“Ο Κλιματικός Νόμος στην πολιτική ατζέντα από το Κίνημα Αλλαγής” – Γράφει ο Γιώργος Αρβανιτίδης

Το Κίνημα Αλλαγής, ανέλαβε την πρωτοβουλία να θέσει στον δημόσιο διάλογο τον ΚΛΙΜΑΤΙΚΟ ΝΟΜΟ με σχετική επιστολή της προέδρου του, Φώφης Γεννηματά, προς τον Πρωθυπουργό και του αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Τέθηκε δηλαδή στην πολιτική ατζέντα – για πρώτη φορά στο κορυφαίο επίπεδο – και συζητήθηκε στο Κοινοβούλιο η ανάγκη να νομοθετήσουμε ως πολιτεία έγκαιρα, νομικά δεσμευτικούς στόχους, για μια οικονομία χωρίς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία για το 2050, που έχει σαν στόχο την συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας στον πλανήτη, στον ενάμιση βαθμό Κελσίου. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται σε αυτή την κατεύθυνση με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και είναι έτοιμη να νομοθετήσει τον Ευρωπαϊκό Κλιματικό Κανονισμό και αρκετά κράτη μέλη έχουν ψηφίσει ήδη τους δικούς τους εθνικούς κλιματικούς νόμους.

Η κλιματικά ουδέτερη οικονομία, ΔΕΝ είναι όμως μια πολιτικά ουδέτερη πορεία. Είναι μια πορεία με ισχυρό πολιτικό πρόσημο.

Κάθε απόφαση, κάθε συγκεκριμένο μέτρο που θα επιβληθεί, θα έχει ένα κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο. Και για αυτό θα χρειαστεί να υπάρχουν για κάθε απόφαση ειδικές μελέτες κόστους-οφέλους. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορες πρωτοβουλίες πολιτών και οργανώσεων (WWF-Vouliwatch) για την «από κάτω προς τα επάνω» διαμόρφωση ενός ελληνικού Κλιματικού Νόμου. Τις παρακολουθούμε στενά και με ενδιαφέρον και ελπίζουμε να κάνει το ίδιο και η Κυβέρνηση.

Ως αρμόδιος εισηγητής του κόμματος και υπεύθυνος περιβάλλοντος και ενέργειας ζήτησα την σύσταση Διακομματικής Επιτροπής που θα επεξεργαστεί έναν Κλιματικό Νόμο – Πλαίσιο με όρους κλιματικής δικαιοσύνης, δημοκρατικής συμμετοχής και με βήμα που θα δοθεί στις νέες γενιές για την συνδιαμόρφωση των στόχων του, μέσα από μια Κλιματική Συνέλευση. 

Ο Ελληνικός Κλιματικός Νόμος οφείλει να κατοχυρώνει το δικαίωμα των μελλοντικών γενεών σε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον. Αυτό δηλαδή που ονομάζουμε διαγενεακή αλληλεγγύη.   

Στην συζήτηση της Βουλής παρουσίασα τις προτάσεις του Κινήματος Αλλαγής μέσα από έναν οδικό χάρτη με 4 συγκεκριμένα βήματα και με βασικό στοιχείο την συμμετοχή των πολιτών:

• Για το ΠΩΣ πρέπει να συνταχθεί και να διαμορφωθεί ο ελληνικός Κλιματικός Νόμος, 
• Για το ΤΙ στόχους πρέπει να περιέχει,
• Για το ΠΩΣ πρέπει να ελέγχεται η εφαρμογή του ελληνικού Κλιματικού Νόμου και
• τέλος, για το ΠΟΙΕΣ προτεραιότητες πρέπει να ακολουθήσουν της ψήφισής του.

Για το Κίνημα Αλλαγής ο ελληνικός Κλιματικός Νόμος θα πρέπει να περιλαμβάνει:

1ον Κλιματική ουδετερότητα στην Ελλάδα έως το 2050.

2ον Θεσμοθέτηση ποσοστιαίων στόχων για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, την εξοικονόμηση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για το 2030, το 2040 και το 2050.

