ΓΝΩΜΕΣ
Λουκάς Αποστολίδης: “Αναστολή – Αναβολή των εκκρεμών δικών για τα δώρα”
Γράφει ο Λουκάς Αποστολίδης
Νέο φρένο στην εκδίκαση των αγωγών για τα αναδρομικά από το Β2 τμήμα του Α.Π. με την υπ’ αριθμ. 1509/2023. Μετά από εννέα έτη το Β2 τμήμα του Α.Π. αποφάσισε διαφορετικά από τις αποφάσεις των πιλοτικών δικών του ΣτΕ και παρέπεμψε την υπόθεση στο ΑΕΔ. Για να λύσει το νομικό θέμα της συνταγματικότητας ή μη των δώρων ακόμη και για το 11μηνο 2015-2016. Και άρχισε ήδη ο χορός της αναστολής ή αναβολής των αγωγών για τα αναδρομικά.
Ειδικότερα: Από το 2015 στο πλαίσιο τριών πιλοτικών δικών της Ολ. ΣτΕ (το 2019 και 2020) κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές του δεύτερου μνημονίου του 4093/2012. Επίσης το 2020 με τροπολογία στη Βουλή (ν. 4714/2020 αρ. 114) επιλεκτικά το Δημόσιο e–ΕΦΚΑ συμμορφώθηκε με την απόφαση της πιλοτικής δίκης το 2019 να χορηγηθούν μόνο οι περικοπές στις συντάξεις του 11μήνου. Αναγνώρισε όμως ότι μόνο όσοι είχαν κάνει αγωγές πριν τη ρύθμιση της διάταξης αυτής δικαιούνται να λάβουν αναδρομικά επικουρικής σύνταξης και δώρων του 11μήνου 2015-2016. Δηλαδή και νομοθετικά αναγνωρίστηκε το δικαίωμα της λήψης αναδρομικών σε όσους είχαν προσφύγει στα δικαστήρια. Τα δικαστήρια βρίσκονταν σε αναστολή εκδίκασης των υποθέσεων από το 2018 έως ότου εκδοθεί η νέα απόφαση της πιλοτικής δίκης του 2019. Οι αναστολές εκδίκασης των υποθέσεων συνεχίστηκαν, διότι το 2022 κατατέθηκε στο ΣτΕ νέο προδικαστικό ερώτημα για το εάν τα δώρα καταργήθηκαν με τον νόμο Κατρούγκαλου ή πρέπει να χορηγηθούν και πέραν του 2016 για το μέλλον.
Έκ νέου τα διοικητικά δικαστήρια ανέστειλαν την εκδίκαση των υποθέσεων. Εύλογα και δίκαια ο κάθε δικαιούχος ήλπιζε ότι μετά από εννέα χρόνια θα τελείωνε ο δικαστικός Γολγοθάς που βαραίνει το δικαστικό σώμα, το e-ΕΦΚΑ, συνταξιούχους και δικηγόρους… Έλα όμως που το e-ΕΦΚΑ μόλις πληροφορήθηκε στα τέλη του 2023 ότι το Β2 τμήμα του Α.Π. με την υπ’ αριθμ. 1509/2023 απόφαση έθεσε νέο προδικαστικό ερώτημα στο ΑΕΔ για να κρίνει εάν οι διατάξεις για τα δώρα του 11μήνου 2015-2016 είναι αντισυνταγματικές ή συνταγματικές όπως έκρινε το τμήμα έσπευσε να ενημερώσει τα διοικητικά δικαστήρια να αναστείλουν εκ νέου την εκδίκαση υποθέσεων.
Θέλω να παρατηρήσω ότι ήταν μεγάλη η σπουδή του τμήματος να προστρέξει στο ΑΕΔ αντί να παραπέμψει την υπόθεση στην Ολ. του Α.Π. να κρίνει το νομικό ζήτημα που προέκυψε κατά την κρίση τους. Άδραξαν την ευκαιρία οι νομικές υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ να γνωστοποιήσουν την απόφαση στα Διοικητικά Δικαστήρια για να ξεκινήσουν νέες αναστολές εκδίκασης των υποθέσεων. Κατεξοχήν αρμόδια δικαστήρια για συνταξιοδοτικά θέματα είναι το ΣτΕ και το Ελ. Συν. Κατ’ εξαίρεση θα έλεγα αρμοδιότητα του Α.Π., όπως στην προκειμένη περίπτωση που έκρινε για δικαιούχο της Τράπεζας της Ελλάδος. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως αναφέρθηκε, με τον ν.4714/2020 ο νομοθέτης είχε αναγνωρίσει το δικαίωμα χορήγησης αναδρομικών, δώρων και επικουρικής σύνταξης στον ιδιωτικό τομέα σε όσους είχαν ασκήσει αγωγές.
Το δημόσιο φαίνεται δε λέει να κατανοήσει ότι πρέπει να αποσυμφορήσουν το τεράστιο βάρος χιλιάδων αγωγών από το δικαστικό σώμα για να γίνει πράξη η επιτάχυνση εκδίκασης των υποθέσεων. Να σηκώσουν το βάρος δουλειάς από το διοικητικό προσωπικό του e-ΕΦΚΑ. Να σταματήσουν την ταλαιπωρία δικαιούχων και δικηγόρων. Μάλιστα πρόσφατα είχαμε συγχαρεί τους αρμόδιους Υπουργούς Δικαιοσύνης και Εργασίας, ότι θα επιταχύνουν τις διαδικασίες εκδίκασης των υποθέσεων ή και ότι θα δώσουν τέλος στο μαρτύριο της σταγόνας των αναδρομικών στους συνταξιούχους. Οι νέες αναστολές των υποθέσεων θα παρατείνουν τους δικαστικούς αγώνες για πολλά χρόνια.
Φαίνεται όμως ότι άλλα λέμε και άλλα γίνονται. Έχουμε επανειλημμένα επισημάνει ότι οι πιλοτικές δίκες στην εφαρμογή τους έχουν χάσει το πρακτικό νόημά τους για την επιτάχυνση εκδίκασης των υποθέσεων και την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων ουσίας. Η Πολιτεία έχει χρέος να επανεξετάσει τον θεσμό, σχετικά με τον σεβασμό για την εφαρμογή των αποφάσεων των πιλοτικών δικών και οι αρμόδιοι υπουργοί να δώσουν τέλος στον δικαστικό Γολγοθά των αναδρομικών, όταν μάλιστα πιλοτικά η Ολ. του ΣτΕ έχει κρίνει, ως πλέον αρμόδιο δικαστήριο, και λύσει πολλάκις το νομικό ζήτημα των αναδρομικών.
Λουκάς Αποστολίδης
Δικηγόρος
Πρ. Αντιπρόεδρος Βουλής