Στέφανος Παραστατίδης: Η εξαίρεση στον κανόνα #ΕΡΤ

Ανάρτηση του Στέφανου Παραστατίδη, μέλους της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής

*Η εξαίρεση στον κανόνα #ΕΡΤ (ένα παλιό κ ένα σημερινό σχόλιο)

Έγραφα στις 14/08/2019 ένα πρόσφατο πολιτικό ιστορικό της δημόσιας τηλεόρασης, όπως τουλάχιστον προσωπικά το αντιλαμβάνομαι (σχ.1):

1) Η κυβέρνηση ΝΔ με επικεφαλής τον Κώστα Καραμανλή (2004-2009) δεν επέλεξε για την ΕΡΤ μια σκληρή κομματική λειτουργία. Υπήρξε υπερπληθώρα δημοσιογράφων από διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες, παχυλοί μισθοί, αδικαιολόγητες δαπάνες που άφηναν οσμή σκανδάλων. Ο αριθμός των εργαζομένων ξεπερνούσε τους 4.000, μία πρακτική κρατικίστικη και αναντίστοιχη της ιδεολογίας της ΝΔ. Οι δε λίστες με τους μισθούς που διέρρευσαν ονομαστικά στον τύπο το 2010, ήταν μία ακόμη πειστική εξήγηση για τη χρεοκοπία της χώρας. Η δημόσια τηλεόραση ήταν ένα άνδρο σπατάλης, με ετήσιο έλλειμμα δεκάδων εκατομμυρίων το οποίο καλείτο να πληρώσει ο Έλληνας πολίτης και ελεγχόμενες φωνές από κάθε χώρο, χωρίς όμως να αποκλείονται οι ανεξάρτητες δημοσιογραφικές φωνές.

2) Η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με επικεφαλής τον Γ. Παπανδρέου προχωρά σε οικονομική εξυγίανση όλων των τομέων δημόσιας διοίκησης, μεταξύ αυτών και της ΕΡΤ. Ο τότε υπουργός κος Γερουλάνος καθιστά πλεονασματική την ΕΡΤ σε μόλις 2 χρόνια, μειώνει τον αριθμό των δημοσιογράφων κατά περίπου 40% κ εξοικονομεί άλλες δαπάνες. Ως 2ο βήμα της ίδιας κυβέρνησης, αποτελεί η σύσταση επιτροπής για την πλήρη αποκομματικοποίηση της ΕΡΤ υπό τον κο Μόσιαλο. Το σχέδιο παραδίδεται το 2012, με ΠΘ πλέον τον κο Παπαδήμο, ο οποίος έχει κυρίως διαχειριστικό μεταβατικό ρόλο, οπότε δεν προχωρά σε μεταρρυθμιστικές αλλαγές -όχι με δική του ευθύνη. Μάλιστα, ο μετέπειτα εκπρόσωπος τύπου της κυβέρνηση Σαμαρά κος Κεδικογλου καταγγέλει την προσπάθεια αποκομματικοποίησης της ΕΡΤ με δημόσια δήλωσή του.

3) Κατόπιν, η κυβέρνηση Σαμαρά προσπάθησε σε μεγάλο βαθμό να έχει επιρροή σε όλα τα ΜΜΕ. Μεγάλο μέρος του σχεδιασμού αυτού του τομέα ανήκει στον Γιάννη Μιχελάκη ο οποίος προετοιμάζοντας το έδαφος ως εκπρόσωπος τύπου του κόμματος κατάφερε σε μικρό χρονικό διάστημα να συσπειρώσει στο πρόσωπο του Σαμαρά όλα τα συντηρητικά ΜΜΕ [Ελεύθερος Τύπος, Απογευματινή, Βραδυνή, Αδέσμευτος Τύπος]. Κατόπιν τούτου, ο Σαμαράς έκανε την υπέρβαση στον προοδευτικό χώρο και προχώρησε στη μεγάλη μεταγραφή για τα ελληνικά δεδομένα στο χώρο των μέσων επικοινωνίας, εντάσσοντας τον γιο του Σταύρου Ψυχάρη στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ..
Το μόνο που δεν κατάφερε η κυβέρνηση Σαμαρά ήταν να έχει επιρροή στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ. Άλλωστε, πώς θα μπορούσε να διώξει την Έλλη Στάη που συμφώνησε να πάει στην ΕΡΤ με διευθύνοντα σύμβουλο τον κο Ταγματάρχη με το συμβολικό ποσό των μόλις 4.000 ευρώ; Η κα Στάη έκανε δύσκολη τη ζωή τού τότε επικεφαλής κου Λιάτσου κ παρέμεινε στην ΕΡΤ μέχρι και την τελευταία μέρα που αυτή έκλεισε με απαράδεκτο και αντιδημοκρατικό τρόπο.

4) Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η παραγωγή περιεχομένου ήταν σκληρά ελεγχόμενη από δημοσιογράφους που λειτούργησαν ως αναμεταδότες μίας κεντρικής προπαγάνδας. Ο αρχισυντάκτης της Αυγής κος Καπάκος τοποθετήθηκε γενικος Δντης ενημέρωσης με τα γνωστά σε όλους μας αποτελέσματα.
Ο κος Τσιπρας εκμεταλλεύτηκε την εξαιρετική αστοχία του κου Σαμαρά με το «μαύρο της ΕΡΤ» και δόμησε μία δημόσια τηλεόραση στα μέτρα του.

5) Η σημερινή κυβέρνηση του κου Μητσοτακη κάνει ίσως το μεγαλύτερο θεσμικό ατόπημα των τελευταίων ετών, διορίζοντας πρόεδρο στην ΕΡΤ τον δντη του γραφείου τύπου του. Για να γίνει ακόμη πιο σαφές σε επίπεδο συμβολισμού, λιγότερο μεμπτό θα ήταν να διόριζε τον πατέρα του ή τον γραμματέα του κόμματός του. Η σύνδεση με το γραφείο τύπου συμβολίζει ιδιοκτησιακή αντίληψη και βεβαίως η όποια επιχειρηματολογία συνδεόμενη με το αποτέλεσμα ή τη σύγκριση με το χθες δεν συνιστά παρά μονάχα ξέπλυμα.
Ζητούμενο για τη δημόσια τηλεόραση προφανώς δεν είναι η απόλυτη αντικειμενικότητα (αδύνατη η επίτευξή της), αλλά η πολυφωνία και ο πλουραλισμός σε συνδυασμό με ένα ισχυρό θεσμικό πλαίσιο ως προς τον τρόπο ενημέρωσης.
Τούτο θα μπορούσε να διασφαλιστεί πχ με την επιλογή προσώπων στη διοίκηση από επιτροπή της βουλής και ενισχυμένη πλειοψηφία, με μεθοδολογία ίσως πλησία των μη συνταγματικά κατοχυρωμένων ανεξάρτητων αρχών. Χωρίς βέβαια να αρκεί μονάχα αυτό (ανεξάρτητη επιτροπή και πρόταση). Και επί τούτων θα πρέπει να ανοίξει η δημόσια συζήτηση, έτσι ώστε να κοπεί ο ομφάλιος λώρος της εκάστοτε κυβέρνησης με τη δημόσια ραδιοτηλεόραση.
Κάνω τούτη την περιγραφική αναδρομή, επικαλούμενος περισσότερο μνήμες αντί πηγών λόγω παραλίας, θέλοντας όμως να επισημάνω την ιστορική παρακαταθήκη κάθε κόμματος στην υπόθεση της ΕΡΤ.

Σημερινό σχόλιο: Παρότι συνεχίζω να διαφωνώ επί της αρχής με την τοποθέτηση του δντη του γραφείου του ΠΘ στη δνση της ΕΡΤ (διαφωνώ δηλ θεσμικά κ όχι ως προς το πρόσωπο του κου Ζούλα), οφείλω να ομολογήσω ότι η συνολική λειτουργία της ΕΡΤ είναι σαφώς καλύτερη συγκριτικά με αυτή των ιδιωτικών καναλιών ενώ γίνεται ένα πρωτοφανές rebranding που περιποιεί τιμή για τους συντελεστές του. Πρόκειται, λοιπόν, για την επιβεβαιωμένη εξαίρεση στον κανόνα και αξίζουν τα εύσημα για την προσπάθεια που γίνεται στην ελληνική δημόσια τηλεόραση.