3ον Συγκεκριμένους στόχους μείωσης των εκπομπών που προκαλούνται από δράσεις της κυβέρνησης και του Δημόσιου τομέα.

4ον Συγκεκριμένο προϋπολογισμό υποστήριξης επίτευξης των στόχων και των σχετικών δομών που απαιτούνται.

Όλα τα Υπουργεία θα πρέπει να καταθέτουν ετήσια αναφορά στη Βουλή για το αν έχουν επιτύχει τους αντίστοιχους κλιματικούς στόχους που έχουν θέσει. Εάν δεν το καταφέρουν, τότε θα πρέπει να εφαρμόζουν ένα έκτακτο πρόγραμμα δράσης, ώστε να καλύψουν αυτό το κενό.

Γνωρίζουμε, ότι το εγχείρημα και η μετάβαση της χώρας μας προς μια Κλιματικά Ουδέτερη Οικονομία, δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα.

Και μόνος του ο Κλιματικός Νόμος δεν μπορεί να το πετύχει.

Ο Κλιματικός Νόμος θα απαιτήσει στενή παρακολούθηση, συνεχή προσαρμογή και ένα άλλο σύστημα διακυβέρνησης. Θα απαιτήσει μια δημόσια διοίκηση που θα πρέπει να αλλάξει δομή, νοοτροπία και ρυθμούς. Η Κυβέρνηση οφείλει να μας πει τι ακριβώς σχεδιάζει για το μετά και με ποιο επιτελικό κράτος θα προωθήσει την εφαρμογή του Κλιματικού Νόμου.

Δεν θα αρκεί μόνο η ψήφισή του. Χρειάζονται πολλά περισσότερα.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι μιλάμε για μια μετάβαση και ένα εγχείρημα πολύ μεγαλύτερο ενός ΕΣΠΑ ή ενός Ταμείου Ανάκαμψης και αφορά την καθημερινότητα του πολίτη.

Για αυτό υποστηρίζουμε ότι χρειάζεται μια οριζόντια προσέγγιση και ενσωμάτωση των στόχων του σε κάθε κυβερνητική πολιτική, σε κάθε δράση της Αυτοδιοίκησης και της ελληνικής κοινωνίας, η οποία δείχνει να ανησυχεί έντονα για τις συνέπειες της Κλιματικής Κρίσης. Δεν αρκεί πια ένα απλό Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής που ίδρυσε πρώτο το ΠΑΣΟΚ με τον Γιώργο Παπανδρέου το 2009. Ίσως χρειαστούν ειδικοί εντεταλμένοι μόνιμοι υπηρεσιακοί γραμματείς σε κάθε Υπουργείο.

Ο Κλιματικός Νόμος είναι ένας τελείως διαφορετικός Νόμος. Χρειάζεται μια εντελώς άλλη φιλοσοφία διαμόρφωσης, και άλλη προσέγγιση για την εφαρμογή του.

Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την Κλιματική Κρίση με την πεπατημένη, αλλά με την ριζική αλλαγή του οικονομικού μας μοντέλου. Δεν μπορούμε να αρκεστούμε σε μια τυπική διαβούλευση και μια συνηθισμένη διαδικασία κατάθεσης πρότασης νόμου. Για αυτό και εμείς δεν καταθέσαμε μια απλή Πρόταση Νόμου αλλά ένα ευρύτερο σχέδιο που θέλουμε να συζητηθεί με την κοινωνία για ένα «Πράσινο Κοινωνικό Συμβόλαιο» βάζοντας δυναμικά και πάλι την «πράσινη» ατζέντα στο προσκήνιο για την ευημερία των πολιτών και ειδικά των νέων ανθρώπων».

Το Κίνημα Αλλαγής, ως η προοδευτική παράταξη με «πράσινο» παρελθόν, διαμορφώνει με την πρότασή του, το «πράσινο» μέλλον της χώρας. Για να μπορούν οι επόμενες γενιές να απολαμβάνουν τον ίδιο φυσικό και πολιτισμικό πλούτο της πατρίδας μας.