Ο Μαμντάνι σπάει τα δεσμά του κομματικού συστήματος – Η Αυτοδιοίκηση ως πυλώνας αντίστασης στην Ολιγαρχία και τους μηχανισμούς

Γράφει ο Γαβρής Άγγελος

Από τη Νέα Υόρκη έρχεται ένα μήνυμα που ξεπερνά σύνορα, σημαίες και κομματικές γραμμές. Η εκλογή του Ζόχραν Μαμντάνι δεν είναι απλώς μια πολιτική νίκη. Είναι ένα ρήγμα σε ένα βαθιά παγιωμένο σύστημα εξουσίας, μια καθαρή γροθιά σε κατεστημένα που θεωρούσαν πως η κοινωνία θα παραμένει για πάντα παθητικός θεατής. Ο Μαμντάνι δεν περίμενε την άδεια των μηχανισμών ούτε προσκύνησε τη βιομηχανία επιρροής που διαμορφώνει αφηγήματα. Μίλησε με την κοινωνία, όχι πάνω από αυτήν. Και εκείνη απάντησε.

Στην Ελλάδα, η εικόνα είναι γνώριμη. Ένα πολιτικό σύστημα που επενδύει στην κόπωση και την αδιαφορία του πολίτη, ένα κομματικό γραφειοκρατικό σύμπλεγμα που λειτουργεί περισσότερο για να αναπαράγει εαυτόν παρά για να εμπνεύσει. Μια μιντιακή τάξη που χειροκροτεί όποιον την υπηρετεί και λοιδορεί όποιον τολμήσει να αμφισβητήσει τη βολική τάξη πραγμάτων. Κι όμως, η κοινωνία έχει αρχίσει να αλλάζει. Δεν συγκινείται από έτοιμες αφηγήσεις και κούφια συνθήματα. Δεν χειροκροτεί επειδή «έτσι πρέπει». Δεν σηκώνεται από τον καναπέ για να υπηρετήσει ξαναζεσταμένες υποσχέσεις.

Η εκλογή Μαμντάνι φωτίζει αυτό που εδώ προσπαθούν εδώ και χρόνια να κάνουν πως δεν βλέπουν: η πραγματική πολιτική ανανέωση γεννιέται όταν σπας τον ασφυκτικό κλοιό των παλιών μηχανισμών. Όταν πας με το μέρος του πολίτη, όχι των συμφερόντων. Όταν δεν επενδύεις στο φόβο και τον έλεγχο, αλλά στην εμπιστοσύνη. Και τότε, ακόμη και η πιο σφιχτή αγκαλιά της ολιγαρχίας αποδεικνύεται ανίσχυρη. Γιατί απέναντι στη μαζική, ζωντανή βούληση της κοινωνίας, κανένα σύστημα, όσο καλοταϊσμένο κι αν είναι, δεν μπορεί να σταθεί.

Και ποιο είναι το πεδίο όπου αυτή η αλλαγή μπορεί να ξεκινήσει πραγματικά; Η Αυτοδιοίκηση. Όχι ως εφεδρεία της κομματικής νομενκλατούρας, αλλά ως καθαρός, αυθεντικός πυλώνας δημοκρατίας. Εκεί όπου ο πολίτης βλέπει χειροπιαστές λύσεις και όχι αφηρημένα σλόγκαν. Εκεί όπου η πολιτική δεν κρύβεται πίσω από τηλεοπτικά πάνελ, αλλά αναμετριέται με τις ανάγκες των ανθρώπων στην καθημερινότητά τους. Εκεί όπου, όταν η κοινωνία βρίσκεται μπροστά, ούτε στρατιές συμβούλων ούτε επικοινωνιακά ψιμύθια μπορούν να κάμψουν την λαϊκή βούληση.

Η άλλη όχθη του Ατλαντικού δείχνει πως ένα νέο πολιτικό κύμα αναδύεται. Εδώ, όσο κι αν προσπαθούν να επιβάλουν πως «τίποτα δεν αλλάζει», η πραγματικότητα τους διαψεύδει καθημερινά. Η κοινωνία δεν είναι αδρανής ούτε αδιάφορη. Είναι θυμωμένη, απογοητευμένη αλλά ώριμη. Και όταν βρει ηγεσίες που δεν υπηρετούν μηχανισμούς αλλά ανθρώπους, θα το αποδείξει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο.

Όσοι πιστεύουν πως κρατούν εσαεί τα κλειδιά του πολιτικού παιχνιδιού, κάνουν το ίδιο λάθος που έκαναν και οι «σίγουροι» της Νέας Υόρκης. Υποτιμούν την κοινωνία. Κι αυτό, όπως πάντα στην ιστορία, πληρώνεται ακριβά.

Η Αυτοδιοίκηση δεν είναι συμπλήρωμα της κεντρικής εξουσίας. Είναι η πραγματική της διεκδίκηση. Ο χώρος όπου μπορεί να γεννηθεί μια νέα πολιτική ηθική, καθαρή από πελατειακές αγκυλώσεις και κομματικά βαρίδια. Και όσο κι αν κάποιοι πασχίζουν να την περιορίσουν σε διαχειριστικό ρόλο, κάθε τόσο ξεσπά μια στιγμή σαν αυτή του Μαμντάνι για να θυμίσει ότι η πολιτική δύναμη ανήκει –και θα ανήκει πάντα– σε όσους εμπνέουν, οργανώνουν και κινητοποιούν τους πολλούς. Όχι σε όσους βολεύονται να κυβερνούν για τους λίγους.