Τελικά. .”Πέφτουν” οι κυβερνήσεις από τις πορείες – Ανακοίνωσε την παραίτησή της η κυβέρνηση – Πρόωρες εκλογές στη Σερβία

Παρόλο που ο Βούτσεβιτς ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί στα τέλη Ιανουαρίου, το κοινοβούλιο του Βελιγραδίου επιβεβαίωσε την παραίτηση μόλις εβδομάδες αργότερα, λίγο αφότου η χώρα είδε τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις της εδώ και δεκαετίες.

Ο Βούτσιτς είπε την Κυριακή ότι εάν δεν σχηματιστεί νέα κυβέρνηση εντός 30 ημερών από την παραίτηση του Βούτσεβιτς, θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές, που πιθανότατα να διεξαχθούν στις 8 Ιουνίου — μόλις ενάμιση χρόνο μετά τις τελευταίες γενικές εκλογές στη Σερβία.

Η Άννα Διαμαντοπούλου, με τη γνωστή της βεβαιότητα, είχε δηλώσει κάποτε πως «Δεν πέφτουν οι κυβερνήσεις από τις πορείες». Μια φράση που ακούγεται λογική… αν κάποιος αγνοήσει την Ιστορία. Και την πραγματικότητα.

Στη Σερβία, λοιπόν, η κυβέρνηση μόλις παραιτήθηκε. Ο λόγος; Ένα τραγικό δυστύχημα που συγκλόνισε τη χώρα – η κατάρρευση σκέπαστρου σε κατασκευαστικό έργο στο Νόβι Σαντ, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 15 ανθρώπους. Ένα γεγονός που χαρακτηρίστηκε ως τα «Τέμπη της Σερβίας» και αποτέλεσε τη σπίθα για μαζικές κινητοποιήσεις άνευ προηγουμένου.

Εδώ και εβδομάδες, οι δρόμοι της Σερβίας βράζουν από διαδηλώσεις, απεργίες και πορείες, με τους πολίτες να απαιτούν δικαιοσύνη και λογοδοσία. Η οργή δεν περιορίστηκε μόνο στο δυστύχημα, αλλά ξέσπασε συνολικά κατά της κυβέρνησης Βούτσιτς, των πολιτικών της και του κλίματος αδιαφάνειας που επικρατούσε. Η πίεση ήταν τόσο έντονη που τελικά η κυβέρνηση λύγισε. Τώρα, ο πρόεδρος Βούτσιτς εξετάζει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, σε μια προσπάθεια να ελέγξει την κατάσταση.

Πώς συνέβη αυτό, αφού – σύμφωνα με τη «θεωρία Διαμαντοπούλου» – οι δρόμοι δεν ανατρέπουν κυβερνήσεις;

Μήπως οι Σέρβοι πολίτες δεν είχαν ακούσει τη «σοφή» τοποθέτηση της πρώην υπουργού; Μήπως δεν πήραν το memo πως οι πορείες είναι απλώς «εκτονωτικές» και ότι η πραγματική πολιτική παίζεται αλλού; Ή μήπως η πραγματικότητα είναι τελικά πιο σύνθετη από τις ακαδημαϊκές ρήσεις της συστημικής ελίτ;

Η Ιστορία βρίθει παραδειγμάτων όπου οι διαδηλώσεις έριξαν κυβερνήσεις: από το 1968 στη Γαλλία μέχρι την Πορτογαλία του 1974 και από τη Ρουμανία του 1989 μέχρι την Αραβική Άνοιξη. Αλλά, προφανώς, το ελληνικό πολιτικό σύστημα επιμένει να βλέπει τις κινητοποιήσεις σαν ενοχλητικές παραφωνίες, όχι σαν καταλύτες πολιτικών εξελίξεων.

Στην Ελλάδα, φυσικά, τα πράγματα είναι πιο «προστατευμένα». Οι κυβερνήσεις εδώ δεν πέφτουν τόσο εύκολα, γιατί το σύστημα φροντίζει να ελέγχει τις αντιδράσεις, είτε μέσω καταστολής, είτε μέσω της απονεύρωσης των συνδικαλιστικών και κοινωνικών αντιστάσεων είτε μέσω ενός συστήματος που φροντίζει να αλλάξει το αφήγημα..Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η κοινωνική πίεση δεν έχει κόστος. Αν κάτι μας δείχνει η περίπτωση της Σερβίας, είναι πως όταν ο λαός πραγματικά εξοργίζεται, ακόμα και οι πιο αμετακίνητες κυβερνήσεις μπορούν να λυγίσουν.

Ίσως, λοιπόν, η Άννα Διαμαντοπούλου να χρειαστεί να αναθεωρήσει. Ή, έστω, να είναι λίγο πιο προσεκτική όταν εκφράζει πολιτικές «βεβαιότητες». Διότι η Ιστορία έχει μια συνήθεια να εκθέτει όσους πιστεύουν πως έχουν «τελειώσει» με αυτήν.