Ποια είναι τα εγκεκριμένα εμβόλια – Πως επιδρούν στον ανθρώπινο οργανισμό

Η λειτουργία των εμβολίων κατά του κορονοϊού βασίζεται στην προετοιμασία του ανοσοποιητικού συστήματος του ατόμου, δηλαδή της φυσικής άμυνας του οργανισμού μας, ώστε να αναγνωρίζει τη συγκεκριμένη νόσο και να μας προστατεύει από αυτήν.

Ποια εμβόλια χορηγούνται στην Ελλάδα

Το πρώτο εμβόλιο που ήρθε στην Ελλάδα ήταν το MRNA εμβόλιο της BIONTECH/PFIZER. Το εμβόλιο αυτό γίνεται σε δύο δόσεις. Η δεύτερη δόση γίνεται 3 εβδομάδες μετά την πρώτη.

Με τον ίδιο τρόπο ξεκίνησε να χορηγείται  στη χώρα μας το επίσης MRNA εμβόλιο της MODERNA.

Το τρίτο εμβόλιο που χορηγείται στη χώρα μας είναι αυτό της ASTRAZENECA το οποίο επίσης χορηγείται σε 2 δόσεις. Η δεύτερη δόση γίνεται μετά από 3 μήνες από την πρώτη.

Από τις 5  Μαίου ξεκίνησε ο εμβολιασμός με το εμβόλιο της JOHNSON & JOHNSON, που γίνεται σε μια δόση.

Παραδόσεις εμβολίων

Η Ελλάδα είναι προγραμματισμένο να λάβει από τις συμφωνίες με την ΕΕ για το 2021, 27.576.000 δόσεις που αντιστοιχούν σε εμβολιασμό 16.140.000 πολιτών. Αναμένεται να παραλάβουμε 13.900.000 δόσεις από το εμβόλιο της Pfizer, 1.896.000 δόσεις από την Moderna, 7.080.000 δόσεις εμβολίου από AstraZeneca και 4.700.000 Johnson & Johnson.

Μέχρι σήμερα (27/9/21) η Ελλάδα έχει παραλάβει 12.177.000 δόσεις Pfizer, 1.896.000 δόσεις Moderna, 3.830.400 AstraZeneca και 765.000 δόσεις Johnson & Johnson.

Οι 12 εκατ. εμβολιασμοί πρώτης και δεύτερης δόσης έχουν γίνει ως εξής:

• Με το εμβόλιο της Pfizer έγιναν 8.995.116 δόσεις, ποσοστό 74,6% των εμβολιασμών
• Με το εμβόλιο της Moderna έγιναν 1.096.647 δόσεις
• Με το εμβόλιο της AstraZeneca έγιναν 1.540.288 δόσεις
• Με το εμβόλιο της Johnson & Johnson έγιναν 431.640 δόσεις

Η Ελλάδα έχει προχωρήσει σε δωρεά 1.540.000 δόσεων εμβολίου AstraZeneca σε 10 χώρες. Επίσης η Ελλάδα συμμετέχει με 510.000 δόσεις στο πρόγραμμα covax και βρίσκεται σε διαδικασία και για πώληση σε τρίτες χώρες εμβολίων AstraZeneca και Pfizer.

Σε ποίες ηλικίες χορηγούνται

Τα εμβόλια και των τεσσάτων εταιρειών ( Pfizer , Moderna, Johnson & Johnson και AstraZeneca) είναι διαθέσιμα για όλους τους πολίτες 12 ετών και άνω.  Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνει προς τους πολίτες να κάνουν το εμβόλιο της AstraZeneca μόνο όσοι είναι άνω των 60 ετών.

Ποια εμβόλια χορηγούνται στην αναμνηστική δόση

Ολοκληρωμένος εμβολιασμός με 2 δόσεις Pfizer, Moderna ή AstraZeneca. Συστήνεται εμβολιασμός τουλάχιστον 3 μήνες μετά, με μία δόση Pfizer ή μισή δόση Moderna 

Ολοκληρωμένος εμβολιασμός με 1 δόση Johnson & Johnson . Συστήνεται εμβολιασμός τουλάχιστον 2 μήνες μετά, με μία δόση Pfizer, J&J ή μισή δόση Moderna

1η δόση με εμβόλιο Pfizer, Moderna ή Astra Zeneca. 2η δόση με εμβόλιο J&J. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού δε συστήνει τον εμβολιασμό με αναμνηστική δόση

Εμβολιασμός με αναμνηστική δόση & νόσηση

Νόσηση πριν τον εμβολιασμό .1 δόση εμβολίου J&J .Συστήνεται εμβολιασμός με αναμνηστική δόση τουλάχιστον 3 μήνες μετά με μία δόση Pfizer, J&J ή μισή δόση Moderna

