθεση της χώρας είναι δεδομένη. Το πλήγμα στην εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς της πολιτείας γίνεται βαθύτερο, όσο η ατιμωρησία διαρκεί. Ανάλογα διαβρωτικά αποτελέσματα είχε και η διαρροή προσωπικών δεδομένων εκλογέων του εξωτερικού. Η καταδίκη της ΝΔ, συγκεκριμένων στελεχών της, αλλά και του Υπουργείου Εσωτερικών, αποδεικνύει την πιο ηχηρή απόδειξη του σκανδάλου και των συνεπειών του.Δεύτερο σημείο: Η ίδια η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων συνιστά σοβαρή απειλή όταν δεν εντάσσεται σε ένα πλαίσιο ρύθμισης. Η σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης και ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα συνθέτουν ένα αναγκαίο προστατευτικό πλέγμα. Όμως οι απειλές επιμένουν και εντείνονται. Πλέον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν την εξόρυξη δεδομένων και την εκμετάλλευσή τους μέσω διαδικασιών profiling.Η τεχνητή νοημοσύνη. Όταν η ασφάλεια των τηλεφωνικών επικοινωνιών και των προσωπικών δεδομένων πλήττεται από θεσμικούς φορείς -ΕΥΠ, Υπουργείο Εσωτερικών, πολιτικά κόμματα- για ποια ασφάλεια μπορούμε να μιλήσουμε στον ιδιωτικό χώρο; Τα ζητήματα αυτά θα τα αντιμετωπίζουμε σε νομοθετικό και πολιτικό επίπεδο -και όλα αυτά σε ένα έτος που μπορεί η Βουλή να γίνει αναθεωρητική του Συντάγματος.Και αυτό μας φέρνει στο τρίτο σημείο που θα ήθελα να επισημάνω.Τον προφανή κίνδυνο στον οποίο εκτίθεται πια η ίδια η δημοκρατία. Μέσω της παράνομης επεξεργασίας δεδομένων, της παραπληροφόρησης, των fake news και των παρεμβάσεων στην πολιτική ζωή.Κι εδώ έχουμε ένα παράδοξο: Η Ακροδεξιά -τυπικός εκφραστής της τεχνοφοβίας- γίνεται σήμερα διαπρύσιος κήρυκας της κατάχρησης της τεχνολογίας, από αυτόκλητους υπερασπιστές της ελευθερίας έκφρασης. Γιατί; Διότι δόθηκε χώρος σε ιδιώτες να επιτελέσουν δημόσια λειτουργία. Οι πλατφόρμες διαχειρίζονται δημόσιο χώρο. Είναι οι θυρωροί της νέας παγκόσμιας Αγοράς. Όπου όλα επιτρέπονται όσο το επιτρέπουν οι αυτόκλητοι ρυθμιστές.Η απουσία ρύθμισης επιστρέφει ως μπούμερανγκ. Πεδία οικονομικής δραστηριότητας με προφανή επίδραση στην κοινωνική ζωή και τον δημόσιο χώρο αφέθηκαν αρρύθμιστα, με αποτέλεσμα οι «κολοσσοί» που διαχειρίζονται σήμερα τις πλατφόρμες να ενεργούν ως ρυθμιστές του εαυτού τους.Οι πλατφόρμες αποφασίζουν αν και πώς θα ελέγξουν τα bots και τα trolls, τις ψευδείς ειδήσεις. Ανέλεγκτα και απεριόριστα. Ελέγχουν την ορθότητα αναρτήσεων και ειδήσεων. Κι όταν οι καιροί το επιτάσσουν αναστέλλουν αυτόν τον έλεγχο. Όπως βλέπουμε με τις πρόσφατες αποφάσεις στις ΗΠΑ. Κι έτσι το διαδίκτυο γίνεται εργαλείο οξείας και επιθετικής ισχύος από κράτη, εταιρείες ή ακόμη και τρομοκρατικές οργανώσεις. Και βλέπουμε πλέον ζάμπλουτους επιχειρηματίες που εμπορεύονται την ελευθερία της έκφρασης για να διαδώσουν θεωρίες συνωμοσίας και fake news και πλέον φτάνουν στο σημείο της απευθείας επέμβασης στις δημοκρατικές μας κοινωνίες.Ιδιωτικοί φορείς εξουσίας απειλούν να κλονίσουν τη Δημοκρατία, επηρεάζοντας σταθερότητα κυβερνήσεων και εκλογικά αποτελέσματα.Η ρύθμιση του διαδικτύου είναι αναγκαία, σε ισορροπία με την τεχνολογική πρόοδο και την καινοτομία. Η εφαρμογή των κανόνων του ενωσιακού δικαίου, όπως ο Νόμος της ΕΕ για τις Ψηφιακές Αγορές, πρέπει να διασφαλιστεί. Να μην καμφθεί η πολιτική και θεσμική βούληση της Ευρώπης για την υπεράσπιση των αξιών της Δημοκρατίας απέναντι στην οικονομική παντοδυναμία της ψηφιακής ολιγαρχίας.Η αντίδραση πρέπει να είναι καίρια και άμεση. Για τον λόγο αυτό, εμείς ως Δημοκρατική Παράταξη θα αναλάβουμε πρωτοβουλίες σε επίπεδο ευρωπαϊκό. Για τη συνειδητοποίηση του προβλήματος και την ανταπόκριση τις νέες προκλήσεις και τους νέους κινδύνους. Για να είναι η τεχνολογία μέσο προόδου και όχι επιβολής.Η υπεράσπιση της Δημοκρατίας από τις νέες εκδοχές απειλής είναι καθήκον όλων μας. |