Εμβολιασμός με Pfizer, Moderna ή AstraZeneca. Συστήνεται εμβολιασμός με αναμνηστική δόση τουλάχιστον 3 μήνες μετά με μία δόση Pfizer ή μισή δόση Moderna

1η δόση με Pfizer, Moderna ή AstraZeneca . Νόσηση μετά την 1η δόση εμβολιασμoύ. Συστήνεται εμβολιασμός 3 μήνες μετά τη νόσηση με μια δόση Pfizer ή Moderna (ολόκληρη δόση) για ολοκλήρωση του εμβολιασμού . Αναμνηστική δόση συστήνεται 3 μήνες μετά από τη 2η δόση με 1 δόση Pfizer ή Moderna μισή δόση

Ολοκλήρωση εμβολιασμού με J&J. Νόσηση μετά τον εμβολιασμό . Συστήνεται εμβολιασμός 3 μήνες μετά τη νόσηση με μια δόση Pfizer, μισή δόση Moderna ή J&J

Ολοκλήρωση εμβολιασμού με 2 δόσεις Pfizer, Moderna ή AstraZeneca . Νόσηση μετά τον εμβολιασμό . Συστήνεται εμβολιασμός 3 μήνες μετά τη νόσηση με μία δόση Pfizer ή μισή δόση Moderna

Ο χρόνος αύξησης των αντισωμάτων μετά την τρίτη δόση είναι γρήγορος, είναι ταχύς, εντός μιας έως τρεις ημέρες, δεδομένου ότι η τρίτη δόση προκαλεί δευτερογενή ανοσιακή ανταπόκριση. Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα η αναμνηστική δόση αυξάνει κατά 20 φορές το επίπεδο των εξουδετερωτικών αντισωμάτων και τριπλασιάζει τον αριθμό των μνημονικών Τ και Β λεμφοκυττάρων.Σύμφωνα, μάλιστα, με το CDC, η τρίτη δόση με την εμφάνιση της παραλλαγής «Όμικρον», δεν είναι πολυτέλεια ή υπερβολή αλλά απόλυτη αναγκαιότητα.

Η διαδικασία ανάθεσης των εμβολίων στην Ε.Ε

Τα εμβόλια κατά του κορονοιού,  υποβάλλονται σε αυστηρές δοκιμές για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς τους. Εφόσον εγκριθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), ξεκινά η σταδιακή διάθεσή τους.

Ο εφοδιασμός των κρατών-μελών της ΕΕ γίνεται  αναλογικά με τον πληθυσμό τους, με βάση τις συμφωνίες προαγοράς που συνήψε κεντρικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις εταιρείες – παραγωγούς των εμβολίων.

Η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δικαιούται και έχει εξασφαλίσει πρόσβαση σε επαρκή αριθμό εμβολίων -διαθέσιμων και μελλοντικών- για να υπερκαλύψει το σύνολο του πληθυσμού της επικρατείας. Συγκεκριμένα, στη χώρα μας αντιστοιχεί το 2,36 – 2,39% του αριθμού των δόσεων εμβολίου, που θα εξασφαλίσει η ΕΕ.

Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των εμβολίων ελέγχεται διαρκώς από ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς

Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών  στη χώρα μας, παρακολουθεί όλες τις διεθνείς αναφορές και εξελίξεις που αφορούν στην αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων που χρησιμοποιούνται και στην Ελλάδα. Η επιτροπή φαρμακοεπαγρύπνησης του ΕΟΦ δέχεται όλες τις αναφορές για τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες  και διερευνά κατά πόσο αυτές σχετίζονται με τον εμβολιασμό ή όχι.

Στο ζήτημα των εμβολίων από την πρώτη στιγμή το Ελληνικό Υπουργείο Υγείας συντάχθηκε με τις αποφάσεις του ΕΜΑ (Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων) και του ΠΟΥ και σε συνεργασία με τον ΕΟΦ και την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, ακολουθεί τις οδηγίες τους, όταν προκύπτουν ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια των εμβολίων.

Κλειδί η ανοσία

Ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 αφορά την πρόκληση απόκρισης ενάντια σε μια πρωτεΐνη -είτε ολόκληρη είτε τμήμα αυτής- η οποία βρίσκεται μόνο στον ιό που προκαλεί την COVID-19. Όταν ένα άτομο λαμβάνει το εμβόλιο δημιουργείται ανοσοαπόκριση.

Τα περισσότερα εμβόλια κατά της COVID-19 χρειάζονται δύο δόσεις για τη δημιουργία ανοσίας. Εάν το άτομο προσβληθεί αργότερα από τον ιό, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε θέση να τον αναγνωρίσει. Έπειτα, είναι ήδη προετοιμασμένο να του επιτεθεί. Βέβαια υπάρχουν οι περιπτώσεις που όντως νοσούν οι εμβολιασμένοι και με μια και με δυο δόσεις. Από το σύνολο των εμβολιασθέντων, με τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία το ποσοστό των ατόμων αυτών  είναι της τάξεως του 0,2%, σύμφωνα με την πρόεδρο της Επιτροπής Εμβολιασμών Μ .Θεοδωρίδου η οποία χαρακτηρίζει το φαινόμενο αυτό «αναμενόμενο» καθώς όπως εξηγεί: «Κανένα εμβόλιο δεν είναι 100% αποτελεσματικό. Αλλά το ποσοστό, εάν γίνει σωστός ο εμβολιασμός, είναι εξαιρετικά μικρό και αυτό δεν πρέπει να αποτελεί μια δικαιολογία για μη εμβολιασμό. Όσοι εμβολιασμένοι νοσούν είναι ολιγοσυμπτωματικοί ή τελείως ασυμπτωματικοί».

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, δεν εντοπίζεται κανένα σήμα κινδύνου από τους εμβολιασμούς των εγκύων.  Tα εμβόλια που δεν περιέχουν κανέναν ζωντανό οργανισμό μπορούν να γίνονται στις εγκύους, χωρίς μάλιστα κανένα τεστ προηγουμένως. Ο θηλασμός επίσης είναι ασφαλής.

Επίσης, κατά καιρούς οι ειδικοί έχουν τονίσει πως όταν κάποιος εμβολιαστεί δεν σημαίνει ότι σταματά να προσέχει και να φορά μάσκα να τηρεί τις αποστάσεις και να πλένει τα χέρια του.

Εμβόλια νουκλεϊκού οξέος (MRNA)

Από αυτά τα εμβόλια, εκείνα των εταιρειών BIONTECH/PFIZER & MODERNA  έχουν ήδη ξεκινήσει να χορηγούνται στη χώρα μας. Εμβόλιο αυτής της κατηγορίας παρασκευάζει και η εταιρεία Cure Vac .

Ο τύπος αυτός εμβολίου περιέχει μέρος των «οδηγιών» από τον ιό που προκαλεί την COVID-19. Αυτό επιτρέπει στα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού να παράγουν μια πρωτεΐνη που βρίσκεται μόνο στον συγκεκριμένο ιό.

Το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου αναγνωρίζει ότι η εν λόγω πρωτεΐνη δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στον οργανισμό και ανταποκρίνεται με τη δημιουργία φυσικής άμυνας κατά της λοίμωξης από την COVID-19.

Εμβόλια ιικού φορέα

Στην κατηγορία αυτή ανήκει το εμβόλιο της ASTRAZENECA  το οποίο ήδη χορηγείται στη χώρα μας και αυτό της JOHNSON & JOHNSON, οι πρώτες δόσεις του οποίου αναμένονται τον Απρίλιου στην Ελλάδα.

Ο εν λόγω τύπος εμβολίου χρησιμοποιεί έναν άλλον, αβλαβή ιό για τη μεταφορά «οδηγιών» από τον ιό που προκαλεί την COVID-19. Αυτό επιτρέπει στα ίδια τα κύτταρα του οργανισμού να παράγουν την πρωτεΐνη που βρίσκεται μόνο στον ιό της COVID-19.

Το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου αναγνωρίζει ότι η εν λόγω πρωτεΐνη δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στον οργανισμό και ανταποκρίνεται με τη δημιουργία φυσικής άμυνας κατά της λοίμωξης από την COVID-19.

Εμβόλια βασισμένα σε πρωτεϊνη

Σε αυτή την κατηγορία ανήκει το εμβόλιο της SANOFI/GSK, ποσότητα του οποίου προορίζεται από την Ε.Ε και για τη χώρα μας τους επόμενους μήνες. Αυτός ο τύπος εμβολίου περιέχει τμήματα μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται μόνο στον συγκεκριμένο ιό.

Τα τμήματα αυτά αρκούν ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου να αναγνωρίσει ότι η εν λόγω πρωτεΐνη δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στον οργανισμό και να ανταποκριθεί με τη δημιουργία φυσικής άμυνας κατά της λοίμωξης από την COVID-19.

Τα οφέλη του εμβολιασμού

Ο εμβολιασμός, συμβάλλοντας στη διατήρηση της υγείας περισσότερων ανθρώπων, βοηθά στη μείωση των κοινωνικών και ψυχολογικών επιπτώσεων των ασθενειών στους ανθρώπους και ελαφρύνει την επιβάρυνση των νοσοκομείων και των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να διατεθούν πόροι για την καταπολέμηση άλλων νόσων.